Fréttablaðið


Fréttablaðið - 22.11.2013, Qupperneq 12

Fréttablaðið - 22.11.2013, Qupperneq 12
22. nóvember 2013 FÖSTUDAGUR| FRÉTTIR | 12 Meiriháttar breytingar hafa orðið á atferli hrefnu hér við land. Hvalur- inn er að stórum hluta horfinn af landgrunninu, þar sem hann hefur helst haldið til. Þetta veldur for- svarsmönnum hvalaskoðunarfyrir- tækja, jafnt sem hvalveiðimönnum, þungum áhyggjum. Þetta var meðal þess sem kom fram á Sjávarútvegsráðstefnunni sem stendur yfir í Reykjavík. Gísli Víkingsson, hvalasérfræð- ingur Hafrannsóknastofnunar, hélt erindi í málstofu sem laut að hval- veiðum og ferðaþjónustu. Gerði hann grein fyrir breytingum á útbreiðslu og stofnstærðum hvala við Ísland. Staða hvalastofna er sterk; hnúfubak hefur fjölgað gríð- arlega og vísbendingar eru um að stofninn hafi náð sínu vistfræðilega hámarki. Sama á við um langreyði. Hins vegar eru uppi stórar spurn- ingar um hrefnuna. Hrefnan horfin Gísli útskýrði að á nokkurra ára tímabili hefði hrefnunni snar- fækkað á landgrunni Íslands, og má tala um hrun í því sambandi. Hrefna hefur löngum verið algeng allt umhverfis landið á sumrin, en þéttleikinn mestur í Faxaflóa og við suðausturhorn landsins. „Fækkun hrefnu frá 2001 til 2007, sem var regluleg hvalatalning, varð til þess að við endurtókum taln- inguna á landgrunninu. Hún stað- festi að þessi mikla fækkun hefur orðið og í samræmi við upplýsing- ar frá hvalaskoðunarfyrirtækjum og hvalveiðimönnum. Þessi árin er mun minna af hrefnu á land- grunninu en verið hefur og ekki síst þar sem hún var þéttust.“ Vöxtur og áhyggjur Faxaflóinn hefur verið, og er, lang- mikilvægasta veiðislóð hrefnu- veiðimanna og á sama tíma vett- vangur eins stærsta vaxtarbrodds ferðaþjónustunnar á höfuðborgar- svæðinu, hvalaskoðunar. Rannveig Grétarsdóttir, for- maður Hvalaskoðunarsamtaka á Íslandi, sagði frá því að vöxt- ur greinarinnar væri stöðugur og mikill. Frá Reykjavík fara um 120.000 manns í hvalaskoðun í ár, og það er hrefnan sem stólað er á. En áhyggjur Rannveigar af þróun mála var augljós, hin mikla fækkun hrefnunnar á Faxaflóa. Algengt var að bátarnir fyndu nokkur dýr í hverri ferð til að sýna, en það á ekki við lengur. „Þeim hefur fækkað svo mikið að við megum ekki við því að missa þær sem þó koma,“ sagði Rannveig og bætti við að helstu rök hvalaskoð- unarfyrirtækjanna í dag væru að það þyrfti að verja þá hvali sem koma ár eftir ár. Átökin á milli ferðaþjónustunnar og veiðimanna eru því á Faxaflóa. Rannveig telur að veiðarnar séu óþarfa áhætta fyrir hvalaskoðun í ljósi mikilvægis hennar og vaxtar. Biðlaði hún til hvalveiðimanna að hætta veiðum á Faxaflóa, og stunda veiðar sínar annars staðar. Hræðsluáróður Gunnar Bergmann Jónsson, for- maður Félags hrefnuveiðimanna, benti á að hræðsluáróður úr ýmsum áttum um áhrif hvalveiða á ferðaþjónustuna hefði sýnt sig að vera með öllu ástæðulaus. Vegna takmarkana á veiðimöguleikum á Faxaflóa með afmörkun veiði- og skoðunarsvæða hafa hrefnuveiði- menn farið á veiðislóð hringinn í kringum landið og niðurstaðan er alls staðar sú sama. „Ástand- ið er grafalvarlegt, það var mikið minna af hrefnu, ekki bara á Faxa- flóa, heldur líka annars staðar,“ sagði Gunnar og bætti við að 36 dýr hefðu náðst af 216 dýra kvóta í sumar. Allt selst innanlands, og veitingahúsin taka nú meira en almenni markaðurinn. Gunnar tók skýrt fram að það væri ekki til umræðu að hvalveiði- menn bökkuðu frá veiðum í Faxa- flóa, enda myndu veiðarnar ekki bera sig þegar veiðar, og ekki síst vinnsla, væru staðsett á svæðinu. Eins sagði Gunnar að veiðarnar væru svo litlar að þær hefðu engin áhrif á stofninn. Niðurstaða málstofunnar var ef til vill sú að seint verður hægt að sætta sjónarmið hvalveiðimanna og ferðaþjónustunnar. Hins vegar köll- uðu bæði Rannveig og Gunnar eftir rannsóknum á hrefnunni, svo hægt væri að leita svara við þeim miklu breytingum sem blasa við. 25% kynningarafsláttur föstudag & laugardag Kynnum nýja vörulínu 25% afsláttur af öllum jólavörum eru komnir aftur Jólasveinadúkarnir Ofnhanskar Svuntur Hreindýr Stærð 140x200 TILBOÐ 9.990 kr 100% Pima bómull Örn rúmföt Stærð 140x200 TILBOÐ 9.990 kr Þungar áhyggjur af hvarfi hrefnu Talsmenn hvalaskoðunarfyrirtækja og hvalveiðimanna lýsa þungum áhyggjum af breyttu atferli hrefnu við Ísland. Hrefnan sækir aðeins í litlum mæli inn á landgrunnið, minna en hún gerði. Umhverfisbreytingum er um að kenna er mat sérfræðings Hafrannsóknastofnunar. Í HVALASKOÐUN Um 200.000 manns fara í hvalaskoðun á Íslandi í ár. Alls fara 120.000 frá Reykjavík. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA Gísli Víkingsson fór yfir hugsanlegar ástæður fyrir fækkun hrefnunnar, en tók fram að fækkun hrefnu á grunnsævi segði ekkert um stöðu stofnsins, sem getur dreift sér um stórt svæði. Hann útilokaði strax að veiðar eða hvalaskoð- un hefðu nokkuð með fækkun hrefnu að gera á Faxaflóa. Sjúkdómar eru önnur stærð, en ekkert sem bendir til þess að stofninn hafi stráfallið af þeim sökum. Slíkt kæmi til dæmis fram í hvalrekum og sýnatökum á einstökum dýrum. Fækkun hrefnu á grunnsævi við Ísland á síðustu árum er því vegna breyt- inga í umhverfinu, er mat Gísla, og þá hlýnun sjávar. Því fylgjandi er gjörbreytt fæðuframboð fyrir hvalinn; þekkt er að sandsílastofninn er hruninn, göngu- mynstur og stofnstærð loðnu er breytt og vísbendingar um minni ljósátu. Útbreiðsla og atferli annarra hvala en hrefnu styðja þessa kenningu. HREFNAN HORFIN VEGNA HLÝNUNAR SJÁVAR Svavar Hávarðsson svavar@frettabladid.is
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Fréttablaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.