Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.2012, Blaðsíða 22

22 Menning 23. apríl 2012 Mánudagur
Frábær frumraun
S
ólveig Jónsdóttir hefur
gefið út frumraun sína,
skáldsöguna Korter.
Hún er gefin út í hand­
töskuseríu Forlagsins
og er sögð skvísubókmennt.
Ég furða mig á þessu hug­
taki. Hvers vegna eru þá bók­
menntir þar sem aðalsögu­
hetjurnar eru ungir menn, ekki
kallaðar gaurabókmenntir? Og
gefnar út í … rassvasaseríu?
Ferðasögur í fyrstu persónu
eintölu og dramaepíkin 101
Reykjavík gætu auðveldlega
fallið í þann flokk.
Á jákvæðum nótum eru
skvísubókmenntir litríkur og
blómstrandi iðnaður og um­
fjöllunarefnið er líf og líðan
ungra kvenna. Ungar konur fá
gott tækifæri til þess að koma
skrifum sínum út á bók og út­
koman er oft mjög skemmti­
leg.
Bók Sólveigar er dæmi um
það. Þótt bókin sé ekki galla­
laus er hún frábær frumraun.
Bókin er í anda áður útgefinna
íslenskra skvísubókmennta,
svo sem Dís og Lýtalaus, en er
miklum mun meira grípandi.
Kaldhæðinn stíll Sólveigar
gefur sögunni myrkt og töff­
aralegt yfirbragð. Í henni er
alltumlykjandi kuldi. Sólveig
leyfir íslenskum vetri að
næða um bók­
ina. Kaldar kon­
ur í kaldri borg í
kreppuástandi.
Korter er
samtímasaga úr
Reykjavík og fjallar
um fjórar konur á
þrítugsaldri. All­
ar týndar í þessu
svartholi sem virð­
ist gleypa fólk á þrí­
tugsaldrinum sem
stendur á tíma­
mótum og leitar að
tilgangi lífsins og
fyrst og síðast, að ástinni. Óp­
raktískt nám og tilgangsleysi,
ógreiddar skuldir, atvinnuleysi
og ömurleg atvinna. Þrátt fyrir
að kreppur
kvennanna séu
svo niðurdrepandi nær Sólveig
að segja frá lífi þessara fjögurra
kvenna á skemmtilegan máta.
Það er reyndar miður að
kreppur þeirra hverfast full­
mikið um karlmenn. En sem
betur fer eiga þær það sam­
eiginlegt að sigrast á vanda­
málum sínum. Flestar á hnef­
anum. Sem er töff.
L
istamenn eru gjarna
fylgjandi hverskyns
framförum þótt vissu­
lega hafi sumir þeirra
tekið einarða afstöðu
gegn virkjunum á seinustu
árum í auknum mæli. Sumir
hafa meira að segja gert verk
sem virðast fyrst og fremst
vera innlegg í baráttu fyrir
verndun náttúrunnar eða
friði á jörðu, samanber yfir­
litssýningu Rúríar sem nú
stendur yfir á Listasafni Ís­
lands. Aðrir telja að fram­
farir skipti manninn mjög
miklu máli því annars væri
hann enn í torfkofunum
fjarri góðu gamni módern­
ismans. Víst er að án mód­
ernismans væri enginn póst­
módernismi en okkur varðar
ekkert um það í þessari grein
þótt einhverjir gætu verið
ósammála því.
Ekki lengur gæðastimpill
að sýna hjá I8
Sýningin Háspennulínur
samanstendur af innsetn­
ingu úr háspennulínum frá
Landsneti ásamt fimm ljós­
myndum af sömu köplum
þar sem þá ber við fagur­
bláan íslenskan himin svo
gengur undrum næst. Vissu­
lega er bláminn yndislegur
og teikningin sem vírinn
myndar á himninum er
virkilega einföld eins og sagt
er. Fallegt! Listrýni er hugsað
til ítalska fútúristans Pram­
polinis sem þótti ekkert
fegurra en flugvél á himni
og gerði margar stúdíur
þess efnis. Það má segja að
háspennulínur séu farar­
tæki samtímans auk þess
sem þær eru frábær minn­
ismerki um sigur viljans
yfir frumstæðri náttúrunni.
Ívar leitar þó ekki svo langt
aftur í aldirnar fagurfræði­
lega séð en sver sig frekar í
ætt við mínimalismann sem
átti sitt blómaskeið um mið­
bik síðustu aldar. Mínimal­
isminn barst hingað 30 árum
síðar og gerði allt vitlaust á
níunda áratugnum um það
leyti sem Ívar var að gera sín
vinsælustu stykki samkvæmt
hefðinni. Það má segja að í
listaverkum Ívars komi sam­
an fortíð og framtíð í áhuga­
verðum hlutföllum. Það
sama á reyndar við um I8
sem (þó) má muna fífil sinn
fegurri. Það er ekki lengur
gæðastimpill að sýna hjá I8
og núorðið stendur galleríið
fyrir eitthvað allt annað en
framsækni og nýsköpun. Það
er samt er gaman að koma
inn í gamla góða Gallerí I8
(einn af fáum opinberum
stöðum þar sem hundar eru
leyfðir) til að skoða eitthvað
háleitt hér og nú. Þá er það
skemmtileg nýjung að póst­
listi gallerísins sé orðinn
grænn. Það þýðir ekki að
hann sé grænt mónókróm
heldur að boðskort á opn­
anir eru ekki lengur prentuð
á pappír heldur send með
tölvupósti sem ennþá berast
í hús með vírum.
