Dagblaðið Vísir - DV - 24.09.2012, Blaðsíða 22

22 Menning 24. september 2012 Mánudagur
Fimm nýir höfundar fá styrki
n Grafísk nóvella, ljóðabækur og textasöfn
Í
síðustu viku tilkynnti Katrín Jakobs­
dóttir, mennta­ og menningar­
málaráðherra, hverjir hlytu Ný­
ræktarstyrki Bókmenntasjóðs árið
2012. Þetta er í fimmta sinn sem þess­
um styrkjum er úthlutað. Athöfnin fór
fram í Gunnarshúsi, húsi Rithöfunda­
sambands Íslands, að Dyngjuvegi 8 í
Reykjavík.
Nýræktarstyrkjum er ætlað er
styðja við útgáfu á nýjum íslenskum
skáldverkum sem hafa takmarkaða
eða litla tekjuvon en hafa ótvírætt
menningarlegt gildi. Undir þetta svið
falla skáldverk í víðri merkingu þess
orðs. Til dæmis sögur, ljóð, barna­
efni, leikrit, eða eitthvað allt annað
og leitað er eftir breidd og fjölbreytni
í umsóknum.
Umsóknum um Nýræktarstyrki
hefur fjölgað töluvert frá því að þeim
var fyrst úthlutað árið 2008, en þá
bárust 9 umsóknir um 5 styrki, hver
að upphæð 200 þúsund. Árið eft­
ir, 2009, bárust 27 umsóknir um 6
styrki, árið 2010 bárust 39 umsókn­
ir um 5 styrki og árið 2011 bárust 30
umsóknir um 5 styrki. Í ár, 2012, bár­
ust 23 umsóknir um 5 styrki sem hver
er að upphæð kr. 200.000.
Hlutverk Bókmenntasjóðs er að
efla íslenskar bókmenntir og bókaút­
gáfu. Bókmenntasjóður styrkir með­
al annars útgáfu frumsaminna verka
og þýðingar bókmennta á íslensku,
en stuðlar einnig að markvissri kynn­
ingu íslenskra bókmennta heima og
erlendis og sinnir öðrum verkefnum
sem falla undir verksvið sjóðsins.
Nýræktarstyrki hlutu að þessu
sinni eftirfarandi verk og höfund­
ar: Fjarlægðir og fleiri sögur eft­
ir Dag Hjartarson. Á milli okk­
ar allt, ljóðabók eftir Heiðrúnu
Ólafsdóttur, Hulstur utan um sál
eftir Hugrúnu Ólafsdóttur, Segul­
skekkja eftir Soffíu Bjarnadóttur og
Mér þykir það leitt, grafísk nóvella
eftir Sunnu Sigurðardóttur. Hinn­
ar sömu og myndskreytti síðustu
skáldsögu Guðrúnar Evu Mínervu­
dóttur. n
Stoltir höfundar Þessir höfundar eiga eftir að láta að sér kveða í framtíðinni og fengu
stuðning frá Bókmenntasjóði.
Stjörnu-
grínisti
skemmtir
á Íslandi
Ari Eldjárn ætlar að troða upp
með einum vinsælasta skemmti­
krafti Svía, Johan Glans. Johan
mun skemmta á ensku í Þjóðleik­
húskjallaranum þann 29. sept­
ember næstkomandi.
Uppistand hans í Þjóðleik­
húsinu er hluti af „Johan Glans‘s
World Tour of Scandinavia“ og Ari
Eldjárn mun hita upp fyrir hann.
Johan þykir stórt nafn í Sví­
þjóð og hefur verið kallaður einn
fyndnasti maður landsins. Hann
hefur slegið í gegn í sænsku sjón­
varpsgríni og því er góðs að vænta
með komu hans á klakann.
Susanne Bier
svarar spurn-
ingum
Danski leikstjórinn Susanne Bier
hlýtur heiðursverðlaun RIFF í ár og
sækir hátíðina heim af því tilefni.
Hún þykir einn fremsti leikstjóri
Norðurlandanna um þessar mund­
ir og einn fremsti kvenleikstjóri
heims.
Susanne Bier skaust fyrst fram á
sjónarsviðið með rómantísku gam­
anmyndinni Den Eneste Ene fyrir
þrettán árum. Myndin naut mik­
illa vinsælda í heimalandi hennar
og víðar. Bier öðlaðist hins vegar
heimsfrægð fyrir myndina Hævnen
en hún hlaut bæði Óskarsverðlaun
og Golden Globe­verðlaunin sem
besta erlenda myndin í fyrra.
Þrjár myndir eftir Bier verða
sýndar á RIFF af þessu tilefni; Elska
þig að eilífu, Eftir brúðkaupið og
nýjasta myndin, Hárlausi hársker­
inn (Den Skaldede Frisör), sem
skartar Pierce Brosnan og Trine
Dyrholm í aðalhlutverkum. Bier
kemur til landsins til að veita verð­
laununum viðtöku þann 29. sept­
ember. Sama kvöld verður nýja
myndin sýnd og Bier situr fyrir
svörum áhorfenda.
