Morgunblaðið - 01.05.2014, Síða 26

FRÉTTASKÝRING
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
F
ormaður Félags grunn-
skólakennara segir að
boðaðar vinnustöðvanir
í maí muni líklega ekki
valda mikilli röskun á
skólastarfi. Hann segir hugmyndir
samninganefndar Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga um hækkun
launa grunnskólakennara m.a. felast
í fækkun kennara. Við það uni kenn-
arar ekki. Verði samningar enn laus-
ir í haust kemur allsherjarverkfall til
greina. Formaður samninganefndar
Sambands íslenskra sveitarfélaga
segir megináherslur sambandsins að
færa vinnutíma kennara nær því
sem gerist á almennum vinnumark-
aði.
Grunnskólakennarar hafa sam-
þykkt vinnustöðvanir dagana 15., 21.
og 27. maí næstkomandi, náist ekki
samningar fyrir þann tíma, en kjara-
samningar þeirra hafa verið lausir í
um tvö ár. Þeir hafa átt í kjara-
viðræðum við Samband íslenskra
sveitarfélaga undanfarna mánuði og
framan af virtust þær ganga vel,
báðir aðilar lýstu því yfir að verið
væri að ræða langtímasamning sem
fæli í sér kerfisbreytingar og um
30% hækkun launa. Viðræðunum
var vísað til ríkissáttasemjara í mars
og hafa aðilar fundað undir hans
stjórn reglulega, síðast í gær.
Misjafnt er eftir skólum hvern-
ig þessar vinnustöðvanir koma niður
á skólastarfi. Við lauslega athugun á
skóladagatölum nokkurra grunn-
skóla víða um land sést að í sumum
skólum eru prófadagar þessa daga, í
öðrum eru nemendaferðalög og í enn
öðrum starfsdagar.
Borgi eigin kauphækkun
„Við vorum sammála um margt;
samningstíma til 2017 og hækkun
launa um allt að 30%. En þegar farið
var að ræða leiðir til þessa kom í ljós
að það var ekki efni í slíkan samning,
segir Ólafur Loftsson, formaður Fé-
lags grunnskólakennara. „Hug-
myndir sveitarfélaganna snúast um
að láta kerfið sjálft fjármagna þetta,
m.a. með afnámi aldursafsláttar,
aukinni kennsluskyldu og þar með
fækkun kennara. Samningarnir
strönduðu á þessari hugmynda-
fræði; að láta kennarana sjálfa borga
eigin kauphækkanir.“
– Hvað tekur við í haust ef enn
verður ósamið þá. Gæti komið til
allsherjarverkfalls? „Þá erum við að
tala um mjög alvarlega stöðu sem
þarf að skoða. Í því sambandi kemur
allt til greina, einnig verkfall. En við
tökum eitt skref í einu og vonumst
auðvitað til að þetta leysist á næstu
dögum. Það er algjörlega óþolandi
að kennarar þurfi ítrekað að fara í
verkstöðvun, ekki síst í ljósi þess að
flestir virðast sammála um að það
þurfi að hækka launin.“
Vilja breyta vinnutímanum
Það sér ekkert fyrir endann á
þessum viðræðum, segir Inga Rún
Ólafsdóttir formaður samninga-
nefndar Sambands íslenskra sveit-
arfélaga. „Þetta eru löglegar að-
gerðir sem þeir telja sig hafa ástæðu
til að grípa til,“ svarar hún, spurð
um afstöðu sambandsins til boðaðra
aðgerða grunnskólakennara. Hún
segir áherslur sambandsins í kjara-
viðræðunum vera mjög skýrar. „Við
leggjum áherslu á að aðlaga vinnu-
tíma grunnskólakennara nær því
sem almennt gerist á vinnu-
markaði. Þannig fá skólarnir
tækifæri til að þróa skóla-
starf í samræmi við opinbera
menntastefnu. Þá erum við
að leita leiða til hagkvæm-
ari rekstrar grunn-
skóla sem gætu
skapað tækifæri til
launahækkana
kennara.“
Í haust kemur allt til
greina, líka verkfall
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Á skólabekk Grunnskólakennarar hyggjast leggja niður störf þrjá daga í
maí. Verði enn ósamið í haust verða aðrar aðgerðir skoðaðar, m.a. verkfall.
26
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. MAÍ 2014
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Tyrkland erstundumnefnt til
sögunnar sem
dæmi um ríki sem
er árum og áratug-
um saman með
opna aðildar-
umsókn að ESB. Það sé ákjós-
anlegt fordæmi fyrir Ísland.
Því fer þó fjarri.
Tyrkland hefði aldrei sótt
um aðild að ESB með yfirlýs-
ingu um að helmingur ríkis-
stjórnarinnar sem sótti um
væri á móti þeirri aðild. Þann-
ig ganga eingöngu gerviríkis-
stjórnir fram.
