Morgunblaðið - 25.02.2014, Qupperneq 31

MINNINGAR 31
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 2014
með þeim bekk sem beið þeirra
var bara einn bekkur eftir og einn
nýútskrifaður ungur maður sem
enginn þekkti deili á og var að
klára kennaranám. Ekki var
laust við að einhverjir væru með
kvíða þegar þessi ungi maður tók
miða af borðinu og á honum stóð
J. Ekki átti neinum eftir að detta
í hug á þessari stundu, að þessi
kennari myndi fylgja J-bekknum
alveg upp í 8. bekk, sem þá var
síðasti bekkur í grunnskóla.
Þarna hófst skólaganga nemenda
sem urðu þeirrar gæfu aðnjót-
andi að hafa sama kennara í
gegnum allan grunnskólann.
Kennara sem líka var að læra og
allt nýtt fyrir honum sem og nem-
endum. Kennara sem átti eftir að
ganga í gegnum súrt og sætt í
átta ár með sínum nemendum.
Fylgjast með nemendum þrosk-
ast og þeir að fylgjast með honum
þroskast og verða að kennara
sem síðar yrði skólastjóri og
starfsmaður í menntamálaráðu-
neyti. Hlusta á frumsamda sögu í
kaffitímum sem mörgum árum
síðar átti eftir að koma út á bók.
Æfa alla nemendur í framsögn og
að tala yfir hóp og margt fleira
sem ekki taldist til hefðbundinna
kennslugreina en nýttist okkur
vel. Þarna hófst vinátta sem ekki
þykir sjálfsögð í dag. Ekki grun-
aði okkur sjö ára börnin sem
fylgdum þessum nýráðna kenn-
ara í skólastofu í fyrsta sinn að
þessi sami maður myndi kveðja
okkur síðasta daginn í grunn-
skóla átta árum síðar. Við höfðum
fylgst með fæðingum barna hans,
tónlistarferli o.fl. Þarna hófst vin-
átta sem átti eftir að endast fram
á síðasta dag. Ekki grunaði okkur
að þessi miði sem þessi kennari
dró ætti eftir að marka skóla-
göngu okkar svo rækilega. Það
var ekki fyrr en löngu seinna sem
maður átti sjálfur börn sem fóru í
skóla, að maður áttaði sig á
hvernig sumir kennarar eins og
Ragnar voru og að ekki var um
sjálfsagðan hlut að ræða. Vinnu-
skyldan var langt umfram við-
veru í skólastofu og leikrit jafnvel
æfð heima í stofu með sofandi
ungbarni. Þarna var kennari sem
lagði líf og sál í kennsluna. Auð-
vitað gekk á ýmsu eins og í öllum
löngum samböndum en öll vanda-
mál voru leyst í skólastofunni.
Mörgum árum seinna, þegar
maður fór að vinna með foreldr-
um sem áttu börn í skólum sem
hann var skólastjóri í, fylltist
maður stolti þegar maður heyrði
hrós um þennan skólastjóra sem
vonandi var að nýta reynslu sína
af okkur nemendunum í J-bekk.
Blessuð sé minning Ragnars
Gíslasonar.
Hörður Davíð Harðarson,
J-bekkur Öldutúnsskóla –
1964-árgangur.
Ég hef ekki átt í reglulegum
samskiptum við Ragnar Gíslason
í rúm tuttugu ár eða frá því að ég
var nemandi hans við Garðaskóla
í Garðabæ. En oft hef ég hugsað
til hans og ég finn ríka þörf fyrir
að fá að minnast hans í nokkrum
orðum.
Ragnar Gíslason var kennari
af Guðs náð. Það var mikil gæfa
fyrir okkur unglingana í Garða-
skóla að fá að njóta hæfileika
hans og hlýs viðmóts. Ragnar
hafði einstakt lag á að umgangast
fólk á þeim krefjandi tímum sem
unglingsárin eru. Auk þess að
kenna okkur varði hann drjúgum
stundum í félagslífið utan hins
hefðbundna skólatíma. Þá voru
stofnaðir ljósmyndaklúbbar,
skólablöð gefin út eða bara gripið
í gítarinn.
