Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.2011, Síða 3
Fréttir | 3Mánudagur 11. apríl 2011
n Ólafur Ragnar Grímsson segir að Ísland muni borga, annað sé byggt á misskilningi n Íslenska þjóðin hefur endur-
heimt lýðræðislegt sjálfstraust sitt, segir forseti Íslands n Segir Ísland njóta alþjóðlegs stuðnings n Steingrímur J.
Sigfússon fjármálaráðherra sagði mikilvægt að útskýra okkar stöðu og svara áminningarbréfi ESA
eigandi að ríkisstjórnir færu að koma
með opinberar yfirlýsingar.“
Ólafur virðist vera á öndverð-
um meiði við Uffe Elleman-Jensen,
fyrrverandi utanríkisráðherra Dan-
merkur, sem skrifaði grein á vefút-
gáfu Berlingske Tidende á sunnudag.
Elle man-Jensen sagði að Íslendingar
væru búnir að koma sér í mjög erfiða
stöðu, bæði fjárhagslega og stjórn-
málalega. „Íslendingar hafa nú sýnt
fram á að þeir geta ekki gert alþjóð-
lega samninga – og þess vegna eru í
vændum langvinn og dýr málaferli til
að skera úr um deiluefnið. Það er lít-
ill vafi á að Ísland tapar málinu – og
það réttilega: Hvers vegna í ósköpun-
um ættu breskir og hollenskir skatt-
greiðendur að borga reikninginn fyr-
ir þá íslensku?“
Munum borga
Ólafur Ragnar benti á í yfirlýsingu
sinni að þrátt fyrir að öðru hafi ver-
ið haldið fram, sé ljóst að Íslending-
ar ætli sér eftir sem áður að borga
– þjóðaratkvæðagreiðslan hafi snú-
ist um annað. Ólafur segir að Bretar
og Hollendingar muni byrja að fá
greiðslur innan fárra mánaða. „Alls
gætu þessar greiðslur til Breta og
Hollendinga numið rúmlega 1.000
milljörðum íslenskra króna. Það er
því rangt að fullyrða að Bretar og
Hollendingar fái ekkert í sinn hlut.“
„Þær hafa gert þjóðinni kleift
að endurheimta lýðræðislegt
sjálfstraust sitt, treyst þá sýn að þjóðin
sé gerandi í eigin málum.
Ólafur Ragnar
Grímsson Sagði
ljóst að Bretar og
Hollendingar myndu
fá borgað þrátt
fyrir að Icesave
III-samningnum hafi
verið hafnað.
MyndiR SiGtRyGGuR ARi
Vigdís Hauksdóttir, þingkona Framsóknarflokksins:
Þjóðin lætur
ekki bjóða sér
hvað sem er
„Ég er bara ofboðslega ánægð,
þetta sýnir það að við búum í virku
lýðræðisríki. Þjóðin talaði í gær og
ég er bara svo stolt af þeim einstak-
lingum sem sögðu nei og að það sé
ennþá það sjálfstæði hjá þjóðinni
og að hér sé virkt lýðræði.“ Hún seg-
ir að það hafi verið við því að búast
að viðbrögð Hollendinga og Breta
yrðu neikvæð, þeir gætu ekki ann-
að en sýnt þessi viðbrögð. „Að sjálf-
stöðu fagna ég dómstólaleiðinni.“
Það sé langtum betra að láta þjóð
dæma sig til að borga þessa Ice-
save-skuld heldur en að taka þær
blindandi á sig. Vigdís telur að öfl-
ug upplýsingagjöf hjá nei-hreyf-
ingunum hafi jafnvel ráðið úrslit-
um og það að þjóðin hafi verið vel
upplýst. „Þjóðin lætur ekki bjóða
sér hvað sem er, ég held að það sé
það sem réð úrslitum,“ segir Vigdís.
