Skessuhorn - 24.09.2014, Blaðsíða 4
4 MIÐVIKUDAGUR 24. SEPTEMBER 2014
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudög-
um. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skilafrestur smáaug-
lýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.480 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða kr.
2.150. Verð í lausasölu er 600 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Guðný Ruth Þorfinnsdóttir, blaðamaður gudny@skessuhorn.is
Jóhann Skúli Björnsson, blaðamaður jsb@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Tinna Ósk Grímarsdóttir (vefauglýsingar) tinna@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Leiðari
Byggðavandamál
nútímans
Orðið byggðavandi er í raun slæmt. Það er enginn vandi að búa úti á landi,
það er bara spurning um hvaða kröfur fólk setur. Það sem sumum finnst
galli við byggð eða byggðarlag getur öðrum þótt kostur. Þannig getur þeim
sem sækjast eftir ró og friði úti í nátturunni, sem lengst frá skarkala stór-
borganna, þótt það kostur að vegasamgöngur séu bágbornar, móttökuskil-
yrði ljósvakamiðla og síma lítil sem engin og fámenni hamli eðlilegri þróun
og viðgangi. Sá hinn sami er þó líklega sérvitringur. En án gríns þá lenda
byggðir í vanda ef skortur er á mörgu því sem þykir sjálfsagt í þéttbýlinu,
í nútíma samfélagi. Nefna má galla að hafa slæma vegi, ef byggðarlag hef-
ur hlutfallslega fátt ungt fólk, skólar eru litlir og veikburða, heilsugæsla
léleg og áfram mætti telja. Þau svæði sem þannig eru sögð í mestri vörn
eru Vestfirðir, svæði á norðaustanverðu horni landsins og svæðið frá Höfn
til Víkur í Mýrdal. Það sem einkenni þessi svæði séu litlir búsetukjarn-
ar, langt frá hver öðrum. Einnig byggi þessi svæði að miklu leyti á frum-
vinnslugreinum. Það þýði að fjölbreytnina skortir og smám saman kvarn-
ast úr þessum samfélögum. Þau verða Hornstrandir 21. aldarinnar ef ekk-
ert verður að gert. Ef vilji er hins vegar til að snúa vörn í sókn kallast það
byggðaaðgerð, tilflutningur fjármuna frá þeim betur stæðu til hinna.
Bent hefur verið á að alvarlegur byggðavandi eigi við um tiltölulega lít-
inn hluta þjóðarinnar, á að giska 5%. Því sé tiltölulega auðvelt að bregð-
ast við honum með markvissum hætti ef vilji er fyrir hendi. Ekki fleiri
Hornstrandir, segja flestir. En ég held að nútíma byggðavandi nái til miklu
stærri hluta þjóðarinnar en fyrrgreindra fimm prósenta sem búa á strjálbýl-
ustu svæðum landsins; á útnárum í vestri, norðri eða austri. Á öllu landinu
þar sem síma- og netsamband er stopult eða lélegt er alvarlegur byggða-
vandi, lúmskari en jafnvel færustu sérfræðinga grunar. Nýlega gerðum við
á Skessuhorni könnun á vef okkar þar sem við spurðum þeirrar spurning-
ar; hvernig fólki fyndist síma- og netsamband vera á landsbyggðinni? Svör-
in voru óvenjulega mikið á eina lund. 80% þeirra sem tóku þátt í könn-
uninni töldu síma- og netsamband vera mjög eða frekar slæmt úti á landi.
Hafi fólk fylgst með þróun síma og raunar símtölva, eins og réttara væri
að kalla þessi nútíma snjalltæki, þá er enginn landsmaður í yngri kantin-
um maður með mönnum nema að eiga Iphone, spjaldtölvu eða annað slíkt
tæki. Raunar eru þessi tæki flest frekar lélegir símar, en þess betri tölvur.
En það er eitt lykilatriði: Þú verður að komast á netið til að hafa gagn af
þessum tækjum. Þannig hefur heyrst að unglingar hafi samþykkt að fara í
sumar í útilegur með foreldrum sínum, með einu skilyrði. Það yrði að vera
gott síma- og netsamband á tjaldstæðinu. Annars færu þeir ekki fet.