Í annan stað hefur aðildar-
umsókn Tyrkja í raun aldrei
verið viðurkennd af samband-
inu, þrátt fyrir nokkur látalæti
í þeim efnum, bæði í Brussel
og í stærstu aðildarríkjum
sambandsins.
Bretar hafa gjarnan sagt að
þeir gætu vel hugsað sér slíka
útvíkkun á ESB, því hún hlyti
um leið að þýða laustengdara
samband, sem þeim hugnaðist,
og koma í veg fyrir þróun í átt
að einu ríki.
Í Þýskalandi býr mikill
fjöldi Tyrkja, lengi kallaðir
þar „gestkomandi vinnukraft-
ur“, en hafa þó sumir búið þar
í 2-3 kynslóðir. Opinberar
þýskar yfirlýsingar um hugs-
anlega aðild að ESB þarf m.a.
að skoða í ljósi þessa.
Fyrir nokkrum árum gafst
tækifæri til að spyrja einn
mesta valdamann í Brussel á
þeim tíma út í hugsanlega að-
ild Tyrkja að ESB í óopinberu
samtali. Fyrst var hann spurð-
ur að því, hvort Brusselmenn
og helstu leiðtogar ríkja ESB
vildu Tyrki í sambandið. Hann
svaraði því glaðbeittur játandi.
Því næst var hann spurður
hvort hann teldi að af slíkri
aðild yrði. Enn glaðbeittari
sagðist hann telja fullar líkur á
því. Þegar hann var loks
spurður um, hvenær hann teldi
að Tyrkir myndu
ganga inn svaraði
hann hratt og hik-
laust: „Á eftir Suð-
ur-Kóreu.“ Síðar í
samtalinu var bent
á hvað stæði helst
í vegi þessarar
umsóknar. Þar var auðvitað
nefnt það sem hefur verið var-
lega viðrað opinberlega og
snýr að stjórnarfari, stjórn-
sýslu, viðkvæmri stöðu dóm-
stóla, mannréttindamálum,
áhrifum hers og meintri tak-
mörkun á frelsi fjölmiðla. Og
þar sem umræðan var á bak
við luktar dyr var síðan rætt
um þann vanda að fella þetta
ríki múslima að samevrópskri
hugsun en það dæmi væri
miklu flóknara en til að mynda
vera Tyrklands í Nató. Þar við
bættist að það ríki yrði eftir
aðild hið fjölmennasta í ESB
(ef litið væri til tyrkneska
minnihlutans í Þýskalandi)
sem væri viðkvæmt þótt það
yrði ekki viðurkennt opin-
berlega. Slíkt vandamál væri
ekki til staðar í Nató þar sem
Bandaríkin hefðu svo afger-
andi forystu í því bandalagi og
samstarf þar gerði ekki kröfu
um skert fullveldi bandalags-
ríkjanna eins og ESB gerði í
sívaxandi mæli.
En svo var því bætt við að
ESB hefði auðvitað margoft
sýnt að vandamál, eins og þau
sem nefnd hefðu verið til
dæmis í spjallinu, væru ein-
ungis til að leysa þau. Því væri
engin ástæða til að efast um að
umsóknarríkið Tyrkland
myndi renna inn í sambandið
tiltölulega fljótlega eftir að að-
ildarviðræðunum við Suður-
Kóreu væri lokið.
Kannski mætti friða æstustu
evrópusambandssinna á Ís-
landi með því að slaka því út
að til álita kæmi að íhuga að-
ildarumsókn fyrir Ísland, þeg-
ar þessi tvö fyrrnefndu ríki
hefðu lokið sér af.
Opinberar yfirlýs-
ingar segja ekki alla
söguna, og stundum
aðeins pínulítinn
bút hennar}
Suður-Kórea, Tyrkland
og hvað svo?
Borgaryfirvöldláta engan bil-
bug á sér finna í
stríðinu gegn bíla-
stæðum. Nú eru
hafnar breytingar á Frakka-
stíg, sem munu leiða til þess að
bílastæðum við götuna mun
fækka úr 57 í 19.
Í Morgunblaðinu í dag kvarta
kaupmenn undan þessum fram-
kvæmdum og gagnrýna skort á
samráði. Segir Björn Jón
Bragason, framkvæmdastjóri
Samtaka kaupmanna og fast-
eignaeigenda við Laugaveg,
borið hafa á því að kaupmenn
séu ekki upplýstir
um breytingar fyrr
en þær standi fyrir
dyrum eða séu
hafnar.
Hvað eftir annað er kvartað
undan því að ráðist sé í fram-
kvæmdir án möguleika á að
bregðast við. Þessi háttsemi
ráðandi afla í borginni er hætt
að vekja furðu, en hún er engan
veginn boðleg. Og stríð meiri-
hlutans gegn bílastæðunum og
þar með íbúum Reykjavíkur
ber því vitni að meirihlutinn sé
ekki í tengslum við veru-
leikann.
