Nýtt Helgafell - 01.05.1958, Qupperneq 20

14
HELGAFELL
BRÉF TIL
HELGAFELLS
i.
Það er indælt að koma heim í bæinn sinn
á sumrin, úr stækju og bensínstybbu stór-
borgarinnar, og anda að sér hreinu, frísku
lofti norðursins, meðan dagur er bjartastur
og allt í blóma.
En minna gaman að sjá í bókagluggum
Revkjavíkur viðurstyggileg dönsk kynvillu-
og klámmyndasöfn, gefin út undir „menning-
arsögulegu“ yfirskyni. Ég hafði aldrei séð
slíkt í Reykjavík, áður en ég kom heim
í fyrra. Ég veit ekki hvað Danmörk kann
að vera komin langt í þessum efnum, en
slíkar bækur myndu aldrei hafðar til sölu í
venjulegum bókabúðum t. d. hér í París,
heldur aðeins hjá skræðusölum í kjallara-
kompum, og því aðeins að eftir þeim væri
spurt.
Þá er heldur ekki gaman að sjá unga stráka
snúa sér við á götum miðbæjarins og hrópa
skrílslegasta klám á eftir barnungum stúlk-
um. Ég liafði aldrei áður heyrt neitt slíkt á
götum Reykjavíkur. Þegar ég minntist á
þetta í blaðagrein, og hvort ekki væri ráð
að flengja svona grislinga, þá tók eitt af
blöðum borgarinnar þegar í stað upp vörn
fyrir þessa nýbreytni í götusiðum, og af mikl-
um móði: „Sem betur fer mun ílestum Is-
lcndingum finnast gróf hróp unglinga á Aust-
urstræti eðlilegri og heilbrigðari viðbrögð við
mannlegum hvötum (auðkennt hér) en hinar
rangsnúnu og sadistísku draumsjónir Krist-
jáns Albertssonar” (forustugrein í Þjóðvilj-
anum 13. okt. 1957).
Loks var í fyrrasumar von á þýðingu á
norskri skáldsögu, Söngnum um roðasteininn
eftir Agnar Mykle, og hennar beðið sumpart
með kvíða og óhug, en líka af talsverðri
eftirvæntingu. Því þcir sem bókina höfðu
lesið báru það einum rómi, að gasalegra
sóðaklám myndi vart hafa sézt á prenti á
Norðurlöndum.
Þá var það, að bókin var bönnuð í Noregi
og Finnlandi. Og ég skrifaði nú lögreglustjór-
anum í Reykjavík opið bréf. Ég benti á
klámmyndabækurnar í bókabúðum Reykja-
víkur, og minnti á að bóksalafélag Noregs
hefði nýlega gert samþykkt um að hafa ekki
þessar bækur til sölu í bókabúðum landsins.
Skömmu síðar hurfu þær úr gluggunum í
Reykjavík.
Ég fór cnnfremur fram á að athugað yrði,
hvort útgáfa á sögu Mykles teldist ekki varða
KRISTJÁN ALBERTSSON:
Þú skalt ekki...
við lög á íslandi, eins og í Noregi og Finn-
landi. Skömmu síðar var tilkynnt að dóm-
stólar myndu verða látnir skera úr því, hvort
svo væri, ef íslenzk þýðing yrði prentuð.
Eftir það kom sú frétt, að hætt væri við ís-
lenzka útgáfu, þar sem hún ætti þá hættu
yfir liöfði sér að verða bönnuð.
Vonandi falla þessi málalok ekki strax í
gleymsku. Því þau sýna að ekki er rétt að
lciða alla hluti hjá sér, sem mestu skipta.
2.
En mörgum þótti súrt í brotið að verða af
þeirra gleði að geta lesið þessa einstæðu sögu
á móðurmáli okkar íslendinga. Fyrir skömmu
síðan var þó von á einskonar uppbót fyrir
þá skemmtun, sem menn liöfðu verið sviptir.
Stúdentafélag Reykjavíkur hélt fund um
málið, og upplestri úr sögunni var lofað.
Alþýðublaðið segir frá þessum fundi með
mikilli hluttekningu. Það hafði verið auglýst
í hádegisútvarpinu sama dag og fundinn
skyldi halda, að Jóhannes skáld úr Kötlum,
sem hafi verið langt kominn með þýðingu á
sögunni, myndi „lesa kafla úr bókinni." Var
mörgum kappsmál að tryggja sér sæti í tæka
tíð. „Var fjölmenni á fundinum þegar í byrj-
un,“ segir blaðið.
Ekki er að efa að heyrt hefði mátt flugu
anda, þegar skáldið hafði kvatt sér hljóðs.