Fréttablaðið - 01.06.2013, Blaðsíða 48

FÓLK|HELGIN
Pabbi kallaði mig alltaf Trillu þegar ég var lítil og nafnið festist við mig. Í seinni tíð hef
ég líka verið kölluð amma dreki af
barnabarninu og strákunum í skól-
anum og er með það húð flúrað á
bakið,“ segir Jónína, sem ólst upp í
braggahverfinu Höfðaborg, þar sem
nú stendur turninn í Borgartúninu
í Reykjavík.
„Ég hef alltaf verið heilluð af
hafinu og lék mér við sjóinn sem
krakki. Mig langaði að læra um sjó-
mennsku og vélar og byrjaði að
læra til vélstjóra fyrir margt löngu
en hætti í náminu og fór þá á troll.
Þegar ég varð fyrir eitrun í fingri,
sem háði mér um tíma, fannst mér
eins gott að nýta tímann til náms
og stefndi á fyrsta stigið, sem gef-
ur stýrimannsréttindi á 45 metra
skipi. Fyrir þrýsting frá kennurum
kláraði ég á endanum skipstjórann
og sé ekki eftir því,“ segir Jónína,
sem nú hefur skipstjórnarréttindi á
farflutningaskip, sem eru gámaskip,
togarar og öll stór skip á heimsins
höfum.
„Ég má nú stýra öllum skipum og
eftir að hafa lokið fjórða stigi næsta
vor get ég orðið skipherra á gæslu-
skipunum. Það er voða skrýtin til-
finning að vera orðin skipstjóri og
aðskilnaður við strákana í skólan-
um skilur eftir sig tómarúm,“ segir
Jónína, sem í starfi skipstjóra tekst
á við mikla ábyrgð.
„Mér vex ekkert í augum og alls
ekki að stýra stórum skipum. Engin
tvö skip eru eins og þau láta mis-
jafnlega í sjó. Þau hafa sinn eigin
sterka karakter og því þarf að læra
að stýra hverju og einu þeirra.“
KALLINN OG SKIPSTJÓRAFRÚIN
Jónína hefur aldrei orðið sjóveik og
líður hvergi betur en á sjó.
„Ég hef alltaf ímyndað mér að
sjóveiki sé svipuð því þegar ég gekk
með tvíburana og ældi alla með-
gönguna. Ég vorkenni sjóveikum
óskaplega og hef séð sjóveika menn
gráta og liggja í koju allan túrinn.
Sjálf fæ ég stundum sjóriðu og þarf
þá að skorða mig í rúminu heima,
sem eru skrýtin áhrif sjóverunnar
þegar komið er í land.“
Jónína segir sjómannsstarfið
líkam lega erfitt en andlega nærandi.
„Sjómennska á óskaplega vel við
mig og ég kem yfirleitt endurnærð
í land. Félagsskapurinn um borð
er frábær og ég hef alltaf verið ein
af hópnum þótt ég sé eina konan í
áhöfninni. Ég hef kynnst yndisleg-
um karakterum til sjós og allt eru
það harðduglegir menn.“
Jónína kveðst ekki kvíða því að
setjast í stól yfirmanns skipsfélaga
sinna sem skipstjóri.
„Skipstjórinn er einn af hópnum
þótt hann sé líka mikið einn í
brúnni. Þar er langt í frá einmana-
legt og maður hefur náttúruna í
kringum sig, fugla og hvali. Skipverj-
um ber svo að fara eftir skipunum
skipstjóra og auð vitað er alltaf sagt
„helvítis kallinn“ um skipstjórann.
Sem kona er ég þegar kölluð „kall-
inn“ og spurning hvað á þá að kalla
eigin manninn en stungið hefur ver-
ið upp á að það verði skipstjórafrú,“
segir Jónína og hlær við.
MISSTI FINGUR Á SJÓ
Jónína er fjögurra barna móðir
og á eitt barnabarn og eiginmann
sem starfar í Noregi.
