Fréttir - Eyjafréttir - 03.07.2003, Page 21

Fréttir / Fimmtudagur 3. júlí 2003
21
/
juðrúnu Kristmcinnsdóttur, Agústu Guðnadóttur og Kolbrúnu Evu Valtýsdóttur
Saklaus blóm urðu
örgustu villingar
-segir Sigríður Petra Hansen sem var þrettán ára þegar
gosið hófst
SÍSÍ vildi alls ekki flytja aftur til Eyja þrátt fyrir að íbúum fjölgaði og
bærinn tæki stakkaskiptum þegar hann hafði verið hreinsaður,
uppgræðsla hófst og fólkið vann að lagfæringum á húsum sínum.
Kátína og glens lá í loftinu þegar ég
kom á heimili þeirra Sigríðar Petru
Hansen og Magnúsar Kristleifssonar á
dögunuum. „Magnús er nú ekki
þekktur fyrir annað en að vera létt-
lyndur," sagði Sísí þegar Magnús tók
hressilega á móti blaðamanninum.
Tilgangur heimsóknarinnar var að
rifja upp minningar frá gostímanum
en ekíd er laust við að vegir okkar
hafi legið saman á þessum tíma.
Argangurinn sem hún tilheyrir er ekki
alveg með það á hreinu hvort gosið
var þegar fermingin var eða fermingin
þegar gosið var.
SjOKKIÐ KOM SEINNA
„Ég var ekki farin að sofa þegar gosið
hófst. Ég hafði verið heima hjá Krist-
jáni Þór og Kötu að passa Kollu, sem
nú er hjúkrunarfræðingur á Hraun-
búðum, og bróður hennar. Þegar ég
kom heim kom Gústý systir af vakt af
sjúkrahúsinu þar sem Ráðhúsið er í
dag. Við sátum og vorum að spjalla
saman. Á þessum tíma áttu allar
stelpur, sem komnar voru yfir ferm-
ingu, voða flott skatthol með alls
konar skúffum og hillum. Við tókum
eftir því að það glamraði í ilmvatns-
glösum sem stóðu á glerhillu í skatt-
holinu hennar og þessu fylgdi
talsverður hávaði. Þegar við komum
út á stétt héldum við að kviknað væri í
Ásbyrgi, húsi sem stendur við Birki-
hlíðina. Svo komu vöflur á okkur og
við vorum ekki vissar, var það kannski
húsið við hliðina, fyrir ofan eða neðan,
það tók tíma að átta sig á því sem var
að gerast.“
Sísí er dóttir Jogvans og Esterar
Hansen en hún er nýlega látin. Sísí er
næstyngst sjö systkina og þeir með-
limir fjölskyldunnar sem hér bjuggu
héldu með Isleifi VE til lands, klukkan
fimm um morguninn. „Ég stóð úti á
dekki þegar við sigldum út innsigl-
inguna. Það var ekki til hræðsla í mér
og satt best að segja var ég alveg
hugfangin. Ég var með hvíta húfu
eins og þá var í tísku, hálfgerð lamb-
húshetta með tölum. Þegai' ég kom inn
í borðsalinn, þar sem mamma sat,
benti hún mér á að húfan væri öll svört
en gjall hafði sest í hana. Ég tíndi það
af og setti í bréfpoka sem ég var með.
Nú er mikið talað um gosminjar en
svo skemmtilega vill til að ég á ennþá
húfuna og pokann með gjallinu frá
fýrstu tímum gossins.
Það var mikil sjóveiki um borð í bátn-
um en ég fann ekki fyrir neinu. Ég
man að Gústý systir safnaði saman
ælupokum sem ég sá svo um að henda
út um kýrauga sem var í seilingar-
íjarlægð frá bekknum þar sem ég sat.
