Dagblaðið Vísir - DV - 22.06.2011, Qupperneq 23

viðtal | 23Miðvikudagur 22. júní 2011
hugsaði ég: Bíddu, hvað á ég að gera?
Á ég að fara heim með skottið á milli
lappanna og segja fjölskyldunni að
þetta hafi ekki gengið. Ég vissi ekk-
ert hvað ég ætti að gera. Maður er
bara að reyna að komast aftur inn í
eitthvert eðlilegt horf. Ég hafði aldrei
verið ólögleg í Bandaríkjunum áður,
aldrei.“ Þegar þessi leið gekk ekki leit-
aði hún nýrra leiða.
Var ekki á góðum stað í lífinu
Linda segist ekki hafa verið á góðum
stað á þessum tímapunkti í lífi sínu.
„Ég var ekkert á góðum stað, hvorki
sálarlega né tilfinningalega, á þess-
um tíma. Ég var að hætta með kær-
astanum í Kaliforníu. Það var svona
svolítið djammtímabil á manni,
ég var nýskilin og það var allt ein-
hvern veginn að gerast á sama tíma.
Dóttir mín að flytja aftur út og bara
beið eftir að ég kæmi. Ég var und-
ir pressu að standa mig. Yngri dótt-
ir mín var á Íslandi og beið eftir því
hvort við myndum flytja út eða ekki.
Sem móðir þá vill maður redda öllu.
Þannig að ég hugsaði bara: Ég verð
að gera eitthvað. Ég hef alltaf verið
úrræðagóð og er alin þannig upp.“
Linda bjó á þessum tíma á hóteli í
Kanada og byrjaði að umgangast fólk
sem hún þekkti lítið. „Ég var í kring-
um eitthvert fólk sem ég varla þekkti,
bjó á hóteli og ég var bara í einhverri
krísu.“ Hún kynntist fólki sem kynnti
fyrir henni auðvelda leið til að kom-
ast yfir til Bandaríkjanna. „Þau sögðu
mér að þau væru ekki með neina
áritun því þau væru á sakaskrá en
vissu hvað væri hægt að gera til að
komast yfir. Við förum alltaf svona
yfir, sögðu þau.“
Þau kynntu hana fyrir Indian Ex-
press eða indíánahraðlestinni. Linda
segir það vera helstu smyglleiðina frá
Kanada og yfir til Bandaríkjanna. Það
hafi hún hins vegar ekki vitað á þess-
um tíma.
Fór ólöglega á spíttbát
til Bandaríkjanna
„Þetta var svona indíánasvæði sem
er friðað og yfirvöld mega ekki fara
þangað nema að vera með einhverja
heimild. Þetta eru kanadískir indí-
ánar sem fólk borgar til að komast
yfir til Bandaríkjanna. Ég spurði þá
hvort þetta væri öruggt. Þeir sögðu
að þetta væri ekkert mál, tæki bara
10 mínútur og þá væri ég komin
yfir. Ég sagði þeim að ég vildi ekki
vera ólögleg þarna en þeir sögðu:
„Þú ferð bara yfir og gengur frá þín-
um málum og kemur svo aftur.“ Það
var það sem ég ætlaði að gera. Þetta
er stærsta smyglsvæðið frá Kanada
yfir til Bandaríkjanna. Fólk, dóp og
bara hvað sem er. Þetta er í raun opið
svæði að fara í gegn. Þetta er leiðin
sem flestir ólöglegir innflytjendur
fara. Þeir borga indíánunum fyrir.
Þú ferð í bát frá einni höfn til ann-
arrar. Það er engin lögregla eða neitt
þarna. Þetta var bara eins og í ein-
hverri James Bond-mynd, ég fór í bát
með manni með grímu og byssu og
svo bara búmm, var ég komin yfir,“
segir Linda sem hélt þá að hún væri
sloppin yfir til Bandaríkjanna. Það
reyndist þó ekki raunin.
Vinurinn kjaftaði frá
Linda hafði fengið vin sinn til að taka
farangurinn hennar með sér yfir
landamærin þar sem það var ekki pláss
fyrir hann í bátnum. Hún beið á hóteli
hinum megin við landamærin eftir að
vinurinn kæmi með töskurnar hennar.
Vinur hennar var hins vegar stoppaður
í landamæraeftirliti þar sem farið var í
gegnum farangurinn hans.
