Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2010, Blaðsíða 14

SlySahætta
í Graco
Hætt er við að slys geti orðið á
börnum sem eru í ákveðnum teg-
undum af Graco-kerrum. Kerr-
urnar eru mjög algengar hér á
Íslandi en í Bandaríkjunum hafa
orðið fjögur dauðsföll og sex slys á
börnum vegna kerranna. „Ástæða
innköllunarinnar er slysahætta á
börnum, ef þau eru ekki fest rétt í
ólar sem eru á kerrunni sér í lagi
börn yngri en 12 mánaða,“ segir á
vef Neytendastofu en þar má fræð-
ast nánar um hvaða tegundir eru
hættulegar og af hverju. „Neyt-
endastofa hvetur eigendur barna-
kerra af umræddri gerð til að hætta
strax notkun og hafa samband við
Graco á vefsíðunni til að fá send-
an viðeigandi búnað til að lagfæra
kerruna eða hringja í síma (877)
828-4046,“ segir á síðunni.
löGleGar
auGlýSinGar?
n Sjónvarpsáhugamaður hafði sam-
band við DV og vildi kvarta yfir sjón-
varpsstöðvunum Skjá einum og Stöð
2. „Þeir auglýsa að stöðvarnar þeirra
kosti bara 150 eða 200 krónur á dag.
Það getur ekki staðist því ég hringdi
og ætlaði að gerast áskrif-
andi í fáeina daga. Það
var ekki hægt. Mér
finnst skrýtið að þeir
geti auglýst svona,“
sagði hann hneyksl-
aður og bætti við að DV
yrði að kanna málið. Það
yrði að stoppa þetta.
SENDIÐ LOF EÐA LAST Á NEYTENDUR@DV.IS
Góður afSláttur
– Góður hraði
n Lofið fær Castello fyrir að hafa í
síðustu viku verið með 40 prósenta
afslátt af sóttum pítsum. Viðskipta-
vinur hafði samband og lýsti yfir
ánægju sinni með framtakið. „Ég
keypti pítsu handa fjölskyldunni.
Mér var gefinn 40 prósenta afsláttur
og það tók þá ekki nema sjö mín-
útur að afgreiða pítsuna,“
sagði hann og bætti við að
það hefði verið mikið að
gera þegar hann kom
inn. „Ég kom svo fljótt
heim að konan spurði
hvort ég hefði hætt við
að kaupa pítsu,“ sagði
hann líka.
LOF&LAST
14 neyTendur UmSjóN: baldur guðmundsson baldur@dv.is 27. október 2010 miðvikudagur
BenSínverðið hækkAr Lítrinn af dísilolíu kost-
ar nú nánast alls staðar það sama og lítrinn af bensíni. Báðar teg-
undir eldsneytis eru nú seldar á 196,4 til 197,7 krónur fyrir hvern lítra
eftir þriggja krónu hækkun í byrjun vikunnar. Sem fyrr er nánast
enginn verðmunur á eldsneyti, þó sex söluaðilar bensíns séu á Ís-
landi. Skeljungur selur dropann á örlítið hærra verði en hinir. Aðeins
eru fáeinir dagar frá því fréttir bárust af því að heimsmarkaðsverð á
olíu hafi lækkað um fjögur prósent. Það var mesta lækkun á einum
degi í átta mánuði.
Ólafur sólimann, eigandi My Secret:
Ætlar að sanna virknina
„Þó allt sé hollt í drykknum, og
samþykkt, þá má ég ekki segja það
þar sem það er ekki vísindalega
sannað að hann sé hollur,“ segir
Ólafur Sólimann, eigandi My Sec-
ret, spurður hvort hann hyggist
fara að tilmælum heilbrigðiseftir-
litsins. Hann segist að sjálfsögðu
ætla að gera það en tekur fram
að fullyrðingar sem koma fram á
umbúðunum og á heimasíðunni
komi beint frá viðskiptavinun-
um sjálfum. Þær séu ekki frá hon-
um sjálfum komnar. Ekki sé full-
yrt að drykkurinn eigi að lækna
kvilla heldur sé hann hugsaður
til þess, svo dæmi sé tekið. „Áður
en síðan fór í loftið létum við lög-
fræðing, lækni, grasalækni, mat-
vælafræðing og næringarfræð-
ing fara yfir upplýsingarnar sem
koma þar fram. Skilaboðin voru
skýr – ef eitthvað er ekki rétt þá
var því kippt út,“ segir og bætir við
að beðið sé eftir svari frá Háskóla
Íslands vegna beiðni um að taka
drykkinn til rannsóknar. Stefnt
sé að því að geta sannað virkni
drykkjarins.
