Skessuhorn - 24.04.2013, Qupperneq 39
39MIÐVIKUDAGUR 24. APRÍL 2013
Spurningar og svör stjórnmálaleiðtoga
1. Það brýn asta er að taka á skulda vanda
heim il anna. Af nema verð trygg ing una og
setja þak á vexti. Það þarf líka að hækka skatt
leys is mörk og per sónu af slátt og þar með
tryggj um við fram færslu. Við þurf um að
stöðva nauð ung ar söl ur og út burð fjöl skylda
af heim il um sín um.
2. Við erum ekki í stakk búin til að skipta um
gjald mið il við nú ver andi á stand. Hins veg ar
þarf að tengja krón una við ann an gjald mið
il og taka upp fast geng is stefnu. Verð bólga og
verð trygg ing hald ast í hend ur og ef þak yrði
sett á vexti og verð trygg ing in af num in, yrði
auð veld ara að eiga við verð bólg una.
3. Flokk ur inn var stofn að ur til að taka á
skulda vanda heim ila. Við vit um að stór hluti
þjóð ar inn ar býr við nei kvæða eigna mynd un
og er fast ur í skulda fang elsi. Svoköll uð 110%
leið var gerð til að festa fólk enn frek ar. Hún
er ónýt og þeir sem nýtt hafa hana eru ekki
bet ur stadd ir en áður. Per sónu lega er þetta
mér mik ið hjart ans mál og ef þetta verð ur
ekki lag að er eng in fram tíð í land inu. Eitt
sem ég vil benda á er að ef líf eyr is sjóð irn ir fá
að kaupa í bönk un um er hægt að gleyma því
að leið rétt ing muni eiga sér stað. Þeir verða
að vernda eign ir sín ar sam kvæmt lög um.
4. Það verð ur að verja heilsu gæsl una á Vest
ur landi með öll um til tæk um ráð um og taka
til baka alla skerð ingu hjá heil brigð is þjón
ust unni. Nið ur skurð ur inn hef ur kom ið nið
ur á allri þjón ustu stofn anna og ef fólk hef
ur ekki þessa grunn þjón ustu er heilsu fólks
stefnt í voða, því mesta hætt an á heilsu vanda
er á á lags tím um sem þess um. Heil brigð þjóð
er mark mið ið og eng ir af slátt ar mið ar þar.
5. Það þarf að lækka skatta. Ef skatt ar eru
hækk að ir á fyr ir tæki fá þau ekki tæki færi til
vaxt ar, ráða starfs fólk og fara í fjár fest ing
ar. Það þarf líka að lækka á ein stak linga og
fjöl skyld ur. Gera þarf breyt ing ar á skatta
lög um og leið rétta þann ó jöfn uð sem víða er
að finna í þeim. Lækka þarf trygg inga gjald
og taka á lagn ingu út varps gjalds til end ur
skoð un ar. Þeg ar skatt ar eru hækk að ir þarf að
spara, fólk hætt ir að kaupa þjón ustu og ein
hver eða ein hverj ir missa vinn una. Að lækka
skatta er hluti af því að koma hag kerf inu í
gang, einnig þarf að taka út og lækka ó beina
skatta.
6. Já við erum með hana. Nið ur skurð ur í heil
brigð is kerf inu og banka kerf inu hef ur kom ið
harð ast nið ur á kon um. Stað reynd in er sú að
kon um er oft sagt fyrst upp í fyr ir tækj um og
það þarf að rétta hlut kvenna. Við við snún ing
heil brigð is þjón ust unn ar skap ast störf. Það
þarf að gera kon um kleyft að stofna fyr ir tæki
því það er búið að sýna sig að kon ur reka fyr
ir tæki með mikl um á gæt um. Þær reka fyr ir
tæki eins og heim ili. Í þessu þarf að vinna vel
og hratt. Það er mik ið á fall að missa vinnu
og ekki síð ur að standa frammi fyr ir því að
fá ekki vinnu. Ég þekki það vel og þetta er
skelfi leg lífs reynsla.
