Dagblaðið Vísir - DV

Ulloq
Ataaseq assigiiaat ilaat
Tidligere udgivet som

Dagblaðið Vísir - DV - 18.08.2009, Qupperneq 2

Dagblaðið Vísir - DV - 18.08.2009, Qupperneq 2
2 þriðjudagur 18. ágúst 2009 fréttir Magnús Kristinsson, útgerðarmaður úr Vestmannaeyjum, hefur samið við skilanefnd Landsbankans um að stór hluti af tæplega 50 milljarða króna skuldum eignarhaldsfélaga hans verði afskrifaður, samkvæmt heim- ildum DV. Nákvæmar upplýsing- ar um upphæðir afskriftanna liggja hins vegar ekki fyrir. Skilanefndin mun ekki leysa til sín þann kvóta sem Magnús á. Magnús var ekki í per- sónulegum ábyrgðum fyrir langmest- um hluta þeirra lána sem verið er að afskrifa. Magnús mun hins vegar þurfa að standa skil á því sem hann er per- sónulega ábyrgur fyrir. Ekki er vit- að hversu háar upphæðir þetta eru. Hugmyndin er þá væntanlega sú að Magnús muni greiða það sem hann er persónulega ábyrgur fyrir til baka með hluta þess gróða sem hann fær af rekstri sjávarútvegsfélags síns í Eyj- um, Bergs-Hugins. Hugmynd skila- nefndarinnar á bak við samkomulag- ið við Magnús byggist líklega á því að nefndin geti fengið mest upp í kröf- ur sínar á hendur Magnúsi á þennan hátt, frekar en að ganga að honum og setja hann í þrot. Stór skuld út af Toyota Magnús, sem í grunninn er útgerð- armaður, hefur einnig stundað ýmis annars konar viðskipti á liðnum árum. Hann keypti meðal annars Toyota-umboðið á Íslandi árið 2005 og var annar af eigendum eignar- haldsfélagsins Gnúps, ásamt Kristni Björnssyni, sem var einn stærsti hlut- hafinn í FL-Group og sem átti um 5 prósenta hlut í Kaupþingi. Sam- kvæmt heimildum DV er hluti þeirra skulda sem Magnús á útistandandi við Landsbankann tilkominn vegna kaupa hans á Toyota-umboðinu fyr- ir um 7 milljarða króna. Það lán var í erlendri mynt og má reikna með að það hafi hækkað nokkuð eftir banka- hrunið. Eins er líklegt að skuldir ann- ars félags Magnúsar, Mótormax, sem varð gjaldþrota fyrr á árinu, séu einn- ig meðal þeirra skulda sem verða af- skrifaðar. Skuldir Mótormax nema á annan milljarð króna. Hluthafi í Landsbankanum Landsbankinn er langstærsti lánar- drottinn eignarhaldsfélaga Magn- úsar en hann skuldar hinum bönk- unum um 10 milljarða króna samkvæmt heimildum DV, aðallega Glitni. Eitt hið helsta sem vekur athygli við mál Magnúsar er að persónuleg- ar ábyrgðir hans fyrir lánunum hjá Landsbankanum virðast hafa ver- ið ansi litlar. „Það var bara þannig í þessu blessaða samfélagi okkar að það var ákveðin elíta sem gat labb- að inn í bankana og keypt nánast hvað sem er án þess að þurfa að taka nokkra ábyrgð á því sjálf. Þannig er þetta í tilfelli Magnúsar,“ segir einn heimildarmaður DV innan úr bankakerfinu sem ekki vill láta nafn síns getið. Magnús átti 2,3 prósenta hlut í Landsbankanum í gegnum einka- hlutafélagið Smáey auk þess sem hann átti rúmlega 5 prósenta hlut í Straumi-Burðarási en stærstu hlut- hafar bankanna tveggja voru fé- lög í eigu Björgólfsfeðga. Magnús hefur því fengið lánaða milljarða frá banka sem hann var hluthafi í. Annað sem ekki liggur ljóst fyrir í þessu samhengi er hvort Magnús hafi fengið lán án veða frá Lands- bankanum til að kaupa hlutabréf í bankanum sjálfum og í Straumi en ekki er loku fyrir það skotið. Fall Gnúps markaði upphafið Magnús er einna helst þekktur sem annar af eigendum fjárfestinga- félagsins Gnúps sem varð gjald- þrota í árslok 2007. Fall Gnúps er talið marka upphafið að íslenska efnahagshruninu, félagið var fyrsta stóra fjárfestingafélagið til að verða gjaldþrota. Útgerðarmaðurinn Magnús Kristinsson hefur samið við Landsbankann um að stór hluti 50 milljarða króna skulda hans við Landsbankann verði afskrifaður. Hann mun þurfa að greiða þrotabúi gamla Landsbankans það litla sem hann var persónulega ábyrgur fyrir. Hluti skuldanna er tilkominn vegna kaupa Magnúsar á Toyota-umboðinu fyrir fjórum árum. Magnús var hluthafi í Landsbankanum við bankahrunið í haust. FéLaG EiGnarHLuTur í % TMH Iceland ehf 100% MK-44 ehf 100% Bergur-Huginn ehf 76% Smáey ehf 50% Eyrar ehf 50 % Fjárfestingafélagið Blik ehf 20% Eyjasýn ehf 15,12% Heimild: Lánstraust Eignarhlutir Magnúsar FéLaG STaða 44 ehf. Stjórnarmaður Arctic Trucks International ehf. Meðstjórnandi Arctic Trucks Ísland ehf. Meðstjórnandi Bergey eignarhaldsfélag ehf. Stjórnarmaður Bergur-Huginn ehf. Meðstjórnandi Bílaleiga Flugleiða ehf. Meðstjórnandi Egilsdalur ehf. Stjórnarmaður Ensímtækni ehf. Meðstjórnandi Eyjasýn ehf. Meðstjórnandi Eyrar ehf. Stjórnarmaður Eyrún hf. Varamaður Gísli Jónsson ehf. Stjórnarmaður ÍM rekstur ehf. Varamaður M. Kristinsson ehf. Stjórnarformaður MK-44 ehf. Stjórnarmaður Motormax ehf. Stjórnarformaður Pizza-Pizza ehf. Meðstjórnandi Q4 ehf. Stjórnarmaður Q44 ehf. Stjórnarmaður Skorri ehf. Stjórnarformaður Smáey ehf. Stjórnarmaður Snæís hf. Meðstjórnandi Sólning Kópavogi ehf. Stjórnarformaður Suðurey ehf. Stjórnarmaður TMH Iceland ehf. Stjórnarformaður Toyota á Íslandi hf. Stjórnarformaður Yamaha á Íslandi ehf. Stjórnarmaður Heimild: Lánstraust stjórnarsEtur Magnúsar tugMilljarÐa sKulDir Magnúsar aFsKriFaÐar inGi F. ViLHjáLMSSon blaðamaður skrifar ingi@dv.is „Þótt einhver hafi fundið það út að þyrlan væri til sölu er ekki þar með sagt hvað ég geri,“ segir Magnús Kristinsson spurður um lúxusþyrl- una sem nú er auglýst til sölu hjá bandarískri þyrlusölu. Magnús segir að sú staðreynd að hann hafi lagt þyrlunni tengist ekkert efnahagsþrengingunum heldur séu tryggingarnar dýrar og því hafi hann ákveðið að leggja henni um stund. „Það eru tveir mánuðir síðan henni var lagt og það er ekki út af nú- verandi ástandi. Þetta er dýrt tæki og það er dýrt að hafa þyrluna á trygg- ingum þannig að ég ákvað að taka hana af tryggingum fyrst og fremst, það var megintilgangurinn.“ Áhugi erlendis Samkvæmt heimildum DV hafa átt sér stað einhverjar þreifingar um sölu á þyrlunni en það er íslenska fyrirtækið Þyrluþjónustan sem sér um rekstur hennar en fyrirtækið er einnig með þrjár aðrar þyrlur á sín- um snærum. „Það kostar mikla peninga að tryggja þyrlu. Þeir hjá Helicopter Ex- change fréttu af því að ég hefði lagt þyrlunni og höfðu samband við mig. Ég sagði þeim að þeir mættu hafa hana á sölu og við sjáum bara hvað út úr því kann að koma. Ég keypti hana á ákveðinn pening og ég ætla ekki að fara að tapa á þessu dæmi. Það á að vera mikill markaður fyrir þyrlur en hann hefur eitthvað dvín- að. En hún er ekki sérstaklega á sölu út af ástandinu. Það er búið að gera margt annað til að spara í þessu ár- ferði,“ segir Magnús en hann hefur tekið rækilega til í fyrirtæki sínu en með þeim aðgerðum hefur Magnús sloppið við að segja upp fólki. Í gamla daga skrúfuðu menn oft númeraplöturnar af bílum sínum og geymdu þá þannig yfir veturinn svo þeir þyrftu ekki að borga tryggingar. Það má því segja að Magnús sé að taka „númeraplöturnar“ af þyrlunni sinni en með því sparar hann hundr- uð þúsunda ef ekki milljónir. Verðmæti í fólki „Það eru miklu meiri verðmæti í fólk- inu heldur en maður gerir sér grein fyrir,“ segir Magnús sem hefur farið aðrir leiðir í niðurskurði. „Það versta sem þú gerir er að henda fólkinu út á götu og segja: „Ertu tilbúinn að koma þegar mér hentar?