Dagblaðið Vísir - DV - 25.06.2010, Qupperneq 17

GreiðsluaðlöGun
einstaklinGa Ætlað
þeim sem eru í verulegum
greiðsluerfið leikum til
að jafna út skuldir og
greiðslugetu. Umboðsmaður
skuldara skipar hverjum um-
sækjanda umsjónarmann.
Kröfuhafar eru síðan kallaðir
saman og gerð tillaga að því
hvað skuldarinn geti greitt af
sínum lánum og lausaskuld-
um næstu eitt til þrjú árin.
Eftir að tímabilinu lýkur
er tekið tillit til þess hvort
afskrifa þurfi einhverjar af
þeim kröfum sem standa eft-
ir. Draga á úr biðtíma þeirra
sem óska greiðsluaðlögunar.
GreiðsluaðlöGun
fasteiGnaveðkrafna
í íbúðarhúsnæði
Lækkuð greiðslubyrði um
tímabundið skeið til allt
að fimm ára. Mánaðarleg
greiðsla á tímabilinu má vera
allt niður í sextíu prósent
af hæfilegri húsaleigu. Að
loknu tímabilinu er hægt að
afskrifa allt það sem er yfir
hundrað prósentum af mark-
aðsvirði eignarinnar. Stendur
til boða nái skuldarar ekki
frjálsum samningum við
kröfuhafa.
tímabundið úrræði
fyrir þá sem eiGa
tvær fasteiGnir Ætlað
þeim sem keyptu húsnæði
en gátu ekki selt húsnæðið
sem þeir voru í áður. Þeir
geta því látið kröfuhafa
eftir aðra eignina. Henni
fylgir hundrað prósenta
veðsetning.
umboðsmaður
skuldara Ný stofnun
sett á laggirnar sem skal
gæta hagsmuna og réttinda
skuldara. Á að hafa víðtækar
heimildir til að taka á
deilumálum milli skuldara
og lánastofnana. Eitt af
meginhlutverkum hennar er
að taka á greiðsluaðlögun
einstaklinga. Byggð á grunni
Ráðgjafarstofu um fjármál
heimilanna en tekur afstöðu
með skuldaranum. Kostnað-
ur við starfsemina er alfarið
greiddur af lánastofnunum.
ÞETTA ER HEIMILISPAKKINN
Alþingi samþykkti á fimmtudag að
setja á fót embætti Umboðsmanns
skuldara. Mun hann taka til starfa
hinn 1. ágúst. Starfsemi embætt-
isins mun breyta miklu í meðferð
þeirra mála sem snúa að greiðslu-
vanda einstaklinga. Embættinu er
ætlað að standa vörð um hagsmuni
skuldara og opnar fyrir möguleikann
á frjálsum samningum milli skuldara
og kröfuhafa til að leysa úr greiðslu-
erfiðleikum. Embættið hefur mun
víðtækari heimildir til að taka á mál-
efnum skuldara en Ráðgjafarstofa
um fjármál heimilanna. Talið er að
þetta muni flýta málsmeðferðinni og
minnka álag á dómstólum, þar sem
hluti verkefna þeirra flyst yfir til Um-
boðsmanns skuldara.
auðveldar greiðsluaðlögun
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, segir
mikilvægasta inntak þessara nýju
laga vera að fólki sé auðveldað að
sækja um greiðsluaðlögun með
frjálsum samningum þar sem það
njóti skilyrðislausrar aðstoðar Um-
boðsmanns skuldara. Hámarkstími
greiðsluaðlögunar hafi einnig verið
styttur verulega, úr fimm árum í þrjú.
Sigríður segir að þetta sé afdráttar-
laus yfirlýsing um að endir sé bund-
inn á þá hryllilegu stöðu sem margt
fólk sé komið í.
Guðfríður Lilja Grétarsdóttir,
þingmaður Vinstri-grænna, gagn-
rýndi á fimmtudag hversu lítinn
tíma félagsmálanefnd hefði haft til
að fjalla um frumvörpin. Hún sagði
Alþingi allt of veikburða gagnvart
framkvæmdavaldinu og að setja
þyrfti skorður við því hversu mörgum
frumvörpum væri hægt að koma inn
á síðustu metrunum.
Óvissa um gengistryggð lán
Þrátt fyrir að lögin hafi verið sam-
þykkt ríkir enn mikil óvissa um
hvernig tekið verði á gengistryggð-
um lánum sem Hæstiréttur dæmdi
ólögleg í síðustu viku. Frumvarp sem
Árni Páll Árnason, félags- og trygg-
ingamálaráðherra, lagði fram um
leiðréttingu bílalána hefur nú misst
gildi sitt og hefur ekki verið afgreitt.