Sumir kennarar virðast halda
að þeir geti ekki öðlast virðingu
nemenda án þess að skapa gjá á
milli sín og þeirra. Þeir halda að
virðingin hljóti að þurfa að vera
óttablandin. Þetta er rangt, þótt
e.t.v. sé sú leið fljótlegri og auð-
veldari heldur en að vinna traust
nemenda með einlægni eins og
Ragnar gerði.
Ragnar nálgaðist nemendur á
jafningjagrundvelli, spjallaði við
þá um daginn og veginn og hafði
húmor fyrir sjálfum sér. Eitt sinn
í frímínútum sagði ég honum t.d.
frá því að mamma mín hefði dreg-
ið upp plötu með hljómsveitinni
Randver og sýnt mér að umsjón-
arkennarinn minn hann Ragnar
væri meðlimur í bandinu. „Ó, svo
þar er hitt eintakið af plötunni
okkar,“ svaraði Ragnar.
Ég hef varið tæpum aldar-
fjórðungi sem nemandi við
menntastofnanir, hérlendis sem
erlendis. Á svo löngum tíma
kynnist maður auðvitað ótal
kennurum og skólastjórnendum.
Margir þeirra eru mjög góðir en
aðeins nokkrir standa upp úr í
minningunni. Frábærir kennarar
kenna manni ekki bara námsefn-
ið, heldur veita manni innblástur
og hvatningu; hafa varanleg áhrif
á mann. Ragnar Gíslason var
slíkur kennari.
Ég votta fjölskyldu Ragnars
og öðrum nákomnum samúð
mína. Megi minningarnar ylja
um ókomna tíð.
Hafsteinn Þór Hauks-
son, lektor við lagadeild
Háskóla Íslands.
Elskulegi bekkjarbróðir og
vinur. Stillt veður, fallegir vetr-
armorgnar með einstaka birtu
eins og margir hafa upplifað und-
anfarnar vikur, minna okkur á
þig. Því þrátt fyrir fjörið og
gleðina sem einkenndi þig alla
tíð, ekki síst í góðra vina hópi, þá
varstu líka stilltur, fallegur og
einstök birta í kringum þig.
Þegar rifjaðar eru upp minn-
ingar frá skólaárunum og síðar
koma aðeins falleg jákvæð orð
upp í hugann. Þú varst hug-
myndaríkur, alltaf brosandi,
orkubolti sem aldrei stoppaðir,
ljúfur, samstarfsfús, einlægur og
góður.
Við minnumst þín með gítar-
inn, að gleðja alla í kringum þig.
Við minnumst þín sem ritstjóra
SIRA með kímni í farteskinu. Við
minnumst bjarta bliksins í aug-
um þegar þú nefndir Ingibjörgu.
Við minnumst þín sem eldhuga
með ákveðnar skoðanir á mennt-
un æskunnar. Við minnumst þín
hlæjandi að semja brag um B-
bekkinn. Við minnumst þín þegar
eldmóðurinn gagnvart kennara-
starfinu kviknaði í kjölfar æfinga-
kennslu. Við minnumst þín sem
hugsjónamanns sem vildir efla og
styrkja íslenskt skólasamfélag.
Við minnumst þín sem ákveðins
skólamanns sem varðst öðrum til
eftirbreytni. Við minnumst
stjórnandans Ragnars, sífellt
vakandi yfir nýjum straumum og
stefnum. Við minnumst þín með
húmorinn fram á síðasta dag. Við
minnumst þín sem vinar.
Vertu kært kvaddur og við
biðjum Guð að styrkja Ingi-
björgu, börnin og aðra í fjölskyld-
unni sem horfa á eftir einstökum
manni.
Skólasystkini úr B-bekknum í
Kennaraskólanum,
Hanna Hjartardóttir.
