Fréttablaðið - 19.07.2013, Qupperneq 6

19. júlí 2013 FÖSTUDAGUR| FRÉTTIR | 6
VEISTU SVARIÐ?
30%
afsláttur
af öllum h
jólum
Götuhjól
• Fjallah
jól • Barn
ahjól
Racerar •
29er hjó
l
MENNTUN Framhaldsskólakennarar
munu krefjast þess að fá sambæri-
leg laun og aðrir háskólamenntaðir
ríkisstarfsmenn þegar samningar
þeirra verða lausir um næstu ára-
mót. Munurinn á heildarlaunum
þessara hópa er nú um átta prósent.
Mikil ólga er meðal framhalds-
skólakennara vegna launaskerðing-
ar sem þeir hafa orðið fyrir á und-
anförnum árum. Að sögn Aðalheiðar
Steingrímsdóttur, formanns Félags
framhaldsskólakennara, hafa heild-
arlaun þeirra rýrnað um 18 prósent
miðað við vísitölu
neysluverðs á síð-
ustu sex árum.
Deildu þeir
botnsætinu hvað
það varðar með
Félagi íslenskra
hjúkrunarfræð-
inga, áður en það
fékk sína launa-
leiðréttingu fyrir
skemmstu. Til samanburðar var
þessi rýrnun 13 prósent hjá Banda-
lagi háskólamanna.
„Við erum með lausa samninga í
byrjun næsta árs,“ segir Aðalheiður.
„Þá munum við leggja fram þær
kröfur að okkar laun verði sam-
bærileg við laun annarra háskóla-
menntaðra ríkisstarfsmanna.“
Hún segir að launamunurinn
á Félagi framhaldsskólakennara
og Bandalagi háskólamanna hafi
breikkað töluvert frá hruni. Árið
2007 var aðeins eins prósents munur
á heildarlaunum þessara hópa en á
síðasta ári var hann rúm átta pró-
sent, BHM í vil. Munurinn á dag-
vinnulaunum er hins vegar tæp 16
prósent.
Einnig segir Aðalheiður að nið-
urskurður hafi reynst framhalds-
skólum þungbær. „Satt að segja
byrjaði niðurskurðurinn fyrir
um það bil níu árum,“ segir hún.
„ Þannig að þegar það þurfti svo að
fara í stórtækan niðurskurð eftir
efnahagshrunið þá fórum við úr
öskunni í eldinn.“
Hún bendir á að árið 2003 hafi
verið byrjað að miða við svokallaða
launastiku við útreikning á launa-
kostnaði í framhaldsskólum lands-
ins. Átti hún að sýna rauntölur um
mánaðarlaun kennara en nýleg
úttekt sýnir að launastikan hefur
allt frá árinu 2004 verið langt undir
raunverulegum dagvinnulaunum.
Sá munur hefur farið stigvaxandi
og var hann rúm 24 prósent á síð-
asta ári, sem þýðir að upphæðin sem
fengin er til að standa undir launa-
kostnaði er 24 prósentum lægri en
raunveruleg laun kennaranna.
„Þennan mismun höfum við síðan
þurft að taka annars staðar frá
þannig að við höfum fengið að finna
fyrir niðurskurðarhnífnum í mörg
ár,“ segir Aðalheiður. Hún segir að
þessi niðurskurður birtist meðal
annars í sístækkandi námshópum,
minna námsframboði og skerðingu
á þjónustu við nemendur.
jse@frettabladid.is
Kennarar fara fram
á miklar hækkanir
Framhaldsskólakennarar eru orðnir langþreyttir á margra ára niðurskurði og
kjaraskerðingu. Kaupmáttur þeirra hefur rýrnað um 18% frá hruni. Fyrir hrun
voru heildarlaun þeirra svipuð og hjá BHM en eru nú um átta prósentum lægri.
GANGA MENNTAVEGINN Oft hefur meðferðin á nýnemum í framhaldsskólunum
verið talin ámælisverð en nú segjast kennararnir vera orðnir langþreyttir á með-
ferðinni sem þeir hafa fengið síðustu árin. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
AÐALHEIÐUR
STEINGRÍMSDÓTTIR
Daglaun Heildarlaun
2007 13% 1%
2008 16% 3%
2009 14% 3%
2010 15% 7%
2011 15% 8%
2012 16% 8%
Launaforskot
Launaforskot háskólamanna
(BHM) á framhaldsskóla-
kennara hefur aukist töluvert
síðustu árin.
SUÐUR-AFRÍKA, AP „Við hlökkum til að fá hann aftur heim,“ sagði
Zindzi Mandela, ein af dætrum Nelsons Mandela, í gær.
Ættingjum hans ber saman um að hann sé hægt og rólega að
ná heilsu aftur eftir að hafa legið þungt haldinn á sjúkrahúsi í
nærri hálfan annan mánuð.
