Morgunblaðið - 27.09.2014, Qupperneq 25

FRÉTTIR 25Erlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. SEPTEMBER 2014
kalífadæmi. Osama bin Laden, leið-
togi al-Qaeda, átti sér einnig þann
draum að sameina araba í eitt kalífa-
dæmi eins og var fyrstu aldirnar eft-
ir dauða Múhameðs spámanns.
Bræðralag múslíma í Egyptalandi
og fleiri samtök, sem hafa boðað
stofnun íslamsks ríkis, hafa líka haft
það að lokamarkmiði að sameina
araba í kalífadæmi. Þessi samtök
hafa þó litið á stofnun slíks kalífa-
dæmis sem mjög fjarlægt markmið.
Leiðtogar Ríkis íslams sýna hins
vegar enga biðlund og telja það
skyldu allra múslíma að framfylgja
öllum fyrirmælum Allah þegar í stað
– ekki í áföngum.
Þótt þeir hafi aðeins látið til sín
taka í Sýrlandi og Írak hafa leiðtogar
Ríkis íslams hótað að leggja Jórd-
aníu og Líbanon undir sig. Þeir segj-
ast einnig ætla að „frelsa Palestínu“
og tortíma Ísraelsríki.
Miklar tekjur af olíuvinnslu
Ekki er vitað hversu margir liðs-
menn vígasveita íslamistanna eru í
Sýrlandi og Írak. Bandaríska leyni-
þjónustan CIA telur að samtökin séu
með 20.000 til 31.500 menn undir
vopnum. Aðrir telja að þau séu með
meira en 50.000 liðsmenn í Sýrlandi
einu, þeirra á meðal allt að 20.000 frá
öðrum löndum, svo sem arabaríkj-
um, Tétsníu og Evrópulöndum, að
sögn fréttaveitunnar AFP.
Eignir samtakanna eru metnar á
um 250 milljarða króna og þau eru
nú álitin auðugustu hryðjuverka-
samtök heims. Samtökin reiddu sig í
fyrstu á fjárhagslegan stuðning auð-
manna í arabaríkjum en eru nú orðin
sjálfum sér nóg um fjármagn. Þau
hafa haft miklar tekjur af olíuvinnslu
á svæðum sínum, sköttum, tollum,
smygli, fjárkúgunum og mannránum
til að krefjast lausnarfjár, að því er
fram kemur á fréttavef breska ríkis-
útvarpsins.
Mosul
BAGDAD
Najaf
DAMASKUS
Raqa
Deir Ezzor
Suruc
Samtök íslamista, Ríki íslams (IS), náðu stórum svæðum
í Sýrlandi og Írak á sitt vald í sókn sem hófst í júní
Qamishli
Hasakah
Aleppo
Homs
Hama
BEIRÚT
JÓRDANÍA
LÍB
.
M
ið
ja
rð
ar
ha
f
TYRKLAND
SÁDI-
ARABÍA
Sinjar
Kirkuk
Arbil
ÍRAK
SÝRLAND
Karbala
Fallujah
Ramadi
Heimild: ISW
Sókn vígasveita íslamista
100 km
Svæði á valdi IS
Árásir liðsmanna IS
Bakland IS
Ain al-Arab
Bretar hefja árásir
» Þing Bretlands samþykkti í
gær tillögu um að heimila
breska hernum að hefja loft-
árásir á liðsmenn samtakanna
Ríkis íslams í Írak. Tillagan var
samþykkt með 524 atkvæðum
gegn 43.
» Bandaríkjaher hóf loftárásir
á vígasveitir samtakanna í Írak
í síðasta mánuði og í Sýrlandi á
mánudaginn var. Sádi-Arabía
og Sameinuðu arabísku fursta-
dæmin hafa tekið þátt í loft-
hernaðinum.
» Alls hafa yfir 40 ríki boðist
til að taka þátt í aðgerðunum
gegn samtökunum.
hóps í bænum Qaim í Anbar-héraði.
Hann var látinn laus árið 2009 og var
þá ekki álitinn á meðal hættulegustu
fanganna. „Hann var slæmur náungi
en ekki verstur illfyglanna,“ sagði
yfirmaður fangelsisins síðar í viðtali.
Sagður afkomandi Múhameðs
Fátt er vitað um hvernig Bagh-
dadi varð leiðtogi hryðjuverka-
samtakanna. Einn af samstarfs-
mönnum hans skrifaði ævisögu hans
í fyrra og lagði þar áherslu á að
Baghdadi væri einn af afkomendum
Múhameðs spámanns. Hann vildi
þannig sýna að Baghdadi uppfyllti
eitt af höfuðskilyrðum þess að geta
orðið kalífi, leiðtogi allra múslíma.
Kalífi er titill andlegs leiðtoga
múslíma á öldunum eftir andlát Mú-
hameðs spámanns. Kalífar urðu síð-
ar veraldlegir valdsmenn og taldir
þiggja vald sitt frá Allah. Fyrsti kal-
ífinn var Abu Bakr, tengdafaðir Mú-
hameðs, og enginn gat orðið kalífi
nema hann gæti rakið ættir sínar til
fjölskyldu Múhameðs. Þegar Bagh-
dadi valdi sér stríðsnafn tók hann
sér nafn fyrsta kalífans.
Kalífinn í Bagdad varð valdalaus
árið 1258 og síðasti kalífinn af ætt
Abbasída afsalaði sér titlinum til
Tyrkjasoldáns 1517. Hann hélt titl-
inum til 1924 og síðan hefur enginn
borið titilinn. Þótt Baghdadi kalli sig
kalífa fer því fjarri að hann njóti
viðurkenningar sem leiðtogi allra
múslíma.
AFP
Hryðjuverkaforingi Abu Bakr al-Baghdadi kallar sig Ibrahim kalífa og
kveðst vera leiðtogi allra múslíma. Hér flytur hann ávarp við mosku í Mosul.
Starfsmenn sjúkrahúss í Monróvíu í Líberíu opna fyrir
manni sem kom með mat handa syni sínum sem liggur
á sjúkrahúsinu eftir að hafa smitast af ebólu. Alþjóða-
heilbrigðisstofnunin sagði í gær að hægt yrði að hefja
notkun tilraunabóluefnis gegn ebólu í Líberíu og fleiri
Vestur-Afríkuríkjum snemma á næsta ári. Gert er ráð
fyrir því að þúsundir manna geti þá fengið bóluefnið.
Nær 3.000 V-Afríkumenn hafa dáið í ebólufaraldri.
Boða bóluefni gegn ebólu
AFP