Ég vann undir stjórn Ragnars
Gíslasonar síðustu árin sem hann
var skólastjóri í Foldaskóla.
Hann réð mig sem námsráðgjafa
við skólann og var þetta mjög
gefandi og ánægjulegt samstarf.
Aldamótaárið 2000 fengum við
Diane Gossen frá Kanada til að
halda tveggja daga námskeið fyr-
ir kennara skólans. Þetta var
fyrsta „Restitution“-námskeið
sem haldið var hérlendis. Hug-
takið sem Diane gaf aðferðum
sínum við að kenna nemendum
góð samskipti kallaði hún „Res-
titution – Self Discipline“. Að-
ferðin fékk í þýðingu heitið „Upp-
byggingarstefna“ eða „Uppeldi
til ábyrgðar – Uppbygging sjálfs-
aga“. Ragnar skynjaði mikilvæg-
ið og var mjög áhugasamur að
vinna þessu máli brautargengi.
Reynt er að forðast jafnt umbun
sem refsingu við að stjórna börn-
um. Í staðinn er börnunum kennt
að þekkja tilfinningar sínar og
þarfir og hvernig þau geta sinnt
þeim af ábyrgð. Mistök eru ekki
til að skammast sín fyrir (eða
skamma fyrir) heldur eru þau
tækifæri til að læra betri leiðir í
samskiptum, tækifæri til að efla
kjark og drengskap, tækifæri til
að verða sá sem maður vill vera.
Ragnar veitti mér orlof til að
fara til Kanada og læra beint af
höfundi aðferðanna, fylgja henni
eftir á fyrirlestrarferðum og
skrifa handbók fyrir kennarana.
Ég lagði af stað í lok febrúar 2001
og kom heim í ágúst með hand-
bókina. Ragnar bætti mínu starfi
á sig á meðan. Ragnar taldi þetta
þó ekki nóg og nauðsynlegt væri
að senda sem flesta kennara skól-
ans á námskeið til Ameríku ef
takast ætti að festa í sessi þessa
nýju hugsun – þessa nýju skóla-
menningu. Á næstu misserum
nýttu allnokkrir kennarar Folda-
skóla sér þetta. Áhugi Ragnars
spurðist út og gaf öðrum skólum
fordæmi. Um allt land vaknaði
áhugi á þessum námsferðum og
Uppbyggingarstefnunni. Þegar
Ragnar varð skólastjóri Garða-
skóla tveim árum seinna tók hann
upp þráðinn þar og hreif kennara
með sér.
Þetta starf er enn í fullum
gangi víða um landið. Félag
áhugamanna var stofnað 2008 og
heitir „Uppbygging sjálfsaga“.
Það stendur fyrir námskeiðum
fyrir kennara með erlendum fyr-
irlesurum gjarnan í ágústmánuði
ár hvert. Enn eru skólar að fara
til Ameríku á námskeið og í
skólaheimsóknir til að læra af
Diane Gossen og Judy Anderson
nánasta samstarfsmanni hennar.
Skólastarf á Íslandi á því Ragnari
Gíslasyni þökk að gjalda. Án hans
hefði þessi viðleitni aldrei náð
flugi.
Ég votta fjölskyldu Ragnars
Gíslasonar mína dýpstu samúð
við fráfall hans.
Magni Hjálmarsson.
Ragnar Gíslason er látinn.
Hann var skólastjóri Foldaskóla
á árunum 1992 til 2002 eða um tíu
ára skeið og skildi eftir sig djúp
spor í sögu skólans og ekki síður í
huga okkar sem með honum unn-
um þennan tíma. Ragnar var afar
áhugasamur og velvirkur skóla-
maður og ötull brautryðjandi
þegar um var að ræða framfara-
mál á sviði kennslunnar. Undir
hans stjórn varð Foldaskóli móð-
urskóli í nýsköpun, hann lagði
mikla áherslu á jákvætt samstarf
við foreldra og átti þátt í að koma
á svokölluðu ferðakerfi með hæg-
ferð, miðferð og hraðferð, sem
var mikið framfaraskref í þá átt
að mæta mismunandi námsgetu
nemenda án þess að skaða sjálfs-
mynd þeirra. Hann vann að heils-
dagsskólanum af metnaði og eins
þegar tekið var á móti fötluðum
og þeim gert mögulegt að sækja
almennan skóla. Allt þetta studdi
Ragnar af heilum hug og lagði
ævinlega allt sitt í að gera eins vel
og hægt var. Hann hafði brenn-
andi áhuga á að breyta og bæta til
að koma til móts við alla, ekki síst
þá sem stóðu höllum fæti og áttu
erfitt uppdráttar. Það var hans
fólk.
