Morgunblaðið - 25.06.2013, Page 28

28 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚNÍ 2013
✝ Sigurður Jó-hannsson fædd-
ist á Hnappavöllum
8. september 1924.
Hann lést á hjúkr-
unardeild Heil-
brigðisstofnunar
Suðausturlands 14.
júní 2013.
Foreldrar hans
voru hjónin Guðrún
Jónsdóttir og Jó-
hann Ingvar Þor-
steinsson. Hann var yngstur
þriggja sona þeirra en hinir
voru: Þorsteinn bóndi og kennari
í Svínafelli í Öræfum og Jón
bóndi á Hnappavöllum. Þeir eru
báðir látnir.
Sigurður bjó félagsbúi með
Jóni bróður sínum og Guðlaugu
konu hans og seinna Gísla syni
þeirra. Um árabil
fór hann á vertíð á
veturna og var fjór-
tán vertíðir í Vest-
mannaeyjum við
fiskvinnslu hjá
Vinnslustöðinni og
eftir það nokkrar
vertíðir á Höfn.
Haustið 1998 hætti
hann búskap og
flutti til Hafnar í
Hornafirði og bjó
lengst af í íbúð fyrir aldraða í
Ekru. Þá færði hann sig yfir á
dvalarheimilið í Mjallhvít og það-
an fór hann svo síðastliðið haust
á hjúkrunardeildina. Sigurður
var ókvæntur og barnlaus.
Útför Sigurðar fer fram frá
Hofskirkju í Öræfum í dag, 25.
júní 2013, og hefst athöfnin kl. 14.
Nú í gróandanum miðjum hafa
tveir af okkar mætu sveitungum
kvatt þennan heim með viku
millibili, Guðlaugur Gunnarsson í
Svínafelli og Sigurður Jóhanns-
son á Hnappavöllum. Þeir voru
jafnaldrar og undir það síðasta
herbergisfélagar á Heilbrigðis-
stofnun Suðausturlands. Útför
Sigurðar er gerð í dag frá Hofs-
kirkju.
Þegar Sigurður, eða Siggi í
Hjáleigunni, eins og hann var
jafnan kallaður, fæddist voru
átta heimili á Hnappavöllum og
þar bjuggu samtals um 60
manns. Þótt heimilunum fækkaði
fljótlega í sex voru þau mann-
mörg og börn og ungmenni að
alast upp á flestum bæjum. Það
var því líf og fjör á Hnappavalla-
torfunni í uppvexti Sigga.
Siggi var ólatur maður og oft
hljóp hann við fót. Hann var lipur
í öllum samskiptum, hjálpsamur
og greiðvikinn og því nutum við
góðs af. Laginn var hann að eiga
við vélar og tæki. Raunar lék allt
í höndunum á honum. Til dæmis
var hann flinkur bókbindari,
lærði þá list í heimahúsum. Hann
var líka bókelskur maður og
minnugur á það sem hann las.
Verkin hans Sigga sjást víðar í
Öræfum en í Vestur-Hjáleigunni
því hann var afbragðs smiður og
vann mikið við smíði samkomu-
hússins Hofgarðs, Slysavarna-
hússins Kárabúðar og fleiri
bygginga sem bera hagleik hans
vitni. Þegar íbúðar- og útihúsa-
byggingar stóðu yfir heima hjá
okkur í Austur-Hjáleigunni
komu nágrannarnir með sín
verkfæri og tóku óspart til hend-
inni. Siggi þar á meðal. Svo var
gott að eiga hann að ef Fergu-
soninn var eitthvað í fýlu. Hann
kunni lagið á honum, enda var
Ferguson heima hjá honum líka.
Þeir voru þrír á torfunni.
Eftir að við misstum föður
okkar árið 1962 þurftum við ein-
att að leita til okkar góðu granna
á hinum Hnappavallabæjunum.
Ásdís var vélamanneskjan, hún
gleymir því aldrei þegar hún var
að slá lítinn skika við erfiðar að-
stæður og lenti í sjálfheldu þann-
ig að skurðir göptu við henni
bæði í bak og fyrir. Þá var Siggi í
Hjáleigunni kallaður til og af
sinni alkunnu lagni tókst honum
að leysa vandann.