Hún telur að réttur þjóðarinnar til
að standa á rétti sínum frekar en
að þjóðernishyggja hafi ráðið úr-
slitum. „Við sýndum það í gær að
það þýðir ekki að ljúga okkur til
hlýðni.“ Nú fari málið til dómstóla
ef Hollendingar og Breta leggja í
það. „Þetta endar svo hér hjá ís-
lenskum dómstólum. Dómstól-
arnir séu hlutlausir aðilar og best
til þess fallnir að fjalla um málið,“
segir Vigdís. Nú þurfi að setja alla
helstu sérfræðinga í Evrópurétti
í málið og nefnir hún, Peter Öre-
beck, lagapróf essor við háskólann
í Tromsö, sem dæmi og það verður
næsta skref. „Svo sjáum við bara til
hvað verður og hvað Bretar og Hol-
lendingar gera, en ég minni á að
það er ekki lagaleg skylda Íslend-
inga að greiða þetta og ég hef alla
tíð efast um það á hvaða lagagrein
Bretar og Hollendingar ætla að
byggja sitt dómsmál þar sem það er
ekki ríkisábyrgð á innistæðutrygg-
ingarsjóðnum samkvæmt lögum.“
Atli Gíslason, þingmaður utan flokka:
Þarf að höfða
mál á Íslandi
„Þetta eru ánægjuleg úrslit,“ segir
Atli Gíslason, fyrrverandi þingmað-
ur Vinstri grænna. Atli gekk sem
kunnugt er úr þingflokki Vinstri
grænna ásamt Lilju Mósesdóttur,
meðal annars eftir deilur um Ice-
save. Hann kaus gegn samningnum
þegar hann var tekinn fyrir á Al-
þingi. Hann segist ekki hafa neinar
áhyggjur af viðbrögðum Hollend-
inga og Breta. „Ef menn eru ósam-
mála fara þeir fyrir dóm og leysa
málin þar. Það er ekkert áhyggju-
efni. Siðaðar þjóðir leysa ágrein-
ingsmál sín fyrir dómstólum ef það
næst ekki niðurstaða í samningum,“
segir Atli. Atli segir einnig að ef það
fari svo að Hollendingar og Bretar
vilji sækja málið gegn Íslandi fari
það í gengum EFTA. Þar sem EFTA-
dómstóllinn dæmi ekki í fjárhags-
kröfum, geti hann aðeins gefið álit á
hvort við höfum rangt eða rétt fyrir
okkur í Icesave-deilunni. Ef málið
verður rekið þar muni koma álit frá
dómstólnum og ef það verður Bret-
um og Hollendingum í hag komi
þeir væntanlega til með að höfða
mál á Íslandi.“ Þá þarf að höfða mál,
og ef dómur fellur gegn Íslending-
um á Íslandi þá er sá dómur skuld-
bindandi. Það er langur tími í það,
ég ímynda mér að þetta taki þrjú til
fimm ár í viðbót,“ segir Atli.
Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins:
Skilaboðin skýr
„Niðurstaðan er sú að það komu
fram skýr skilaboð í kosningunni,
þjóðin sættir sig ekki við samn-
ingana,“ segir Bjarni Benediktsson,
formaður Sjálfstæðisflokksins,
sem greiddi atkvæði með Icesave-
samningnum á Alþingi. Nú sé það
hlutverk stjórnvalda á Íslandi að
koma þeim skilaboðum til skila og
vinna að framgangi efnahagsmála
með hliðsjón af því. Bjarni telur að
það sem á endanum hafi ráðið úr-
slitum um niðurstöðuna hafi ver-
ið „ að fólki finnist samningarnir
ósanngjarnir“.
„Ég er hins vegar ekki í vafa um
það að margir notuðu líka tæki-
færið og lýstu yfir vantrausti á rík-
isstjórnina. Ég heyri það í mínum
flokki að menn hafi einfaldlega
ekki getað farið á kjörstað og greitt
þar atkvæði með máli sem lagt var
fram af Jóhönnu og Steingrími,“
segir Bjarni.
