Skessuhorn - 29.08.2012, Blaðsíða 34

34 MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST 2012
Arn mund ur Gísla son
hét mað ur fædd ur 1890
á Felli á Langa nes strönd
og æsku vin ur Magn ús ar
Stef áns son ar sem þekkt­
ari er und ir nafn inu Örn
Arn ar son. Arn mund­
ur gaf út ljóða bók ina
,,Breytt ir lit ir“ árið 1920
og þar má með al ann ars finna þetta:
Oft með þröng er sæla sótt;
sí fellt breyt ist hag ur.
Þar sem ekki þekk ist nótt,
þar er eng inn dag ur.
Fleira má þar finna bita stætt svo sem
þessa:
Þig nær hleð ur ama á
at vik skeð til baga,
hugsa með fram þú skalt þá
til þinna gleði daga.
Morg un blað ið birti á sín um tíma nokk uð
ó væg inn rit dóm um bók ina og þótti Magn úsi
hart að vini sín um veg ið. Af því til efni varð til
kvæð ið Æru prís en þar í er þetta að finna:
Að dæma lit með lukt um aug um
leyf ist hverj um blaða snáp.
Gera fjöll að fjár hús haug um,
fagra höll að brotn um kláp,
tunnu gjörð að geisla baug um,
glit vefn að að há karls skráp.
Kveiktu ljós hjá leð ur blöku,
láttu templ ar dæma vín,
sýndu heimsk um hnittna stöku
hentu perl um fyr ir svín,
bjóddu hundi heila köku
hon um Mogga kvæð in þín.
Það er sem sagt grunn at riði þeg ar á að gera
ein hverj um gott að gjöf in eða góð gerð irn ar
falli að smekk við tak anda en þetta skilja þeir
best sem hafa þurft að fóðra mat vönd börn
og ung linga. Stund um kem ur það líka fyr­
ir í bestu hjóna bönd um að mein ing ar mun­
ur verð ur um fram gang mála. Bjarni frá Gröf
kvað um ein heið urs hjón:
Hjón in rifust ó sköp ótt
aldrei höfðu stund ar frið.
Við dyrn ar hékk þó dag og nótt:
,,Drott in blessi heim il ið“.
Vafa laust finn ast enn skilti með þess ari
á gætu á letr un sem héngu víða yfir stofu dyr­
um fyr ir nokkrum ára tug um. Rós berg Snæ­
dal sá alla vega á stæðu til að grípa til henn ar
eitt sinn þeg ar hann var að yrkja um á stand ið
á einu sóma heim ili:
Kon an öllu illu hót ar.
­Und ir tek ur sifjalið.
Karl inn dauða drukk inn blót ar.
­ Drott inn blessi heim il ið!
Ekki veit ég hvort Rós berg hafði sama
heim il is föð ur í huga þeg ar hann kvað:
Skort ir jafn an björg í bú,
birgð um safn ar vín s ins
ekki kafna ætl ar þú
und ir nafni ­ svíns is.
Þeg ar menn hegða sér með þess um hætti
get ur jafn vel ver ið þörf á að kalla til lög reglu­
þjóna og þá betra að þeir séu ljúf menni í gerð­
inni. Ein hverju sinni sótti Elís Kjar an um starf
í lög regl unni. Í um sókn inni stóð þetta:

Aldrei hef ég af brot framið
aldrei níðst á flökku hund um.
Aldrei neina lyddu lamið
(en lang aði þó til þess stund um.)
Andr és heit inn Val berg var með ó lík ind um
hrað kvæð ur mað ur og kom þó furðu lít ið nið­
ur á gæð un um. Þeg ar sá gáll inn var á hon um
orti hann nán ast við stöðu laust um allt sem
fyr ir augu bar og vís urn ar runnu upp úr hon­
um að því er virt ist án fyr ir hafn ar. Þar sem nú
er að eins far ið að hausta og kólna er ekki úr
vegi að birta eft ir hann vísu sem gæti hafa ver­
ið ort í há lend is ferð að haust lagi eða síð sum­
ars og heit ir ,,Morg un snyrt ing við læk.“
Veigagná með vanga gráa
virt ist köld í svör un um;
mál aði yfir bletti bláa
bros ið fraus á vör un um.