“ Það má ekki gera það þannig. Það eru miklu meiri verðmæti í því að gæta að hag fólksins og leyfa því að vera hjá okkur. Þess í stað minnkum við starfs- hlutfall og þannig höfum við farið í gegnum allan pakkann hjá okkur. Við erum búin að minnka allt sem hægt er að minnka,“ segir Magnús og bend- ir á ferðalög og gjafir. „Eins og sagt er, þá er hægt að skera endalaust niður í fyrirtækjum. Það er hægt að minnka allt sem heit- ir risnur, ferðalög, gjafir og þess hátt- ar en það er búið að skera allt þetta niður verulega.“ Magnús segir erfitt að átta sig á framtíðinni en vonar að ástandið fari að batna enda fari þetta illa með heimilin og fyrirtækin í landinu. „Ég á erfitt með að átta mig á þessu. Ég bíð svolítið eftir því að þessir gjaldeyrissjóðspeningar komi og önnur fyrirgreiðsla til hins opin- bera svo maður geti farið að sjá þetta gengi stoppa einhvers staðar. Það er náttúrlega alveg hræðilegt að sjá það að krónan veikist dag frá degi. Þetta fer með allar skuldir okkar í atvinnu- rekstri og skuldir heimilanna til and- skotans ef þetta heldur svona áfram,“ segir Magnús áhyggjufullur. Áhugi á lúxusþyrlu Þyrlan hans Magnúsar er af gerðinni Bell 430 og er ein sú allra flottasta sinnar tegundar og án efa sú allra veglegasta hér á landi. Þyrlan getur náð allt að 270 kíló- metra hraða á klukkustund og getur tekið allt að sex til sjö farþega. Allir innviðir þyrlunnar eru eins og í lim- ósínu og er til að mynda „limósínu- rúða“ á milli farþegarýmis og flug- manna. Sú rúða er að sjálfsögðu skyggð eins og í alvöru limósínu. Þá er veitingageymsla um borð í þyrlunni, hljómtæki með snerti- takkabúnaði auk tveggja síma sem Magnús getur notað í flugi. Handföngin inni í þyrlunni eru heldur ekkert slor. Þau eru gulli sleg- in eins og sést á meðfylgjandi mynd- um. Hvað sjálfa innréttinguna varðar, eru sætin ljósdrapplituð leðursæti en gólfteppið í þyrlunni er að sjálf- sögðu í stíl. Samkvæmt heimildum DV er söluverðið í kringum fimm til sjö milljónir dollara en miðað við nú- verandi gengi erlendis gæti þyrlan því selst á rúman milljarð króna. Aðspurður hvort hann sakni þyrlunnar segir Magnús: „Nei nei, ekkert rosalega.“ Föstudagur 7. Nóvember 20082 Fréttir Þetta helst - þessar fréttir bar hæst í vikunni Allt fór á fullt fyrir hrun bankanna til að tryggja að bankafólk sem keypt hafði hlutabréf með lánum þyrfti ekki að standa við skuldbindingar sínar. Stjórn Kaupþings leysti bankamenn undan per- sónulegum ábyrgðum sínum á lánum vegna hlutabréfakaupa. Gunnar Páll Pálsson, formaður VR, hefur ver-ið sérstaklega gagnrýndur fyrir þátttöku sína í þeim gjörningi, enda gangi hann gegn hagsmunum almennings og þar með félagsmanna í VR. Sumir bankamenn fluttu hlutabréf sín og skuldir í einkahlutafé-lög. Kristján Arason, eiginmaður Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur, segist hafa tapað ævisparnaðinum en prísar sig sælan að þau hjónin haldi húsinu. Leyst undan skuLdumþriðjudagur 4. nóvember 20082 Fréttir Milljarðarnir hverfaStjórnendur bankans sem eru á lista yfir tuttugu stærstu hluthafana. FyrirgeF oss vorar skuldir Sigurður Einarsson 1,08% 7.992.420 hlutir.5.227 milljónir190960-2269 Hreiðar Már Sigurðsson ehf. 0,95% 7.047.240 hlutir. 4.609 milljónir 500506-1990 Ingvar Vilhjálmsson ehf. 0,56% 4.118.900 hlutir.2.694 milljónir471008-1330 Ingólfur Helgason 0,50% 3.724.880 hlutir. 2.436 milljónir 041067-5279 Þeir stjórnendur Kaupþings sem DV talaði við neita að skuldir þeirra hafi verið felldar niður. Flest bendir þó til þess að það hafi verið gert. Í kvöld-fréttum RÚV í gær kom fram að stjórn Kaupþings hefði látið afskrifa skuld-ir fjölda starfsmanna bankans áður en hann var þjóðnýttur. Björgvin G. Sigurðsson viðskiptaráðherra segir þennan gjörning hljóma einkar sér-kennilega. Heimildir DV herma að ábendingar um meint misferli inn-an Kaupþings hafi borist Fjármála-eftirlitinu fyrir nokkrum vikum. Fyrr-verandi og núverandi starfsmenn bankans sem DV hafði samband við virðast ekkert kannast við niðurfell-ingu skuldanna. Vilhjálmur Bjarna-son, aðjúnkt í hagfræði við Háskóla Íslands og formaður Félags fagfjár-festa, segir þetta vera skýlaust brot á hlutafélagalögum. DV hefur und-anfarið fjallað um mál Birnu Einars-dóttur, bankastjóra Nýja Glitnis, en það hefur vakið mikla athygli und-anfarið að bréf hennar í Glitni hurfu sökum tæknilegra mistaka að henn-ar sögn. Björgun bankamannaÍ kvöldfréttum Ríkissjónvarps-ins í gær kom fram að stjórn Kaup-þings hefði látið afskrifa skuldir fjölda starfsmanna bankans áður en hann var þjóðnýttur. Fjármálaeftir-litið segist ekki hafa samþykkt niður-fellingu krafna eða trygginga vegna lánveitinga til starfsmanna bankans. Kaupþing á að hafa afskrifað skuld-irnar í lok september, nokkrum vik-um áður en bankinn var þjóðnýttur. Starfsmenn bankans og stjórnendur höfðu sumir hverjir fjárfest í bank-anum með lánum sem átti að greiða af með arðgreiðslum. Þegar bankinn var þjóðnýttur urðu bréfin verðlaus en lánin stóðu eftir. Hafi skuldirn-ar verið þurrkaðar út eins og fregnir herma er líklegt að með því hafi ver-ið reynt að bjarga bankastarfsmönn-um. Samkvæmt lögum mega þeirsem hafa orðið gjaldþrota á síðustu fimm árum ekki stjórna fjármála-stofnunum. Sömu lögmál og um önnur lánÁ meðal þeirra sem áttu stóra hluti í bankanum voru Sigurður Einarsson sem átti tæpa átta milljarða. Hreiðar Már Sigurðsson átti rúma sjö millj-arða. Ingólfur Helgason átti rúma 2,4 milljarða. Ingvar Vilhjálmsson átti 2,7 milljarða en hann segir við DV að skuldir hans hafi ekki verið felld-ar niður. Í svari Fjármálaeftirlitsins við fyrirspurn fréttastofu RÚV vegna málsins kemur fram að í ákvörð-un Fjármálaeftirlitsins um ráðstöf-un eigna og skulda nýju bankanna segi að skuldbindingar starfsmanna lúti sömu lögmálum og önnur lán sem fluttust yfir til nýju bankanna. Fjármálaeftirlitið hafi ekki samþykkt sérstaklega niðurfellingu krafna eða trygginga vegna lánveitinga til starfs-manna bankanna. Sérkennilegur gjörningur„Þessi gjörningur hljómar mjög sérkennilega. Við munum fara ít-arlega í gegnum það hvað er rétt og JÓN BJARKI MAGNÚSSON blaðamaður skrifar jonbjarki@dv.is Á fundi með stjórnvöldumHreiðar már Sigurðsson ogSigurður einarsson koma í ráðherrabústaðinn 6. október vegna efnahagsástandsins. þriðjudagur 4. nóvember 2008 3 Fréttir Kaupþing gleypti ævisparnaðinn Kristján Arason Ævisparnaður Kristjáns Ara-sonar, fyrrverandi handknatt-leikshetju, og eiginkonu hans,Þorgerðar Katrínar Gunnarsdótt-ur menntamálaráðherra, fór í súg-inn þegar ríkið tók yfir Kaupþing. Kristján hafði keypt bréf í bank-anum og meðal annars notað til þess fjármuni frá því þegar hann var atvinnumaður í handbolta. Í febrúar í fyrra stofnaði hann eign-arhaldsfélagið 7 hægri ehf. og yf-irtók það félag fjárfestingarnarí bankanum í kjölfarið. Kristján starfaði sem framkvæmdastjóriviðskiptabankasviðs Kaupþings á þeim tíma. Hann segir einhver lán hafa hvílt á félaginu en þau hafi ekki verið strokuð út eins ogfregnir herma að hafi verið gert hjá sumum fyrrverandi stjórnend-um bankans. Ævisparnaðurinn farinn„Já, ég átti hlut, eða það var á eignarhaldsfélag í minni eigu,“segir Kristján aðspurður hvort hann hafi átt hlutabréf í Kaupþingi. Hann vill ekki tjá sig um hversu háar upp- hæðir sé um að ræða en ljóst er að þær séu þó nokkr- ar í ljósi þess að nær allt sparifé þeirra hjóna hafi farið með falli bankans. „Ævisparnaðurinn er farinn, en við eigum þó allavega húsið,“ seg-ir Kristján og bætir því við að þess-um fjármunum hafi verið ætlað að vera sparnaður til lengri tíma. „Við höfðum mikla trú á Kaup-þingi,“ segir hann og ítrekar að þarna hafi verið samankomið allt það sem þau höfðu safnað um æv-ina. Þegar Kristján er spurður út í hvort lán hans vegna hlutabréfa-kaupa hafi verið felld niður eins fregnir herma að hafi verið gertmeð aðra stjórnendur segir hann svo ekki vera. „Það hefur engin niðurfelling átt sér stað og verður bara farið með mitt eignarhalds-félag eins og önnur. Það er ekkert óheiðarlegt við neitt sem ég hef gert í þessu máli,“ segir hann. Stóð rétt að málumBréfin í Kaupþingi voru upp-haflega á nafni Kristjáns en voru síðar sett inn í eignarhaldsfé-lag hans 7 hægri ehf. Spurður um stöðu félagsins í ljósi þess að skuldirnar falli á það svarar hann: „Ég vil ekki tjá mig um það.