Ég leyfi mér að halda því fram að nú séu það jafnvel ekki lengur slæm-
ir vegir, ástand verslunar og þjónustu, heilsugæslu eða félagsstarfs til sveita
sem fyrst er spurt um þegar yngra fólk íhugar búsetu á landsbyggðinni. Til
að það taki hreinlega í mál að flytja á landsbyggðina er það skilyrði sett í
efsta þrep að gott síma- og netsamband sé til staðar. Það megi frekar sætta
sig við ýmsan annan svokallaðan byggðavanda. Enginn afsláttur verður
gefinn af góðu þráðlausa netsambandi. Það sama mun svo eiga við erlenda
ferðamenn sem flakka um með hjálp þessara tækja um framandi slóðir. Ef
netið er ekki til staðar, er einfaldlega farið annað. Á aðalfundi Samtaka
sveitarfélaga á Vesturlandi í liðinni viku var rætt um ýmis mál sem snerta
landsbyggðina og hvar úrbóta er þörf. Betri fjarskipti voru þar oft nefnd,
jafnvel oftar en arfaslakir vegir og vegleysur, skattheimta ríkisins og skort-
ur á samráði ríkis og bæja. Nei, stopult eða ekkert síma- og netsamband er
stærsta byggðavandamál dagsins í dag. Það á að vera forgangsmál stjórn-
valda að koma þeim málum í betra lag, strax.
Magnús Magnússon
Hillir undir lok hvalvertíðar
„Við ætlum að sjá til hvernig þessi
vika verður. Þetta eru eilífar brælur
og hætt við að það sé farið að stytt-
ast í þessu hjá okkur. Skipin eru þó
að fara út núna,“ sagði Gunnlaug-
ur Fjólar Gunnlaugsson stöðvar-
stjóri í Hvalstöðinni í samtali við
Skessuhorn síðastliðinn mánudag.
Þá var reyndar ekki langt liðið frá
því hvalveiðiskipin komu síðast inn
með feng. Það var á laugardags-
morgun þegar Hvalur 9 kom með
tvær langreyðar og Hvalur 8 með
eina. Þá eru komnir 133 langreyðar
á vertíðinni sem byrjaði um miðjan
júnímánuð. Eftir er þá að veiða 21
dýr af kvótanum sem gefinn var út
fyrir vertíðina. Gunnlaugur Fjólar
telur hæpið að upp í hann veiðist
þar sem brælur og styttri birtutími
hamli veiðum þegar þessi tími er
kominn.
þá/ Ljósm. mm.
Hafdís Fjóla Ásgeirsdóttir verður
skólameistari FVA til áramóta
Hafdís Fjóla Ásgeirsdóttir var settur
skólameistari Fjölbrautaskóla Vest-
urlands á Akranesi af Illuga Gunn-
arssyni menntamálaráðherra þegar
Atli Harðarson lét af störfum 15.
september síðastliðinn. Hún mun
gegna stöðunni til áramóta. Í vor
var hún ráðin til að gegna stöðu að-
stoðarskólameistara í fjarveru Jens
Baldurssonar en fljótlega eftir það
kom í ljós að Atli myndi hverfa til
annarra starfa. Hafdís mun sinna
starfi skólameistara þar til skipað-
ur verður varanlegur skólameistari
um áramótin. Dröfn Viðarsdótt-
ir áfangastjóri sinnir skyldum að-
stoðarskólameistara fram að þeim
tíma en þá mun Hafdís Fjóla aftur
taka við því starfi. Að sögn Hafdísar
var ákveðið að verkefnaráða kenn-
ara sem nú þegar starfa við skólann
til að dreifa álaginu í þennan stutta
tíma, fremur en að ráða nýtt fólk.
