Nýtt Helgafell - 01.05.1958, Qupperneq 22

16
HELGAFELL
varða við lög (auðkennt hér), ef þeir væru
sérprentaðir.“
Ættu þá þessir kaflar, sem ótvírætt varða
við lög, að leyfast — af því að bókin væri
ckki tómt klám frá upphafi til enda? Myndi
ekki eðlilegra, að það bitnaði á bókinni allri,
að höfundi láðist að fella þessa kafla úr og
gefa þá út sérprentaða, til sölu í skræðu-
kjöllUrunum?
I öðru lagi tckur K. K. undir það sjónar-
mið Gísla Olafssonar útgefanda, að erfitt sé
að sætta sig við, „að unglingar eigi að ráða
því, hvað út kemur af bókmenntum hér á
landi.“ Segir K. K., að í hverju einstöku til-
felli beri að „leitast við að meta, hvort bókin
í heild sinni sé líkleg til að hafa siðspillandi
áhrif á sæmilcga heilbrigt og fullorðið fólk.“
Það hefur enginn minnzt á, að unglingar
eigi neinu að ráða. En það eru fleiri sem lesa
bækur en fullorðið fólk. Börn og unglingar
eru líka lesendur — og einmitt þeir lesendur,
sem bækur hafa langsamlega sterkust áhrif
á. Og ég fæ ekki séð að lestur kláms geti ver-
ið sú lífsnauðsyn fyrir „sæmilega heilbrigt
og fullorðið fólk“, að það væri neinn þjóðar-
voði né þjóðarskömm, þótt við tækjum tals-
vert tillit til æskunnar, þegar sett eru tak-
mörk fyrir því, hvað þessi sérstaka neyzlu-
vara megi vera ógeðsleg og eitruð.
I>á nefnir K. K. Boccaccio, Balzac og nokkra
aðra meiri háttar höfunda, sem skrifað hafi
klám. Sumir þeirra voru uppi fyrir mörgum
öldum. Hann bendir á, að þeim hafi ekki tek-
izt „að fyrirkoma siðmenningunni“ — og því
varla hætta á að Mvkle takist það.
Nú, er hætt við, nafni minn, að einhverj-
um verði að orði — að fyrr megi rota en
dauðrota! Ætti þá allt að vera í lagi hve-
nær sem klámrit er ekki verra en svo, að lík-
legt sé að siðmenningin lifi það af?
Fjalla ekki annars öll heimsins hegningar-
lög um bönn gegn afbrotum, sem framin hafa
verið án þess að þau yrðu banamein allrar
siðmenningar?
4.
Hvers vegna bar að banna bók Mykles,
fremur en svo margt annað ósmekklegt um
kynlíf mannanna, sem út hefur komið án þess
að ég eða aðrir mótmæltu? Svo kann að
virðast, sem þessu sé erfitt að svara með
rökum, vegna þess að ekki getur komið til
mála að vitna í ljótustu staði sögunnar. Þá
myndi hvergi vera hægt að birta þetta bréf
mitt.
En þó vill svo til, að nú er hægt að svara
þessari spurningu — með annarri spurningu:
Iívers vegna las Jóhannes skáld úr Kötlum
ekki upp úr sögunni á stúdentafundi? Hvern-
ig hefði betur verið hægt að sanna, hver órétt-
ur hefði verið framinn á þessari bók, en með
því að lesa upp staðina, sem hneykslað höfðu
— og spyrja: Er þetta ekki saklaust? Aðrir
en skáldið hefðu líka getað gert þetta, því
þarna virðast ýmsir hafa tekið til máls, af
eldheitum áhuga á prentfrelsinu. Hvers vegna
gerði enginn yfirvöldin hlægileg með því að
lesa upp úr bókinni og spyrja fundinn: Ilver
er sá, að hann finni nokkurt óbragð að þessu?
Fundurinn var þó skipaður fullorðnu fólki,
og væntanlega upp og ofan sæmilega heil-
brigðu — svo hér var hið ákjósanlegasta
tækifæri til að prófa hvort nokkur gæti
hneykslast.
En enginn las úr bókinni. Þrátt fyrir lof-
orðið í hádegisútvarpinu, — sem auðvitað
hefur stafað af einhverjum misskilningi. Því
skáldinu úr Kötlum hefur aldrei eitt andar-
tak dottið í hug að fara að lesa krassandi
staði úr sögu Mykles upp á stúdentafundi.
Menn hlutu að ganga vonsviknir heim af
fundinum, því þeir voru komnir til að vera
viðstaddir atburð, sem væri sjaldgæfari en
Ileklugos — eða, öllu heldur, aldrei hefði
komið fyrir í heiminum áður.
Því alveg er óhætt að fullyrða, að aldrei
liefur verið lesið upp á neinum stúdentafundi
neitt svipað kláminu í sögu Mykles, þar sem
hvað eftir annað er sagt frá ýmsu hinu lægsta,
sem komið getur fyrir mann og konu, og af
blygðunarlausri nákvæmni.
5.
Eins og prentfrelsi verði ekki eftir sem áð-
ur meira á íslandi en í nokkru öðru landi í
álfunni, þó að reynt sé að hafa einhverja
hemju á prentun kláms! Hvernig væri að
Stúdentafélagið hefði umræður um, hvernig
vernda beri einstaklinga þjóðfélagsins gegn
forsmánarlegri misnotkun prentfrelsisins í ís-
lenzkum blöðum?
Þegar ég var í Lundúnum í vetur kom þar