“ Hann segir að eftir að hlutirn-ir hafi verið settir inn í eignasölu hafi gengi hlutabréfa Kaupþings hækkað mikið en það sem síð-an gerðist hefði enginn getað séð fyrir. Hlutabréf Kristjáns voru færð yfir í 7 hægri ehf. um mánaðamót-in febrúar, mars en félagið var stofnað í febrúar. Kristján er stjórnarformaður í 7 hægri ehf. og Þor- gils Óttar Mathiesen er varamaður. Þegar Kristján er spurður hversu miklar skuldir liggi á 7 hægri ehf. vill hann ekki tjá sig um það. „Það voru einhver lán og líka eigið fé,“ segir hann. „Þetta var gert með samþykki forstjóra og regluvarð-ar Kaupþings,“ segir Kristján sem vill ítreka að rétt hafi verið staðið að málum. Leikkerfið klikkaðiKristján er eins og alþjóð veit þekktastur fyrir mikla handknatt-leikshæfileika en hann var kosinnfjórði besti handknattleiksmað-ur í heimi árið 1989. Eftir að hann lagði boltann á hilluna varð hann umsvifamikill í fjármálalífinuhér á landi. Kristján hefur áður sagt að nafnið 7 hægri hafi ver-ið fengið beint úr handboltanum en bæði Kristján og Þorgils Óttar eru meðal bestu handknattleiks-manna Íslandssögunnar. Kristján hefur áður lýst 7 hægri sem „prív-at“ eignarhaldsfélagi. „Það veitir kannski ekki af góðum leikkerfum eins og staðan er í dag,“sagði Kristjánvið Vísi síðasta vetur, rétt eft-ir að hannhafði stofnað 7 hægri ehf. jonbjarki@dv.is „Ævisparnaðurinn er farinn, en við eigum þó allavega húsið.“ Eignarhaldsfélagið situr í súpunni Kristján arason stofnaðieignarhaldsfélagið 7 hægri ehf. í febrúar og það yfirtók allar fjárfestingar hans í Kaupþingi. óvíst er um framtíð félagsins. Húsið stendur Kristján segir sigog þorgerði hafa tapað tapað miklum fjárhæðum en eftir standi húsið sem þau eigi ennþá. Trúðu á Kaupþing Ævisparnað-ur Kristjáns arasonar og þorgerðar Katrínar varð að engu þegar ríkið tók bankann yfir. rangt. Fjármálaeftirlitið fer nú í gegn-um allan rekstur allra bankanna fyr-ir hrunið. Þar er allt sem orkar tví-mælis skoðað sérstaklega. Ef um er að ræða óeðlilega hluti verða mögu-leikar á riftun kannaðir,“ segir Björg-vin G. Sigurðsson viðskiptaráðherra. Heimildir DV herma að ábend-ingar um meint misferli innan Kaup-þings hafi borist Fjármálaeftirlitinu fyrir nokkrum vikum. Þær grun-semdir hafi orðið til þess að áherslavar lögð á að fá utanaðkomandi og óháðan bankastjóra en ekki inn-anhússmann. Þar með var Finnur Hjörleifsson ráðinn. Skýlaust brot Benedikt Sigurðsson, upplýs-ingafulltrúi Kaupþings, kannaðist ekki við að lán starfsmanna bank-ans hefðu verið felld niður þegar DV hafði samband við hann. Hann seg-ir einnig að honum sé alveg ókunn-ugt um að einstaklingar innan bank-ans hafi fjármagnað hlutabréfakaup með lánum. Vilhjálmur Bjarnason, aðjúnkt í hagfræði við Háskóla Ís-lands og formaður Félags fagfjár-festa, segir þetta vera skýlaust brot á hlutafélagalögum. „Þessar bless-uðu skilanefndir eiga náttúrulega að horfa á þetta,“ segir hann en tekurfram að hann eigi eftir að kynna sér málið til hlítar. Þögn KaupþingsFram hefur komið í fjölmiðlum að um tugi milljarða sé að ræða. Fregn-irnar eru sláandi í ljósi þess að hinn almenni borgari fær skuldir sínar ekki felldar niður. Fram hefur komið í fjölmiðlum að skuldir þjóðarbúsins séu 9.400 milljarðar króna en það eru 7,7 milljónir á hvert einasta manns-barn. Kaupþing hefur ekki gefið frá sér neina yfirlýsingu í kjölfar þessara fregna en Landsbankinn sendi frá sér yfirlýsingu í kjölfar fréttarinnar. Þar kemur fram að Landsbanki Ís-lands hf. hafi ekki veitt starfsmönn-um sínum lán fyrir hlutabréfakaup-um sem hluta af starfskjörum. Því sé ekki um neinar niðurfellingar skulda starfsmanna eða félaga þeirra að ræða hjá bankanum. Eins og fyrr segir hefur mál Birnu Einarsdóttur, bankastjóra Nýja Glitnis, verið mikið í fjölmiðl-um undanfarið. Þegar Árni Tómas-son, skiptastjóri Glitnis, var spurð-ur hvort ekki væri óheppilegt að stjórnendur gömlu bankanna hefðu tekið við stjórn þeirra nýju sagð-ist hann í rauninni ekki skilja slíkan málflutning. Það væri mikil þekking sem fylgdi starfsmönnum bankanna og í raun ómögulegt að byggja nýju bankana upp á fólki af atvinnuleys-isskrá. „Kemur engum við nema mér“Birgir Örn Arnarson, yfirmaður áhættustýringar Kaupþings, kann-aðist ekki við að skuldir hans hefðuverið afskrifaðar þegar DV náði tali af honum. „Ég veit ekki til þess að það sé búið að gera neitt í því, þær eru ennþá bara eins og þær eru,“ sagði hann. Hann vildi ekkert tjá sig um hversu miklar upphæðir væru í bréfum hans. Né heldur vildi hann segja hvort hann hefði tekið lán fyrir kaupunum á sínum tíma. „Það kem-ur engum við nema mér,“ sagði hann við blaðamann DV.Þegar Birgir var spurður hvern-ig fjárhagsstaða hans væri nú þegar hlutirnir í bankanum væru orðnir verðlausir sagðist hann ekkert vilja fara út í það. Hann ítrekaði að verið væri að rugla honum saman við ein-hvern annan, hann hefði ekki keypt bréf fyrir tvo milljarða. „Þessi gjörningur hljómar mjög sér- kennilega. Við mun- um fara ítarlega í gegnum það hvað er rétt og rangt.“ Glæsivilla Sigurðar Stjórnarformaður Kaupþings byggir nú tæplega 900 fermetra glæsivillu í borgarfirð-inum, með 50 fermetra vínkjallara. Hann keyptinýverið hús í Lundúnum á tvo milljarða króna. DV greindi frá því í byrjun vikunnar að hætta væri á að fólk festist í skulda- fjötrum vegna lækkandi húsnæðisverðs og vax- andi verðbólgu. Í gær birti Seðlabankinn svo peningamála- rit sitt um þróun og horfur í efna- hagsmálum. Þar kom fram að fasteignaverð hefur þegar lækkað um 14 prósent að teknu tilliti til verðbólgu og að eftir tvö ár kunni fasteignaverð að hafa lækkað um fjórðung í viðbót að nafnvirði. Það þýðir, gangi spáin eftir, að húsnæði verði helmingi ódýrara að raunvirði en það var á síðasta ári. Þá er bæði búið að reikna inn í dæmið verðlækkun í krón- um talið og verðbólgu. aLmenningur í vanda Vertu Hannes í einn dag heimilin hrynja F r j á l s t , ó h á ð d a g b l a ð dv.is besta rannsóknarblaðamennska ársins mánudagur 3. nóvember 2008 dagblaðið vísir 204. tbl. – 98. árg. – verð kr. 295 neytendur rændi ragnHeiði gröndal Hörmungar yfirvofandi Hjá Húsnæðiseigendum: Húsnæðismarkað- urinn „í klessu“ „Þetta er lognið á undan storminum“ „Fólk festist í skulda- og eignafjötrum“ Minnst 16 prósenta hækkun fasteignalána Fréttir Fólk Fréttir sjálFstæðisFlokkurinn í sjálFHeldu Framsókn og Vg vilja ekki fara í stjórn með flokknum „krossleggur