Handan við dægurþras
Háspennuvírar Ívars tjá lítið
sem ekkert og ef listunnand­
anum finnst sem verkin séu
að tala til sín er líklegt að
hann sé eitthvað að misskilja
því listamaðurinn vinnur
ekki með táknmál. Undir
stækkunargleri nýrrar aldar
verður hlutleysisleg ásjóna
verka af þessu tagi and­
lit hins opinbera; þau taka
alltaf afstöðu með valdinu.
Vissulega er möguleiki að
listamaðurinn hafi fundið
kjarnann í listrænni sköpun
og tjáningu og að sýningin
sé handan við allt dægurþras
og eðlilegra að skoða hana
út frá existensjalísku sjónar­
horni – „The expression that
there is nothing to express,
nothing with which to ex­
press, nothing from which
to express, no power to ex­
press, no desire to express,
together with the obligation
to express“ eins og Becket
orðaði það svo skemmtilega
– en það er ýmislegt sem
bendir til að svo sé ekki.
Auk verkanna í aðalrým­
inu sýnir Ívar ljósmynd sem
nefnist straumur. Á henni
má greina hvernig manns­
hönd gárar árvatnið, en áin
er einmitt uppspretta þess
afls sem háspennulínurn­
ar flytja. Því hefur þrálát­
lega verið haldið fram að
eftir Kárahnjúkavirkjun sé
ljóðagerð orðin að iðju villi­
manna en þetta verk er
óumdeilanlega ljóðrænasti
hluti sýningarinnar. Það
hefði reyndar verið gam­
an að sjá vír í vatni og hefði
það rímað skemmtilega við
umræðu dagsins í dag um
sæstreng til meginlands­
ins sem gæti vel gert Ísland
að nýlenduveldi samkvæmt
nýlegri greiningu. Landsnet
styður sýninguna og er rétt
að þakka þeim sérstaklega
fyrir það.
Niðurstaða: Ívar hefur
hæfileika til að sjá fegurðina
á óvæntum stöðum – hið há­
leita er hér og nú. Sýningin
setur virkjanir, háspennulín­
ur og Landsnet í spennandi
fagurfræðilegt samhengi.
Listamaðurinn mætti að
ósekju bæta tjáninguna.
Framfarir og afturför
Ásmundur
Ásmundsson
Myndlist
Háspennulínur /
Power Lines
Ívar Valgarðsson
I8 Gallery. Stendur til 5. maí 2012
Fegurð á óvæntum stöðum
Sýningin setur virkjanir, háspennu-
línur og Landsnet í spennandi
fagurfræðilegt samhengi.
„Listrýni er
hugsað til
ítalska fútúristans
Prampolinis sem
þótti ekkert fegurra
en flugvél á himni og
gerði margar stúdíur
þess efnis
Útskriftar-
sýning LHÍ
Útskriftarsýning nemenda
myndlistardeildar og hönn­
unar­ og arkitektúrdeildar
Listaháskólans var opnuð
í Listasafni Reykjavíkur í
Hafnarhúsi á laugardaginn
en sýningin stendur til 6.
maí. Verk nemenda á sýn­
ingunni eru afrakstur þriggja
ára náms við skólann. Út­
skriftarsýningin vekur jafnan
mikla athygli og mikil að­
sókn að henni. Í fyrra komu
18 þúsund gestir á þeim vik­
um sem sýningin var opin.
Hægt er að panta leiðsögn
um sýninguna.
Djass-
meistarar
í Eldborg
Djassararnir Chick Corea
og Gary Burton koma fram
á tónleikum í Eldborgar­
sal Hörpu á þriðjudagkvöld.
Félagarnir eru margfaldir
Grammy­verðlaunahafar en
Corea hefur 51 sinni verið
tilnefndur til verðlaunanna
og sextán sinnum hlotið
þau. Saman hafa þeir unnið
til fjögurra Grammy­verð­
launa. Tónleikarnir hefjast
klukkan 20 og miðaverð er
frá 4.990 til 9.990 eftir því
hvar setið er.
Sungið og
dansað
Söngfélagið Sálubót og
dansfélagið Vefarinn leiða
saman hesta sína og verða
með sameiginlega dagskrá í
Hofi 24. apríl klukkan 20.30.
Þar verða á boðstólum bæð­
ir söngur og dans. Hóparnir
verða með atriði einir og sér
en koma einnig fram sam­
eiginlega og þá munu dans­
ararnir í Vefurunum dansa
við söng Sálubótar. Frítt inni
fyrir 14 ára og yngri.
Kristjana
Guðbrandsdóttir
kristjana@dv.is
Bækur
Korter
Höfundur: Sólveig Jónsdóttir
Útgefandi: Forlagið