Eins og fram kemur að ofan
segir Ólafur Gunnar Sæmunds-
son næringarfræðingur að fólk
eigi að varast að taka bókstaflega
fullyrðingar á borð við þær að
heilsudrykkir geti fyrirbyggt alls
kyns kvilla. Ólafur Sólimann seg-
ir fúlt að koma inn með nýtt vöru-
merki á markað og það fyrsta sem
mæti honum séu aðilar sem vilja
rakka vöruna niður. „Þessir mat-
vælafræðingar halda fram ein-
hverju bulli sem er algjör steypa.
Þetta er algjör lygi því ég er með
mörg hundruð viðskiptavini sem
geta vitnað um drykkinn,“ seg-
ir hann og tekur fram að varla
sé tilviljun að drykkurinn sé til
sölu í 128 búðum, þar af öll-
um verslunum Lyfju, Lyfja og
heilsu og í Maður lifandi og
Heilsuhúsinu. „Hann væri ekki
að seljast ef þetta væri eitthvað
hland. Enginn verslunarstjóri
myndi taka inn eitthvað drasl til
að selja á uppsprengdu verði,“
segir hann.
Ósáttur við gagnrýni ólafur
segir að fullyrðingar um drykkinn
komi frá neytendum.
Það verða aldrei til drykkir eða lausnir sem lækna fjölda sjúkdóma eða kvilla, að sögn Ól-
afs gunnars sæmundssonar næringarfræðings. Hann segir sorglegt að sjá hversu langt
auglýsendur megi ganga í fullyrðingum um virkni matvæla. Eiganda My Secret er gert
að taka drykkinn úr sölu eða fjarlægja merkingar sem ekki eru vísindalega sannaðar.
„Ég hef enga rannsókn fundið þar
sem fram kemur að mikil drykkja á
engifer sé skaðleg. Á hinn bóginn er
fráleitt að halda því fram að svona
drykkir séu lausn við öllum hugs-
anlegum kvillum. Slíkar fullyrðingar
eru auðvitað bara gerðar til að hafa
af fólki peninga,“ segir Ólafur Gunn-
ar Sæmundsson, næringarfræðingur
við Háskólann í Reykajvík.
Heilbrigðiseftirlit Hafnarfjarðar-
og Kópavogssvæðis hefur sent Engi-
fer ehf., framleiðanda engiferdrykkj-
arins My Secret, bréf þar sem farið
er fram á að drykkurinn verði tek-
inn úr sölu. Ástæða er að merking-
ar á umbúðum standast ekki lög.
Grímur Ólafsson, matvælafræðing-
ur hjá heilbrigðiseftirlitinu, segir að
ef þeim tilmælum verði ekki sinnt
verði drykkurinn tekinn úr sölu.
Hann tekur þó fram að ekki sé um að
ræða allar vörur frá fyrirtækinu held-
ur einungis drykkinn My Secret þar
sem fullyrt er að drykkurinn sé holl-
ur og vísað er í nánari upplýsingar á
heimasíðunni mysecret.is. Þar séu
fullyrðingar sem ekki sé leyfilegt að
nota.
Kraftaverkalausnir ekki til
Drykkir sem eiga að leiða til góðrar
heilsu hafa í auknum mæli rutt sér til
rúms á landinu undanfarin misseri.
Þar má auk My Secret nefna JenFe-
orkudrykkinn, Burn-orkuskot, aloe
vera-drykki og ýmsa prótíndrykki.
Ólafur Gunnar segir sorglegt hversu
langt framleiðendur komast upp með
að fullyrða um ágæti varanna sem
þeir selja áður en gripið er í taum-
ana. „Auðvitað veit maður að það eru
oft virk efni í afurðum sem eru í sum-
um þessara drykkja – og að mörg lyf
eru fengin úr jurtaríkinu. En það er
sárgrætilegt þegar verið er að básúna
þetta út þannig að þetta líti út fyrir að
vera einhverjir ofurdrykkir eða krafta-
verkalausnir. Þær eru ekki til og þær
verða aldrei til,“ segir Ólafur en bæt-
ir við að fæstir þessara drykkja hafi
slæm áhrif á fólk eða séu varasamir.