bara fingur“ 25-45% hrun! lára ómarsdóttir missti vinnuna Fritzl læsti MöMMu sína inni góðæriskvöld í verðlaun allt að 75% Munur Fólk ódýrustu dekkjaskiptin síbrotamaður í þriggja ára fangelsi listamenn vilja ekki konu geirs Fréttir Fréttir Fréttir 2 „Fram undan er löng leið. Það er á bratt- ann að sækja. Við náum kannski ekki á áfangastað á einu ári, jafnvel ekki einu kjör- tímabili. En, Banda- ríkjamenn, ég hef aldrei verið eins bjart- sýnn og í kvöld á að við komumst þangað,“ sagði öld- ungadeildarþingmaðurinn Barack Obama þegar hann hafði tryggt sér sigur í bandarísku forsetakosningunum. Sigur Obamas er sögu-legur. Hann er fyrsti þeldökki maðurinn sem nær kjöri til þessa æðsta embættis Bandaríkjanna. Nú liggur fyrir honum að leiða Bandaríkin og umheiminn út úr þeirri kreppu sem hefur umlukið heiminn. Jafn-framt þarf hann að takast á við að Bandaríkin standa í stríðsrekstri bæði í Írak og Afganistan, Obama hefur heitið því að fækka her-mönnum í Írak en ætlar að styrkja Bandaríkjaher í Afganistan. Obama fagnar sigri fimmtudagur 6. nóvember 2008 12 Fréttir Verðandi forseti Bandaríkjanna, Bar-ack Obama, getur vænst harkalegrar stefnu frá rússneskum starfsbróður sínum, Dmitry Medvedev.Í sínu fyrsta ávarpi til rússnesku þjóðarinnar, síðan hann tók við for-setaembættinu af Vladimír Pútín, hót-aði Medvedev að sett yrði upp Iskand-er-eldflaugakerfi í Kalíningrad, sem liggur við Eystrasaltið, á milli tveggja Natóþjóða, Litháens og Póllands. Hlutverk flugskeytanna væri að mynda mótvægi við það eldflaugavarnakerfi sem Bandaríkjamenn hyggjast setja upp í Póllandi og Tékklandi. leggja niður herdeildir á skotpallaher-stöðvum. Rússar virðast gefa lítið fyr-ir útskýringar Bandaríkamanna um að fyrirhuguð eldflaugakerfi í Póllandi og Tékklandi séu hugsuð sem vörn gegn „óútreiknanlegum“ þjóðum á borð við Íran og Norður-Kóreu.Í ávarpi sínu í gær gagnrýndi Med-vedev Bandaríkin einnig fyrir að hafa átt afgerandi þátt í því stutta stríði sem geisaði á milli Rússa og Georgíumanna í ágústmánuði, og segir ábyrgðina liggja hjá „sjálfsbirgingslegri“ banda-rískri ríkisstjórn. Medvedev sagði að Rússar myndu aldrei gefa eftir á Kák rússlandsforseti hótar bandaríkjunum „Ef enn fyrirfinnst einhver, sem efast um að Bandaríkin séu staður þar sem allt er mögulegt, sem enn veltir fyrir sér hvort draumur stofnenda okkar sé enn á lífi, sem enn ber brigður á styrk lýðræðis okkar, þá er kvöldið í kvöld svarið. Það er svar ungra og aldinna, ríkra og fátækra, demókrata og repúblik-ana, þeldökkra, hvítra, spænskætt-aðra, asískra, frumbyggja, samkyn-hneigðra, gagnkynhneigðra, fatlaðra og ófatlaðra, Bandaríkjamanna sem hafa sent umheiminum þau skilaboð að við höfum aldrei verið eingöngu samsafn einstaklinga eða safn rauðra og blárra ríkja. Við erum, og munum ávallt vera, Bandaríki Norður-Ameríku.McCain öldungadeildarþingmað-ur barðist lengi og vel í þessum slag. Og hann hefur barist lengur og bet-ur fyrir þjóðina sem hann elskar. Fórn hans fyrir Bandaríkin er meiri en flest okkar geta ímyndað sér. Sak-ir þjónustu þessa hugrakka og ósér-hlífna leiðtoga erum við betur sett. Ég óska honum til hamingju; ég óska Palin ríkisstjóra til hamingju vegna þess sem þau hafa áorkað. Og ég hlakka til að starfa með þeim á kom-andi mánuðum að því að endurnýja fyrirheit þessarar þjóðar.Barátta okkar hófst ekki í sölum Washingtonborgar. Hún hófst í bak-görðum Des Moines og stofum í Con-cord og á veröndum í Charleston.Hún byggðist á vinnandi körlum og konum sem gáfu af takmörkuðu sparifé sínu til málstaðarins, 5 og 10 og 20 [dollara]. Hún fékk styrk frá ungu fólki sem hafnaði goðsögninni um áhugaleysi kynslóðar sinnar, og yfirgaf heimili sitt og fjölskyldu vegna verkefna sem buðu upp á lág laun og lítinn svefn. Hún fékk styrk frá ekki svo ungu fólki sem bauð birginn brunagaddi og brennandi hita, við að banka á hurð-ir hjá ókunnugu fólki, og frá milljón-um Bandaríkjamanna sem buðu sig fram og skipulögðu og færðu sönnur á að eftir tvær aldir var enn að finna ríkisstjórn fólksins, skipaða af fólki og fyrir fólkið. Sigurinn er ykkar.Og mér er vel kunnugt að tilgangurinn var ekki eingöngu að vinna kosningarnar. Og ég veit að þið gerðuð þetta ekki fyrir mig.Þið gerðuð þetta því þið skiljið umfang þess verkefnis sem framundan er. Því þrátt fyrir að við fögnum í kvöld vitum við að áskoranir morgundagsins er þær stærstu á okkar tímum – tvö stríð, pláneta í háska, versta efnahagskreppa aldarinnar.Framundan er löng leið. Það er á brattann að sækja. Við náum kannski ekki á áfangastað á einu ári, jafnvel ekki einu kjörtímabili. En, Bandaríkjamenn, ég hef aldrei verið eins bjartsýnn og í kvöld á að við komumst þangað. Ég lofa ykkur, við sem þjóð komumst þangað. Það verða hindranir og mistök. Margir munu ekki vera samþykkir öllum ákvörðunum sem ég tek sem forseti. Og við vitum að ríkisstjórnin getur ekki leyst öll vandamál. En ég verð ávallt ærlegur gagnvart ykkur hvað varðar þær áskoranir sem við stöndum frammi fyrir. Ég mun hlusta á ykkur, sérstaklega þegar okkur greinir á. Og, umfram allt, mun ég biðja ykkur að sameinast í því verki að endurbyggja þjóðina, á þann eina máta sem það hefur verið gert í 221 ár – með einum klossa í einu, einum múrsteini í einu, handlönguðum af sigggrónum höndum.Í þessu landi stöndum við eða föllum sem þjóð, sem einn. Föllum ekki í þá freistni að hverfa til gamalla flokkadrátta og smámunasemi og vanþroska sem litað hafa stjórnmál okkar í langan tíma.Gleymum ekki að það var maður úr þessu fylki sem fyrstur manna bar fána Repúblikanaflokksins í Hvíta húsið, flokks sem byggður er á gildum sjálfstrausts og frelsi einstaklingsins og einingu þjóðarinnar.Öll deilum við þessum gildum. Og þrátt fyrir að Demókrataflokkurinn hafi unnið frækinn sigur í kvöld, þá gerum við það með auðmýkt og ákveðni í að brúa það bil sem hamlað hefur árangri okkar.Eins og Lincoln sagði við þjóð sem var mun sundraðri en við, við erum ekki óvinir heldur vinir. Þó þær séu teygðar vegna ástríðna mega taugar kærleiksþels okkar ekki rofna.“ Barack Obama ræddi um þær miklu áskoranir sem þjóðin stendur frammi fyrir og mikilvægi þess að hún stæði saman aðþeim verkefnum sem fram undan eru. „Sigurinn er ykkarKOlBeinn þOrsteinssOn blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is rússneskt flugskeyti rússar hóta að svara bandaríkjamönnum ísömu mynt. Baracks Obama John McCain Tilboð á barnamyndatökum Góð mynd er falleg jólagjöf! Mynd - ljósmyndastofa í 25 ár. fimmtudagur 6. nóvember 2008 29 Fréttir g mér er vel kunnugt að tilgang-urinn var ekki eingöngu að vinna garnar. Og ég veit að þið gerð- Þið gerðuð þet a því þið skiljið umfang þes verkefnis sem framund-að við fögnum í kvöld vitum við að áskoranir morg-undagsins er þær stærstu á okkar tímum – tvö stríð, pláneta í háska, versta efnahagskreppa aldarinnar.Framundan er löng leið. Það er á brat ann að sækja. Við náum kannski ekki á áfangastað á einu ári, jafnvel ekki einu kjörtímabili. En, Banda-ríkjamenn, ég hef aldrei verið eins bjartsýnn og í kvöld á að við kom- Ég lofa ykkur, við sem þjóð kom- Það verða hindranir og mistök. Margir munu ekki vera samþykkir öl um ákvörðunum sem ég tek sem forseti. Og við vitum að ríkis tjórn-in getur ekki leyst öl vandamál. En ég verð ával t