Bjarni telur að hér hafi komið
fram sjálfstraust þjóðarinnar og
það hafi ráðið úrslitum. „Næstu
skref eru að koma í veg fyrir það að
niðurstaðan verði mistúlkuð eins
og hafi verið auðséð í erlendum
fjölmiðlum,“ segir Bjarni. Þrotabú
Landsbankans muni greiða stór-
an hlut höfuðstólsins ef ekki allan.
„Við þurfum að leiða mönnum það
fyrir sjónir að með því að leita úr-
lausna dómstóla séu menn ekki að
flýja skuldbindingar sínar. Varð-
andi stöðu Bjarna sem formanns
Sjálfstæðisflokksins sagði hann
að það væri augljóst að meirihluti
hafi verið fyrir því innan flokksins
að hafna þessum samningi. „Mér
finnst skipta miklu máli að þing-
flokkur Sjálfstæðisflokksins hafi
viljað að þjóðin tæki ákvörðun um
málið. Ég þarf auðvitað að fara til
fundar við mína flokksmenn og
vinna að áframhaldandi óskoruðu
trausti til að leiða flokkinn aftur
til valda í íslenskum stjórnmálum
og það er vinna sem ég kvíði ekki
neitt.“
„Þetta er orðin erfið staða að vinna
úr,“ segir Þórólfur Matthíasson. „Nið-
urstaðan er auðvitað sú að hér voru
menn að reyna að koma á kjara-
samningum og ég geri ráð fyrir því
að þessi niðurstaða muni hafa áhrif
þar strax.“ Menn voru að reikna með
meiri aðgangi að erlendu lánsfé og
voru búnir að miða við það í kjara-
samningagerð. Einnig hafi verið gert
ráð fyrir lántökum í fjárfestingar-
verkefnum sem hafi átt að standa
undir hagvaxtarkipp sem talin var
geta gefið svigrúm í atvinnulífinu til
launahækkanna. Það sé líklegt að
það svigrúm verði ekki til staðar. „Nú
erum við, sem þjóð, svipað stödd og
stjórnendur Orkuveitu Reykjavík-
ur sem fær ekki fyrirgreiðslu til að
standa við afborganir af lánum sem
eru að falla á gjalddaga.“ Ísland sem
þjóð gæti lent í sömu stöðu þar sem
spurningarmerki er sett við lánalín-
urnar hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum
og hjá Norrænu bönkunum. Til þess
að berjast gegn því þurfi seðlabank-
inn að kaupa gjaldeyri, sem veikir
stöðu krónunnar og kallar á verð-
bólguviðbrögð. „Þetta er það sem
almenningur kann að finna fyrir á
næstu mánuðum,“ segir Þórólfur.
Þetta geti einnig kallað á að það þurfi
að fara aftur ofan í fjárlögin og jafnvel
skera meira niður. „Nú þarf að koma
á sátt við þá sem við skuldum fé og
hjá þeim sem við fáum lánafyrir-
greiðslur“. Þórólfur lýsir þessu sem
því að fara í banka og biðja um frest á
greiðslum sem þegar er margbúið að
fresta, en vilja samt fá fyrirgreiðslu.
„Það er ákveðin þolinmæði sem klár-
ast. En stjórnvöld í Bretlandi og Hol-
landi vita það að það hefur verið vilji
íslenskra stjórnvalda að klára málið.
Það verður þrengra fyrir á öllum víg-
stöðvum og þessi dómsmál koma til
með að taka nokkuð langan tíma að
þvælast fyrir okkur.“
Þórólfur Matthíasson, prófessor í hagfræði:
Verðbólga og
veikari krónaÖssur Skarphéðinsson utanríkisráðherra:Aðalmálið að ná sáttum
ast að.“ Mjög sterkar röksemdir hafa
komið fram í umræðunni í aðdrag-
anda kosninganna sem muni verða
notaðar, „við munum ganga í þau
vopnabúr sem fyrir eru.“
„LítiLL vafi á að
ísLand tapar máLinu“