„Víst er krökkunum ekki sama
þegar ég er til sjós í vitlausu
veðri en yngsti strákurinn, nú
tæpra fimmtán ára, hefur komið
með mér og það hefur dregið úr
ugg hans. Sjálf hef ég ekki orðið
hrædd á sjó en man eftir snarvit-
lausu veðri vestan Snæfellsness
þegar ég hugsaði að tvennt væri
nú í stöðunni; annaðhvort flyti
helvítis dallurinn eða sykki. Það
má lítið út af bera á sjó og þarf
ekki nema eina stóra gusu til að
maður sé horfinn. Á sjó er maður
stöðugt í lífshættu og þegar talað
er um launamál sjómanna er ljóst
að þau eru lág miðað við hvað
starfið útheimtir. Þeir eiga hverja
krónu skilið og gott meira en það.
Sjálf hef verið hætt komin en læt
það ekki stoppa mig og missti fing-
ur þegar ég skar mig lítinn skurð
og var bitin af eitruðum hlýra. Það
háir mér þó ekkert í dag og ég á
sem betur fer níu fingur til vara,“
segir Jónína og brosir.
HÁSETI, KOKKUR OG VÉLSTJÓRI
Á sjómannsferlinum hefur Jónína
starfað á fiskiskipum og mætir
sem háseti um borð í Jóhönnu
Gísladóttir ÍS 7 frá Grindavík eftir
sjómannadagshelgina.
„Ég geng í öll störf á skipum og
tek það sem vantar, hvort sem
það er vélstjóri, háseti eða kokkur.
Mig langar að stýra farskipum og
hef sótt um starf stýrimanns hjá
Eimskip sem hefur fyrir stefnu að
konur gangi fyrir til að jafna hlut
kvenna til sjós.“
Jónína finnur sjómennskunni
ekkert til foráttu nema „fjárans
skattinn“.
„Skatturinn mætti hirða minna
af launum sjómanna en tekur 44
prósent af tekjum okkar. Þá eru
sjómenn án sjómannaafsláttar
og fá ekki greiddan kostnað við
fatnað, sem er umtalsverður. Þetta
þarf að laga og minna á í aðdrag-
anda sjómannadags.“
Jónína, sem er búsett í Sand-
gerði, hefur lítið sótt hátíðahöld
sjómannadags í liðinni tíð en ætlar
nú að skella sér á Sjóarann síkáta
í Grindavík.
„Maður verður að fá sér öl á
þessum degi svona einu sinni,“
segir hún brosmild og hamingju-
söm.
„Sjómannsstarfið er ákaflega
heillandi og ég elska og dýrka
það að vera úti á sjó. Við erum
ekki margar mömmurnar til sjós
og vitaskuld getur verið erfitt að
vera fjarri ástvinum sínum en yfir
þessu er ævintýraljómi og hafið
lokkar og laðar.“ ■ thordis@365.is
HELVÍTIS KALLINN
SKIPSTÝRA Jónína Þórunn Hansen er nýútskrifaður skipstjóri og lærir til
skipherra næsta haust, sem er æðsta stig skipstjórnar innan skipaflotans.
ÁFRAM KONUR
Jónína er fædd í koti
skammt frá Keldum á
Rangárvöllum og var
skírð eftir ljósmóður-
inni Jónínu Þórunni
Jónsdóttur frá Keldum,
sem tók á móti henni.
Jónína segir að konur
mættu vera fleiri til
sjós og að karlkyns
skipsfélagar hennar
tali iðulega um hversu
góð áhrif það hafi á
andrúmsloftið að hafa
konu í áhöfninni.
MYND/GVA
FÓLK ER KYNNINGARBLAÐ sem býður aug-
lýsendum að kynna vörur og þjónustu í formi
viðtala og umfjallana ásamt hefðbundnum auglýs-
ingum. Blaðið fylgir Fréttablaðinu daglega.
Útgefandi: 365 miðlar | Ábyrgðarmaður: Jón Laufdal
Sölumenn: Jónína María Hafsteinsdóttir, jmh@365.is, s. 512 5473
Sverrir Birgir Sverrisson, sverrirbs@365.is, s. 512 5432
Elsa Jensdóttir, elsaj@365.is, s. 512-5427 | Hönnun: Silja Ástþórsdóttir