Ský - 01.08.2007, Side 51

ský 51
Finnanum en Óskari var afskaplega mikið í
nöp við Hrafnhildi vegna einhverra orða sem
hún látið falla á prenti um næfa listamenn.
Knútur Bruun, sem var handgenginn
Óskari á þessum árum, hafði milligöngu um
þessa heimsókn og var afráðið að hann hitti
finnska listamanninn á heiðinni og gengi með
honum að híbýlum Óskars. Þegar á hólminn
var komið var Hrafnhildur mætt þrátt fyrir
bann Óskars og var ákveðið að hersingin
gengi öll á vettvang og léti skeika að sköpuðu
en Knútur brýndi mjög fyrir Hrafnhildi að
segja ekkert og láta fara lítið fyrir sér.
Þegar þau gengu í bæinn seig talsvert
brúnin á Óskari þegar hann sá að Hrafnhildur
var með. Þegar inn var komið blasti við stórt
teppi eftir Óskar með myndum af dansandi
nöktum konum innan um karlmenn með
nautsgrímur á höfði. Hrafnhildur hreifst
þegar í stað af myndinni og sagði: „Mikið er
þetta erótísk mynd hjá þér Óskar.“
Listamaðurinn stökk æpandi á fætur og
hugðist láta hendur skipta við listfræðinginn
sem varð að forða sér á hlaupum undan honum
en aðrir gengu á milli og fúkyrðaflaumurinn
bergmálaði í klettunum á eftir henni.
Knútur hafði einnig milligöngu um að
franskur ljósmyndari, sem var að vinna m.a.
fyrir Paris Match, fékk að heimsækja Óskar og mynda hann og verk
hans. Sá leiðangur fréttist meðal íslenskra ljósmyndara og skömmu
síðar freistaði Sigurgeir Sigurjónsson ljósmyndari þess að fá að
heimsækja Óskar og taka myndir en Óskar rak hann í burtu með
formælingum og barsmíðum með skrúbb.
Með þessum undantekningum sem nefndar hafa verið var Óskar
ekki hrifinn af því að blaðamenn væru að fjalla um verk hans eða
kringumstæður. Hann lagði sérstaklega mikla fæð á sérfræðinga á
þessu sviði og lagðist yfirleitt gegn umfjöllun um verk sín og tók
henni illa þegar hún birtist. Björn Th. Björnsson skrifaði eitt sinn
um verk Óskars sem hann sá á sýningu og fékk skammadembu frá
Óskari í ritlaun þótt umfjöllun hans hefði verið fremur vinsamleg.
Þegar Aðalsteinn Ingólfsson listfræðingur setti saman bók sína
um einfara í íslenskri myndlist þar sem fjallað er um ævi og verk
nokkurra næfra listamanna hafði hann hug á að einn kaflinn fjallaði
um Óskar en af því varð ekki því Óskar vildi ekkert við hann tala.
Óskar lét eftir sig allmörg veggteppi sem munu flest vera í
einkaeign nokkurra safnara en sýningar voru haldnar á þeim
nokkrum sinnum meðan hann lifði, bæði einkasýningar en einnig
átti hann verk á samsýningum.
Vin í auðninni
Ómar Ragnarsson lýsir fyrstu fundum þeirra Óskars í Litlu
kaffistofunni í nóvember 1992 en þá var Óskar fluttur af heiðinni
en var á leið upp eftir til að líta eftir húsakosti sínum. Óskar hélt
mikla þrumuræðu yfir Ómari og úthúðaði honum og fjölmiðlum
samtímans af fádæma mælsku og kynngikrafti.
Um veru sína í heiðinni og ástæður fyrir sjálfskipaðri útlegð sagði
Óskar:
„Sjáðu til. Það er alvara á bak við þennan torfbæ. Hann er ekki bara
eins og eitthvert fíflalegt stöðutákn í þéttbýlli sumarbústaðabyggð þar
sem er sjónvarpsloftnet á hverju þaki, farsímar í öllum herbergjum,
lúxusjeppi í hverju hlaði og bústaðabyggðin orðin svo stór og þétt að
á hverju strái eru skilti sem banna hundahald!
Nei, þessi bær er vin í auðninni. Hér hljómar rödd hrópandans
í eyðimörkinni. Þess vegna stendur hann uppi á fjalli fjarri allri
firringunni.“
Eflaust má halda því fram að Óskar hafi í sérvisku sinni og
einstæðingshætti verið sjálfum sér samkvæmur. Hann átti sér þann
draum að lifa í sátt við náttúruna fjarri afskiptum mannanna og fylgdi
þeirri sannfæringu sinni með útlegðinni á Hellisheiði. Draumsýn
Óskars varð að engu í miskunnarlausum íslenskum veruleika og sú
sama þvermóðska og gerði hann að heiðarbúa gerði hann einnig að
útlaga í mannlegu samfélagi. Sönnuðust þar orð annars skálds sem
einnig stóð utangarðs og orti svo eftirminnilega:

Í draumi sérhvers manns er fall hans falið,
þú ferðast gegnum dimman kynjaskóg,
af blekkingum sem brjóst þitt hefur alið,
á bakvið veruleikans köldu ró.“
Rústir heiðarbýlisins sumarið 2007.
M
yn
d:
P
Á
Á
.