Guð blessi frænda okkar Sig-
urð Jóhannsson. Með honum eru
gengnir allir þeir innfæddu
Hnappvellingar sem voru fulltíða
þegar við vorum börn en höfðu í
æsku leikið sér á sömu bölum og
við gerðum, lært á sama lands-
lagið og rekið kýrnar eftir sömu
götunum. Þeir leiðbeindu okkur
og reyndust okkur vandaðar og
hollar fyrirmyndir. Við minn-
umst þeirra allra með virðingu
og þakklæti fyrir trausta sam-
fylgd.
Austur-Hjáleigusystkinin,
Ásdís, Gunnþóra og
Sigurður.
Minningar mínar um Sigga
frænda minn ná svo langt aftur
sem ég man enda bjó hann á
æskuheimili mínu meðan ég átti
þar heima og reyndar miklu
lengur.
Í Vestur-Hjáleigunni á
Hnappavöllum sleit Siggi barns-
skónum, heimilið var mannmargt
og heimilisfólkið á öllum aldri.
Hann lauk barnaskólanámi um
fermingu og þar með lauk hans
skólagöngu. Hann fór snemma
að taka þátt í bústörfunum eftir
því sem getan leyfði. Með tím-
anum færðist búreksturinn yfir á
þá bræður hann og Jón, föður
minn, og bjuggu hann og foreldr-
ar mínir í félagi alla tíð og síðustu
árin ásamt Gísla bróður mínum. Í
búskapartíð Sigga og pabba urðu
miklar breytingar á búskapar-
háttum í landinu, vélvæðingin
hófst og samfara henni jókst
ræktun og búið stækkaði. Þeir
byggðu bæði íbúðarhús og gripa-
hús. Þær framkvæmdir hvíldu
mikið á Sigga því hann var góður
smiður. Með búskapnum vann
Siggi við ýmislegt sem til féll í
sveitinni t.d. sauðfjárslátrun,
vegavinnu og byggingarvinnu.
Sveitungarnir hjálpuðu hver öðr-
um þegar þeir stóðu í fram-
kvæmdum og hann var þar vel
liðtækur. Þegar við Ragnar
byggðum húsið okkar í Akurnesi
nutum við aðstoðar hans og góð-
mennsku.
Siggi fór í mörg ár á vertíð á
veturna bæði í Vestmannaeyjum
og á Höfn. Það var alltaf tilhlökk-
unarefni að Siggi kæmi heim af
vertíðinni á vorin og forvitnilegt
að sjá hvað hann væri með í far-
teskinu. Oft voru það einhver
verkfæri og allt voru þetta hlutir
sem komu að góðu gagni fyrir
heimilið og búið. Okkur systkin-
unum færði hann líka ýmislegt.
Siggi tók bílpróf í Vestmannaeyj-
um og keypti síðan Land Rover-
inn.
Árið 1998 tók Siggi þá ákvörð-
un að hætta búskap og flytja
austur á Höfn. Það var stór
ákvörðun og kostaði mikla yfir-
vegun en aldrei varð ég þess vör
að hann iðraðist. Haustið 2001
flutti hann í íbúð í Ekru. Honum
leið mjög vel í Ekrunni. Þar var
þægilegt að taka þátt í fé-
lagsstarfi eldri borgara sem hann
gerði og hafði mikla ánægju af.
En smátt og smátt fór heilsan að
láta undan síga og þá flutti hann
fyrst á dvalarheimilið í Mjallhvít
og svo á hjúkrunardeildina.
Siggi las mikið og var mjög
minnugur og gott að sækja til
hans ýmsan fróðleik, ekki síst um
fyrri tíma. Hann var afar dag-
farsprúður maður, skipti sjaldan
skapi eða gerði sér rellu út af
hlutunum, reyndi heldur að finna
lausnir. Hann var mjög nákvæm-
ur að eðlisfari og flanaði ekki að
neinu. Hann gerði ekki miklar
kröfur fyrir sjálfan sig, þær snér-
ust þá helst um það að búa svo í
haginn að hann gæti sem mest
bjargað sér sjálfur svo aðrir
þyrftu sem minnst fyrir honum
að hafa. Hann gat verið ótrúlega
hnyttinn í tilsvörum og hafði góð-
an húmor.
Nú ert þú kæri frændi minn
lagður af stað í þína hinstu ferð.
Aldrei fáum við að heyra þá
ferðasögu, en ég hef trú á því að
ferðin sú gangi áfallalaust fyrir
sig og þegar leiðarenda er náð
hittir þú gamla vini og þið takið
nokkra slagi. Við systkinin í
Vestur-Hjáleigunni þökkum þér
samfylgdina og handleiðsluna
sem þú veittir okkur af þínu ein-
staka ljúflyndi. Hvíl í friði, elsku
Siggi.
