Sagnir - 01.04.1988, Side 68

Bænarskrár og umræður ...
voru leyfðir tveir nýir kaupstaðir,
Þórshöfn í Norðausturamti og Borð-
eyri í Vesturamti, og að lausakaup-
mönnum var leyft að sigla á Kross-
vík á Akranesi. Aðrar úrbætur í
verslunarmálum fengust ekki að
sinni.16
Barátta Jóns Sigurðssonar og
samherja hans fyrir auknu verslun-
arfrelsi hélt áfram og árið 1855 var
verslun gefin frjáls á íslandi. Miklar
breytingar urðu ekki fyrr en um
1870, þá urðu þáttaskil í verslunar-
málum og stofnuð nokkur innlend
Tilvísanir
1 Tíðindi frá aiþíngi ísiendinga 1845.
Rv. 1845, 550.
2 Heimir Þorleifson: Frá einueldi lil
lýðueldis. 2. útg. Rv. 1975, 92.
3 Ný Félagsrit 3. árg. Kh. 1843, 127.
4 NýFélagsrit 5. árg.Kh. 1845,61-80.
5 Dagbók Alþingis 1 1845. Alþingis-
skjal nr. 32, 04.07.1845, 230-231.
Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
56-58.
6 Dagbók Alþingis I 1845. Alþingis-
skjal nr. 27, 04.07.1845, 210-212.
hlutafélög um verslun. Kunnust
þeirra urðu Grártufélagið, sem
nokkrir menn við Eyjafjörð stofn-
uðu, og Félagsuerslunin við Húna-
flóa, sem var um svipað leyti stofnuð
á Borðeyri. íslenskum kaupmönn-
um fjölgaði einnig og útlendir menn
ílentust hér og urðu þekktir kaup-
menn.17
Að lokum
Fyrsta kaupfélagið var stofnað árið
1882, Kaupfélag Þingeyinga, og
Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
40-44.
7 Dagbók Alþingis I 1845. Alþingis-
skjal nr. 46, 10.07.1845, 430. Tíðindi
frá alþíngi íslendinga 1845, 40^14.
8 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
64.
9 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
549.
10 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
550.
11 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
564.
kaupfélagshreyfingin breiddist út
um landið þrátt fyrir „andspyrnu
hálfdansks kaupmannavalds", og
um 80% allrar smásöluverslunar í
landinu var komin í hendur inn-
lendra kaupmanna og kaupfélaga
um aldamótin 1900, en heildversl-
unin var hinsvegar nær öll í hönd-
um erlendra aðila. Það breyttist
m.a. með tilkomu símasambands
við útlönd árið 1906 og greiðari
millilandasiglingum.
12 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
594-595.
13 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
596-597.
14 Tiðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
606.
15 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1845,
636.
16 Tíðindi frá alþíngi íslendinga 1847,
Rv. 1847, 11.
17 Heimir Þorleifsson, 92-99.
64 SAGNIR