Ragnar fylgdist vel með fram-
gangi nemenda, bæði sem náms-
fólki og ekki síður sem persónum.
Nemendur voru vinir hans og
leituðu til hans sem félaga ef ein-
hvers þurfti með. Hann var einn
af þeim sem gerðu sér ljóst að
drengirnir áttu um sumt erfiðara
uppdráttar en stúlkurnar og
vann meðal annars að því að bæta
þar úr. Hann vann ötullega að
forvarnarstörfum og ræktaði já-
kvæð og heilbrigð viðhorf meðal
nemenda. Sem yfirmaður okkar
kennaranna var hann ljúfur í við-
móti og leit ævinlega á okkur sem
vini og félaga, úrræðagóður og
hjálpsamur og vildi hvers manns
vanda leysa, fljótur að sjá já-
kvæðar hliðar á málum og ævin-
lega tilbúinn að hrósa fyrir vel
unnin störf og hvetja okkur til
góðra hluta.
Ragnar var áhugamaður um
útivist og fjallgöngur. Hann vann
um skeið við námsefnisgerð og
sendi frá sér tvær unglingasögur
sem sýndu ótvíræða hæfileika
hans sem rithöfundur. Það var
mikill skaði að ekki skyldi verða
framhald á því starfi hans. Og svo
var hann tónlistarmaður af lífi og
sál, hafði reyndar komið fram
sem slíkur allt frá því hann var
ungur maður, meðal annars með
hljómsveitinni Randver, og hvar
sem hann fór var gítarinn aldrei
langt undan. Við minnumst hans
ekki síst fyrir hressilegan söng,
glaðvært viðmót og gleði sem
smitaði út frá sér hvar sem hann
fór.
Við þökkum Ragnari Gíslasyni
fyrir ógleymanlegar samveru-
stundir og sendum aðstandend-
um hans samúðarkveðjur.
Fyrir hönd samstarfsfólks í
Foldaskóla,
Kolbrún Ingólfsdóttir.
Það er skrítið að þurfa að
kveðja þig eftir 46 ára kynni. Líf
okkar hefur legið saman mestan
þennan tíma.
Þegar ég hóf nám í Kennara-
skólanum haustið 1967 var mér
komið fyrir í B-bekknum. Fljót-
lega sá ég að þar voru margir ein-
staklega áhugaverðir einstak-
lingar. Einn þeirra var kátur og
hvatvís strákur. Þetta var hann
Raggi sem var hrókur alls fagn-
aðar frá upphafi. Við vorum sam-
an í B-bekknum í fjögur ár og var
þetta fjörugur tími.
Við Raggi náðum fyrst vel
saman þegar farin var skólaferð
til Noregs. Gleymi ég því ekki
þegar við fórum tveir einn dag til
að heimsækja barnafataverslanir
vítt og breitt um Ósló. Þú áttir
von á þínu fyrsta barni og varst
svo ákafur að finna eitthvað flott
á barnið. Mér, sem var bara átján
ára gutti, fannst þetta skrýtið en
um leið heillandi því þú varst svo
ákveðinn í að verða góður pabbi.
Við útskrifuðumst svo úr Kennó
og fórum hvor í sína átt. En fljót-
lega lágu leiðir okkar saman aft-
ur þegar ég varð aðstoðarskóla-
stjóri í Garðaskóla og þú varst
starfsmaður Námsgagnastofnun-
ar og sást um úthlutun náms-
gagna til skólanna. Samskipti
okkar voru talsverð á þeim tíma.