Andr és orti gjarn an um sjálf an sig og tók
sína eig in per sónu ekki alltaf mjög há tíð lega:
Út á kvöld in oft ég fer
eins og kött ur breima, ­
en alltaf bíð ur eft ir mér
eig in kon an heima.
Eitt hvað hef ur Andr és ver ið far inn að finna
til ell inn ar þeg ar hann kvað:
And lega ég er nú brot inn,
ætti að spara glenn urn ar.
Ég er að verða al veg þrot inn,
í mér glamra tenn urn ar.
Þeir sem eiga erfitt með að muna ár töl nota
gjarn an við mið un ina ,,fyr ir margt löngu“ og
ætli það geti ekki hafa ver ið um það leyti sem
ég rakst í blaði á eft ir far andi kveð skap eign að­
an þeim Sæ mundi fróða og Kölska. Sæ mund­
ur sat við drykkju er Kölski kom að og á varp­
ar hann með þess um orð um:
Allt er runn ið út í botn,
átt ung ur með hreina vatn.
Sæ mund ur botn aði sam stund is:
Allt er vald hjá ein um drotn,
á hans náð ei verð ur sjatn.
Í bók eft ir Sverri Páls son, fyrr um skóla­
stjóra á Ak ur eyri, er að finna eft ir far andi vísu
sem nefn ist Bjarg ar skort ur en ég vona að hún
sé al veg ó tengd þeim sem átti upp haf ið að
næstu vísu á und an:
Vitn ast mörg um mátt ar þrotn,
matn um á ef verð ur sjatn,
fitn og tútn sjá brátt í botn,
batn ar síst, ef þrýt ur vatn.
Vest ur Ís lend ing ur inn Lár us Nor dal orti
einnig um fá tækt ina sem lengi hef ur ver ið Ís­
lend ing um fylgispök:
Varn ar blundi, vek ur mein,
vits hvað pund er smá tækt.
Því eru und ur ekki nein
að ég stundi fá tækt.
Á fyrstu árum upp bygg ing ar í ís lensk um
sjáv ar þorp um bjuggu ekki all ir við nein sér­
stök sæld ar kjör. Mað ur að nafni Hálf dán var
að byggja sér bú stað í svoköll uð um Borg ar­
mýr um við Sauð ár krók en fraus inni með
verk ið þannig að hann varð að loka hús næð­
inu með hross húð og láta við svo búið standa
yfir vet ur inn. Geta menn svo gisk að á hvað
það hef ur ver ið nota legt. Þá kvað Þor berg ur
Sig urðs son frá Borg ar gerði:
Norð an kald inn næð ir völl,
neyð in flesta bug ar.
Nú er svalt í Hálf dans höll,
húð in ekki dug ar.
Nú fer að líða að end an um á þess um þætti
og ætli við höf um ekki í lok in vísu eftr Lár us
Sal omons son:
Vís an geym ir val inn sjóð
vek ur ljós á skari.
Hún kann að lýsa heilli þjóð.
­ Heilu alda fari.
Í næsta eða næstu þátt um verð ur vænt an­
lega eitt hvað minnst á göng ur og rétt ir og
heiti ég nú á njósn a net mitt sem oft hef ur
dug að mér drengi lega að senda mér gaml ar
eða nýj ar vís ur því tengd ar. Sér stak lega þær
sem fáir kunna og mun ið að það er betra að fá
vís una nokkrum sinn um of oft held ur en einu
sinni of sjald an.
Með þökk fyr ir lest ur inn,

Dag bjart ur Dag bjarts son
Hrís um, 320 Reyk holt
S. 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is
Vísnahorn
Kveiktu ljós hjá leð ur blöku - láttu templ ar dæma vín
„Það er ó trú legt hvað fólk get ur
ver ið hugs un ar laust stund um. Ég
bý í blokk við Skarðs braut á Akra­
nesi og er á samt fleiri ná grönn­
um mín um orð in lang þreytt á því
á standi sem skap ast þeg ar fólk í
næstu blokk stund ar það að fóðra
máva sem hér hafa því tek ið sér
ból festu öðr um til ama,“ seg ir kona
sem bú sett er í blokk við Skarðs­
braut. Hún seg ir blokk ina auk þess
vera í beinni göngu línu frá versl un
Skút unn ar og upp í hverfi þannig
að oft eru það við skipta vin ir það­
an sem henda frá sér bréfarusli og
mat ar af göng um á leið sinni fram­
hjá sem máva rn ir njóta góðs af.