Engifer geti til dæmis dregið úr bíl-
veiki og ógleði en fráleitt sé að full-
yrða að jurtin geti komið í veg fyrir
kvilla. Að sama skapi sé guarana, efni
sem oft er haldið á lofti í auglýsingum
á heilsu- eða orkudrykkjum, ekkert
annað en koffínefni. „Það eru þess-
ar rosalegu fullyrðingar, sem maður
heyrir í auglýsingum, sem standast
enga skoðun,“ segir hann.
líffærin hreinsa líkamann
Um suma heilsudrykki sem eru á
markaði má lesa að þeir séu hreins-
andi fyrir líkamann. Á vefnum aloa-
vera.is/123.is/blog má til dæmis finna
upplýsingar um drykk sem heitir Aloa
Vera Gel. Fullyrt er að hann hreinsi
líkamann á náttúrulegan hátt. Ólaf-
ur Gunnar segir að slíkar fullyrðingar
standist ekki. „Ef meltingarkerfið í lík-
amanum starfar eðlilega, þá hreinsar
það sig sjálft. Ef ekki þá er eitthvað að
líffærum sem sjá um slíka starfsemi;
eins og lifur og nýru. Ef sú er raunin
þá þýðir ekkert að drekka einhverja
ávaxtasafa til að meðhöndla það. Fólk
þarf einfaldlega að leita aðstoðar hjá
viðurkenndum aðilum,“ segir hann og
bætir við að yfirvöld verði og eigi að
grípa inn í og vara fólk við að krafta-
verkadrykkir virki ekki. „Það eru gríð-
arlega brotalamir þar á,“ segir hann.
Enginn lækningamáttur
Eins og áður sagði hefur heilbrigðis-
eftirlitið farið fram á að Engifer ehf.
fjarlægi þá drykki úr umferð sem
bera óleyfilegar merkingar. Grím-
ur segir að heilbrigðiseftirlitið hafi
áður gert athugasemdir verið merk-
ingarnar en að bréf hafi verið sent
á þriðjudaginn. Tekið hafi verið vel
í að breyta merkingunum. „Það eru
ákveðnar reglur um hvað má full-
yrða á matvælum og hvað ekki. Í
apríl tók gildi reglugerð þar sem
tekið er á svona fullyrðingum. Full-
yrðingar um virkni matvæla þurfa
að vera á lista yfir leyfilegar fullyrð-
ingar en Evrópusambandið er enn
að móta listann,“ segir Grímur og
tekur fram að þar sé að finna full-
yrðingar um engifer sem verið sé að
taka afstöðu til. Vísindaleg rök þurfi
að vera fyrir þeim fullyrðingum sem
settar séu fram.
Spurður hvaða fullyrðingar á
þessum umrædda drykk séu ekki
leyfilegar nefnir Grímur fullyrðingu
um að um hollustudrykk sé að ræða.
Á heimasíðunni sé svo fullyrt að
drykkurinn sé vatnslosandi án þess
að rök séu fyrir því gefin. „En það
eru kannski fyrst og fremst fullyrð-
ingar um að drykkurinn veiti vörn
gegn ýmsum kvillum,“ segir Grímur
og bætir við að ekki þurfi reglugerð
frá Evrópusambandinu til að banna
slíkt. Ekki megi eigna matvælum
lækningamátt.
baldur guðmundsson
blaðamaður skrifar: baldur@dv.is
Ef meltingar-kerfið í líkaman-
um starfar eðlilega, þá
hreinsar það sig sjálft.
Ofurdrykkir
eru ekki til
sönnun nauðsynleg Vísindalegar sannanir þurfa að vera fyrir auglýstum fullyrðing-
um um virkni drykkja.
sönnun nauðsynleg Vísinda-
legar sannanir þurfa að vera fyrir
auglýstum fullyrðingum um
virkni drykkja.
Dísilolía
algengt verð verð á lítra 196,6 kr. verð á lítra 196,6 kr.
Skeifunni verð á lítra 196,4 kr. verð á lítra 196,4 kr.
algengt verð verð á lítra 197,9 kr. verð á lítra 197,7 kr.
bensín
Dalvegi verð á lítra 196,3 kr. verð á lítra 196,3 kr.
Melabraut verð á lítra 196,4 kr. verð á lítra 196,4 kr.
algengt verð verð á lítra 196,6 kr. verð á lítra 196,6 kr.e
L
d
S
n
e
y
T
i