7. Ungt fólk má ekki ganga at vinnu laust til
lengri tíma. Það þarf að koma upp ein hvers
kon ar starfs námi, þar sem að fyr ir tæki geti
far ið í skól ana eða öf ugt og ráð ið inn samn
ings tengt eins og var hér áður. Það þarf að
efla til muna að komu ungs fólks á sviði ný
sköp un ar og rann sókna. Við vilj um vinna að
þessu og ætl um að bæta at vinnu ör yggi hjá
ungu fólki. Taka þarf þessi mál föst um tök
um og koma í veg fyr ir að skóla fólk hafi ekki
kost á sum ar vinnu.
8. Við höf um á kveðna stefnu í þess um mál
um. Þessu fólki þarf að koma til hjálp ar og
ef verð trygg ing verð ur af num in og vöxt um
breytt mynd ast strax gluggi til þess. Það þarf
að breyta leigu mark aði og gera þeim sem
kjósa að vera á leigu mark aði kleyft að vera
þar. Einnig þarf að gefa fólki kost á að eign
ast eig ið hús næði með því að breyta vaxta
kerf inu og af nema verð tygg ing una. Þá verð
ur þetta auð veld ara. Marg ir segja að stjórn
mála menn hafi gleymt leigu mark að in um en
það höf um við ekki gert.
9. Við þurf um skil yrð is laust að vernda land
bún að inn, sem er ein af stoð grein um þessa
lands, og gera hon um kleyft að standa und
ir sér. Stoppa þarf eigna söfn un í hend ur fárra
fé laga í land bún aði. Ný lið un í grein inni er
nán ast eng in vegna þess ara fé laga. Gefa þarf
sveita stjórn um svig rúm til að ganga inn í og
stoppa söl ur til slíkra að ila. Við erum eyja og
ef við ætl um að fara með land bún að inn eins
og t.d. hús gagna iðn að inn gæti það reynst
okk ur dýr keypt. Sam göngu mál um hef ur
ekki ver ið sinnt sem neinu nem ur und an far
in ár. Þar er breyt inga þörf. Það þarf að efla
mennt un og rann sókn ir varð andi land
bún að og stuðla að upp bygg ingu nýrra
land bún að ar tengdra fyr ir tækja á Vest
ur landi.
10. Það er hægt að jafna launa mun kynj
anna og það ætl um við að gera. Það er
ekki eðli legt að fólk sem er með sömu
mennt un og starfar hlið við hlið sé ekki
með sömu laun. Það kost ar jafn mik ið
fyr ir konu að sjá fyr ir sér og karl mann.
Það sem stend ur í vegi fyr ir að þetta
hafi ekki ver ið gert er skort ur á vilja og
þetta virð ist vera rót gró in hefð.
11. Það verð ur að standa vörð um há
skóla á lands byggð inni með öll um til
tæk um ráð um. Þeir hafa mikla þýð ingu
fyr ir lands byggð ina. Ungt fólk hef
ur þá tæki færi á að fara í nám í sinni
heima byggð og lík urn ar á brott flutn
ingi minnka. Jafn framt þarf að gæta
þess að at vinnu tæki fær in séu til stað ar.
Hver um sig hafa þess ir skól ar á kveðna sér
stöðu. Efla þarf sam vinnu á milli þeirra og
teng ingu við at vinnu líf ið.
12. Á svona stóru svæði eins og Vest ur landi
þurfa sam göng ur að vera í lagi. Það þarf að
taka út hvað hef ur set ið á haka naum, hvað
þarf að gera og vinna hratt úr því. Það þarf
að klára teng ing una við Vest firði, byggja upp
tengi vegi, setja bund ið slit lag á vegi og taka
all ar ein breið ar brýr úr um ferð.
13. Það verð ur að koma til móts við fólk á
köld um svæð um því það er ekki eðli legt að
svo há pró senta af laun um fari í hús hit un ar
kostn að. Rík ið, sveit ar fé lög in og orku fyr ir
tæk in þurfa að koma öll að þessu. Þetta er
jafn rétt is mál og er eitt af mörgu sem stýr
ir því hvort land svæði hald ast í byggð. Auka
þarf rann sókn ir og leit eft ir heitu vatni á
þess um svæð um.