„En verst er þó að í blokk inni við
hlið ina á okk ur býr fólk sem stund­
ar það reglu lega að henda mat ar­
af göng um út af svöl un um hjá sér.
Máva rn ir eru fyr ir löngu bún ir að
læra inn á þetta og húka hér eins
og hrægamm ar og bíða eft ir næstu
mat ar gjöf. Svo skíta þeir á bíl ana
okk ar þeg ar þeir taka flug ið.“ Kon­
an seg ir að þess ar mat ar gjaf ir eigi
sér jafn vel stað eldsnemma morg­
uns. „Í bú ar um ræddr ar blokk ar
eru sum ir mjög árrisulir og gefa
mávun um jafn vel klukk an 4:30 að
morgni. Þá upp hefst ægi leg ur slag­
ur með til heyr andi gargi þar sem
ekki er nóg fyr ir alla. Svefn her­
berg in í blokk inni okk ar snúa auk
þess öll í átt ina að hama gang in um
og því er ekki svefn frið ur hjá okk ur
eft ir klukk an fjög ur á nótt unni þeg­
ar verst læt ur.“
En sam bæri leg ar mat ar gjaf ir eru
ekki eins dæmi. Úr íbúð einni við
Jað ars braut eru reglu leg ar mat ar­
gjaf ir þar sem bæði villi kett ir og
máv ar eru fóðrað ir með til heyr andi
há vaða­ og skíta meng un öðr um
í bú um til leið inda. „Ég er einn af
í bú um bæj ar ins sem er orð in veru­
lega þreytt á á gangi máva við heim­
ili mitt. Þekkt er að máv ar eru smit­
ber ar t.d. salmon ellu og fleiri ó væru
auk þess sem skít ur úr þeim fer afar
illa með bíla. Auk þess get ur fólk
ekki leng ur hengt þvott á snúr ur
eða sett út barna vagna. Máv ur inn
er jafn vel svo kræf ur að hann stel ur
mati af úti grill um ef fólk bregð ur
sér frá,“ sagði íbúi við Jað ars braut
sem rætt var við. Kon an við Skarðs­
braut ina seg ir hafa beð ið ná granna
sína að láta af þess um mat ar gjöf­
um eða flytja þær í það minnsta út
fyr ir þétt býl ið ef þeir telja nauð syn
að fóðra máva na. Sum ir hafa tek ið
beiðni henn ar vel og hætt að fóðra
fugl inn, aðr ir halda því á fram.
mm
VÍS hef ur tek ið í notk un nýtt merki
fyr ir tæk is ins. Byggt er á formi eldra
merk is sem hef ur ver ið ein fald­
að og mýkt með á völ um lín um og
ein um lit sem er rauð ur. Hjörv­
ar Harð ar son á aug lýs inga stof unni
ENNEMM hann aði nýja merk ið.
Sig rún Ragna Ó lafs dótt ir for stjóri
VÍS seg ir að þessi breyt ing sé lið­
ur í um fangs mik illi stefnu mót un ar­
vinnu sem ráð ist hafi ver ið í á ár­
inu. „Hlut verk og gildi VÍS voru
með al ann ars end ur skoð uð og ýms­
ar breyt ing ar gerð ar á starf sem inni
með það fyr ir aug um að koma sem
best til móts við þarf ir við skipta vina
okk ar. Hlut verk okk ar er að veita
fram úr skar andi þjón ustu, vernd
og stuðla að öfl ug um for vörn um.
Þetta ger um við af um hyggju, fag­
mennsku og með ár ang urs rík um
hætti svo við skipta vin ir verði þess
á þreif an lega var ir. All ir starfs menn
VÍS lögðu sitt lóð á vog ar skál arn­
ar við að móta fram tíð ar sýn fyr ir­
tæk is ins til næstu fimm ára og jafn­
framt lögðu fjöl marg ir við skipta­
vin ir okk ur lið líka. Við vilj um efla
á hættu vit und þjóð ar inn ar og stuðla
að ör yggi í sam fé lag inu með skil­
virk um for vörn um því betra er heilt
en vel gró ið,“ seg ir í frétta til kynn­
ingu frá VÍS.
mm
VÍS kynn ir nýtt
vöru merki
Ofald ir máv ar menga og
spilla svefn friði fólks