Frúin - 01.03.1963, Blaðsíða 19

Frúin - 01.03.1963, Blaðsíða 19
STÖNDUM NÆST BAVÍÖNUM. Goodhart sagði að endingu í fyrir- lestri sínum: — Við höfum gott af að vera minntir á, að við stöndum öpunum nær en menn gera sér yfirleitt grein fyrir. Við erum tvímœlalaust skyld- astir bavíönum, því að karldýrin eru herská, kynferðislega afbrýðisöm og stunda fjölkvœni, hafa nánar gœtur á kvennabúri sínu og refsa stranglega fyrir hvert „feilspor“ af kvennanna hálfu. Margt bendir einnig til þess, að mennirnir séu komnir af verum, sem líkjast öpum og hafa félagslega og sifjalega skipun á borð við bavíana. Menstruation — menopause Menopause kemur hjá helmingi kvenna á áruum 45—50, hjá hinum helmingnum, ýmist fyrir 45 ára ald- ur, eða jafnvel eftir 50. Töluverður fjöldi kvenna, ca. 15—20%, verða einskis varar, nema þess, að tíðir hætta, eða hætta smátt og smátt. Flestar verða varar við hitabylgjurn- ar, öðru hvoru, en merkja þess utan ekkert, sem þær eru ekki færar um að ráða við. Handa minni hlutanum, sem fær þunglyndis og leiða-köst, hafa lækna- vísindin tvenns konar meðul, annað eru hormonin eða vakarnir, hitt er að telja kjark í fólkið, og leiða því fyrir sjónir að þetta er nokkuð, sem engin ástæða er til að örvænta um, þótt erfitt kunni að vera í bili. Hor- monin eru ágæt, en leiðbeiningar og umtal með skilningi er enn betra. Það eru sérstök atriði, sem einna helzt þarfnast leiðbeiningar og hand- leiðslu hjá konunum; sumar bera kvíðboga vegna kynferðismálanna, en sá ótti er alveg ástæðulaus, og konur sem hafa verið kynferðislega eðlilegar fyrir menopausuna, (áður en tíðir hættu) þurfa engu að kvíða, það verður eðlilegt framvegis eins og áður. Aftur á móti eru það aðrar konur, sem njóta hlutanna betur eft- ir að menstruation hættir, heldur en áður, og í sumum tilfellum kann það að orsakast af því, að nú þurfa þær eigi að óttast að verða þungaðar. Þær konur sem fá hitabylgjur og önur menopausaleinkenni, þarfn- ast skýringa og fullvissu þess, að þessi óþægindi vari eigi að eilífu heldur aðeins máske rúmlega eitt ár, og eigi heldur óslitin leiðindi og ó- þægindi það árið, heldur þvert á móti, jafnvel vikur og mánuði alveg óþægindalaust, en þessi verri ein- kenni aðeins á milli. Síðan, að þessu ári loknu, verður allt eins og áð- ur. Svo kemur útlitsbreyting og það að eldast, sem hrellir marga, en auð- vitað byrjar maður að eldast, sama dag og maður fæðist, en aftur á móti flýtir menopausan ekkert fyrir ell- inni, né heldur orsakar hún offitu, sem öllu heldur kemur af of mikilli næringu o. fl. Margar konur álíta samband milli krabbameins og menopausunar, og þó eru skýringar og fullvissa annars eðlis. Grindarhols rarmsóknir eru einkum mikilvægar kringum meno- pause tímabilið, og það svo, að lækn- ar hvetja konur mjög til rannsókna strax og breytingarnar koma í Ijós. En þetta er ekki sökum þess, að allt í einu sé meiri hætta á krabba, en áður, heldur þvert á móti eru rann- sóknir á grindarholinu nauðsynlegar af þeirri ástæðu, að um þetta leyti eru ýmsar almennar breytingar al- gengar, sem aðeins er hægt að þekkja og finna með nákvæmum og tíðum rannsóknum, og sem með því eina móti er unnt að greina frá krabba- meini. Hjá sumum konum um þrítugt, myndast meinlaus æxli, sem kring- um menopausal-tímabilið kunna að gefa óreglulegar blæðingar, en stund- um kemur fyrir í sambandi við krabbamein að óreglulegar smáblæð- ingar koma fyrir, en þá ætti konan strax að láta rannsaka sig, til þess að þekkja meinlausa æxlið frá því illkynjaðra. Tíðir hafa tilhneigingu til að vera óreglulegar á menopausal-tímabil- inu, á því tímabili sem þær fara að smáhætta, og konur eiga það oft til, að gefa því minni gaum en skyldi; en það er góð og gild regla að láta rannsaka allt í líkamanum, sem vík- ur af réttri leið, eða með öðrum orð- um, að allt sem er óeðlilegt eða ekki eins og það á að vera, ætti án tafar að rannsakast af lækni, einnig ó- reglulegar tíðir, hvenær sem þær verða það. Loks má geta þess, að þeim minni hluta kvenna, sem þjást mik- ið meðan kirtlarnir eru að samlaga Eins og allir vita, hefur japanska keisaraf jölskyldan stigið ofan úr guð- legu hásæti sínu, og ekki er langt síðan krónprinsinn giftist borgara- legri brúði. Hér sést sonur þeirra að leik og fær hann nú umgangast borgaraleg börn; fyrir nokkrum ár- um hefði slíkt þótt saga til næsta bæjar. sig þeim breytingum, sem tímabil þetta hefur í för með sér, er unnt að veita mikla hjálp með því að gefa hormon í töfluformi, eða í innspýt- ingum (sprautum). Það brúar þetta bil að vissu leyti. Samt sem áður ber að gæta varúðar í meðferð hormona! Til dæmis munu fáir sérfræðingar í kvensiúkdómum fvrirskipa hormon, ef viðkomandi siúklingur verður aiis ekki var við hitabvlgiu-einkennið, og einnig að hnrmon-meðferð fvrir mennnaus-tímabilið seinkar því síð- arnofnda aús eigi. heldur bvert á móti. að nhófleg hnrmnn-moðferð eða giöf. kann að iengia hið óbæei- Incrq r-fíT-g’qncrstímabii og tefja fyrir nviu iafnvægi kirflanna! A ð Inkum má geta þess. að kvn- sióð eftir kvnslnð befur feikna skaði væ-ið unninn með bví. að knnur hafa talið alla verki, kvilla og þjáningar máske í áratug. til bess tímabils eða brevtinga. sem þær vissu að var í væntum! Konur nú á tímum, ættu að hafa rétt mat á sínum eigin lík- ama, og þar með draga úr óþörfum kvíða komandi kynslóða. X- FRÚIN 19

x

Frúin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frúin
https://timarit.is/publication/1084

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.