Síðan gerist það að þú kemur
til mín og segir að þig langi til að
fara að kenna aftur og hvort ekki
sé eitthvað fyrir þig að gera í
Garðaskóla. Ég segi þér að núna
vanti okkur kennara í samfélags-
fræði og mögulega fagstjóra í
þeirri grein. Ég hvatti þig til að
sækja um sem þú og gerðir. Þú
varst síðan ráðinn til starfsins.
Skemmst er frá því að segja að þú
náðir alveg einstaklega vel til
unglinganna og varst mjög far-
sæll í starfi hjá okkur.
Þú varst mjög vinsæll meðal
nemenda og náðir að vekja áhuga
á því fagi sem þú varst að kenna.
Ekki fengum við þó að halda þér
lengi þar sem mikill áhugi var á
því að fá þig í skólastjórastarf í
Reykjavík.
Þú fórst en hélst samt alltaf
sambandinu við okkur. Í fyrstu
komst þú oft að spjalla. Þar átt-
um við margar skemmtilegar
samræður og einnig varst þú
áfram með okkur félögunum í fót-
bolta tvisvar í viku. Næst þegar
leiðir okkar lágu saman var það
þegar staða skólastjóra í Garða-
skóla varð laus og þú ákveður að
sækja um og færð starfið. Mér
fannst eins og á vissan hátt fynd-
ist þér þú vera að koma heim aft-
ur. Samstarf okkar byggðist á
trausti sem myndast hafði á
löngum tíma og varð að mínu
mati einstaklega farsælt. Það
getur ekki spillt fyrir að hafa
þekkst náið frá 17 ára aldri.
Ingibjörg, um leið og ég votta
þér og fjölskyldunni samúð mína
vil ég þakka fyrir góð kynni í öll
þessi ár.
Þröstur V. Guðmundsson,
fyrrverandi aðstoð-
arskólastjóri Garðaskóla.
Við Ragnar vorum vinir um
áratuga skeið, eða allt frá því að
við kynntumst í Kennaraskólan-
um í lok sjöunda áratugarins. Þau
tengsl styrktust enn betur eftir
að ég kynntist konu minni, Þór-
dísi, en hún og Ingibjörg kona
Ragnars höfðu verið vinkonur frá
barnsaldri.
Ragnar var í skarpgreinur,
skapandi og glaðlyndur. Hann
hafði djúpstæðan og lifandi
áhuga á skólamálum sem og
mannlífinu í allri sinni mynd.
Hann byrjaði að kenna í Öldu-
túnsskóla strax að loknu námi. Í
skólasamfélaginu naut hann
trausts og virðingar, var hug-
myndaríkur og skapandi kennari
sem vakti eftirtekt. Jafnframt
kennslunni vann hann fyrir
menntamálaráðuneytið að gerð
námsefnis í samfélagsfræði fyrir
grunnskóla. Seinna á ævinni
skrifaði Ragnar spennubækur
fyrir unglinga. Hann skildi vel
hugarheim unglinganna og bæk-
urnar hittu í mark og urðu vin-
sælar eins og við var að búast.
Hann sat um skeið í stjórn
Námsgagnastofnunar, var einnig
formaður Vímulausrar æsku um
árabil. Ragnar hætti kennslu í
nokkur ár og vann þá sem útgáfu-
stjóri hjá bókaútgáfunni Vöku –
Helgafelli. Hann fór síðan aftur
að kenna, varð deildarstjóri í
Garðaskóla allt þar til hann var
ráðinn skólastjóri Foldaskóla ár-
ið 1992. Þeirri stöðu gegndi hann
í tíu ár, eða þar til hann varð
skólastjóri Garðaskóla 2002.
Maður eins og Ragnar hefur
ekki eitt áhugamál, heldur mörg.