Þín frænka,
Ingunn Jónsdóttir.
Sigurður
Jóhannsson
Hvað er heiman?
Og hvað er heim?
Orð,
sögð um hið sama?
Afsakið mig!
Á engu veit ég skil.
Enn er ég
hægt og seint
að verða til.
(Þorsteinn frá Hamri)
Þetta yfirlætislausa ljóð Þor-
steins frá Hamri kemur í hugann
er við minnumst kærrar vin-
konu, nú þegar Sigrid Valtingoj-
er hefur kvatt svo skyndilega.
Sigrid var sífellt í förum heim og
að heiman. Full eftirvæntingar
nú í byrjun mars hélt hún til
fundar við vini sína og vorið í
Berlín, tók það jafnframt sér-
staklega fram að ekki hlakkaði
hún minna til að njóta íslenska
sumarsins. Henni var ætluð önn-
ur för.
„Hvað er heiman?/Og hvað er
heim?“ Um leit manneskjunnar
Sigrid Valtingojer
✝ Sigrid Valt-ingojer mynd-
listarmaður fædd-
ist í
Teplitz-Schönau í
Súdetahéraði í
Tékklandi 18. mars
1935. Hún lést á
sjúkrahúsi í Berlín
8. maí 2013.
Minningarathöfn
um Sigrid Valt-
ingojer fór fram í
Iðnó 24. júní 2013.
að heimkynnum,
rótum og friði
hverfðist líf vinkonu
okkar að verulegu
leyti. Á viðkvæmu
skeiði barnæskunn-
ar var Sigrid svipt
heimkynnum sínum
í Súdetahéruðum
Mið-Evrópu og
hrakin á vergang
með fjölskyldu
sinni. Í lok heimsó-
friðar tók við að hefja nýtt líf og
byggja nýja framtíð í Þýska-
landi.
Ósnortin náttúra og friðsæld
Íslands norðan við heimsins stríð
kann að hafa valdið því að hér
fannst Sigrid hún eiga heima,
þegar hún ferðaðist hingað sem
ung kona. Hér settist hún að og
héðan fór hún í skoðunarferðir
sínar um heiminn. Ísland var
löngu orðið hennar „heima“ eftir
ríflega hálfrar aldar búsetu hér-
lendis.
Í íslenskt náttúrufar og þýsk-
an menningararf sótti hún efni-
við er í áranna rás varð uppi-
staða í myndlist hennar. Henni
hlotnuðust ýmis virt alþjóðleg
verðlaun fyrir verk sín og lista-
söfn víða um veröld eiga og varð-
veita verk Sigrid Valtingojer.
Segja má að Sigrid hafi verið í
listrænni og persónulegri þróun
til síðasta dags og í samræmi við
það vel á sig komin jafnt andlega
sem líkamlega.
Við minnumst hennar sem
náttúrubarns sem naut sín hvað
best með kaffibolla úti í hrauni;
hún var okkur gjöfull fé-
lagsskapur, umhyggjusöm, á
stundum svolítið umvöndunar-
söm en fyrst og fremst sannur
vinur. Við munum sakna hennar
mikið.
Sólveig, Ragna og Sylvía.
Þegar ég og maðurinn minn
kvöddum Sigrid eftir fallega
kvöldstund á heimili okkar í
febrúar óraði okkur ekki fyrir
því að við værum að kveðja vin-
konu okkar fyrir fullt og allt.
Sigrid var á leið til Berlínar eins
og svo oft áður og með vorinu
ætlaði hún að koma aftur heim
til Íslands í íslenska sumarið.
Enn finnst mér hún vera á leið-
inni heim frá Berlín eða ein-
hverjum öðrum fjarlægum stað
og hugsunin því óraunveruleg að
Sigrid komi ekki aftur.
Mér finnst ég hafa þekkt Sig-
rid alla tíð. Alla vega mína graf-
íklistatíð sem spannar síðastliðin
þrjátíu ár. Heimkomin frá graf-
íklistnámi erlendis kynntist ég
Sigrid ásamt öðrum grafíklista-
mönnum í félaginu Íslensk graf-
ík. Í gegnum árin varð vinskap-
urinn dýpri og þrátt fyrir að
grafíkin væri sá þráður sem
tengdi okkur alla tíð þá varð það
vináttan, samræðurnar um
listina og lífið sem munu lifa í
minningunni um ókomna tíð.