„Þeim fannst grunsamlegt að
hann væri með svona mikinn kven-
fatnað í bílnum. Hann segir að kær-
asta sín eigi þetta. Þeir trúðu honum
ekki og brutu hann niður. Þeir kunna
alveg að brjóta fólk niður sérstaklega
ef það er ekki krimmar og kann ekki
að ljúga, þá brotnar fólk alveg niður.
Hann brotnaði og sagði allt. Sagði
hvar ég væri, hvað ég hefði verið að
gera og að ég væri ólögleg.“
Linda beið á hótelinu eftir vin-
inum sem aldrei kom. Í staðinn var
bankað á dyrnar hjá henni og þar
á ferð voru lögreglumenn. „Ég var
virkilega hrædd. Maður hefur aldrei
lent í neinu svona. Þetta var ekkert
létt ákvörðun, stundum tekur mað-
ur bara ranga ákvörðun fyrir það
sem maður telur að muni skila réttri
niðurstöðu. Ég réttlætti þetta í hug-
anum með því að ég hefði verið að
fara út af dóttur minni, ég væri að
fara að redda þessu.“
Vissi að hún væri að brjóta
af sér
Linda segist strax hafa gert sér grein
fyrir því hvað hún hefði gert. Enda
vissi hún allan tímann að þetta væri
ekki löglegt. „Auðvitað vissi ég allan
tímann að þetta væri ólöglegt.“ Hún
ber lögreglumönnunum sem hand-
tóku hana vel söguna. Segir þá hafa
verið viðkunnanlega en gert henni
grein fyrir því að hún hefði brotið af
sér. „Þau sögðu mér að þau myndu
fara með mig fyrir dómara og sögðu
mér að ég væri ekkert í góðum mál-
um því ég hefði vitað að þetta væri
ólöglegt. Mér hefði verið neitað um
að koma inn í landið sex mánuðum
fyrr þannig að ég væri að fara að fá
kæru fyrir að fara ólöglega inn í land-
ið. Sem er náttúrulega bara dómur,“
segir hún alvarleg er hún rifjar upp
þennan örlagadag í lífi sínu.
Sá útidyrnar og hljóp út
„Ég var bara skíthrædd, skalf bara og
var í handjárnum og allt. Ég fór þarna
í lögreglubílnum og maður var nátt-
úrulega bara alveg rosalega hrædd-
ur. Þau fóru með mig í dómhúsið í
þessum litla bæ, Plattsburgh.“ Þar
fór hún fyrir dómara sem sagði við
hana að hún gæti verið að horfa fram
á tveggja ára dóm. Þá hrundi heimur
Lindu. „Ég var bara í sjokki með gíf-
urlega innilokunarkennd. Var búin
að sitja í einhverjum klefa fyrst, búin
að vera handjárnuð og maður er
náttúrulega ekkert með sjálfum sér.
Maður er hræddur og þetta er svo
óraunverulegt. Þetta er bara eins og
í einhverri bíómynd. Ég sat þarna á
ganginum og lögreglumaðurinn sem
var með mér vorkenndi mér svo. Ég
sat bara og grét og brotnaði gjör-
samlega saman. Ég var ekki sett í
handjárn og sat bara frammi á gangi
og átti að bíða. Þegar ég sat þarna
þá bara helltist þetta allt yfir mig í
einu. Ég fékk bara þvílíkt kvíðakast í
bland við innilokunarkennd og auk
þess hafði ég verið að drekka áfengi
kvöldið áður og var líka í algjöru
sjokki. Þá horfði ég og sá útidyrnar og
bara hljóp út. Lögreglumaðurinn var
bara eitthvað að tala í símann og ég
bara fór.“ Linda segist ekki hafa gert
sér grein fyrir því hvað hún væri að
gera, hún vildi bara komast burt.
Ætlaði að komast út úr bænum
„Ég vissi ekkert hvað ég var að gera.
Maður tekur svona ákvörðun út frá
ótta og síðan var ég með gífurlega
innilokunarkennd. Ég var nýbúin að
hringja í dóttur mína og segja henni
að ég væri komin yfir landamærin.
Síðan var ég bara að hlaupa og eina
hugsunin var að komast aftur yfir
landamærin. Ég vissi ekkert hvar ég
var. Linda faldi sig í görðum og í ein-
um garðinum komu lögreglumenn
með hunda inn í garð og Linda faldi
sig undir sólpalli. „Hundurinn kom
alveg að mér og þefaði af mér en lét
ekki vita. Ég lokaði bara augunum.
