Dagblaðið Vísir - DV - 20.03.2009, Qupperneq 8

föstudagur 20. mars 20098 Fréttir
Á fimmtudaginn var kveðinn upp
dómur í einu umtalaðasta máli síð-
ari tíma í Evrópu. Jósef Fritzl, sem
fengið hefur viðurnefnið „aust-
urríska skrímslið“, var sakfelldur
vegna allra ákæruatriða og dæmd-
ur til ævilangrar vistunar á öryggis-
geðsjúkrahúsi vegna tilmæla rétt-
arlæknisins.
Mál Jósefs Fritzl beindi augum
alþjóðasamfélagsins að Amstetten,
litlum bæ í Austurríki, en þar hafði
Jósef haldið Elísabetu dóttur sinni
í prísund í kjallara á heimili fjöl-
skyldunnar í tuttugu og fjögur ár,
nauðgað henni um 3.000 sinnum
og eignast með henni sjö börn.
Ákærurnar á hendur Jósef Fritzl
hljóðuðu upp á manndráp af gá-
leysi, þrælahald, frelsissviptingu,
nauðgun, sifjaspell og kúgun. Rétt-
arhöldin hófust á mánudaginn og
Jósef játaði sekt í öllum ákæruat-
riðum nema undirokun og mann-
drápi af gáleysi. Manndrápskæran
var tilkomin vegna tvíburadrengs
sem fæddist 1996, en dó skömmu
eftir fæðingu vegna öndunarerfið-
leika.
Hugarfarsbreyting Jósefs
Á miðvikudaginn urðu vatnaskil
í málinu eftir að Jósef hafði horft
á vitnisburð Elísabetar sem hafði
verið tekinn upp. Einhverra hluta
vegna ákvað Jósef að játa sig sek-
an um bæði undirokun og mann-
dráp af gáleysi. Hvað olli þessum
sinnaskiptum er ekki gott að segja,
en Jósef Fritzl sagði dómaranum
að það að sjá Elísabetu hefði vald-
ið hugarfarsbreytingu hjá honum.
Jósef sagði að eftir að hafa horft
á ellefu klukkustunda vitnisburð
Elísabetar hefði hann verið niður-
brotinn. Eftir að hafa ráðfært sig við
skipaðan meðferðarfulltrúa sinn
hefði hann síðan ákveðið að gera
hreint fyrir sínum dyrum.
Nærvera Elísabetar
En spurningin sem brann á fólki á
miðvikudaginn var hvort fleira hefði
komið til en vitnisburður Elísabet-
ar. Sá orðrómur hefur verið á kreiki
að Elísabet hafi ekki aðeins verið
nálæg á risastórum sjónvarpsskjá
heldur hafi einnig verið í dómsaln-
um í eigin persónu og fylgst með
föður sínum íklædd dulargervi.
Tvennum sögum fer af nærveru
Elísabetar. Á vefsíðu breska dag-
blaðsins The Times er sagt að heim-
ildarmaður á stofnuninni sem hýs-
ir Elísabetu og þeir sem fylgst hafa
með réttarhöldunum virtust hafa
staðfest að Elísabet hafi verið í eigin
persónu í dómsal á miðvikudaginn.
Talsmaður réttarins vildi hvorki
staðfesta né neita að Elísabet hefði
verið viðstödd í eigin persónu á
mánudag og þriðjudag þegar vitn-
isburður hennar var sýndur.
1984
n 28. ágúst – Jósef fritzl lokkar dóttur
sína niður í kjallara heimilis fjölskyld-
unnar, byrlaði henni lyf og setti hana
í járn áður en hann læsti hana inni.
síðar segir Elísabet að faðir hennar
hafi beitt hana kynferðislegu ofbeldi
fyrir innilokunina.
dagsetning ókunn – Jósef fritzl og
konu hans berst bréf með rithönd
Elísabetar. Í bréfinu segir að þau
skuli ekki reyna að finna hana. síðar
segir Elísabet lögreglunni að móður
hennar hafi ekki verið kunnugt um
sannleikann.
1988-89
n fyrsta barnið af sjö fæðist og er
það stúlka. Hún verður alin upp í
kjallaranum. annað barnið, drengur,
fæðist.
1993
n Barn finnst fyrir utan heimili
fjölskyldunnar ásamt bréfi þar sem
Elísabet, að sögn Jósefs, segir að
hún geti ekki alið önn fyrir barninu.
fritzl-hjónin taka barnið að sér. annað
barn birtist á tröppum heimilisins árið
1994. Bæði börnin eru annaðhvort
tekin í fóstur eða ættleidd og alin upp
af afa (pabba) og ömmu.
