Tímarit Máls og menningar - 01.11.1967, Síða 39

að þau draga úr lit og hljómi og gera
sum kvæðin óþarflega prósaisk, ein-
föld í sér eSa þurr í tóni, eins og áS-
ur var drepiS ó, svo aS innihaldiS
eSa hin ljósa hugsun glæSast eigi
hrífandi fegurS, þó aS óskilgreinan-
leg áhrif leynist meS þessum kvæS-
um engu aS síSur. Og þau kvæSi eru
aS sönnu æSimörg í hókinni sem
vekja hrifningu svo af her og djarft
aS vilja taka þau út úr, en þó ástæSu-
laust aS vera feiminn viS þaS, og
skulu þessi nefnd: Fjallið, HúsíRóm,
Vr þögn og nótt, Svar, Hviids Vin-
slue, Ur Jundinum heima, Lyng, AuS-
ir híða vegirnir, Útnorður á skaga,
Komnir eru dagarnir, Dögun, í nátt-
stað, ennfremur Kyrrðin á heiðinni,
Ljóð jarðar og Frá rótum trjánna.
Stundum hefur persóna skáldsins sig
fulImikiS í frammi, ekki síSur í heztu
kvæSunum, eins og í náttstaS, KvrrS-
in á heiSinni og Hviids Vinstue, þar
sem síSustu hendingunni er ofaukiS,
og her rímiS ef til vill sökina. í Or
þögn og nótt finnst mér hendingin
ástœðulaust spilla kvæSinu.
Aldrei kemst neinn aS skilningi á
kvæSum eSa list og fegurS meS því
aS líta eingöngu á form eSa vinnu-
hrögS, en nákvæma athugun er þó
síSur en svo aS forsmá, því aS svo
má vera aS kvæSin, er viS þræSum
launstigu þeirra, leiSi okkur um síSir
inn í launhelgar skógarins aS upp-
Eilí/ð fleygrar stundar
sprettulindunum eSa aS rótum þess
meiSs þar sem þau fela leyndardóma
sína, og allt í einu birti í kring og
loftiS fyllist af söng og viS finnum
strengi titra sem eiga samhljóm viS
tilveruna. En þann skilning eSa
skynjun á kvæSum Snorra öSlumst
viS ekki nema bera þau upp aS Ijósi
sögu og samtíSar, þess úthverfa
skræpótta harmleiks sem viS höfum
orSiS aS lifa aS undanförnu, sjá hve
allt hefur breytt um svip, er orSiS
annaS, ekki aSeins í bókmenntum ís-
lendinga heldur hinar ytri aSstæSur
um heim allan, hve annaS aS vera
skáld en áSur á öld, eSa jafnvel fyrir
nokkrum árum, fyrir hvern sem vill
leita aS dýpsta grunni og sjá undir
yfirborSiS, aS hreyfiöflum og lögmál-
um sjálfrar verSandinnar.
Hvenær var sem viS heyrSum:
ÞaS gisti óður
minn eyðiskóg
er ófætt vor
bjó í kvistum
og hver átti þá rödd eSa hvaSan kom
sá bjarti tónn? Svo skammt undan
en þó svo fjarlægur! Og munum úr
lengri fjarska aSra öld er kveSjan
barst úr suSrinu meS sól og sumar
og fagnandi vonir, og þá enn svo
nærri. Nú heyrir Snorri í nýju kvæSi
hikandi þung hinztu fótatök þess
skálds hverfa í ysinn aS utan. Nú er
kveSjan sem berst af hafi „úrillur
gustur“:
245