Við fórum til Reykjavíkur með rútu
og foreldrar Matta Nóa, þau Kristín og
Böðvar sóttu okkur þegar við komum
þangað. Þegar við komum heim til
þeirra á Hörpugötu 11 kom sjokkið
yfir mig. Ég ældi eins og múkki því
þá fyrst gerði ég mér grein fyrir þvf
hvað hafði gerst en jafnaði mig fljótt
aftur.“
Strax tekin í hópinn
Eins og gefur að skilja var heilmikð
mál að finna húsnæði fyrir allt fólkið
frá Eyjum á fastalandinu. Margar
Ijölskyldur tvístruðust um tíma en
Jogvan og Ester fengu inni í litlu
bakhúsi við Hörpugötuna og bjuggu
þar fram á vor. „Hassi bróðir, sem þá
var ellefu ára, var sendur upp á
Akranes til Sonju systur minnar en
Gústý bjó hjá Ósk frænku. Ingólfur fór
í Straumsvík, Matti og Vigdís fluttu
fljótlega til Danmerkur en Sædís bjó í
Noregi þegar þetta var. Fljótlega eftir
að við komum upp á land var sett á
stofn bamaheimili fyrir böm frá
Eyjum fyrst í kjallaranum í Neskirkju
en síðar fengu Vestmannaeyjabömin
inni í Heyrnleysingjaskólanum í
Stakkholtinu. Mamma, sem starfaði á
bamaheimilinu, fékk íbúð á efstu
hæðinni og þá gat fjölskyldan
sameinast á ný.“
Nokkmm dögum eftir að Sísí kom
til Reykjavíkur byrjaði hún í Haga-
skóla. Flestir jafnaldrar hennar fóru í
Langholtsskóla þar sem bekkjar-
deildum frá Eyjum var haldið saman
en eldri bekkingar vom í Lauga-
lækjarskóla. Krakkamir hittu þar sína
bekkjarfélaga og höfðu sömu kennara
og í Eyjum en þurftu mörg hver að
fara langar leiðir til og frá skóla. „Ég
var alein þegar ég bytjaði í Hagaskóla
cn það var tekið mjög vel á móti mér.
Ég var stax tekin inn í hópinn og
kynntist alveg nýjum krökkum, það
var frábært. Um haustið bættist Bubba
í hópinn og þá vomm við Eyja-
stelpumar orðnar tvær og ýmislegt
brallað. Mérleiddist þvíaldrei."
Sísí sótti fermingarfræðslu í kirkju
Óháða safnaðarins en einhverra hluta
vegna sótti sr. Karl Sigurbjömsson,
biskup, sem þá var prestur Vest-
mannaeyinga, hana á Hörpugötuna og
skilaði þangað aftur eftir tímana.
„Hann reyndist mér vel og var mér
mjög góður, hefur ábyggilega vor-
kennt mér svolítið. Ég fann ekki fyrir
því að ég saknaði krakkanna úr Eyjum
en það var samt sem áður ógleyman-
legt að hitta gömlu vinina aftur þegar
við komum saman á Fiúðum vikuna
áður en við fermdust. Við bjuggum á
víð og dreif um landið og þegar hóp-
urinn hittist aftur var eins og eitthvað
leystist úr læðingi sem erfitt er að
útskýra. Það var mjög sérstakt að
fermast í Skálholti og ég held við
séum öll mjög stolt af því. í blöðum
var talað um fermingu aldarinnar.
Okkur var boðið til Noregs um
sumarið og það var mjög gaman.“
VlLDI EKKI FLYTJA
AFTUR TIL EYJA
„Vinahópurinn úr Reykjavík fór til
Eyja í febrúar að heimsækja Bubbu en
hún flutti heim með fjölskyldu sinni í
janúar. Henni leiddist alveg svakalega
og við vorkenndum henni mikið. Við
vorum ábyggilega fimmtán sem
komum hingað eina helgi, þetta var
svo sterkur kjami og hélt svo vel
saman. Ég er eiginlega hálf hissa á
því núna að foreldramir skyldu
samþykkja þetta. Við gistum í húsi
foreldra minna og Þórarinn kennari
fylgdist með okkur. Þá var allt svart
héma, jámplötur fyrir gluggum á
mörgum húsum, dimmt og dmnga-
legt.“
Sísí vildi alls ekki flytja aftur til Eyja
þrátt fyrir að íbúum fjölgaði og bær-
inn tæki stakkaskiptum þegar hann
hafði verið hreinsaður, uppgræðsla
hófst og fólkið vann að lagfæringum á
húsum sínum. „Pabbi fór á undan
okkur en hann vann hjá ÁTVR og
þurfti að fara heim að opna ríkið en
við fluttum ekki fyrr en í maí 1974.
Mamma tók við sem forstöðukona á
Leikskólanum Sóla en ég gerði allt til
að komast hjá því að flytjast heim.
Meira að segja var það skilyrði sett að
Lilja, ein vinkonan úr hópnum, kæmi
með og hún var hjá mér í einhvem
tíma. Ég vann í Fiskiðjunni og auð-
vitað rættist fljótlega úr og glimrandi
Qör var um sumarið. Ég fór til Fær-
eyja seinni part sumars og eftir að ég
kom til landsins aftur þrjóskaðist ég
enn við og neitaði að koma til Eyja.