Þar var gert ráð fyrir því að lántak-
endum yrði boðið upp á að breyta
lánum sínum yfir í óverðtryggð eða
verðtryggð krónulán.
Gengistrygging lána var rædd
á Alþingi á fimmtudag. Þar hefur
verið deilt um hvort samnings-
vextir gengis tryggðu lánanna skulu
standa, en þeir hafa verið lægri en
á hefðbundnum íslenskum lánum.
Þar sagði Jóhanna Sigurðardóttir
forsætis ráðherra að ríkisstjórnin
myndi ekki hlutast til um þessa
niður stöðu Hæstaréttar. Árni Páll
segir dómstóla verða að skera úr um
hvaða vextir skulu liggja til grund-
vallar þessum lánum.
Unnur Brá Konráðsdóttir, þing-
maður Sjálfstæðisflokksins, vill að
þverpólitískur hópur komi saman í
sumar til að kanna hvort svigrúm sé
fyrir frekari afskriftum skulda og móti
síðan tillögur um hvernig það verði
gert. „Það er sama hverrar skoðunar
við erum. Þetta verkefni er það stórt
að við verðum að koma okkur saman
um að gera það almennilega,“ segir
Unnur Brá.
föstudagur 25. júní 2010 fréttir 17
lísa ingólfsdóttir segir mjög erfitt að eiga við skilanefnd Spron:
„eins og maður sé að taka
af þeim hausinn“
„Ég gat staðið í skilum þar til í
október á síðasta ári. Þá hætti ég að
borga. Það var ekki af því að ég fór
í greiðsluverkfall, ég var komin í þá
stöðu að missa vinnu út af kreppu
og bankahruninu og ég varð að velja
á milli þess hvort ég vildi borga eða
borða,“ segir Lísa Ingólfsdóttir, 43
ára atvinnulaus viðskiptafræðingur
og móðir tveggja barna. „Ef þú ert
með 140 þúsund krónur á mánuði
þá hefur þú val um að borða eða
borga. Það eru 40 prósent heimila
í mjög slæmri stöðu og þessi staða
versnar gífurlega. Þessi úrræði sem
ríkisstjórnin hefur boðið upp á eru
aðeins fyrir fólk sem getur borgað,“
segir Lísa.
„Ég á bíl en er ekki með gengis-
tryggð lán. Ég var með ósköp venju-
legt gamalt lán sem var ekki einu
sinni rosalega hátt, en samt nógu
hátt. Ég meina, kaupmáttar rýrnun
er gífurleg og allt hefur hækkað.
Ef maður rétt náði endum saman
þegar maður var með laun upp á
300 þúsund krónur og þurfti að
borga leikskólagjöld fyrir börnin
og allan pakkann, þá getur þú rétt
ímyndað þér hvað breytist þegar
maður fer niður í 140 þúsund krónur
á mánuði.“
Lísa segir að í fyrstu eftir að
hún lenti í greiðsluerfiðleikum hafi
bankinn verið sveigjanlegur. „Ég var
hjá Spron áður en hann fór á haus-
inn. Þeir voru sveigjanlegir en nú er
Spron komið yfir í skilanefnd Spron
og þar er eitthvað sem heitir fryst-
ing lána hægara sagt en gert. Það
er eins og maður sé að taka af þeim
hausinn. Þeir benda á ráðgjafarstofu
heimilanna þar sem maður þarf
að fara í gegnum eitthvert rosalega
langt ferli,“ segir hún.
Spurð hvort það þýði ekki að her
lögfræðinga sé á eftir henni, nú þeg-
ar hún er hætt að borga, svarar Lísa
því að svo sé ekki enn: „Ég bara get
ekki borgað. Við verðum að borða,
ég og fjölskyldan mín. Ég er hins
vegar búin að vera mjög dugleg að
tala við mína lánveitendur og út-
skýra stöðu mína og hef ekkert látið
mig hverfa.“
valgeir@dv.is
Embætti Umboðsmanns skuldara hefur störf í haust:
GreiðsluaðlöGun
skal auðvelda
rÓbert hlynur baldursson
blaðamaður skrifar: rhb@dv.is
Óvissa um gengistryggð lán Þrátt fyrir að Alþingi hafi samþykkt heimilispakkann
svokallaða er óvíst hvernig tekið verður á málum þeirra sem hafa gengistryggð lán.