Að eiga samverustund með
Sigrid, hvort sem var yfir kaffi-
bolla, kvöldverði eða í göngutúr
úti í náttúrunni var einstök upp-
lifun. Sigrid hafði einstaka sýn
og næmi fyrir umhverfinu. Hún
var meðvituð um mikilvægi hins
smáa jafnt sem hins stóra. Flest
í umhverfinu sá maður með öðr-
um hætti þegar hún var með í
för líkt og hulu væri svipt frá
skynjuninni. Þessar dýrmætu
stundir með Sigrid fylltu mann
bjartsýni á lífið og framhaldið.
Sigrid var framúrskarandi
listamaður og grafíker sem alltaf
leitaði nýrra leiða í sinni list-
sköpun. Hún staðnaði aldrei og
varð einhvern vegin ekki eldri
heldur í stöðugri endurnýjun
bæði sem listamaður og mann-
eskja. Hún þorði og var óhrædd
að þræða ókunnar slóðir. Að
mörgu leyti var hún fyrirmynd
um hvernig maður vildi sjálfur
lifa hin síðari ár ævinnar.
Síðustu skilaboðin til mín frá
Sigrid, sem eins og svo oft áður
voru í tengslum við samræður
okkar um lífið og hvernig tím-
anum yrði best varið í hluti sem
raunverulega skipta máli, var
myndband af heimsfrægum
hljómlistarmanni sem lék klass-
íska tónlist fyrir almenning á
lestarstöð í stórborg. Enginn
þekkti þar til tónlistarmannsins
og fæstir stoppuðu til að hlusta.
Nokkrir köstuðu til hans pening
líkt og til betlara. Sömu tónleika
hafði þessi sami tónlistarmaður
haldið kvöldið áður í virtum tón-
leikasal fyrir fullu húsi áheyr-
enda sem höfðu keypt miðann
dýrum dómi. Að gefa sér tíma og
taka eftir því sem vert er að taka
eftir var nokkuð sem Sigrid
kunni og gerði.
Sigrid skilur eftir sig fallegt
ævistarf sem kemur fram list
hennar. Listaverk hennar bera
vitni um einstaka listræna hæfi-
leika, næmi fyrir umhverfinu og
lífinu sjálfu. Hennar fallegu
grafíkverk og minningin um ein-
staka persónu og listamann
munu lifa áfram.
Far þú í friði elsku Sigrid –
þakka þér fyrir þína góðu vin-
áttu. Þín er og verður sárt sakn-
að.
Valgerður Hauksdóttir.
✝ Guðmar Andr-ésson fæddist
að Eyjum í
Strandasýslu 31.
janúar 1955. Hann
lést 14. maí 2013.
Hann var sonur
hjónanna Andrésar
Sigurðssonar,
bónda og sjó-
manns, og Láru
Jónsdóttur hús-
móður. Guðmar
var elstur fjögurra systkina.
Systur hans eru Guðrún Ingi-
björg, Anna og Andrea Sig-
urrós. Guðmar ólst upp í Asp-
arvík þar til fjölskyldan flutti til
Sandgerðis þegar hann var á
11. aldursári. Þegar Guðmar
var 14 ára tóku hjónin Elín
Bjarnadóttir og
Lárus Guðmunds-
son í Ögri við
Stykkishólm hann í
fóstur og ólst hann
upp hjá þeim til
fullorðinsára. Fóst-
ursystkini hans eru
Sigríður Birna,
Hallfreður Björg-
vin, Sigrún Elín,
Sigmunda Svala og
Erla Dagmar. Guð-
mar bjó í Stykkishólmi um ára-
bil þar til hann flutti til Reykja-
víkur. Á meðan hann hafði fulla
stafsorku stundaði hann ýmis
störf til sjós og lands.
Útför Guðmars fór fram í
kyrrþey frá Fossvogskapellu
22. maí 2013.
Ljúfur, kátur og lítillátur eru
orðin sem best lýsa Guðmari
frænda en hann var líka ósér-
hlífinn, fylginn sér og mikill
grallaraspói. Við vorum 8-9 ára
en Gummi 14 þegar hann kom
fyrst til afa og ömmu í Ögur.
Hann átti því litla samleið með
þessum litlu frændum sínum til
að byrja með en með tímanum
urðum við samverkamenn, fé-
lagar og vinir.