ærlegur gagnvart ykk-ur hvað varðar þær áskoranir sem við stöndum frammi fyrir. Ég mun hlusta á ykkur, sérstaklega þegar okkur greinir á. Og, umfram al t, mun ég biðja ykkur að sameinast í því verki að endurbyggja þjóðina, á þann eina máta sem það hefur verið gert í 221 ár – með einum klos a í einu, einum múrsteini í einu, handlönguðum af Í þes u landi stöndum við eða föl um sem þjóð, sem einn. Föl um ekki í þá freistni að hverfa til gamal a flokkadrát a og smámunasemi og vanþroska sem litað hafa stjórnmál Gleymum ekki að það var maður úr þes u fylki sem fyrstur manna bar fána Repúblikanaflokksins í Hvíta húsið, flokks sem byggður er á gild-um sjálfstrausts og frelsi einstakl- Öl deilum við þes um gildum. Og þrát fyrir að Demókrataflokkur-inn hafi unnið frækinn sigur í kvöld, þá gerum við það með auðmýkt og ákveðni í að brúa það bil sem haml- Eins og Lincoln sagði við þjóð sem var mun sundraðri en við, við erum ekki óvinir heldur vinir. Þó þær séu teygðar vegna ástríðna mega taugar “ Barack Obama Um tvö hundruð þúsund manns höfðu safnast saman í, og við, Grant-garðinn í Chicago, heimaborg Baracks Obama, og allt ætlaði um koll að keyra í fagn-aðarlátunum þegar ljóst var að hann fengi það verkefni að binda endi á tímabil Bush í Hvíta húsinu.Á miðnætti á staðartíma steig hinn fjörutíu og sjö ára öldungadeildar-þingmaður frá Illinois, sonur ken-ísks föður og móður frá Kansas, á svið ásamt eiginkonu sinni, Michelle, og dætrum þeirra, Maliu og Söshu, und-ir taktföstu klappi og lofaði heiminum að „dögun nýrrar bandarískrar forystu væri runnin upp“. Kynþáttamúrarnir féllu Stuðnings-menn Obama brustu í grát þegar þeir heyrðu fyrstu spár um að þeldökkur maður væri fast að því búinn að tryggja sér forsetastólinn. Fögnuður í Frakklandi Þaðvar víðar en í bandaríkjunum sem sigri Obama var fagnað. tilfinningarnar leyna sér ekki hjá þessari konu í París. Tilfinningaþrunginn léttireftir tuttugu og eins mánaðar óvissu eru málalyktir ljósar og sumir varpa öndinni léttar en aðrir ekki. Í Washington DC barack Obama hefur brotið blað í sögu bandaríkj-anna. Hér fagna stuðningsmennhans í Washington úrslitum semvíða um heim voru álitin óhugsandi. 3 Atli MÁr GylfAson blaðamaður skrifar: atli@dv.is Magnús Kristinsson AuðmAðurleggur þyrlu Alvöru gripur Þyrlan er ein sú fullkomnasta og flottasta hér á landi en það er fyrirtækið Þyrluþjónustan sem sér um rekstur hennar og viðhald fyrir magnús. Gulli slegin Handföngin og beltin í þyrlunni eru slegin gulli. Magnús Kristinsson Útgerðarmaður og eigandi toyota- umboðsins á Íslandi hefur lagt þessari glæsilegu þyrlu sem hann eitt sinn kallaði sína eigin samgönguáætlun. hitt málið Einstök bók um mann sem mætt hefur meiri mótbyr en gengur og gerist, en býr þó yfir fádæma lífsgleði og baráttuþreki og horfir ávallt fram á veginn. MEÐAN HJARTAÐ SLÆR MEÐAN HJARTAÐ SLÆR-lífsreynslusaga Vilhjálms Þórs Vilhjálmssonar -í senn hugljúf og skemmtileg bók föstudagur 17. ágúst 200714 Helgarblað DV „Auðvitað verða menn í rekstri að hugsa um það að græða en þessir hlutir þurfa líka að skapa og gefa af sér ánægju,“ segir Magn- ús Kristinsson, útgerðarmaður í Vestmanna- eyjum. Magnús tók á mánudag á móti þriðja ísfisktogara sínum, Bergey VE-544. Bergey er þriðji togarinn hjá útgerð Magnúsar, Bergur- Huginn ehf, og önnur nýsmíðin sem félagið tekur á móti á þessu ári. Þrátt fyrir niðurskurð á aflaheimildum er engan bilbug að finna á Magnúsi. „Það hefur verið allt of mikil neikvæðni í umfjöllun um sjávarútveginn. Menn mega til með að hugsa um það sem vel gengur og mega ekki missa sjónar á þeim jákvæðu áhrifum sem öflugt fyr- irtæki hefur á samfélagið í kring,“ segir Magn- ús. Í þessu ljósi ákvað hann að taka á móti nýja skipinu með því að stoppa hin tvö á veiðum og láta þau fylgja Bergeynni til hafnar með við- höfn. „Þarna gafst tækifæri til þess að taka þátt í gleðistund, sem er mikilvæg, ekki aðeins í lífi útgerðarmannsins og skipverjanna, heldur byggðarlagsins í heild.“ Keypti Toyota á Íslandi Það vakti nokkra athygli þegar útgerðar- maður frá Vestmannaeyjum keypti Toyota á Íslandi af P. Samúelssyni í Kópavogi. Þar var á ferðinni fjárfestingafélag í eigu Magnúsar. Sjálfur vill hann ekki gera of mikið úr þessum fjárfestingum sínum. „Ég stofnaði mitt eigið fjárfestingafélag árið 1994. Þá fór ég að gera tilraunir með að kaupa eitt og eitt hlutabréf. Þetta hefur orðið til þess að ég hef tekið þátt í margvíslegri ann- arri atvinnustarfsemi en útgerð,“ segir Magn- ús. Hann segir að kaupin á Toyota séu fyrst og fremst hluti af því eðli sínu að vera atorkusam- ur og þurfa ávallt að finna kröftum sínum út- rás. „Það eru margar fleiri fjárfestingar sem þarna hanga á spýtunni. Við höfum meðal annars fjárfest í fyrirtækjum á borð við Sóln- ingu, Barðanum, Hertz og MotorMax.“ Hon- um virðist þó vera útgerðin sérlega hugleik- in, enda ólst hann upp í Vestmannaeyjum, þar sem faðir hans rak útgerð og vinnslu, sem reyndist upphafið að útgerð Magnúsar. Allt gengur upp „Ég hef aldrei látið úrtöluraddir hafa nokk- ur einustu áhrif á mig. Ég hef unnið sem út- gerðarmaður alla mína hunds- og kattartíð og hef marga fjöruna sopið í þeim efnum,“ segir Magnús. Hann segist muna erfiða tíma í útgerðinni þar sem hann hafi staðið fyrir framan föður sinn og sagt að einsýnt væri að þeir þyrftu að hætta þessu. „Til allrar hamingju kom bankinn inn í málið og við vorum hálfpartinn skikkað- ir til þess að fara í talsverðar hagræðingar. Það má segja að þetta hafi orðið til þess að við náð- um aftur tökum á okkar útgerð,“ segir Magnús og bætir því við að hann hafi þurft að velta því alvarlega fyrir sér hvernig hann hygðist þróa fyrirtækið áfram. Þetta var í kringum 1990. „Það kom að því að það blasti við mér að hagkvæmt væri að leggja frystitogurunum og fara út í útgerð á tveimur ferskfiskbátum með það fyrir augum að flytja út fisk í gámum.“ Þetta varð úr. „Ég er þannig gerður að þegar ég tekst á við eitthvað fer ég ekki út í það nema að ég ætli að láta það ganga upp. Ef eitthvað gengur ekki upp vinn ég úr því þannig að niðurstaðan verði mér viðunandi. Að því leytinu til gengur allt upp sem ég geri.“ Tárfelli við upplifunina „Ég fór út í samvinnu við Pólverja um að smíða fyrir mig tvo báta. Þegar ég undirritaði fyrri samninginn gerði ég strax ráð fyrir þeim möguleika að leggja í kaup á öðrum báti. Þetta þróaðist þannig að brátt höfðum við lagt inn pöntun fyrir skip númer þrjú,“ segir Magnús. Hann segi að nokkuð brösuglega hafi geng- ið með Vestmannaeyna í upphafi. Ýmis ljón hafi verið í vegi pólsku skipasmiðanna sem tafið hafi afhendingu. „Að lokum fengum við skipið afhent um miðjan mars síðastliðinn. Það verður að segjast eins og er að það hefur gengið ákaflega vel á Vestmannaeynni. Það hefur fiskast mjög vel og aflaverðmætin hafa verið mikil. Ég er ákaflega glaður að vera að taka á móti nýsmíði númer tvö á sama árinu. Ég ákvað að taka á móti Bergeynni með bra- vör, stoppa hin skipin og gera dálítið úr þessu. Það var gleðilegt að sjá það þegar við sigldum inn hve margir sáu sér fært að taka á móti nýja skipinu. Í svona byggðarlagi verður þetta svo gaman. Þarna er að koma nýtt atvinnutæki og það var svo gaman að finna fyrir allri jákvæðn- inni í kringum þetta. Ég fann fyrir því að fólk var hrifið og sátt. Það liggur við að maður tár- felli þegar maður upplifir svona lagað,“ segir Magnús. Virðir fólkið í Eyjum Magnús víkur áfram að mikilvægi góðra fyrirtækja í samfélaginu. „Það er oft talað um einhvern kulda og hroka í mönnum, en málið er það að ég virði fólkið í Eyjum og ég er glað- ur að geta verið einn af samfélagsþegnunum þar. Þegar öllu er á botninn hvolft er ég hæsti útsvarsgreiðandinn í Vestmannaeyjum og er stoltur af því að vera þátttakandi í þessu sam- félagi og leggja mitt af mörkum.