Ég bjó í Garðinum hjá systur minni en
kom aftur hingað í desember. Fljót-
lega upp úr þessu kynntist ég Magnúsi
og þá loksins sættist ég aftur við
Eyjarnar. I dag gæti ég ekki hugsað
mér að fara héðan því hér er yndislegt
að vera.
Höldum ennþá sambandi
„Þetta er tími sem ég hefði aldrei
viljað vera án,“ segir Sísí þegar hún er
spurð hvort reynslan af gosinu hafi á
einhver hátt markað hana. „Gosið gaf
mér tækifæri og víkkaði sjóndeildar-
hringinn. Það kom auðvitað rót á
okkur, við vomm óharðnaðir ungling-
ar en þama kynntist ég yndislegu
fólki. órúbban sem við vomm í var
mjög samhent og stóð þétt saman. Við
höldum enn sambandi, hittumst reglu-
lega og þarna mynduðust órjúfanleg
tengsl. Maður áttaði sig ekki á þvf þá
en ég held að erfiðast hafi verið að
rífa sig upp öðm sinni. Að vissu leyti
misstum við tengslin við vini og
félaga þegar við settumst að uppi á
landi. Það gekk vel að mynda ný
tengsl en þegar við komum aftur út
vomm við einhvem veginn komin á
byrjunarreit aftur. Auðvitað vannst
það upp með tímanum en umskiptin
vora mikil, við fómm frá lokuðu
samfélagi Eyjanna til borgarinnar og
þegar við komum til baka var ekki
bara umhverfið breytt heldur við öll
líka. Þennan tíma lifðum við auð-
vitað í heimi unglingsins og höfðum
ekki verulegar áhyggjur af eignatjóni
eða náttúmhamfömnum sem slíkum.
Við lifðum fyrir hvern dag og vomm
að spá í allt aðra huti. í dag skil ég
áhyggjur foreldra minna og eflaust
vomm við mörg hver erfiðir ung-
lingar. Við breyttumst hratt eins og
eðlilegt er við þessar aðstæður og í
sumum tilfellum vom saklaus blóm
orðin að örgustu villingum. Gosið
var gífurlegt áfall fyrir bæjarfélagið og
íbúana. Margir misstu allt sitt og áttu
um sárt að binda. Uppbygging sem
hófst eftir gosið var í raun þrekvirki og
íbúamir komu að henni á einn eða
annan hátt, fullorðnir, unglingar og
böm. Þessi lífsreynsla markaði okkur
öll en ég segi það satt, ef ég ætti þess
kost að breyta einhveiju í mínu h'fi þá
vildi ég ekki breyta neinu."
gudbjorg @ eyjafrettir. is
og frá skóla. Harpa Gísladóttir, vin-
kona mín, bjó í Hveragerði og ég frétti
ekki af henni fyrr en í apríl. Við feng-
um svo að heimsækja hvor aðra en
þarna úti hitti ég vini sem ég hafði
ekki vitað hvar vom niðurkomnir. Við
vomm ekki með gemsa eða tölvupóst
og ég finn að ungir krakkar skilja þetta
ekki alveg í dag.
Við bjuggum í blokk og það var
kona sem lét senda eftir mömmu
þegar eitthvað vemlega mikið var að
gerast í Eyjum. Við fengum ekki
alltaf að sjá fréttimar og ég hef gmn
um að blöðin hafi stundum horfið. Það
hefur verið skelfilegt að veja full-
orðinn á þessum tíma,“ segir Ágústa.
„Við höfum oft farið til útlanda en
þetta var fyrsta utanlandsferðin hjá
flestöllum. Þetta er kannski sú ferð
sem skipt hefur mestu máli. Oft rifjast
upp þekking sem við öfluðum okkur á
þessum tíma,“ segir Ágústa og þær
em sammála um að þetta ferðalag taki
mörgum fram þrátt fyrir að morgun-
og kvöldmaturinn hafi oft ekki verið
upp á marga fiska.
í Noregsferðinni, Ágústa, Sigfríð Hallgrímsdóttir og
Hrönn Harðardóttir.
ÁGÚSTA: Strákarnir, Sibbi Tedda, Guðjón Örn, Finnur Kristjáns, og Bjössi frændi fengu
viðurkenningu á undan okkur, okkur fannst það hálf fúlt þar sem við tókum til hjá þeim.
FORELDRAR okkar voru með fullt hús af börnum og höfðu auðvitað áhyggjur af framtíðinni
Ég man að mamma grét allt gosið, ég hefði ekki viljað vera fullorðin kona á þessum tíma, sagði
Kolbrún.