Guðmar var léttur á sér, lipur
og sérlega sterkur og hafði gam-
an af að beita sér. Afi sagði líka
að hann hefði erft vaxtarlag Jó-
steins afa síns og að það væru
sterkir menn sem að honum
stæðu. Hann var líka ótrúlega
vöðvastæltur á þessum árum.
Þegar fréttamyndir birtast af
fólki sem lagt hefur mikið á sig
til að safna vöðvum verður
manni oft hugsað til Gumma.
Hann hefði bara þurft að vippa
sér úr sjógallanum og klæða sig
í sundskýluna til að verða tilbú-
inn í hvaða fitnesskeppni sem er.
Annað sem fylgdi þessu mikla
líkamlega atgervi sem hann bjó
yfir var að hann virtist geta
hlaupið algerlega þindarlaust.
Enda var hann sporléttur og út-
haldsgóður í smalamennsku en
var þó ekkert sérstaklega að æfa
hlaup. Hann átti það til að taka
upp á ýmsu til að sprella og
grínast í okkur eins og til dæmis
að stinga sér inn í nýuppsetta
heygalta og skríða í gegn. Okkur
stóð þá ekki alltaf á sama þegar
frændi var horfinn á bólakaf í
heyið og urðum þeirri stundu
fegnastir þegar önnur höndin og
síðan andlitið, brosandi út að
eyrum, birtist út úr galtanum
hinum megin. Þetta leika menn
ekki eftir nema að vera einstak-
lega liprir og sterkir. Það var
gaman hjá Gumma þegar hann
fékk bílprófið og eignaðist fyrsta
bílinn. Þá var líka gaman hjá
okkur og ófáir bíltúrarnir farnir
á Volgunni með ELO eða ABBA
ómandi úr segulbandinu. Guð-
mar var ósérhlífinn og duglegur
til vinnu og eftirsóttur starfs-
kraftur til sjós og lands. Hann
vann ýmis verkamannsstörf í
Stykkishólmi en var þó mest til
sjós. Lengst af var hann á bát-
um frá Stykkishólmi en réri um
tíma á bát frá Patreksfirði sem
sigldi með aflann til Bretlands
og þótti honum það talsvert mik-
ið ævintýri. Hann hafði gaman
af að kasta fram vísum en var þá
ekkert að velta sér of mikið upp
úr stuðlum og höfuðstöfum en
hrynjandin og rímið var á sínum
stað. Innihaldið var oftar enn
ekki eitthvað spaugilegt eins og
þessi ritdómur sýnir:
Siggi yrkir upp á sport
og heldur að það henti.
En þessi er svo illa ort
hún hæfir ekki á prenti.
Hann Gummi var fylginn sér
og hafði gaman af að taka vel á
því og beita í senn kröftum og
lagni. Frændi var í essinu sínu
ef velta þurfti þungu grjóti í
girðingarvinnu eða ná traktor
með vogarafli upp úr festu. Ekki
spillti þá fyrir ef við hinir réðum
ekki við það. Þá beitti frændi sér
sem aldrei fyrr og leit ekki upp
fyrr en björninn var unninn. Þá
horfði hann til okkar í senn sigri
hrósandi og kíminn.
Svona sjáum við Gumma
frænda fyrir okkur hressan og
kátan þó svo að mótlæti seinni
ára hafi sett á hann annan svip
um stund. Minningarnar lifa og
draga upp í hugann myndir af
góðum dreng sem gott var að
eiga að og ljúft er að muna.
Sigþór Unnsteinn
Hallfreðsson og Lárus
Frans Hallfreðsson.
Guðmar Andrésson
✝
Þökkum einlæga vináttu og hlýhug við andlát
og útför
ELLENAR BJARNADÓTTUR,
Lellu,
Naustahlein 22,
Garðabæ.
Guðmundur Sigurjónsson,
Rannveig Guðmundsdóttir, Símon Ægir Gunnarsson,
Helga Guðmundsdóttir, Jón Guðmundsson,
Alma Guðmundsdóttir, Björn Jóhann Björnsson.
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug við
andlát og útför eiginmanns míns, föður,
sonar, tengdasonar, bróður og frænda,
INGÓLFS JÚLÍUSSONAR,
Öldugötu 7A.
Sérstakar þakkir færum við öllum þeim sem
studdu Ingólf í erfiðum veikindum og
starfsfólki deilda 11 G og E á Landspítalanum.
Fyrir hönd annarra vandamanna,
Monica Haug.