1996
n Elísabet eignast tvíbura en annar
deyr skömmu eftir fæðingu. Jósef
mun hafa losað sig við lík drengsins
með því að brenna það í brennsluofni.
1997
n Þriðja barnið birtist við útidyr
heimilis fritzl-fjölskyldunnar og
verður, líkt og hin tvö fyrri, alið upp af
fritzl-hjónunum.
1998
n samkvæmt fréttum fjölmiðla fór
Jósef til taílands og dvaldi þar í fjórar
vikur. um var að ræða eitt af nokkrum
ferðalögum. Þeir sem rannsökuðu
mál fritzl sögðu að hann kunni að
hafa skilið eftir matarbirgðir handa
kjallarafjölskyldunni í slíkum tilfellum.
2003
n Bréf berst frá Elísabetu. Í því
segir hún að hún hafi eignast barn í
desember 2002. Barnið, drengur, er
talið hafa alist upp í kjallaranum ásamt
systur sinni og bróður.
2008
n 19. apríl – Lögreglan sendir út
tilkynningu þar sem Elísabet er beðin
að hafa samband vegna nítján ára
dóttur hennar sem lögð hafi verið
inn á sjúkrahús í amstetten. Jósef
fritzl segir starfsfólki sjúkrahússins að
móðir stúlkunnar væri ófær um að sjá
um hana og hefði skilið hana eftir fyrir
framan heimili fjölskyldunnar.
n 19.-26. apríl – Jósef sleppir Elísa-
betu og hinum börnunum tveimur úr
prísundinni og segir eiginkonu sinni
að Elísabet hafi ákveðið að snúa heim.
n 26. apríl – Lögreglan tekur Jósef
og Elísabetu nálægt sjúkrahúsinu í
amstetten. Börn Elísabetar finnast í
húsi fjölskyldunnar.
n 27. apríl – Lögreglan tilkynnir að
Jósef hafi verið handtekinn vegna
gruns um sifjaspell og brottnám.
Börnunum er komið í umönnun og
Elísabet fær læknismeðferð. Jósef
gefur lögreglunni upp kóðann sem
þarf til að opna leynidyr að kjallara-
holunni sem samanstendur af litlum
gluggalausum hólfum. öll börnin,
nema elsta dóttirin sem liggur veik
á sjúkrahúsi, hittast í fyrsta skipti og
Elísabet sameinast móður sinni.
n 28. apríl – Jósef fritzl viðurkennir
að hafa haldið Elísabetu fanginni í
kjallaranum í tuttugu og fjögur ár og
að hafa eignast með henni sjö börn.
Hann staðfestir að eitt barnanna
hafi dáið eftir fæðingu. daginn eftir
fæst staðfest með lífsýni að Jósef sé
faðir allra barnanna. Jósef fritzl er
úrskurðaður í varðhald.
n 15. október – Jósef fritzl er
úrskurðaður sakhæfur.
n 13. nóvember – Jósef fritzl er
formlega ákærður fyrir morð á einu
barnanna sjö sem hann eignaðist með
Elísabetu. saksóknari ýjar að því að
um sé að ræða manndráp af gáleysi
og drengnum kynni að hafa orðið lífs
auðið hefði hann fengið læknishjálp.
2009
n 22. janúar – tilkynnt er að réttar-
höld yfir Jósef fritz hefjist 16. mars.
n 16. mars – Jósef fritzl mætir fyrir
rétt í st Pölten. Hann játar sig sekan
um nauðgun og sifjaspell, en lýsir sig
saklausan af morði og undirokun.
n 18. mars – Jósef fritzl breytir
yfirlýsingu sinni og lýsir yfir sekt í
öllum ákæruatriðum. aðspurður af
dómara hvað hefði valdið sinnaskipt-
unum hjá honum svaraði Jósef, að
sögn fréttastofu afP: „upptakan af
vitnisburði dóttur minnar.“
„mér þykir þetta leitt,“ bætti
Jósef fritzl við.
AtburðArás í
máli Jósefs fritzl
KolbEiNN þorstEiNssoN
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
„Mér þykir
þetta leitt“
Loks er lokið máli sem hófst fyrir aldarfjórðungi. Fólk víða um
lönd var slegið óhug þegar athafnir Austurríkismannsins Jós-
efs Fritzl urðu heyrinkunnar. Jósef hélt dóttur sinni í prísund
í tuttugu og fjögur ár, nauðgaði henni ítrekað og eignaðist með
henni sjö börn. Jósef Fritzl hefur nú hlotið dóm sinn.