14. Lög gæsla á Vest ur landi sem og á lands
byggð inni allri er í mol um og það er ekki
lög gæslu mönn um að kenna. Þar er búið að
skera nið ur inn að beini og ó tækt er að bjóða
bæði starfs fólki og í bú um upp á þetta. Ég
vil benda á aukn ingu í um ferð vegna fjölg
un ar ferða manna í því sam hengi. Það verð ur
að efla lög gæslu, því hún er hluti af grunn
þjón ust unni. Fækk un sýslu manns emb ætta á
að taka út af dag skrá og styrkja frek ar stöðu
þeirra.
15. Við vilj um gera breyt ing ar í sjáv ar út vegs
mál um og vilj um efla strand veið ar sem eru
bún ar að sanna á gæti sitt, með því til dæm
is að koma í veg fyr ir lok an ir fisk vinnsla og
skapa at vinnu tæki færi. Við vilj um taka veiði
gjald ið af og setja á nýt inga gjald og að all
ur afli verði sett ur á mark að svo all ir sitji við
sama borð. Við vilj um auka þorsk kvót ann
um allt að 50.000 tonn og að hann fari all
ur á mark að. Þetta væri hægt að gera strax og
sá á góði færi í að hækka per sónu af slátt. Að
auki þarf að gefa út vegi svig rúm til að að lag
ast breytt um að stæð um.
16. Ég tel að Ís land eigi alls ekki að ganga í
ESB. Allt tal um að við mun um fá í viln an
ir í sam bandi við land bún að, orku og sér lega
fisk veið ar er barna skap ur. Það þarf ekki ann
að en að lesa Lissa bon sátt mál ann til að sjá
að svo verð ur ekki. Við mynd um hverfa sem
sjálf stæð þjóð við að ganga í ESB, af sala okk
ur full veld inu. Að halda að öll okk ar vanda
mál hverfi um leið og við göng um þar inn er
líka barna skap ur. Í því sam bandi er hægt að
horfa á Portú gal, Grikk land, Spán og Kýp
ur. Við eig um að taka upp sam vinnu á öll um
svið um við önn ur ríki eins og við mögu lega
get um og við eig um að vinna það út frá hags
mun um Ís lend inga.
17. Það er auð vit að hægt að spara víða, t.d. er
ver ið að setja millj arða í rekst ur á fyr ir tækj
um eins og Hörp u nni. Hins veg ar er búið
að spara svo í mörg um stofn un um að ekki
er hægt að spara meir. Ég vil nefna ut an rík
is þjón ust una, af hverju hef ur hún ekki ver
ið tek in í gegn? Þar hef ur ekk ert ver ið spar
að. Það þarf að fara í þá vinnu að sjá hvar
hægt sé að taka af. Ef næsta rík is stjórn kem
ur til með að líta út eins og skoð ana kann an ir
gefa til kynna, mun á fram vera skor ið nið ur á
sömu nót um og síð ast lið in fjög ur ár.
18. Það þarf að efla þessa frá bæru at vinnu
grein og sem dæmi taka af gistin átta gjald.
Skoða frek ar gjald á ferða menn sem koma til
lands ins og tryggja vand lega að það fari ekk
ert ann að en í ferða þjón ustu. Fjár mun ir sem
tekn ir eru af ferða manna iðn að in um þurfa
skil yrð is laust að renna til baka inn í ferða
þjón ust una. Um það eiga að vera á kvæði í
lög um. Taka þarf upp gjald töku á fjöl förn
um og við kvæm um ferða manna stöð um
vegna mik ill ar fjölg un ar og á troðn ings á við
kvæma nátt úru. Það eru fjöl mörg sókn ar færi
í ferða þjón ustu á Vest ur landi. Góð ar sam
göng ur eru þar lyk il at riði og þar þarf að taka
til hend inni. Það er mik ið tal að um Gullna
hring inn , við þurf um að aug lýsa og bjóða
upp á Vest ur lands hring inn.
19. Virkj an ir og nátt úr vernd er ekki hægt
að tala um í sitt hvoru lagi. Við þurf um að
virkja og höf um ver ið að virkja, en eft ir því
sem ég hef upp lýs ing ar um er mik il ó nýtt
orka í virkj un um. Það þarf að ná meira út
úr þeim. Það þarf að end ur skoða ramma á
ætl un ina og vinna hana upp á nýtt. Það þarf
líka að horfa á það sem gerð ist með Kára
hnjúka og skemmd ir á Leg in um sem dæmi.
