Morgunblaðið - 20.01.2015, Blaðsíða 20

20 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JANÚAR 2015
Keilulegur Flans- og búkkalegur Hjólalegusett Nála- og línulegur
LEGUR
Í BÍLA OG TÆKI
Það borgar sig að nota það besta!
TRAUSTAR VÖRUR
...sem þola álagið
Dalvegi 10–14 • 201 Kópavogi • Sími: 540 7000 • www.falkinn.is
Kúlu- og
rúllulegur
 


   
  
   
  

 




 
  


!"
##
 $%
##
!%
 "
%%%
!
&'()* (+(

 
 
,-&.&+/0 -'+(1(23& 45+(2/5
#
""
""!
!#
 #
#$
!!$

%#"#
!$
"
"" "

!##
 
#%%
!"#
$#
% !
!"
%%!
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Sjö sprotafyrirtæki fá 5 milljónir hvert
í hlutafé, ókeypis skrifstofuaðstöðu og
aðstoð yfir 60 aðila úr atvinnulífi og há-
skólasamfélagi á yfir tíu vikna tímabili í
tengslum við Startup Energy viðskipta-
hraðalinn, sem nú fer af stað í annað
sinn. Fyrirtækin eru Keynatura, Laki, Loki
Geothermal, Málmblendi, XRG - Exergy,
NATUS og Rofar. Markmið verkefnisins
er að fyrirtækin vaxi og dafni eins hratt
og mögulegt er á þessum tíma og verði
að stöndugum fyrirtækjum. Bakhjarlar
verkefnisins eru Arion banki, Lands-
virkjun, Nýsköpunarmiðstöð Íslands og
GEORG en framkvæmd þess er í hönd-
um Klak Innovit og Iceland Geothermal.
Sjö fyrirtæki fá 5 millj-
ónir í Startup Energy
● Reitun hefur staðfest i.A3 lánshæfis-
einkunn Orkuveitu Reykjavíkur og jafn-
framt breytt horfum úr stöðugum í já-
kvæðar. Áframhaldandi styrking á
fjárhagsstöðu félagsins, trúverðug fjár-
hagsáætlun ásamt góðum árangri í að
ná markmiðum Plansins, aðgerðar-
áætlunar OR, er ástæða þess að horf-
urnar eru metnar jákvæðar. Lánshæfi
ætti að styrkjast samhliða auknu fjár-
hagslegu svigrúmi. Lánshæfismat Reit-
unar er byggt á innlendu mati en ekki
alþjóðlegu og því er i. fyrir framan ein-
kunnarbókstafinn.
Reitun metur horfurnar
jákvæðar hjá OR
STUTTAR FRÉTTIR ...
FRÉTTASKÝRING
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
Hæstu vörugjöld á bílum eru allt of
há að mati Özurar Lárussonar, fram-
kvæmdastjóra Bílgreinasambands-
ins, en lækkun og afnám vörugjalda
sem tók gildi um áramót náði ekki til
innflutnings bifreiða. Þar er enn
unnið eftir vörugjaldakerfi sem tek-
ur mið af útblæstri bifreiða. „Eftir
því sem útblástur bíls er meiri þeim
mun hærra er vörugjaldið á honum.
Þetta er kerfi að erlendri fyrirmynd
sem við erum í sjálfu sér ekki ósáttir
við. Hins vegar er alveg ljóst að
hæstu flokkar þess eru alltof háir.“
Há gjöld draga úr endurnýjun
Almennt vörugjald nær frá 0%
upp í 65% og leggst gjaldið á inn-
kaupa- og innflutningsverð bílsins.
Ofan á það bætist svo álagning selj-
anda og virðisaukaskattur. Gífurleg-
ur skattur leggst því á bíla sem falla í
efsta flokk og segir Runólfur Ólafs-
son, framkvæmdastjóri FÍB, að í
raun sé um neyslustýringu að ræða.
„Íslenski bílaflotinn er sá elsti meðal
þeirra landa sem við berum okkur
saman við í Evrópu og Norður-Am-
eríku. Árið 2013 var meðalaldur bíla
á Íslandi tólf ár en í Evrópu átta ár,“
segir Runólfur en þeir Özur eru sam-
mála um að til að koma til móts við
kröfur um minni útblástur og meira
umferðaröryggi sé fljótvirkasta leið-
in að losa út gamla bíla, sem menga
mikið. „Þróun á bílum hefur verið
mjög hröð á undanförnum fimm ár-
um og við sjáum mengun minnka
hratt, bílana verða sparneytnari og
öryggið meira,“ segir Özur en hann
telur vörugjaldið og sérstaklega
hæstu flokka þess draga úr endur-
nýjun bíla á Íslandi.
Gjaldið hækkað á bílaleigur
Vörugjöld á bílaleigubíla voru
hækkuð um áramót en Steingrímur
Birgisson, forstjóri Bílaleigu Akur-
eyrar, segir hækkunina kosta fyrir-
tækið tugi miljóna. „Þetta er enn ein
breytingin sem gerð er á kerfinu
með litlum sem engum fyrirvara.
Það er orðinn fastur liður að gerðar
séu breytingar rétt fyrir jól þegar
verið er að ljúka fjárlagafrumvarp-
inu,“ segir Steingrímur. Bílaleigur
falla þó undir undanþáguflokk og
greiða því lægra vörugjald. Undan-
þágurnar eru þó háðar ákveðinu þaki
sem lækkað var um áramótin úr
1.000.000 kr. niður í 750.000 kr.
„Undanþágan á bílaleigum kemur til