Eitt þeirra var tónlistin. Hann
var tónlistarmaður af guðs náð,
spilaði á gítar, mandólin, munn-
hörpu, harmónikku og hljómborð
og er þá ekki allt upp talið. Á
fyrstu árum sínum í kennslu í
Öldutúnsskóla stofnaði hann
ásamt nokkrum samkennurum
sínum söngsveitina Randver.
Söngsveitin gaf út nokkrar plötur
og naut mikilla vinsælda. Í gegn-
um tónlistina fékk Ragnar útrás
fyrir sköpunargleðina, enda fær
spilari. Ég gekk til liðs við Rand-
ver fyrir u.þ.b. 15 árum. Þarna
vorum við þrír skólastjórar og
einn háskólakennari, sem hitt-
umst einu sinni í viku og spiluð-
um saman. Tíminn átti til að
teygjast, því að jafnframt því að
spila var tekinn tími í að spjalla
um heima og geima. Ragnar
hrókur alls fagnaðar, umræðu-
efnin skólamál, þjóðmál, tónlist,
bókmenntir og svo mætti áfram
telja. Það var alltaf grunnt á
húmornum hjá Ragnari, svolítið
gráglettinn og djúpur. Alltaf
skemmtilegur.
Ragnar og Ingibjörg fóru í
framhaldsnám til Danmerkur og
þangað heimsóttum við Þórdís
þau og áttum með þeim ánægju-
legar stundir. Eftirminnileg er
ferðin til Soreyjar á slóðir Jón-
asar Hallgrímssonar.
Þegar Ragnar veiktist leitaði
hann sér lækninga til Svíþjóðar.
Eins og ávallt stóð Ingibjörg við
hlið hans eins og klettur. Við Þór-
dís urðum þeirrar ánægju aðnjót-
andi að heimsækja þau til Stokk-
hólms. Það voru dýrmætar
stundir. Við röltum um borgina,
skoðuðum merka staði og nutum
samverunnar með þeim hjónum.
Við Þórdís þökkum Ragnari
einstaka vináttu um áratuga
skeið og vottum Ingibjörgu konu
hans, börnum, barnabörnum,
ættingjum og vinum okkar
dýpstu samúð.
Sigurður Björgvinsson.
Önnumst alla þætti útfararinnar
ÚTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA
Vesturhlíð 2 • Fossvogi • Sími 551 1266 • www.utfor.is
Þegar andlát ber að höndum
REYNSLA • UMHYGGJA • TRAUST
✝
Hugheilar þakkir færum við öllum sem sýndu
okkur samúð og hlýhug vegna andláts og
útfarar
KARLS GUÐMUNDSSONAR
verkfræðings.
Ásta Hannesdóttir,
Rósa Karlsdóttir, John Fenger,
Hólmfríður Karlsdóttir, Elfar Rúnarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Pabbi okkar, tengdapabbi, afi og langafi,
GUÐNI JÓNSSON,
Hellu,
verður jarðsunginn frá Oddakirkju
föstudaginn 28. febrúar kl. 14.00.
Þeir sem vilja minnast hans láti dvalar-
heimilið Lund njóta þess.
Hrafnhildur Guðnadóttir, Friðrik Magnússon,
Hjördís Guðnadóttir, Auðun Gunnarsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Formáli | Minningargreinum fylgir formáli sem aðstandendur senda
inn. Þar kemur fram hvar og hvenær sá sem fjallað er um fæddist, hvar
og hvenær hann lést og loks hvaðan og hvenær útförin fer fram. Þar
mega einnig koma fram upplýsingar um foreldra, systkini, maka og
börn, svo og æviferil.
Myndir | Hafi mynd birst í tilkynningu er hún sjálfkrafa notuð með
minningargrein nema beðið sé um annað. Ef nota á nýja mynd skal
senda hana með æviágripi í innsendikerfinu. Hafi æviágrip þegar verið
sent má senda myndina á netfangið minning@mbl.is og gera umsjón-
arfólki minningargreina viðvart.
Minningargreinar