“ Magnús segir útgerð sína ávallt hafa verið nátengda sjálfri sjómennskunni. „Ég hef allt- af gert þannig út að ég legg allt sem ég hef af mörkum. Þetta þýðir að ef ég fæ gott verð fær sjómaðurinn gott verð. Ef ég fæ lélegt verð fyrir aflann gildir það sama um sjómanninn.“ Einblínt hefur verið á að landa fiski þannig að hann komist rakleitt um borð í flutninga- skip til Bretlands. „Þar höfum við fengið hæsta mögulegt verð enda er þetta hágæðavara. Það hefur tekist mjög vel til að gera þetta svona.“ Sá afli sem ekki fer á Bretlandsmarkað er seldur á markaði innanlands, mestmegnis til vinnsl- unnar í Vestmannaeyjum. „Ég held að þessi útgerð mín sé í mikilli sátt við bæjarbúa í Vest- mannaeyjum,“ segir Magnús. Hefur keypt tíu útgerðir Til að reka útgerð þarf kvóta. „Ég hef nátt- úrulega fjárfest verulega í kvóta. Fyrirtækið ræður nú yfir um það bil sjö þúsund þorskí- gildistonnum af kvóta sem deilist niður á skip- in þrjú.“ Til að nálgast þennan kvóta hefur Magnús bæði keypt af öðrum útgerðarmönn- um og einnig hefur hann keypt báta og útgerð- ir. „Þetta hafa verið hlutafélög með bátum og jafnvel fasteignum. Ég hef verið svo lánsamur að ég hef yfirleitt náð að selja eignirnar sem fylgdu þessum fyrirtækjum. Þannig hef ég ekki bundist átthagafjötrum neins staðar vegna fasteigna. Sennilega eru þetta einar tíu útgerð- ir sem ég hef keypt í gegnum tíðina.“ Magnús bendir á að fyrirtækið hafi orðið fyrir skerðingum. „Miðað við það sem okk- ur var upprunalega úthlutað af kvóta og það magn af kvóta sem ég hef keypt í gegnum tíð- ina, myndi ég giska á að við höfum yfir að ráða um fimmtán prósentum af upprunalegum kvóta.“ Ósáttur við Hafró „Ég er mjög ósáttur við síðustu kvótaskerð- ingu og tel hana engan veginn raunhæfa.“ Magnús segist sannfærður um að meiri fisk- ur sé í sjónum en Hafrannsóknastofnun gerir ráð fyrir. „Kannski hef ég ekki nógu mikið vit á þessum málum til þess að gagnrýna vinnu- brögð Hafrannsóknastofnunar. Svo mikið veit ég þó að hitastig sjávar er allt annað en það var fyrir tíu til tuttugu árum,“ segir Magnús. Hann er þess fullviss að bæði þorskurinn og sandsílið séu til stað- ar þótt þess- ar tegundir séu ekki á hefð- bundnum slóðum. „Ég hallast að því að rann- sóknirnar séu hreinlega ekki fullnægjandi. Þessir blessaðir pólitíkusar og ráðherrar eru alltaf öðru hverju að tala um að sjómennirnir viti sínu viti. Af hverju fara þá menn ekki um borð í skipin og ræða við sjómennina? Ég sá sjónvarpsviðtal í vetur við skipstjóra sem sagði hreint út að þeir hjá Hafró ættu bara að skjót- ast í einn túr með sér. Þetta vildu þeir ekki gera. Það er eitthvað að þarna.“ Ónýtar samgöngur Samræðurnar berast óhjákvæmilega að samgöngumálum Vestmannaeyinga, enda hefur Magnús þurft að ferðast á bilinu sextíu til áttatíu sinnum á ári á milli lands og Eyja, þegar mest lætur. „Ég mætti á fund með pólit- íkusunum og hlustaði á öll loforðin og hugsaði um aumingja fólkið. Það er hvorki útlit fyrir að jarðgöng verði grafin né að fjárfest verði í nýj- um Herjólfi,“ segir hann. „Nú er eitthvað verið að brölta með að talið sé hagkvæmt að gera nýja höfn við Bakkafjöru. Ég svara því til að engin þörf sé fyrir nýja höfn á Íslandi og allra síst á að byggja hana á sandi. Í minni biblíu stendur að guð hafi ekki byggt á sandi. Við eigum ekki einu sinni að hugsa um þetta,“ segir Magnús. Hann segir að hér þurfi aðeins að fá öflugan nýjan Herjólf sem sigla eigi þrisvar á dag á milli Eyja og Þorlákshafn- ar. Nú blasir við að gerð verði stjórnsýsluúttekt á Vegagerðinni vegna nýrrar Grímseyjarferju. Magnús segir alveg óhætt að fara í saumana á störfum samgönguyfirvalda. Keypti þyrlu Sjálfur leysti Magnús samgöngumál sín með því að kaupa sér þyrlu. „Samgöngumál- in eru í ólestri og voru að verða mér fjötur um fót. Ef það er ófært með flugi klukkan hálftíu að morgni hefði maður þurft að taka ferjuna klukkan átta. Þetta felur það í sér að maður getur í fyrsta lagi farið klukkan fjögur og er ekki kominn til Reykjavíkur fyrr en að kvöldi.“ Magnús segist hafa reynt að byggja áætl- anir sínar í kringum þessar samgöngur, en í hans tilviki hafi það hreinlega ekki gengið. Þetta hafi verið komið út í dellu. „Þessi þyrla er í raun réttri bara tilraun hjá mér. Ég tel ekki að ég eigi eftir að tapa á henni en það verður bara að koma í ljós. Ég sel þessa þyrlu ef hún reynist ekki hagkvæm.“ Magnús flýgur ekki þyrlunni sjálfur. „Ég reyni alltaf að hafa góða starfskrafta í kringum mig. Ég er stoltur af því í útgerð minni og öðr- um fyrirtækjum er valinn maður í hverju rúmi. Þetta er allt saman úrvalsfólk. Ég tel ekki að nokkur starfsmanna minna þurfi á uppsagn- arbréfi að halda.“ Talan fjórir „Ég veit ekki til þess að nokkur hafi dáið af því að vera svolítill dellukarl,“ segir Magnús þegar talið berst að tölunni 4, sem gegnt hef- ur stóru hlutverki í viðskiptum hans. „Þetta er komið frá langafa mínum. Hann var kafteinn á skútu sem gerð var út frá Hafnarfirði og bar einkennistöluna fjórir. Hann og móðurbróð- ir minn fóru að notast við töluna 4 og 44 eftir því sem kostur var og ef þeim áskotnaðist hún. Fyrsta bílnúmerið hans afa var 204.“ Þegar fjölskyldan lagði út í útgerðina var faðir Magnúsar kominn til skjalanna og bát- arnir höfðu skrásetningarnar VE-4 og VE-44. „Þarna var ég bara ungur maður að byrja að míga í saltan sjó og róa með þeim. Þess vegna hef ég aðhyllst tölurnar fjóra og 44 í gegn- um tíðina. Ég hef reyndar gert þetta nokkuð hraustlega og haldið þessu striki alls staðar þar sem ég hef haft val um það.“ Þetta má auðveldlega greina á því að síma- númer og póstföng Magnúsar einkennast flest af tölunni 4, ásamt skrásetningu skipanna. Hann vill ekki meina að hér sé beinlínis um hjátrú að ræða. Miklu fremur hefð sem hann hafi haft gaman af því að viðhalda. Á tímum þar sem viðskipti virðast vera vís- indagrein sem snýst fyrst og fremst um lestur á mörkuðum og fjármögnun á hlutabréfavið- skiptum má greinilega enn finna fólk sem gef- ur sér tíma fyrir samfélagið sem það tilheyrir. sigtryggur@dv.is Magnús Kristinsson ALLT SEM ÉG GERI GENGUR UPP DV Helgarblað föstudagur 17. ágúst 2007 15 X xxxxxxxx „Við erum að tala um sömu samgöngu- yfirvöld og nú sitja uppi með risastórt ferjuklúður í Hafn- arfirði. Það þyrfti kannski að fara að hreinsa eitthvað til í stjórn sam- göngu- mála.“ Samgöngumálin Magnús segir samgöngur við Vestmannaeyjar vera í lamasessi. Hann brá á það ráð að bæta úr eigin samgönguvanda með því að fjárfesta í þyrlu. Hann ferðast allt að áttatíu sinnum á ári milli lands og Eyja. Bergeynni fagnað á mánudag tók Magnús á móti nýju skipi í Vestmannaeyjum. Hann fagnaði ásamt fjölda heimamanna með því að kalla hin skipin, smáey og Vestmannaey, frá veiðum. Þau fylgdu Bergeynni til lands. Klukkan glymur Magnús hringir skipsklukku í Bergeynni við komuna til Vestmannaeyja á mánudag. D V- m yn d Si gt ry gg ur A ri / Ó sk ar P. F rið rik ss on Útgerðarmaðurinn Magnús Kristinsson segist alltaf þurfa að hafa eitthvað fyrir stafni. fjárfestingar og uppbygging fyrirtækja séu hluti af því af finna kröftunum útrás. 