Morgunblaðið - 25.02.2014, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 2014
Movie Star hvíldarstóll
Verð 439.000,-
Skeifunni 8 | sími 588 0640 | casa.is
FRÉTTASKÝRING
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Heildarframleiðsla á eldisfiski dróst
heldur saman á síðasta ári, miðað við
árið á undan þótt nokkur aukning sé
í framleiðslu á laxi og bleikju. Sam-
dráttur er í þorskeldi og slátrun á
regnbogasilungi frestaðist á milli
ára. Þrátt fyrir að heildartölur sýni
stöðnun í framleiðslu er útlit fyrir
aukningu því umfangið í eldi á laxi
og regnbogasilungi er að aukast sem
skilar aukinni framleiðslu á næstu
árum ef áætlanir ganga eftir.
Lax og bleikja bera uppi fram-
leiðsluna í fiskeldinu. Laxinn náði
forystusætinu af bleikjunni á árinu
2012 en nú snéri bleikjan aftur tafl-
inu sér í hag, samkvæmt fram-
leiðslutölum sem Matvælastofnun
hefur tekið saman. Framleiðsla á
bleikju hefur aukist stöðugt frá
árinu 2005 og virðist stöðug. Aukn-
ingin kemur með nýju fyrirtæki sem
tók til starfa á Þorlákshöfn. Sam-
herji er langöflugasti framleiðand-
inn með um 2.000 tonn í þremur
starfsstöðvum.
Fjarðalax, sem er með sjókvíaeldi
í þremur fjörðum á suðurhluta Vest-
fjarða, hefur borið uppi þá miklu
aukningu sem verið hefur í fram-
leiðslu á laxi síðustu ár og er lang-
öflugasti framleiðandinn. Aftur á
móti hætti eitt fyrirtæki laxeldi í
fyrra og þess vegna varð aukningin
á milli ára ekki nema tæp 100 tonn.
Þorskeldi á útleið
Mikill samdráttur í framleiðslu á
regnbogasilungi kemur á óvart.
Hann liggur í því að fyrirtækið sem
ber uppi framleiðsluna, Dýrfiskur,
frestaði slátrun á fiski sem kominn
var í sláturstærð til þess að fá hann
enn stærri. Í staðinn skilar hann sér
inn í framleiðsluna í ár.
Þorskeldi virðist vera á hægri út-
leið, ef tölur um framleiðslu eru
skoðaðar. Framleiðslan var í nokkur
ár á bilinu 1.400 til 1.800 tonn en tæp
900 tonn á árunum 2011 og 2012. Á
síðasta ári minnkaði framleiðslan
niður fyrir 500 tonn. Aðeins fimm
fyrirtæki eru eftir í þorskeldinu.
Hraðfrystihúsið - Gunnvör í Ísa-
fjarðardjúpi er þeirra stærst en hef-
ur eins og önnur fyrirtæki dregið úr
sjókvíaeldi á þorski.
Matfiskeldi á lúðu lagðist end-
anlega af á síðasta ári. Þótt aukning
sé í framleiðslu á sandhverfu á milli
ára eru það dauðateygjurnar því
matfiskeldi hér er að hætta.
Af nýrri tegundum má nefna beit-
arfiskinn hekluborra. Smávegis er
framleitt af þeirri tegund í einni
stöð. Aftur á móti hefur verið byggð
upp myndarleg eldisstöð á Reykja-
nesi til að framleiða flúru og mun
hún skila verulegri framleiðslu á
næstu árum, ef allt gengur eftir
áætlun.
Kræklingsræktun hefur gengið í
bylgjum. Heildarframleiðsla á kræk-
lingi var 166 tonn á síðasta ári, sam-
kvæmt tölum Mast, en þar af voru
aðeins tæp 50 tonn úr hreinni rækt-
un. Meirihlutinn er sóttur með sífellt
betri veiðarfærum.
Ostrur eru í tilraunaræktun.
Fyrstu lirfurnar voru fluttar inn á
síðasta ári og eiga að skila af sér af-
urðum að fjórum árum liðnum.
Áframhaldandi aukning
Aukning er í pípunum, sér-
staklega í laxi og regnbogasilungi,
samkvæmt upplýsingum Guðbergs
Rúnarssonar, framkvæmdastjóra
Landssambands fiskeldisstöðva.
Hann bendir á að Fjarðalax sé enn
að auka framleiðsluna og Arnarlax
setji út seiði á þessu ári. Áformað sé
að Fiskeldi Austurlands slátri öðru-
hvorumegin við næstu áramót. Þá
haldi Dýrfiskur áfram að stækka.
Ekki er útlit fyrir hraðfara vöxt í
bleikjueldi en Guðbergur reiknar
með að þorskeldi verði áfram stund-
að í svipuðu umfangi og nú er.
