Húsbyggingar og mannvirkjagerð 1945-1986 - 01.04.1988, Qupperneq 5

3
FORMÁLI
Þessi sjötta skýrsla i ritröð Þjóðhagsstofnunar um þjóðhagsreikninga
fjallar um húsbyggingar og mannvirkjagerð undanfarna fjóra áratugi, en
húsbyggingar og mannvirkjagerð eru einn þáttur fjármunamyndunar og
tengjast þannig bjóðhagsreikningagerð stofnunarinnar. Þjóðhagsstofnun
hefur ekki áður sent frá sér sérstaka skýrslu um þetta efni en hins vegar
birt meginniðurstöður þess bæði í ritum stofnunarinnar, svo sem
"Þjóðarbúskapnum", og eins á vegum annarra aðila. Hér er þetta efni
dregið saman á einn stað auk þess sem það er að nokkru sundurliðað eftir
landshlutum og í sumum tilvikum einnig eftir sýslum og kjördæmum.
í öðrum kafla skýrslunnar er rakin söguleg þróun skýrslugerðar um
húsbyggingar á vegum Þjóðhagsstofnunar og annarra aðila. Þjóðhagsstofnun
og fyrirrennarar hennar hafa annast söfnun og úrvinnslu skýrslna frá
bygginganefndum og byggingafulltrúum um byggingaframkvæmdir í hverju
umdæmi um langt árabil. Þessar skýrslur skarast að nokkru við skýrslur
Fasteignamats ríkisins, þótt áherslur séu aðrar þar, eins og rakið er i grein
2.4. í því skyni að einfalda og samræma skýrslugerð þessara aðila var í
mars 1986 undirritað samkomulag um samstarf milli Þjóðhagsstofnunar,
Fasteignamats ríkisins og Húsnæðisstofnunar. í samkomulaginu fólst
viljayfirlýsing aðila um miðlun upplýsinga sín í milli í því skyni að koma í
veg fyrir tvíverknað. Jafnframt er stefnt að því í samkomulaginu að öll
söfnun frumgagna færist til Fasteignamatsins og að aðilar samkomulagsins
standi framvegis sameiginlega að útgáfu tölfræðilegra upplýsinga um
fasteignir og húsnæðismál. Þjóðhagsstofnun mun því að líkindum ekki gefa
aftur út skýrslu með sama sniði og þá sem hér birtist, heldur mun efninu
verða gerð skil í sameiginlegri útgáfu framangreindra aðila.
í þriðja kafla skýrslunnar er fjallað stuttlega um talnaefnið, en í fjórða
kafla er leitast við að skýra þá þætti sem ráða mestu um fjárfestingu í
íbúðarhúsnæði.
Meginefni skýrslunnar er síðan talnefnið sjálft, en því er skipt í átta
flokka, eins og fram kemur í efnisyfirliti. Að síðustu eru svo tveir
viðaukar. Sá fyrri er heimildaskrá og hliðsjónarrit, en í þeim síðari er
íbúafjöldi einstakra sveitarfélaga 1960, 1970 og 1985 en slíkar tölur veita
nokkra vísbendingu um vöxt og viðgang einstakra sveitarfélaga til
samanburðar við íbúðabyggingar á sama tíma.
Að þessari skýrslu hafa ýmsir unnið á Þjóðhagsstofnun. Lengst af
hafði Gunnlaugur Pétursson með höndum söfnun gagna og úrvinnslu
þeirra, eða frá ársbyrjun 1954 til ársloka 1985, er hann lét af störfum fyrir
aldurs sakir. Frá þeim tíma hefur Jóhann Rúnar Björgvinsson annast þessa
skýrslugerð. Jóhann Rúnar skrifaði auk þess fjórða kafla skýrslunnar, en
Gamalíel Sveinsson og Gunnlaugur Pétursson skrifuðu fyrsta til þriðja
kafla.
Þjóðhagsstofnun í apríl 1988
Þórður Friðjónsson