17. ágúst 2007 VElgEngnin föstudagur 11. janúar 200810 Helgarblað DV „Þetta hefur verið skelfilegur tími á markaðnum, það sjá það allir,“ segir Magnús Kristinsson, útgerð- armaður og annar aðaleigenda fjárfestingafélagsins Gnúps. Und- anfarna daga hefur Gnúpur selt frá sér megnið af eignum og leitað leiða til þess að semja um skuldir til þess að komast frá falli á verðbréfa- markaði. Hinn aðaleigandi Gnúps, Krist- inn Björnsson, hefur ávaxtað auð fjölskyldu sinnar í gegnum fjár- festingar Gnúps, meðal annars í Kaupþingi og FL Group. Fjárfest- ingar sem hafa leitt til að mikið fé hefur tapast. Talið er að auður Kristins og fjölskyldu hans nemi í dag tæpum milljarði króna. Heim- ildarmenn telja að uppgjör innan fjölskyldunnar sé óhjákvæmi- legt, svo miklum fjármun- um hafi Kristinn nú tapað með viðskiptum sínum. Gnúpur hefur tapað nálægt fjörutíu millj- örðum af eigin fé á innan við ári. Krist- inn og fjölskylda áttu 47,2 prósent hlutafjár í Gnúpi og tap þeirra er því mikið. Teflon-húðaður fjárfestir Staða Magnús- ar Kristinsson- ar er um margt ólík stöðu Kristins. Magnús er útgerðarmaður í Vestmannaeyj- um og hefur lagt mikið upp úr því að fjárfesta í fiskveiðikvóta. Fyrir réttum tveimur árum keypti hann Toyota-umboðið á Íslandi af P. Samúelssyni. Sérfræðingar á fjár- málamarkaði sem DV hefur rætt við benda á að Magnús og aðrir kvóta- og fasteignaeigendur séu nánast eins og teflon-húðaðir, með öðrum orðum séu þeir mun líklegri til þess að standa af sér djúpar niðursveifl- ur á markaði en þeir sem ekki hafa fjárfest í slíkum eignum. Útgerðina í Vestmannaeyjum á Magnús áfram, alveg óháð því hvaða hörmungar kunna að dynja yfir fjármálamarkaðinn og innan fjöl- skyldu hans leynist mikil sérþekk- ing á sjávarútvegi. Hann hafði einn- ig orð á því í viðtali við DV í ágúst að burtséð frá öllum gróðasjónarmið- um, þá verði viðskipti líka að grund- vallast á bjartsýni og ánægju. Það ríkti hins vegar ekki bjartsýni í herbúð- um fjár- festa og verð- bréfa- miðl- ara síð- ast- lið- inn mið- viku- dag. Illa skuldsettar fjárfestingar „Það er hreint ómögulegt að segja hvað gerist á markaðnum næstu daga. Allt í einu hrynur allt og svo á fimmtudag tók allt að rísa á ný,“ segir Magnús um stöðu mála. Hann segir að þetta sé nokkuð sem allir verði að vera tilbúnir að glíma við sem stundi fjárfesting- ar á hlutabréfamark- aði. „Ég er náttúrulega í rekstri á fjöldanum öllum af ólíkum fyr- irtækjum og það er það sem getur bjarg- að mönnum þegar svona staða kemur upp,“ segir hann. Magnús var ein- mitt einn þeirra sem keyptu hluta af eign- um Gnúps í Kaup- þingi þegar félag- ið hóf að selja frá sér hlutina í byrjun desem- ber. Innan bankakerfis- ins fást þær upplýsingar að eignir Magnúsar og Krist- ins í Kaupþingi hafi ver- ið keyptar á genginu eitt þúsund og jafn- vel þaðan af hærra. Gengið á síðasta ári náði mestum hæðum í um það bil 1.300. Í dag er gengi þessara bréfa í kring um 750. Fjár- mögnun fyrir þessum við- skiptum var auðfengin, og fjárfestingafélög gátu auðveld- lega fengið lán upp á sjötíu til níutíu prósent af andvirði bréfanna, bæði með bankalánum og skuldabréfum seldum á markaði. Forðað frá gjaldþroti Þegar stjórnendur Gnúps tóku til við að selja hluti í Kaupþingi þótti líklegt að þær aðgerðir dygðu til þess að koma félaginu í gegn um verstu fyrirsjáanlega hremming- ar. Það var hins vegar ófyrirséð fall á bréfum í FL Group sem nánast knésetti félagið. Forsvarsmenn Gnúps, þeir Magnús og Kristinn ásamt Þórði Má Jóhannessyni, forstjóra félags- ins, hafa á síðustu dögum farið flestar færar samningaleiðir til þess að forðast gjaldþrot. Stærstu lánar- drottnar félagsins eru stóru bank- arnir, Kaupþing, Glitnir og Lands- bankinn. Viðskiptablaðið kveðst hafa fyrir því heimildir að þess- ir lánardrottnar þurfi að afskrifa allt að tveimur og hálfum milljarði króna vegna falls Gnúps. Þessar skuldir eru að mestu leyti tryggð- ar með veðum, sem þýðir að lánar- drottnarnir geta að mestu leyti náð öllu sínu til baka, út úr félaginu. Geðhvarfasjúkur einstakl- ingur Þegar DV ræddi við heim- ildarmenn í bankakerfinu á miðvikudag mátti greina mikla svartsýni, nánast þannig að fólk horfði í gaupnir sér og ætti von á því að missa störfin. Á fimmtudag virtist bjart- ara yfir. Reyndur fjár- málagreinir lýsti þess- um aðstæðum svo, að ástandið á fjár- málamarkaði fari að mestu leyti eft- ir andlegu ástandi þeirra sem þar vinna. Á miðvikudag hafi öll sund virst lokuð en þegar botninum hafi verið náð hafi fólk séð að enn væru til staðar fjárfest- ingar- Kristin Björnsson Magnús Kristinsson SIGTryGGur ArI jóhAnnSSon blaðamaður skrifar: sigtryggur@dv.is Varaþingmaðurinn Dögg Páls- dóttir tapaði rúmlega fjórum millj- ónum á dag í tæpa þrjá mánuði eft- ir að hlutabréf fyrirtækis hennar og sonar hennar Páls Ágústs Ólafsson- ar í SPRON fóru á almennan mark- að í október. Hlutinn keyptu þau fyrir um 580 milljónir síðasta sum- ar. Það var fjárfestingabankinn Saga Capital sem lánaði þeim fyrir bréf- unum. Nú hefur Saga Capital gjald- fellt lánið en Dögg og sonur, sem eiga fyrirtækið Insolidum, vilja ekki borga lánið strax. Þau krefjast þess að bankinn bíði með að innheimta lánið í tvö ár. Tap Insolidum hefur verið gríðarlegt en það nemur þrjú hundruð milljónum. Eftirstand- andi skuldir félagsins gagnvart fjár- festingabankanum eru rúmlega 320 milljónir. Fjárfestingabankinn ger- ir kröfu í Héraðsdómi Reykjavíkur um að þeir fái yfirráð yfir fyrirtæki mæðginanna. ókyrrð starfsmanna Hluthafar í SPRON eru ekki þeir einu sem eru ósáttir við gengi SPRON þessa dagana því fregnir herma að mikil óánægja sé innan höfuðstöðva SPRON. Þar séu menn ósáttir við fárfestingastefnu bank- ans en hann hefur verið ragur við áhættufjárfestingar. Sú stefna hefur ekki skilað bankanum sterkari inn á fjármálamarkað. Þá vilja sérfræð- ingar meina að bankinn hafi verið stórlega ofmetinn þegar hann fór á hlutabréfamarkað. Þá var hlutafé hans andvirði 95 milljarða króna. Núna er markaðsvirði bankans um 40 milljarðar. Innherjaviðskiptum hafnað „Ég mótmæli þessu alfarið,“ segir Gunnar Þór Gíslason, fram- kvæmdastjóri Sundagarða og stjórnarmaður í SPRON. Mæð- ginin Dögg og Páll saka hann um innherjaviðskipti en sjálfur á hann virkan eignahlut í SPRON í gegn- um Sundagarða. Hann seldi bréf- in til Saga Capital síðasta sumar en mæðginin vilja meina að Gunn- ar hafi átt bréfin sjálfur þegar þau keyptu en ekki fjárfestingabankinn. Að sögn Gunnars fóru viðskiptin fram með leyfi regluvarðar sem sér um að viðskipti innan fyrirtækja séu innan löglegra marka. Varaþingmaður í boðsferð Rétt áður en SPRON fór á al- mennan markað var um hundrað vel völdum einstaklingum boðið til Berlínar á vegum bankans. Með í för var Dögg en hún er fyrsti vara- þingmaður Sjálfstæðisflokksins í Reykjavíkurkjördæmi. „Varaþingmenn, líkt og almenn- ir þingmenn, þurfa að kunna fótum sínum forráð hvað boðsferðir varð- ar,“ segir Steingrímur J. Sigfússon, formaður