Enn er ráðist til at-
lögu í miðbænum}Stríðið gegn bílastæðum
Þ
að skiptir sjálfsagt litlu fyrir kosn-
ingabaráttuna í borginni hvort
Framsóknarflokkurinn býður
fram eða ekki. Samt er huggulegt
af flokknum að minna á tilvist sína
með því að klambra saman lista, en það virðist
fremur vera gert fyrir siðasakir en í von um
að vinna stóra sigra. Ekki lýsir það háleitu
markmiði að fara í kosningabaráttu til að
komast í minnihluta, eins og Framsókn-
arflokkurinn gerir nú, en rétt er að virða við-
leitnina.
Eins og framboðsmál Framsóknarflokksins
þróuðust síðustu vikurnar var ekki eins og
gamall og gróinn stjórnmálaflokkur ætti í
hlut, heldur fremur taugaveiklaðir nýgræð-
ingar sem fyllast skelfingu við minnsta mót-
læti. Þáttur Guðna Ágústssonar, skyndileg innkoma og
enn skyndilegri útganga, varð síst til að bæta stöðuna.
Stuðningsmenn Guðna bundu miklar vonir við að hann
myndi hala inn fylgi fyrir flokkinn en þar hefur sennilega
verið á ferð óskhyggja fremur en raunsætt mat. Guðni
hefði vissulega náð einhverjum árangri en ekki unnið
nein afrek.
Jafnágætur maður og Guðni er þá hafa pólitískar
áherslur hans verið þannig að hann á ekki erindi í borg-
armálin, eins og hann áttaði sig sjálfur blessunarlega á.
Reykvíkingar höfðu enga sérstaka ástæðu til að kjósa í
borgarstjórnarkosningum mann sem fyrst og fremst er
stoltur talsmaður landsbyggðarinnar og hefur lítið fram
að færa í borgarmálum annað en það að flug-
völlurinn eigi að vera áfram í Vatnsmýrinni.
Þótt Reykvíkingar vilji flugvöllinn áfram á
sínum stað þá brennur það mál ekki svo á
þeim að þeir geri það að skilyrði fyrir atkvæði
sínu. Það eru málefni sem varða hag fjöl-
skyldufólks sem kjósendur leggja áherslu á.
Flokkar sem átta sig ekki á þessu munu ekki
ná langt í komandi kosningum.
Það er hvorki skynsamlegt né líklegt til
árangurs í kosningabaráttu að endurnýta
stjórnmálamann sem búinn er að skila sínu.
Guðni ætti því að prísa sig sælan að hafa ekki
leiðst út í framboð. Hitt er annað mál að þessi
lífsglaði maður hefði með framboði sínu gert
kosningabaráttuna mun skemmtilegri og
fjörlegri en hún verður nú. Baráttan hefði
reyndar ekki verið sérlega notaleg fyrir Guðna sjálfan,
því pólitískir andstæðingar hans voru að koma sér þægi-
lega fyrir í skotgröfunum, greinilega reiðubúnir í alls
kyns fólskuverk til að ræna ærunni af þessum geðþekka
holdgervingi landsbyggðarinnar.
Nú þykist Framsóknarflokkurinn vera búinn að lappa
upp á ímynd sína eftir skelfilegan klaufagang. Skamm-
tímaminni íslenskra kjósenda er alræmt en varla svo
slæmt að þeir gleymi á örfáum vikum að framboðsmál
Framsóknarflokksins í borginni eru dómsdagsklúður.
Flokkur sem getur ekki staðið sómasamlega að fram-
boði sínu er örugglega ekki fær um að stjórna borginni
af öryggi og festu. kolbrun@mbl.is
Pistill
Dómsdagsklúður í Framsókn
Kolbrún
Bergþórsdóttir
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Spurður um tímasetningu
vinnustöðvananna upp úr
miðjum maí segir Ólafur það
m.a. tengjast gerð annarra
kjarasamninga. Hann telur að
það skapi aukna pressu á við-
semjendurna ef stéttin fari
„samningslaus út í sumarið“.
„Það ber að hafa í huga að
það eru að koma sveit-
arstjórnarkosningar og áhuga-
vert að sjá hvernig tilvonandi
sveitarstjórnarmenn bregðast
við,“ segir Ólafur.
– Eigið þið von á að þessar
aðgerðir beri árangur? „Við
gerum okkur auðvitað grein
fyrir því að þetta hefur ekki
eins mikla röskun á skóla-
starfi í för með sér og alls-
herjarverkfall. En ef það
kemur til þessa, þá verðum
við með baráttufundi
þessa daga þar sem við
vekjum máls á þessari al-
varlegu stöðu. Það er
ekki síst tilgang-
urinn með þess-
um aðgerðum.“
Skapa aukna
pressu
LÍTIL ÁHRIF Á SKÓLASTARF
Ólafur
Loftsson