Brot af
staðreynd
Brot af staðreynd er níunda ljóða­
bók Jónasar Þorbjarnarsonar.
Hann gekk frá henni til útgáfu
skömmu áður en hann lést síð­
astliðið sumar, einungis 52 ára að
aldri. Í fyrstu bók Jónasar kynnt­
ust lesendur þroskuðu skáldi sem
hafði greinilega þegar haft drjúg
kynni af heimi nútímaljóðlist­
ar; lifað þar, skynjað og hugsað.
Hann hélt tryggð við þennan tján­
ingarmáta. Þótt hann væri sískrif­
andi og setti heilmikinn prósa á
blað var ljóðið sá miðill sem hann
deildi með öðrum. Hann mótaði
smám saman sinn eigin ljóðaheim
og þar má rekja slóðir hans og
grennslast fyrir um kennileiti,
áningarstaði og stefnumót.
K
ristín Ómarsdóttir rithöfund­
ur fagnar stórafmæli sínu
um leið og hún gefur út nýja
skáldsögu. Hún verður fimm­
tug þann 24. september næst­
komandi. Nýútkomin bók hennar er
Reykjavíkursaga um unglingsstúlkuna
Millu sem er þunglynd og hefur misst
lífsviljann.
Kristín hefur skrifað skáldsögur,
smásögur, leikrit og ljóð í fjölda ára.
Hún hefur hlotið menningarverðlaun
DV og Grímuverðlaunin sem skáld
ársins. Í ár fékk hún birta eftir sig smá­
sögu í The New York Post og fékk lof­
samlega dóma.
Á síðasta ári gaf hún út bókina,
Við tilheyrum sama myrkrinu, af vin­
áttu: Marilyn Monroe og Gretu Garbo.
Bókin fékk feikigóða dóma og Kristín
fylgdi henni eftir með sýningu á teikn­
ingum sínum sem prýddu bókina í
Borgarbókasafninu.
„Ég var afar hrifin af Gretu Gar­
bo þegar ég var unglingur. Ég gleypti í
mig kvikmyndir og seinna fékk ég líka
áhuga á Marilyn Monroe. Ég ákvað að
teikna þær líka,“ segir hún og bendir á
eina teikninguna. „Kannski var það til
að gera hugarheim þeirra raunveru­
legri. Það þurfti að búa til sérheim fyrir
þær,“segir hún með bros á vör þar sem
hún hittir blaðamann og sýnir honum
teikningarnar á Borgarbókasafninu.
Fékk lof í The New York Times
Á árinu fékk hún verkið Children in
Reindeer Woods, útgefna af Open
Letter útgáfunni í Bandaríkjunum
og stuttu seinna fékk hún lofsamlega
gagnrýni um verkið birta í sunnudags­
útgáfu The New York Times. „Jú, það
var ánægjulegt,“ svarar hún aðspurð
um heiðurinn. En þá er hægt að telja
á fingrum annarrar handar sem hafa
verið þess heiðurs aðnjótandi. Kristín
tekur áfanganum af hógværð. „Ég var
vissulega ánægð með þetta en svo tek­
ur bara eitthvað annað við.“
Kannski skvísubók
Kristín segist fara í ferðalag í hvert
skipti sem hún sest niður við skrift­
ir. „Ég hlakka alltaf til að fara í þetta
ferðalag. Ég veit aldrei nákvæmlega
hvert ég er að fara en nýt þess að ferð­
ast,“ Kristín segir frá nýútkominni bók
sem er gefin út af Forlaginu. Ég skrifa
um hana Millu sem er 21 árs gömul
árið 2001. Hún þráir að lifa eðlilegu
lífi en getur það ekki. Hún er þung­
lynd og hefur misst lífsviljann,“ segir
hún og segist meðvituð um að sagan
sé í þyngri kantinum. Ég hafði gaman
af því að bók mín um Marilyn og Gretu
hafi verið kölluð skvísubók. Kannski er
þessi það líka, kannski alls ekki,“ bæt­
ir hún við.
Ekki endilega satt
Spurð hvort hún nýti persónulega
reynslu sína við skriftir, segir hún það
óhjákvæmilegt. „Það er þó ekki endi­
lega eitthvað sem er satt eða bundið
staðreyndum. Þetta er einhvers konar
ástand fremur en persónuleg reynsla.
Hún skrifar um unga konu á tíma­
mótum og stendur sjálf á tímamótum.
Hvernig er að verða fimmtug? „Mér
finnst það bara ágætt. Þetta verður sí­
fellt betra,“ segir hún og brosir. n
kristjana@dv.is
n Kristín Ómarsdóttir gefur út skáldsögu á fimmtugsafmælinu
Skriftir eru
ferðalag
Kannski er þetta skvísubók Kristín Ómarsdóttir hefur átt gjöfult ár. Nú fagnar hún
útgáfu Millu, nýrrar bókar, og um leið verður skálað fyrir fimmtugsafmæli hennar.
„Kannski
var það
til að gera
hugarheim
þeirra raun-
verulegri. Það
þurfti að búa
til sérheim fyrir
þær.