Við tök um ekki til baka það sem búið er að
skemma. Einnig þarf að passa að fara ekki
offari í nátt úru vernd. Leggja þarf mik ið upp
úr rann sókn ar vinnu áður en far ið er í virkj
an ir. Að vega og meta án öfga og skoða allt
í sam hengi.
20. Að mínu mati eru kjör dæm in of stór. Mér
þætti rétt lát ast að hvert hér að ætti sína full
trúa á Al þingi. Það þurfti að breyta, en okk
ur Ís lend ing um hætt ir til að fara of geyst og
þetta er ár ang ur inn. Það hefði þurft að sitja
meira yfir þessu á sín um tíma og til að skipt
ing in verði rétt lát þarf að breyta þessu aft ur.
Sem bet ur fer er það vel hægt.
21. Það er leið rétt ing á skulda vanda heim il
anna. Þó mik ið sé tal að um út burð á höf uð
borg ar svæð inu þarf ekki nema að lesa blöð
in til að sjá að slíkt á sér stað um allt land.
Líka hér á Vest ur landi. Síð an þarf að taka á
þeim mál um sem snerta grunn þjón ustu, at
vinnu og byggða mál.
22. Ég styð ein dreg ið efl ingu þjóð garðs ins
og mér þyk ir af skap lega vænt um þetta fjall.
Ég kom þang að ung í skóla ferð og heill að ist.
Það er al veg klárt af minni hálfu að það á efla
þetta svæði sem þjóð garð.
23. Við vilj um ekki sjá ó breytt á stand á
Al þingi og stefn um á að ná inn tveim
ur mönn um. Þetta tæki færi kem ur ekki
aft ur. Við höf um þenn an glugga til að
bæta hag heim il anna en hann mun ekki
koma aft ur. Fyr ir mér er þetta ein falt
mál. Vilj um við ó breytt á stand eða vilj
um við gera þær breyt ing ar sem þarf til
að bæta hag heim ila og fyr ir tækja. Að
ó breyttu finnst mér trú legt að fram
sókn fái þrjá og að Jón Bjarna son nái
inn. Vinstri græn ir detta út og Sam
fylk ing in nær tveim ur og sjálf stæð is
menn tveim ur. Val ið er hjá þjóð inni.
24. Mín drauma rík is stjórn er fram
sókn og Flokk ur heim il anna. Báð ir
flokk ar vilja leið rétt ingu hjá heim il un
um og þá yrði ekki um að ræða ein hver
hrossa kaup. En það á aldrei að úti loka
neitt vegna þess að póli tík er al ger ó lík
inda tík.
25. Ég held að það séu gríð ar leg sókn ar færi á
Vest ur landi og það þarf að setj ast nið ur með
góðu fólki og finna leið ir. Þetta er stórt og
gjöf ult land bún að ar hér að, hér er sjó sókn, að
vísu í minna mæli en ann ars stað ar. Það eru
ó trú lega mik il at vinnu tæki færi í land bún aði
sem hægt væri að nýta bet ur. Einnig eru mik
il sókn ar færi í ferða þjón ustu og smá iðn að ur
ætti að vera meiri hér á Vest ur landi en hann
er. Það þarf að fara í meiri kynn ingu á svæð
inu og hvað Vest lend ing ar eru að gera. Al
mennt veit fólk ekki mik ið um Vest ur land
sem slíkt. Flest ir keyra hér í gegn á leið í
aðra lands hluta og hugsa kannski ekki mik
ið um hvað hér er að ger ast og hvaða tæki
færi bjóð ast.
26. Fal leg asti stað ur inn fyr ir mér get ur ver
ið lækj ar bakki, fjalla sýn eða planta í veg kant
in um. Að öllu ó löst uðu er Snæ fells jök ull það
sem ég dá ist hvað mest að. Ég ólst upp við
fjalla sýn og hún er mér eins mik il væg og að
draga and ann.
Pálmey Helga Gísla dótt ir,
odd viti Flokks heim il anna í NV kjör dæmi