Síðan fóru þeir í næsta garð og ég fór
áfram. Ég ætlaði mér að komast út úr
bænum.“
Bensínafgreiðslumaður
kjaftaði frá
Þegar hún kom út úr bænum þá
gekk hún eftir hraðbrautinni í um
það bil tvo tíma þangað til hún kom
að bensínstöð. Alls staðar í kringum
hana voru lögreglumenn að leita að
henni. „Þegar ég var búin að vera á
flótta í einhverja fjóra til fimm tíma
þá gekk ég inn á bensínstöð og ætl-
aði að nota salernið þar. Ég gerði mér
ekki grein fyrir því að það væri búið
að fjalla um strokið í sjónvarpinu í
þessum smábæ. Ég fór á salernið og
ætlaði að finna út hvar ég væri og
hvað ég myndi gera. Ég velti því fyr-
ir mér að segja þeim að koma að ná
í mig þangað. Þetta væri bara bull.
Þegar ég kom fram áttaði ég mig á því
að maðurinn í afgreiðslunni hafði
þekkt mig og hringt á lögregluna. Þá
beið ég bara, þá vissi ég að þeir væru
að koma að ná í mig,“ segir hún.
Allir í fangelsinu þekktu hana
Þá var farið með Lindu í fangelsi
bæjarins. Þar þekktu hana allir enda
lítill bær og allir höfðu fylgst með
fjölmiðlaumfjölluninni um strok
hennar úr dómhúsinu. „Allar kon-
urnar í fangelsinu horfðu á mig og
ég skyldi ekkert í þessu. Ég var þvílíkt
fræg í bænum. Fékk besta lögfræð-
inginn og allt,“ segir Linda og hlær.
Hún dvaldi í bæjarfangelsinu í tvo
mánuði. Það var ekki slæm dvöl að
hennar mati. Næst var hún færð í rík-
isfangelsið. „Það var hræðilegt fang-
elsi. Það var eins og einhverjar fanga-
búðir. Þegar ég kom þangað þá voru
þar eiturlyfjaneytendur, vændiskon-
ur og allt þar á milli.“ Þar var hún
þar til dæmt var í máli hennar. Þá
var hún send í annað fangelsi. „Þar
byrjaði uppbygging. Þá gat ég loksins
andað. Þá var ég búin að sætta mig
við þetta og ákvað að gera eins gott úr
þessu og mögulegt væri. Þar fékk ég
að fara í líkamsrækt og til sálfræðings
einu sinni í viku.“
„Mitt eðli að hlaupa“
Hún segir fjölskyldu sína hafa ver-
ið mjög hrædda þegar hún heyrði af
handtökunni og svo strokinu. „Auð-
vitað voru þau í sjokki. Ég gat alveg
hringt í þau þegar ég var komin í
fangelsið sem ég fór í eftir að ég var
dæmd en talaði við þau í gegnum
sendiráðið þar áður.“ Hún segir þetta
hafa tekið á þau öll. Sérstaklega dæt-
ur sínar tvær. „Þetta var náttúrulega
rosalega erfitt tímabil fyrir þær, en
þær eru sterkar og duglegar stelp-
ur sem vissu að mamma þeirra væri
enginn asni og myndi koma ágæt-
lega út úr þessu. Maður náttúrulega
verður bara að ákveða það. Þetta er
bara lífsreynsla sem maður verður
að tækla. Eins og ég segi, ég var ekki
á góðum stað á þessum tíma. Þegar
maður lendir í ákveðinni krísu og
veit ekki hvert maður á að fara þá
verður maður eins og innilokað dýr.
Mitt eðli er ekki að sitja, mitt eðli er
að hlaupa. Það er það sem ég gerði
og það kostaði mig mitt frelsi í 21
mánuð.“
Strípuð í fangelsi
Hún segist hafa lært margt af mistök-
um sínum. Dvölin í fangelsinu hafi
skilað henni út sem betri manneskju.
