Morgunblaðið - 14.06.2013, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. JÚNÍ 2013
FERSKLEIKI • GÆÐI • ÞJÓNUSTA
HUMARSALAT “á la Café Paris”
með klettasalati, papriku, fetaosti, sultuðum rauðlauk,
cous-cous og hvítlaukssósu
RISARÆKJUR MARINERAÐAR
í chili, engifer og lime, bornar fram með spínati,
klettasalati, rauðlauk, tómötum,
mangó og snjóbaunum
BARBERRY ANDAR ,,CONFIT” SALAT
með geitaosti, brenndum fíkjum, fersku salati,
rauðrófum, melónu, ristuðum graskersfræjum,
rauðlauk og appelsínufíkjugljáa
María Margrét Jóhannsdóttir
mariamargret@mbl.is
Þeir eru yngri en venjulega þeir
nemendur sem setið hafa á skóla-
bekk í Háskóla Íslands undanfarna
viku en henni lýkur í dag með hátíð-
legri athöfn í Háskólabíói þar sem
allir munu fá viðurkenningarskjal
fyrir þátttöku sína. Síðustu níu sum-
ur hefur Háskóli unga fólksins verið
starfræktur og hefur hann vakið
lukku hjá þeim börnum sem hann
hafa sótt. Í ár eru börnin 350 talsins
á aldrinum 12 til 16 ára og ljóst er að
mikil ánægja er með starf skólans en
dagskráin er bæði metnaðarfull og
fjölbreytt. Námskeiðin sem boðið er
upp á eru af margvíslegum toga en
þar er kennd kínverska, stjórn-
málafræði, lögfræði, efnafræði og
stjörnufræði, svo fátt eitt sé nefnt.
Allir verða miklir og góðir vinir
Það er ekki aðeins legið yfir bók-
unum heldur er einnig mikil áhersla
lögð á félagslegu hliðina. „Þetta er
mikil upplifun fyrir þessi fróðleiks-
fúsu börn sem sækja skólann,“ segir
Guðrún Bachman skólastjóri Há-
skóla unga fólksins. „Það er ekki að-
eins námsefnið sem er skemmtilegt
og fróðlegt heldur líka félagsskap-
urinn en hér myndast góð stemning
og börnin verða miklir vinir.“ Þema-
dagurinn hefur auk þess vakið sér-
staka lukku hjá börnunum en þá
verja þau heilum degi í náms-
greinum á borð við tölvunarfræði
eða kvikmyndafræði og heimsækja
fyrirtæki og stofnanir sem grein-
unum tengjast. „Á miðvikudag var
þemadagurinn haldinn og farið var
um víðan völl og margir áhugaverðir
staðir heimsóttir. Sumir fóru út á sjó
og sáu hvali, aðrir fóru í Alþingi auk
þess sem sumir fóru í jarðvís-
indaferð og örkuðu um fjöll og firn-
indi,“ segir Guðrún.
Nýir Íslendingar styrktir í nám
Í ár er bryddað upp á þeirri nýj-
ung að bjóða ungu fólki af erlendum
uppruna að sækja skólann en Há-
skóli unga fólksins hefur lagt mikla
áherslu á að bjóða nýja Íslendinga
velkomna og kynna þeim fjölbreytt
starf Háskólans. „Fyrir tilstilli Ný-
herja var hægt að styrkja unga og
efnilega Íslendinga af erlendum
uppruna til að sækja Háskóla unga
fólksins, þeim að kostnaðarlausu, og
er það mjög ánægjulegt framtak en
þetta er í fyrsta skipti sem svona er
staðið að málum og mæltist það
mjög vel fyrir,“ segir Guðrún.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Efnafræði Börnin sem nú útskrifast úr Háskóla unga fólksins eru bæði metnaðarfull og áhugasöm en þau eru um
350 talsins og eru á aldrinum 12 til 16 ára. Það er aldrei að vita nema þar leynist frumkvöðlar framtíðarinnar.
Fróðleiksfús börn læra
kínversku og efnafræði
 12 til 16 ára í
Háskóla Íslands
Landspítalinn og Læknadeild Há-
skóla Íslands segjast harma úr-
skurð Persónuverndar sem varðaði
verkefni sem miðaði að því hvernig
mætti nýta betur erfðafræðiupplýs-
ingar í beinni þjónustu við sjúk-
lingana. Úrskurðurinn kemur í veg
fyrir þetta fyrirhugaða samstarfs-
verkefni Landspítalans og Íslenskr-
ar erfðagreiningar.
Landspítalinn og Læknadeild HÍ
sendu frá sér sameiginlega frétta-
tilkynningu í gær þar sem meðal
annars er fjallað um mikilvægi
þessa verkefnis. Þar segir meðal
annars að ættfræðiupplýsingar Ís-
lendinga séu víðtækari en annars
staðar þekkist og spádómar um arf-
gerðir þjóðarinnar þess vegna í
heild markvissari en hjá öðrum.