vinstri-grænna. Hann segir fyrstu varaþingmenn kjör- dæma lúta sömu lögmálum og þeir almennu og það sé spurning hvaða siðareglur séu þar við hæfi. Hann vill þó ekki taka afstöðu til dóms- máls Daggar og segir marga þing- Dögg Pálsdóttir Páll Ágúst ólafsson Milljónir fóru í súginn Magnús Kristinsson Álitsgjafar eru sammála um að viðskiptamenn á borð við Magnús, sem fjárfest hafa í kvóta, séu mun betur í stakk búnir til þess að takast á við hrun á mörkuðum. Sólveig Pétursdóttir talið er að nú blasi við uppgjör innan fjölskyldu Kristins Björnssonar vegna þeirra auðæfa sem nú hafa tapast. Eiginkona Kristins, sólveig Pétursdóttir, var alþingismaður og dómsmálaráðherra þegar olíusamráðsmálið reið yfir. fjÖlsKYlDuAuÐ Peningar fjármálamarkaður er háður duttlungum þeirra sem við hann starfa. gróði eða tap eru ekki raunverulegt fyrirbæri fyrr en breyta þarf eignarhaldi í peningaseðla. DV Helgarblað föstudagur 11. janúar 2008 11 menn stunda viðskipti á hlutabréfa- markaði utan þingheims. Gríðarlegt tap Alls hafa fjárfestar tapað um 55 milljörðum á hlutabréfum í SPRON. Bréfin hafa fallið úr genginu 18,9 í 8. Mest hefur gengið fallið í rétt rúma sjö. Dögg ásamt syni hefur tapað þrjú hundruð milljónum en sögur herma að tap sumra einstaklinga hafi verið mun meira. Sjálf hefur Dögg ekki viljað tjá sig um málið né heldur sonur hennar. Aðalmeðferð í dómsmálinu er lokið og dóms að vænta innan þriggja vikna. valur@dv.is Dögg Pálsdóttir tapaði fjórum milljónum á dag í tæpa þrjá mánuði. skuldar núna fjárfestinga- banka yfir þrjú hundruð milljónir. Jón G. Hauks- son FALLA UM 200 MILLJÓNIR Á MÍNÚTU Íslenski hlutabréfamarkaðurinn hrynur. Markaðurinn féll um 360 milljarða fyrstu fjóra daga ársins þegar lækkunin nam 13,4 prósent- um. Þetta samsvarar 200 milljóna króna falli á hverri mínútu sem markaðurinn var opinn. Eftir daglegar lækkanir hækk- aði úrvalsvísitalan um rúmt eitt prósent í gær. Um morguninn birti Exista jákvæðar upplýsingar um stöðu lausafjár og fjármögnunar hjá fyrirtækinu í árslok 2007 og eru hækkanir raktar meðal annars til þessa. Bréf í Exista hafa lækkað gífurlega að undanförnu en fóru upp á ný eftir tilkynninguna. Úrvalsvísitalan var 5533,32 stig í lok gærdags og hafði þá lækkað um 12,22 prósent frá áramótum. Ásgeir Jónsson, forstöðumað- ur hjá greiningardeild Kaupþings, bendir á að þróuninni megi líkja við árið 2001 þegar bakslag var á mörkuðum eftir mikla uppsveiflu. Lækkunin þá var þó mun minni en nú eða um 9,10 prósent frá jan- úar til septembermánaðar þegar hún fór niður í 989 stig. Alþjóðleg lánskreppa vandamálið Jón G.Hauksson, ritstjóri Frjálsrar verslunar, bendir á að aðstæður á mörkuðum séu tals- vert aðrar nú en fyrir ári: „Fyrir aðeins sautján mánuðum var úr- valsvísitalan um 5.500 stig eins og hún er núna og þá voru allir mjög sáttir og ánægðir. Það ríkti bjart- sýni á meðal fjárfesta og aðgangur bankanna að ódýru lánsfé erlend- is var greiður. Markaðurinn hafði rétt sig við eftir meðal annars lé- legar einkunnir erlendra matsfyr- irtækja. Þá varð hún sömuleiðis fræg svarta skýrslan frá Den Dans- ke bank sem sagði að allt væri að fara til fjandans hér á landi. Núna er hin alþjóðlega lánsfjárkreppa stóra vandamálið hér á landi sem annars staðar. Það er ekki lengur greiður aðgangur að ódýru láns- fé erlendis. Aðgangur venjulegs fólks, fyrirtækja og fjárfesta að lánsfé er orðinn miklu takmark- aðri. Í kjölfarið hefur verð á hluta- bréfum um allan heim fallið og seljanleiki eigna orðinn minni. Það er þó mjög misjafnt eftir fyrir- tækjum, sum hafa hækkað í verði. Tæp 40 prósenta lækkun frá júlí Í janúarbyrjun í fyrra stóð úr- valsvísitalan í 6.528 stigum. Hún hækkaði jafnt og þétt og var í lok janúar 7.044. Hækkunin nam 7,89 prósentum. Bjartsýni ríkti á mörkuðum og hækkunin hélt áfram. Vísital- an náði hámarki 18. júlí þegar hún var 9.016 stig og hafði hækk- að um 38,11 prósent á árinu. Eftir það tóku við lækkanir með sveifl- um þó. Frá október hefur stefnan hins vegar verið algjörlega niður á við og er úrvalsvísitalan nú orðin lægri en hún var fyrir ári. Janúarmánuður Við ársbyrjun í fyrra var mik- il bjartsýni í viðskiptalífi á heims- vísu og verð hækkaði bæði á eign- um og hlutabréfum. Almennt séð er eignaverð nú að lækka í heimin- um og sú lækkun teygir anga sína hingað. Botninum náð Jón segir margt benda til þess að lánsfé hafi í raun haldið verði hlutabréfa og fasteigna uppi: „Fjár- festingargetan er minni en áður, en íslensk fyrirtæki eru samt mun sterkari en fyrir sautján mánuð- um sem og íslenskt atvinnulíf al- mennt. Eigum við ekki að segja að botninum sé náð á hlutabréfa- markaðnum, hvað svo sem verður, og að núna hafi myndast tækifæri til að gera góð kaup á hlutabréfa- markaðnum. Það hefur augljós- lega hægt á öllu í atvinnulífinu. Það hefur kólnað í veðri en það er ekki komin kreppa.“ Ísland er kanarífugl Í fjármálaheiminum er Ís- land stundum kallað kanarífugl- inn í kolanámunni vegna smæðar landsins og þess hversu opið það er. Í fyrndinni tíðkaðist að kola- námumenn tóku kanarífugl með sér í námurnar. Ástæðan var sú að ef gasleki kom fram v r það fugl- inn sem fyrst fann fyrir henni því hann var minnstur. Ef fuglinn varð fyrir eitrunaráhrifum drifu námu- mennirnir sig í burtu. Sumir hafa haldið því fram að Ísland sé eins og þessi kanarífugl. Ef miklar svipt- ingar verða á fjármálamörkuðum hér sé ástæða fyrir stærri aðila að halda að sér höndum. ErlA HlynsDóTTir blaðamaður skrifar: erla@dv.is Botninum náð jón g. Hauksson segir allt aðrar aðstæður á mörkuðum nú en í fyrra. Hann telur að botninum sé náð og áhyggjur af kreppu séu óþarfar. spáð í spilin Á Kaupþingi sem annars staðar sitja fjármálamenn sveittir og spá fyrir um hvort markaðir haldi áfram að falla. „Það hefur augljóslega hægt á öllu í atvinnulífinu. Það hefur kólnað í veðri en það er ekki komin kreppa.“ möguleikar í framleiðslugreinum á borð við sjávarútvegi og stóriðju, og því hafi fólk hafist handa að nýju. Strax á fimmtudagsmorgni tók úr- valsvísitalan að hækka. Markaðnum var því lýst eins og geðhvarfasjúkum einstaklingi. Í rauninni sé þar lítinn meðalveg að finna, annaðhvort sé fólk hel- tekið af heimsendaspám og svartsýni ellegar þá að allt leiki í lyndi. Hið raunverulega verð- mat fyrirtækja á markaði liggi svo einhvers staðar þarna á milli. Það er engu að síður mat sér- fræðinga DV að hættan sé hvergi nærri liðin hjá. Jafnvel þótt hluta- bréfaverð taki að rísa hægt og bít- andi sé markað- urinn afar við- kvæmur og megi til að mynda alls ekki við því að krónan falli í verði. Slíkt gæti haft af- drifaríkar afleiðing- ar, hægst geti á öllum framkvæmdum og sam- dráttur á atvinnumark- aði gæti leitt til atvinnu- leysis. „Það er hreint ómögu- legt að segja hvað gerist á markaðnum næstu daga.“ Kristinn Björnsson Kristinn hefur séð um að ávaxta auð fjölskyldu sinnar, sem nú hefur skroppið saman. Kristinn var á sínum tíma forstjóri skeljungs og stóð í miðjunni á verðsamráði olíufélaganna. FJ LS L U U UR bReNNUR gnúpur FEllur 11. janúar 2008 7. nóvember 2008 Þyrlunni lagt Semur um afskriftir Magnús Kristinsson hefur samið við skilanefnd Landsbankans um að stór hluti 50 milljarða króna skulda hans við Landsbankann verði afskrifaður.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.