Morgunblaðið - 20.09.2012, Blaðsíða 23
semi smálánafyrirtækja (Blóðpen-
ingar.is, 17. mars sl.). Óðinn óttast
að unga fólkið taki lán á mjög háum
vöxtum og talar um fjárplógs-
starfsemi í þessu samhengi. Nefnir
dæmi um allt að 390% ársvexti af
lánum sem fólk þarf að greiða við
töku smálána. Óðinn skammar um-
boðsmann skuldara fyrir sinnuleysi
að því er virðist við vernd unga
fólksins.
Í grein sinni mælir Óðinn með því
að ríkisvaldið beiti sér með virkari
hætti gegn starfsemi smálánafyr-
irtækja með lagasetningu og segir í
því samhengi „[s]kítt með allar til-
skipanir ESB og á ég þar við að hér
þurfi að setja lög til að taka á starf-
semi smálánafyrirtækja hvort sem
slík lagasetning samrýmist skuld-
bindingum Íslands samkvæmt EES-
samningnum eða ekki“. Óðinn vill
því hefta verulega starfsemi smá-
lánafyrirtækja jafnvel þó slíkt brjóti
gegn ákvæðum EES; alþjóðasamn-
ings sem ákaflega erfitt er fyrir okk-
ur að ganga í berhögg við.
Ýmsir gætu einnig mótmælt grein
Óðins í ljósi þess að boð, bönn og rík-
isforsjá eru ekki merki dagsins nú
þegar komið er fram á tuttugustu og
fyrstu öld. Síðasta öld sýndi okkur
takmarkanir hafta, boða og banna.
Vissulega felur flókið þjóðfélag 21.
aldar í sér ýmsar hættur fyrir unga
fólkið. Við getum samt ekki verndað
þau fyrir öllum ógnum. Ungling-
arnir verða stundum að bjarga sér
sjálfir. Kjarngóð, öflug almenn
menntun felur í sér betri vörn.
Fræðslurit um fjármálalæsi.
Ýmis fræðslurit og leiðbeiningar
um fjármál einstaklinga hafa komið
út hér á landi.
Hér má nefna ritið „Ferð til fjár –
Leiðarvísir um fjármál fyrir ungt
fólk“. Höfundur Breki Karlsson skil-
greinir fjármálalæsi sem getuna til
að lesa, greina, stjórna og fjalla um
fjárhagslega þætti. Fjármálalæsi
felur í sér hæfileika til að greina val-
kosti í fjármálum, fjalla um peninga
án vandkvæða, gera áætlanir til
framtíðar og bregðast skynsamlega
við breyttum forsendum ákvarðana í
fjármálum. Þá má nefna bók Ingólfs
Ingólfssonar „Þú átt nóg af pen-
ingum“. Íslandsbanki gaf út hér á
árum áður ritið Verðbréf og áhætta
og ýmislegt fleira mætti nefna.
Þó skortir enn tilfinnanlega góða
heildstæða kennslubók eða fræðslu-
rit um fjármálalæsi. Staðfærða að ís-
lenskum veruleika og með dæmum
sem tengjast hremmingum und-
anfarinna ára.
Menntaskólanámskeið
Menntaskólinn við Sund er skóli
með bekkjakerfi. Valfrjálsir áfangar
eru þó kenndir á þriðja og fjórða ári
náms við skólann. Kosturinn við
valáfangakerfi skólans er að allir
nemendur skólans hafa frjálst val
um áfanga líkt og fjármálæsi. Sama
hvort þeir eru skráðir á náttúru- eða
samfélagsbraut skólans. Í stuttu
máli þá var nemum boðið upp á sér-
stakt námskeið í fjármálalæsi og
urðu undirtektir góðar. Kennsla
hefst um áramót. Fjármálalæsi
verður kennt með verkefnamiðuðu
námi, auk þess verða viðfangsefni
fjármála kennd og rædd með hefð-
bundnu sniði.
Erum við sek um sinnuleysi?
Ásökunum um að við höfum sýnt
sinnuleysi við að verja ungt fólk
gegn fjárplógsstarfsemi þarf vissu-
lega að svara. Svarið er aukið fram-
boð fræðsluefnis og vönduð fræðsla í
opinberum skólum. Einnig aukin
fræðsla úti í atvinnulífi í formi sí-
menntunarnámskeiða. Það er sér-
staklega mikilvægt að ungt fólk
hljóti innihaldsríka menntun á sviði
fjármálalæsis.
Ingvar er hagfræðikennari og
Sigmar félagsfræðikennari.
UMRÆÐAN 23
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. SEPTEMBER 2012
Aukablað um bíla fylgir
Morgunblaðinu alla þriðjudaga
Barnaskór
Þú færð SKECHERS barnaskó í
Skór.is, Kringlunni og Smáralind | Steinar Waage, Kringlunni og Smáralind | Fjarðarskór, Hafnarfirði | OUTLET Fiskislóð 75, Reykjavík | Blómsturvellir, Hellisandi |
Skóhúsið, Akureyri | Mössuskór, Akureyri | Skóbúð Húsavíkur, Húsavík | Versluninni Skógum, Egilstöðum | Skóbúð Selfoss, Selfossi | Axel Ó, Vestmanneyjum
Smáralind | Hverafold 1-3 | 511 1710 | svanhvit@svanhvit.is | svanhvit.is
Efnalaug - Þvottahús
Leigjum gólfmottur, skipt út
vikulega eða oftar eftir þörfum.
Leigjum borðdúka hvort heldur
sem er fyrir veisluna, brúðkaup,
fermingar eða til veitingahúsa.
SÆKJUMOGSENDUMPERSÓNULEGAN
FATNAÐSTARFSMANNATILFYRIRTÆKJA
OGSKILAFTUREFTIRHREINSUN.
Komum til ykkar tvisvar í viku, sækjum
óhreinann þvott og skilum hreinum.
Hreinsum, þvoum og pressum allt eftir
því hvað við á og hverjar óskirnar eru.
Skilum honum síðan til baka á næsta
komudegi okkar á skrifstofuna.
ÞJÓNUSTUM FYRIRTÆKI STÓR OG SMÁ
HVORTHELDUR ER FYRIR FYRIRTÆKIÐ SJÁLFT EÐASTARFSMENN ÞESS.