Suður-Afríka fagnaði í gær 95 ára afmæli hans og skein
hlýjan í hans garð úr hverju auga: „Hann er sá sem batt enda á
aðskilnaðar stefnuna og maður friðar sem allir geta litið upp til,“
segir Ashley Kunutu, tólf ára skólanemi í Jóhannesarborg, þar
sem fólk kom saman til að heiðra Mandela og óska honum bata.
Mandela sat í fangelsi í 27 ár fyrir baráttu sína gegn
aðskilnaðar stefnu hvíta minnihlutans. Hann varð forseti árið
1994 í fyrstu frjálsu kosningum landsins.
„Suður-Afríka er betri staður nú en árið 1994 og það er
vegna framlags Madiba og samtaka hans,“ segir í yfirlýsingu
frá Afríska þjóðarráðinu, samtökunum sem börðust lengi gegn
aðskilnaðarstefnunni og eru nú stærsti og valdamesti stjórn-
málaflokkur landsins. - gb
Íbúar Suður-Afríku fögnuðu 95 ára afmæli Nelsons Mandela:
Ættingjarnir halda í vonina
ÞJÓÐIN FAGNAR Hlýhugur landsmanna í garð
Mandela leyndi sér ekki. NORDICPHOTOS/AFP
KVEIKTU Á KERTUM Víða á Indlandi hafa verið haldnar minningarathafnir um hin
látnu. NORDICPHOTOS/AFP
INDLAND Í gær lést eitt barn enn úr matareitrun í Patna á Indlandi.
Þar með hafa 23 börn alls á aldrinum 5 til 12 ára látið lífið eftir að
hafa snætt ókeypis skólamáltíð á þriðjudag.
Minningarathafnir hafa verið haldnar víða í skólum landsins vegna
barnanna. Mikil reiði braust út á miðvikudag og þúsundir barna hafa
síðan neitað að borða skólamatinn. - gb
Minningarathöfn um 23 börn sem létust úr matareitrun:
Þúsundir barna neita að borða
SKIPULAGSMÁL Sex hópar sækjast
eftir því að hanna sjúkrahótel og
bílastæðahús við nýjan Land spítala.
Umsóknir um þátttöku í forvali
fyrir hönnun spítalans voru opnaðar
hjá Ríkiskaupum í gær.
Hóparnir sem tóku þátt í forval-
inu voru Hnit verkfræðistofa hf.,
Kos-hópurinn, Arkitektastofan OG
ehf. og Vsb verkfræðistofa ehf.,
Mannvit hf., Corpus 2- hópurinn og
Verkís hf., að því er fram kemur í
tilkynningu frá Landspítalanum.
Fimm hópar skiluðu forvalsgögn-
um fyrir hönnun á meðferðarkjarna
og rannsóknarhúsi. Það voru Mann-
vit hf., Corpus 2-hópurinn, Verkís
hf., Kos-hópurinn og Salus hf.
Kynna á niðurstöðu forvalsins 21.
ágúst. Þá mun liggja fyrir hvaða
þátttakendur uppfylla kröfur sem
gerðar eru í forvalsgögnum. Þeir
geta tekið þátt í lokuðum útboðum
fyrir fjórar byggingar, samtals tæp-
lega 100 þúsund fermetra. - bj, js
Fyrirvarar gerðir í útboði að verkinu verði tryggð fjármögnun á fjárlögum:
Sex vilja hanna Landspítalann
1. Frá hvaða landi eru þeir ferðamenn
sem eyða hæstu fjárhæðunum hér á
landi?
2. Hver skoraði mark Íslendinga í EM
kvenna gegn Hollendingum?
3. Hver er sveitarstjóri Skagafjarðar?
SVÖR
PATREKSFJÖRÐUR Félagið Sjó-
ræningjar ehf. hefur óskað
eftir leyfi fyrir flotbryggju við
Sjóræningja húsið á Patreksfirði.
Sjóræningjafélagið er á vefnum
uppspretta.is sagt vera ferðaþjón-
ustu- og afþreyingarfyrirtæki
sem vinni að uppbyggingu á sýn-
ingu um sjórán. Félagið starfræki
kaffihús, taki á móti hópum í mat
og bjóði upp á menningarviðburði
allt árið. Hafnarstjóra Vestur-
byggðar hefur verið falið að ræða
nánar við sjóræningjana. - gar
Nýtt safn á Patreksfirði:
Sjóræningjar
vilja flotbryggju
1. Frá Kína.
2. Dagný Brynjarsdóttir.
3. Ásta Pálmadóttir.
NÝR LAND-
SPÍTALI Nýi
spítalinn verður
tæpir 100.000
fermetrar
samkvæmt
áætlunum.