Aðstæður hafa verið góðar til að
stunda laxeldi, ekki síst vegna þess
háa verðs sem fengist hefur. „Þetta
er atvinnugrein sem hefur alla burði
til að stækka og eflast,“ segir Guð-
bergur.
Framleiðsluaukning í pípunum
 Samdráttur í framleiðslu á eldisfiski á síðasta ári þótt lax og bleikja haldi sínu  Þorskeldið dregst
saman  Áframhaldandi aukning á lax- og silungseldi  Flúra kemur inn í flóruna á næstu árum
Laxapökkun Fjarðalax á Vestfjörðum ber enn uppi aukninguna í laxeldinu.
Eitt fyrirtæki hætti laxeldi en fleiri fyrirtæki hefja framleiðslu á næstunni.
Heildarframleiðsla í eldi lagardýra Útflutningur
fiskeldisafurðaTonn af slægðum fiski
Heimild: hagstofa.is
Tonn
Verðmæti (m. kr. fob)
2011 2012 2013
22
89
33
14
40
11
46
79
37
72
4
87
2
Heimild: Mast
20132002
Heildarframleiðsla Þar af lax Þar af bleikja Þar af regnbogi Þar af þorskur
10.000
9.000
8.000
7.000
6.000
5.000
4.000
3.000
2.000
1.000
0
3.657
7.053
1.471
3.018
1.540
3.215
248
482205
205
9.961
6.894
Verjendur níu Hraunavina sem lög-
reglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu
hefur ákært fyrir brot á lögreglulög-
um vegna mótmæla í Garðahrauni í
október sl. kröfðust þess í gærmorg-
un að málinu yrði vísað frá. Auk þess
kröfðust þeir þess að saksóknarinn
yrði látinn víkja sökum vanhæfis.
Fyrirtaka fór fram í málinu í Hér-
aðsdómi Reykjaness í gær.
Skúli Bjarnason, lögmaður fjög-
urra Hraunavina, sagði í samtali við
mbl.is að aðalkrafa sakborninga
væri að fá málinu vísað frá og var sú
krafa lögð fram við fyrirtökuna.
„Það er aðalkrafan. Það er auðvit-
að vegna þess – eins og komið hefur
fram áður – að lögreglustjóri getur
ekki farið með saksókn í máli sem
tengist honum svona mikið,“ segir
Skúli. Til vara er krafist sýknu af
kröfu ákæruvaldsins.
Hann bendir á að nímenningarnir
séu ákærðir fyrir brot gegn 19. gr.
lögreglulaga. „Það er ekki ákært út
af neinu öðru,“ bætir hann við.
Þá krefjast verjendurnir þess að
saksóknarinn Karl Ingi Vilbergsson
verði látinn víkja.
„Það er með tilvísun í sakamála-
lögin. Það er gerð krafa líka um að
það verði tekin af honum vitna-
skýrsla af því að hann var nú þarna,
að minnsta kosti býsna víða í þessu
ferli getum við sagt,“ sagði Skúli í
samtali við mbl.is.
Gerð er krafa um að tekin verði af
honum vitnaskýrsla vegna marg-
háttaðrar aðkomu hans að málinu, á
vettvangi, við handtökur, fangelsun
og útgáfu ákæru, að því er segir í
greinargerð verjenda.
„Það er almenn regla að það getur
ekki farið saman að fara með sak-
sókn og gefa líka vitnaskýrslu,“ segir
Skúli ennfremur.
Ákveðið var í héraðsdómi í morg-
un að málflutningur um frávísunar-
kröfuna og vanhæfi saksóknara færi
fram 24. mars nk.
jonpetur@mbl.is
Morgunblaðið/Rósa Braga
Hraunavinir Fjölmenni kom saman í
Garðahrauni á síðasta hausti.
Hraunavinir
krefjast frávísunar
 Telja saksóknarann vanhæfan
Sjúkdómastaða landsins er
mjög góð og enginn veirusjúk-
dómur herjar á laxfiska í ís-
lensku stöðvunum, samkvæmt
upplýsingum Gísla Jónssonar,
dýralæknis fisksjúkdóma hjá
Matvælastofnun. Engir alvar-
legir smitsjúkdómar litu dags-
ins ljós á síðasta ári og heldur
ekki umhverfisógnir.
Sýni voru tekin í rúmlega 11
þúsund fiskum úr 10 stöðvum
og reyndust þau öll hrein.
Áhersla er lögð á að lágmarka
notkun sýklalyfja og hefur vel
tekist til að sögn Gísla. Engin
sýklalyf voru notuð í eldi á laxi,
silungi eða flatfiski á síðasta ári
en smávegis reyndist nauðsyn-
legt að nota í þorskeldi.
Góð heilbrigðisstaða á klak-
stofni skapar tækifæri því
erfðaefnið er eftirsótt til áfram-
eldis víða um heim.
Engin sýkla-
lyf í laxeldi
GÓÐ HEILBRIGÐISSTAÐA