„Það var ekki farið með mig sem ein-
hvern fanga þannig séð. Ég nýtti tím-
ann til uppbyggingar. Maður kemur
þangað og er bara strípaður og er
ekki með neitt. Hárlengingarnar eru
farnar og engar snyrtivörur. Mað-
ur er bara með einn galla og maður
hefur ekkert val um að vera í tískunni
eða vera í Bebe-galla. Það eru engin
merki í fangelsinu, ekkert Bebe eða
Guess,“ segir hún og hlær. „Ég kynnt-
ist fullt af yndislegum konum þarna
sem ég mun halda áfram að vera í
sambandi við,“ segir Linda sem er
ákveðin í að læra af reynslunni.
Frelsið og fortíðin
„Ég segi fyrir mitt leyti að stundum
gerast slæmir hlutir sem eru guðs
samvisku til góðs. Það er mín trú. Ég
er algjörlega á betri stað í dag. Ég er
miklu rólegri og bara í friði. Mig lang-
ar mikið að fara í fangelsin hér heima
og styrkja kvenfanga. Ég er mjög
ákveðin í að láta gott af mér leiða,“
segir Linda en hún var ekki sátt við
þá fjölmiðlaumfjöllun sem mál-
ið fékk á sínum tíma. „Það var bara
bull þessi umfjöllun. Það var verið
að blanda einhverjum eldgömlum
málum inn í þetta frá því ég var með
Frelsið. Það kemur þessu ekkert við,“
segir Linda en talað var um það í fjöl-
miðlum þegar fjallað var um málið.
„Fólk þarf bara að lifa í sátt og fyrir-
gefningu við fortíðina og lifa bara í
núinu. Lifa í dag. Þetta gerðist fyrir
ellefu árum síðan og kemur mínu lífi
í dag ekkert við. Fólk er bara mann-
legt og gerir mistök. Ef ég var sek þá
var ég sek gagnvart guði og minni trú
og minni fjölskyldu. Þetta féll bara
út af slúðri. Það var enginn feluleik-
ur í gangi. Lífið heldur áfram og trú-
in byggist á fyrirgefningu og að gera
upp ákveðna hluti,“ segir Linda og
vill ekki ræða málið frekar.
Henni sjálfri að kenna
Linda kom til landsins fyrir rúmri
viku og er því rétt að venjast frelsinu
utan rimlanna. „Ég er er hér í Hveró
hjá pabba og með fjölskyldunni og
fæ gífurlegan stuðning.“ Hún má ekki
fara til Bandaríkjanna næstu fimm
árin en segir það ekki skipta máli.
„Stefna mín í lífinu hefur breyst eftir
þetta. Ég hef engan áhuga á að fara
aftur út til að búa úti. Húsið mitt er
farið. Dóttir mín flutti í minni íbúð
og líf mitt er ekki lengur þarna úti. Sá
kafli í mínu lífi er bara búinn. Ég er
ekkert reið út í Bandaríkin, þetta var
bara mér sjálfri að kenna. Mér finnst
þeir vissulega vera harðir. Þeir tóku
svolítið á mér á sínum tíma þarna í
Minneapolis og ég ætla mér að tala
við utanríkisráðuneytið um það
sem gerðist þar. Ég lærði hins vegar
á þessu og þessi reynsla breytti lífi
mínu til hins betra,“ segir Linda og
er viss um að henni hafi verið ætlað
eitthvað með þessu. „Það var tilgang-
ur með þessu. Það átti bara að stoppa
mig. Það átti að láta mig horfast í
augu við vissa hluti. Það er ákveðinn
sársauki sem ég hef þurft að vinna úr
síðustu tíu ár. Ég held að þetta hafi
verið uppgjör fyrir mig til að horf-
ast í augu við sársauka fortíðarinnar.
Eignast fyrirgefningu við guð, menn
og sjálfa mig. Ég var ekki samkvæm
sjálfri mér.“ viktoria@dv.is
„Ég réttlætti þetta
í huganum með
því að ég hefði verið að
fara út af dóttur minni,
ég væri að fara að redda
þessu.
„Þetta var bara
eins og í einhverri
James Bond-mynd, ég
fór í bát með manni með
grímu og byssu og svo
bara búmm, var ég komin
yfir.
Eftirlýst Lýst var eftir Lindu í fjölmiðlum eftir að hún flúði úr dómhúsinu. Þaðan flúði hún Linda lagði á flótta úr þessu dómshúsi í Plattsburgh í New York-fylki.
Frjáls Linda horfir björtum augum til framtíðar og ætlar sér að nýta reynsluna af fangelsisvistinni til góðs.