Með þessum upplýsingum sé hægt
að gera kleift í framtíðinni að spá
um heildaráhrif einstakra erfða-
þátta í þjóðinni allri. Hægt sé þá að
skipuleggja markvissar forvarnir
og grípa inn í hjá hópum ein-
staklinga sem séu í sérstakri hættu.
Mikilvægt verkefni
Björn Zoëga, forstjóri Landspít-
alans, segir þetta verkefni vera lyk-
ilskref til þess að geta ákveðið í
hvaða átt persónuleg erfðafræði-
þjónusta verði þróuð. „Í þessu
verkefni stóð til að kortleggja
markvisst, með gögnum Landspít-
ala og upplýsingum um arfgerðir
þátttakenda í rannsóknum Ís-
lenskrar erfðagreiningar, ásamt
einstökum upplýsingum um ætt-
fræði þjóðarinnar, hvernig slík
þjónusta gæti nýst.“
Úrskurðurinn kom á óvart
Í úrskurði Persónuverndar segir
að synjun hennar á leyfi til vinnslu
persónuupplýsinga vegna rann-
sóknarinnar sé vegna þess að rann-
sóknirnar séu gerðar á tilteknum
einstaklingum án þess að þeir hafi
samþykkt slíkt. Björn segir úr-
skurðinn hafa komið öllum þeim
sem unnu að rannsókninni á óvart.
„Við höfum verið að undirbúa verk-
efnið í næstum því ár, bæði við hjá
okkur og Íslensk erfðagreining.
Svona víðtæk rannsókn hefur ekki
verið gerð áður í heiminum og því
höfum við verið að leita leiða til
þess að framkvæma hana með rétt-
um hætti og því er þessi úrskurður
vonbrigði.“
Björn segist þó bjartsýnn á fram-
haldið. „Ég hef trú á því að við get-
um haldið áfram með þetta verk-
efni, kanski með því að breyta
einhverjum áherslum,“ segir Björn
en útilokar ekki að aðkoma löggjaf-
ans verði nauðsynleg. „Það þarf að
minnsta kosti að fara fram umræða
um þessa löggjöf sem rammar inn
þessar rannsóknir, auk þess sem
vísindasiðanefnd á eftir að fjalla um
þetta mál.
Harma úrskurð
Persónuverndar
Adam Breki Birgisson og Jó-
hann Styrmir Jónsson eru ung-
ir og efnilegir nemendur sem
bera Háskóla unga fólksins vel
söguna. „Hér er mjög gaman,“
segir Jóhann og Adam tekur í
sama streng. „Við erum til
dæmis búnir að fara í eðlis-
fræði, frumkvöðlafræði og
frönsku.“ Aðspurðir hvað hafi
verið skemmtilegast að læra í
háskólanum nefna þeir vís-
indavefinn en í ár fengu nem-
endur skólans að kynnast starfi
vefjarins með öðrum hætti en
venjulega og svara spurningum
og birtast svörin á vefnum
undir flokknum Unga fólkið
svarar.
Læra frumkvöðlafræði
HÁSKÓLI UNGA FÓLKSINS
Jóhann og Adam
„Ég er búin að vera í líffræði,
sögu, hugmyndasögu,“ segir
Verónika, 12 ára. Í líffræðinni
lærði ég til dæmis allt um DNA,
veirur og bakteríur en við vorum
að rækta bakteríur áðan.“ Að-
spurð hvað standi upp úr nefnir
hún líffræðina en tekur þó fram
að það geti breyst. „Mér finnst
alltaf skemmtilegast það sem ég
er nýbúin að læra og nú er það
líffræðin. Þegar ég geng út á eft-
ir verður það kannski efnafræði,“
segir Verónika sem getur vel
hugsað sér að leggja stund á
heimspeki í framtíðinni.
Stefnir á nám í heimspeki
Verónika, 12 ára.
Birkir Jóhannes Jónsson er 12 ára
nemandi Háskóla unga fólksins. Ég
er búinn að fara í blaða- og frétta-
mennsku, frumkvöðlafræði, skap-
andi stærðfræði og jarðvísindi. Að-
spurður hvað hafi verið
skemmtilegast segir hann erfitt að
gera upp á milli ólíkra námsgreina
en að það hafi komið honum á
óvart hversu stór Háskóli Íslands
er. Þá er hann einnig óákveðinn í
því hvað hann hyggist leggja fyrir
sig í framtíðinni. „Ég veit það ekki
en í dag legg ég stund á píanónám
auk þess sem ég æfi frjálsar
íþróttir.“
Framtíðin er óráðin
Birkir Jóhannes Jónsson