Hafdís Fjóla lauk prófi frá Kenn-
araháskóla Íslands 1981 og er auk
þess með meistarapróf í uppeldis-
og menntunarfræðum með áherslu
á sérkennslu frá 2001. Árið 2002
hóf hún störf við Fjölbrautaskóla
Vesturlands á Akranesi og hefur
hún starfað þar síðan sem deildar-
stjóri á starfsbraut auk þess að sinna
kennslu í stærðfræði og dönsku.
Skólaárið 2009 - 2010 gegndi Haf-
dís starfi aðstoðarskólameistara í
fjarveru Atla Harðarsonar.
grþ
Stórhýsi rís á Akranesi
Í síðustu viku var byrjað að reisa
veggeiningar nýja ÞÞÞ hússins
við Kalmansvelli á Akranesi. Nýja
bækistöð þessa gamalgróna flutn-
ingafyrirtækis verður ekkert smá-
hýsi. Það verður um 1700 fer-
metrar á tæplega 1500 fermetra
gólffleti og mun stærra en núver-
andi hús við Dalbraut sem Akra-
neskaupstaður keypti á liðnum
vetri. Um mánuður er síðan steypt
var með sökklum hússins og mun
ÞÞÞ húsið rísa hratt. Verksamn-
ingar gera ráð fyrir að það verði
tekið í notkun um næstu áramót.
ÞÞÞ húsið er önnur iðnaðar stór-
byggingin sem rís á Akranesi frá
bankahruni. Viðbygging Skag-
ans við Krókalón, sem tekin var í
notkun á síðasta ári, var nákvæm-
lega jafn stór í fermetrum talið.
Fleiri húsbyggingar eru nú að
þokast af stað á Akranesi. Fyr-
ir skömmu var til að mynda byrj-
að að reista nýtt einbýlishús við
Baugalund. Það er byggt úr ein-
ingum frá Smellinn líkt og hús
ÞÞÞ. þá
Ísbjörn reyndist vera sjórekin kind
Tveir nemendur í 10. bekk Brekku-
bæjarskóla á Akranesi fundu dauða
kind þegar þeir voru á ferð í fjörunni
við Breið í síðustu viku. Það voru
þær Aldís Ísabella Fannarsdóttir
og Olga Katrín Davíðsdóttir Skar-
stad sem fundu hræið en stúlkurn-
ar voru þá í leit að góðu myndefni
fyrir náttúrufræðiverkefni í skól-
anum. „Við vorum í skólanum og
fengum leyfi til að fara niður í fjöru
til að taka myndir af náttúrunni. Við
ætluðum svo að senda þær mynd-
ir í ljósmyndasamkeppni sem heit-
ir „Íslensk náttúra.“ Þegar við vor-
um komnar niður í fjöru sáum við
fljótlega eitthvað hvítt flykki í grjót-
garðinum en gátum ekki alveg gert
okkur grein fyrir hvað það væri. Við
fórum því örlítið nær. Í fyrstu héld-
um við að um ísbjörn eða ísbjarnar-
hún væri að ræða. Við færðum okk-
ur mjög varlega
nær þessu hvíta
flykki og sáum
loks, okkur til
mikils léttis, að
þetta væri dauð
rolla en ekki lif-
andi ísbjörn.“
Þær stúlkur
segja að aðkom-
an hafi ekki ver-
ið hugguleg þar
sem nánast all-
ur haus kind-
arinnar var far-
inn og skrokk-
urinn illa farinn
eftir volkið í sjónum. „Við sáum að
kettir voru að sækja í hræið svo við
hringdum í lögregluna og sögðum
henni frá fundinum og fórum svo
aftur upp í skóla. Áður en við fór-
um úr fjörunni tókum við þó mynd-
ir af þessu öllu saman og munum
við senda þær í ljósmyndakeppnina
ásamt öðrum myndum,“ sagði Aldís
í samtali við Skessuhorn. jsb
Byrjað er að reisa veggeingarnar ÞÞÞ hússins við Kalmansvelli.
Ein af þeim myndum sem þær stöllur tóku af hræinu og munu
senda í ljósmyndasamkeppni. Ljósm. Aldís og Olga.