Sveitarstjórnarmál - 01.11.2004, Blaðsíða 26

Fjármálaráðstefna Sambands íslenskra sveitarfélaga
aðrir sem ráða löggjafarvaldinu. Auðvitað
verðum við að gera kröfur um góða fjár-
málastjórn til okkar sjálfra. En skýringa á
hallarekstri sveitarfélaganna er ekki að
leita í því máli. Það er alltof
billeg skýring."
lítið. „Þessu ætlum við að breyta og erum
að ræða um það við félagsmála
ráðherra og fjármálaráðherra. Nú ætlum
við að hitta þá eina og sér. Ef til vill hitt-
Breytt vinnubrögð
Vilhjálmur ræddi einnig fyrir-
hugaðar breytingar á samskipt-
um forystumanna ríkis og
sveitarfélaga. Hann sagði að
stjórn sambandsins hafi tekið þau mál til
rækilegrar umfjöllunar. Hinir svokölluðu
samráðsfundir með ráðherrum, þar sem
stjórn sambandsins hefur hitt sex ráðherra
og meðreiðarsveina þeirra, hafi gagnast
„Efling sveitarstjórnarstigsins er eitt mikilvægasta
verkefnið á þeirri vegferð okkar að tryggja mann-
sæmandi búsetuskilyrði í landinu og skapa grund-
völl fyrir aukin sóknarfæri í atvinnumálum."
um við félagsmálaráðherra og fjármálará-
herra saman en aðra ráðherra sérstaklega
og gefum okkur góðan tíma til þess að
fara yfir þau mál sem snerta hagsmuni
sveitarfélaganna." Vilhjálmur sagði einnig
ætlunina að auka samráð við þingflokka.
„Eg trúi því að með svona samráði takist
okkur að auka skilning innan löggjafar-
samkomunnar á málefnum sveitarfélag-
anna en ekki aðeins einstakra
ráðherra; við að kynna þessu
ágæta fólki áherslur okkar er
varða málefni sem snerta sveit-
arstjórnarstigið. Vonandi geng-
ur þetta eftir og skiptir ein-
--------- hverju máli. Við höfum einnig
ákveðið að breyta vinnubrögð-
um stjórnar sambandsins þannig að meiri
tími fari í umræðu um stærri mál og
stefnumörkun en afgreiðslumál verði falin
starfsmönnum í auknum mæli."
Hæst hlutfall einkahlutafélaga á Snæfellsnesi
Einkahlutafélögum í landinu
tekjur sveitarfélaganna.
Björg Ágústsdóttir, bæjarstjóri í Grundar-
fjarðarbæ, kynnti athugun sína á saman-
burði á fjölda einkahlutafélaga eftir sveit-
arfélögum á fjármálaráðstefnu Sambands
íslenskra sveitarfélaga. Hún sagði helstu
niðurstöður athugunarinnar þær, að hlut-
fallslega flest einkahlutafélög væru á með-
al 40 stærstu sveitarfélaganna í landinu. í
Grundarfjarðarbæ væru 0,099 einkahluta-
félög á hvern íbúa eða eitt einkahlutafélag
á hverja 10 íbúa. Næst á eftir Grundarfirði
kemur Snæfellsbær með 0,096 einka-
hlutafélög á íbúa, eða nær því eitt einka-
hlutafélag á hverja tíu íbúa, og Bolungar-
víkurkaupstaður sem einnig er með 0,096
hlutafélög á íbúa.
Um 54% fjölgun á fjórum árum
Björg sagði að með löggjöf um einka-
hlutafélög hafi á margan hátt verið greitt
fyrir því að þeir sem stunda einstaklings-
rekstur geti fært rekstur sinn í einkahluta-
félög og af því geti orðið töluvert skatta-
legt hagræði fyrir viðkomandi aðila.
Reynslan sýni að fjölgun einkahlutafélaga
hafi verið mjög hröð því árið 2000 hafi
13.680 einkahlutafélög verið í landinu en
fjöldi einkahlutafélaga verið orðinn
20.811 í október 2004.
Nauðsynlegt að bæta tekjutapið
í máli Bjargar kom fram að þótt atvinnulíf-
ið gæti haft nokkurn hag af breyttum regl-
hefur fjölgað um 54% á fjórum árum.
>
Smábátar í Snæfellsbæ. Gera má ráð fyrir að ein-
staklingar sem stunda útveg hafi flutt starfsemi sfna
í einkahlutafélög á undanförnum árum.
um og fjölgun einkahlutafélaga þá séu
þessar reglur þannig sniðnar að sveitarfé-
lögin verði af útsvarstekjum vegna þeirra.
Samband íslenskra sveitarfélaga hafi reikn-
að út að sveitarfélögin verði af á bilinu
1,0 til 1,2 milljörðum króna árlega vegna
þessara breytinga. „Það er vissulega já-
kvætt fyrir ríkisvaldið að reyna að styrkja
rekstrargrunn fyrirtækja í landinu og létta
skattbyrðum af þeim. Við erum ekki að
setja út á það að einstaklingar nýti sér
Fjölgunin hefur umtalsverð áhrif á
þessar lagaheimildir. Hins vegar er nauð-
synlegt að sveitarfélögunum verði bætt
þetta tekjutap auk þess sem menn verða
að gera sér grein fyrir því að þessi þróun
hefur orðið til þess að veikja útsvarið sem
tekjustofn í heild sinni vegna þess að
áhrifin koma misjafnlega niður á sveitarfé-
lögum. Þegar við horfum til framtfðar-
tekjustofna sveitarfélaga þá er ekki sjálf-
gefið að besta leiðin til að auka tekjur
þeirra sé sú að hækka útsvarsprósentuna
vegna þess að líkur eru til þess að slíkar
viðbótartekjur skili sér ekki nægilega jafnt
til sveitarfélaganna."
Hátt hlutfall í Reykjavíkurborg
Björg hefur tekið saman lista yfir þau 40
sveitarfélög þar sem hún kannaði fjölgum
einkahlutafélaga og er þróunin öll á einn
veg þótt um verulegan mun geti verið að
ræða. Fjöldi einkahlutafélaga er víða á
bilinu 0,060 til 0,050 á íbúa eða allt að
eitt einkahlutafélag á hverja 50 íbúa en
meiri í stóru sveitarfélögunum á höfuð-
borgarsvæðinu. í Reykjavíkurborg eru
0,084 einkahlutafélög á hvern íbúa, 0,077
í Kópavogsbæ, 0,067 í Hafnarfjarðarkaup-
stað en aðeins 0,053 í Akureyrarkaupstað.
Lægstu tölur um fjölda einkahlutafélaga,
miðað við fjölda íbúa af þeim 40 sveitar-
félögum sem könnun Bjargar náði til, er
að finna í Þingeyjarsveit eða 0,031 og
0,030 í Eyjafjarðarsveit.
26