vegna þeirra aðstæðna sem eru hér á
landi en til að við getum boðið ferða-
mönnum upp á samkeppnishæft
verð er farin sú leið að fella bílaleigu-
bíla undir undanþáguflokkinn.
Ferðaþjónustan er að keppa við önn-
ur lönd um ferðamenn og þá skiptir
verð máli. Bílaleigur eru líka ein
besta leiðin til að dreifa ferðamönn-
um um landið og skipta því gífurlega
miklu máli fyrir ferðaþjónustuna í
heild.“
Steingrímur tekur undir þá gagn-
rýni að hæstu flokkar vörugjaldsins
séu of háir og bendir á að þarna sé
um stórfjölskyldu- og landsbyggðar-
skatt að ræða. „Fjórhjóladrifnir
bílar og stærri bílar eins og jeppar
falla í hærri vörugjaldaflokka en eru
nauðsylegir bílar fyrir marga á
landsbyggðinni sem ferðast erfiða
vegkafla til að sækja þjónustu og
jafnvel bara til að komast til vinnu.
Þá er ljóst að stærri fjölskyldur
þurfa að festa kaup á stærri bílum til
að þjóna sínum þörfum. Þetta er
skattur á það fólk.“
Kallað eftir stöðugleika og sátt
Tímabundnar og sértækar að-
gerðir eru ekki vænlegar til árang-
urs til lengri tíma að mati bæði
Steingríms og Özurar. Þeir vilja báð-
ir sátt um kerfið og stöðugleika.
„Bílamarkaðurinn hefur verið mjög
sveiflukenndur á undanförnum árum
og við höfum reglulega séð toppa í
sölu og síðan lægðir. Það er heppi-
legra fyrir alla að endurnýjun bíla sé
jafnari. Bílaumboð þurfa að panta
bíla með löngum fyrirvara og gera
bindandi samninga við sína birgja
um verð og magn. Þá þurfa bílaleig-
ur að auglýsa sitt verð með nokkrum
fyrirvara og því eru allar breytingar
sem gerðar eru á skömmum tíma
óheppilegar.“
Endurnýjun ökutækja
hægari vegna vörugjalda
 Íslenski bílaflotinn eldri en í samanburðarlöndum  Hæstu gjöldin alltof há
Vörugjald á bíla
Gjaldbil Skráð losun CO2 Aðalflokkur Undanþáguflokkur
0-80
81-100
101-120
121-140
141-160
161-180
181-200
201-225
226-250
yfir 250
0%
10%
15%
20%
25%
35%
45%
55%
60%
65%
0%
0%
0%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
Heimild: tollur.is
Vörugjöld ökutækja
» Vörugjaldið er breytilegt eftir
skráðri losun koltvísýrings við-
komandi ökutækis frá 0-65%.
» Sérstakar reglur gilda um
bílaleigubíla, leigubíla, bíla til
kennslu og fólksflutningabíla.
» Þak á undanþágu bílaleigu-
bíla hækkaði um áramót og
gjaldið því hækkað á bílaleigur.
Það mun taka nokkur ár að aflétta
fjármagnshöftum á Íslandi að fullu,
að mati alþjóðlega matsfyrirtækisins
Standard & Poor’s (S&P), en áhrif
þeirrar aðgerðar á stöðugleika í
efnahagsmálum mun hafa úrslita-
áhrif um þróun lánshæfis Íslands.
Fyrirtækið staðfesti BBB-mínus
lánshæfiseinkunn ríkissjóðs á föstu-
daginn með jákvæðum horfum.
Í skýrslu S&P, þar sem einkunnin
er rökstudd, eru rakin þau skref sem
stigin hafa verið hér á landi við und-
irbúning afléttingar hafta, meðal
annars með lengingu skuldabréfs
Landsbankans gagnvart LBI og
skipun ráðgjafahóps um afnám fjár-
magnshafta. Segist S&P enn þeirrar
skoðunar að það muni taka nokkur
ár að afnema höft á fjármagnsflutn-
inga að fullu. Krónueignir útlend-
inga innan hafta nemi um 39% af
vergri landsframleiðslu, auk þess
sem Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
áætli að þörf lífeyrissjóða og annarra
innlendra aðila fyrir áhættudreif-
ingu í erlendum eignum nemi 20% til
45% af landsframleiðslu. Því sé ljóst
að væntanlegt útflæði fjármagns sé
samanlagt langt umfram gjaldeyris-
varaforða Seðlabankans, sem nemi
um 24% af landsframleiðslu.
S&P áætlar að viðskiptaafgangur
á síðasta ári nemi 4,6% af landsfram-
leiðslu en vaxandi innlend eftirspurn
og fjáfestingar muni keyra við-
skiptajöfnuð niður í halla strax á
árinu 2017, nema vexti í ferðaþjón-
ustu takist að vega þar á móti.
Eins og fyrr segir metur S&P
horfur lánshæfismatsins jákvæðar,
sem felur í sér að fyrirtækið telur
meira en þriðjungslíkur á því að
BBB-mínus einkunn Íslands verði
hækkuð innan tveggja ára.
Morgunblaðið/Ásdís
Lánshæfi Standard & Poor’s gerir
ráð fyrir viðskiptahalla árið 2017.
Mun taka nokkur
ár að afnema höft
 S&P segir áhrif á
stöðugleika munu
ráða lánshæfismati