Dagblaðið Vísir - DV - 11.03.2013, Blaðsíða 8

8 Fréttir 11. mars 2013 Mánudagur
Konan gaf
honum nýra
n Fékk sýkt blóð eftir alvarlegt bílslys n Læknaðist af lifrarbólgu C en þurfti nýtt nýra
F
yrir rúmum þrjátíu árum lenti
Björn Magnússon í alvarlegu
bílslysi. Björn stórslasaðist og
annað nýrað í honum sprakk.
Í kjölfarið þurfti Björn að fara
í aðgerð í Bandaríkjunum þar sem
hann fékk blóð sem var sýkt af lifrar-
bólgu C. Með öflugri lyfjameðferð
tókst að lækna Björn af sjúkdómn-
um en ekki betur en svo að nýrað í
honum skemmdist. Það var svo fyr-
ir tveimur árum sem hann fékk nýtt
nýra að gjöf frá eiginkonunni.
Hélt hann væri með flensu
Björn var einn þeirra líffæraþega
sem hittast á þriðjudagsmorgnum í
húsnæði SÍBS. Þeir gera þetta viku-
lega, hittast og bera saman bækur
sínar yfir kaffibolla og deila ráðum
og reynslu. Nú vilja þeir deila reynslu
sinni með þjóðinni til þess að hvetja
fólk til umhugsunar. Það getur skipt
sköpum að fólk hafi tekið afstöðu og
greint upphátt frá því að ef til þess
kemur þá megi nýta úr því líffærin.
Þeir vita það manna best.
Aðstæður þeirra eru eins ólíkar og
þeir eru margir. Lengi vel vissi Björn
ekki hvað var að honum. „Ég hélt
alltaf að ég væri með flensu. Ég fór í
skoðun til læknis og allt en fékk alltaf
að heyra að ég væri svo fínn og flottur
að það væri ekkert að mér þegar það
kom svo í ljós að ég var með bullandi
lifrarbólgu.“
Slapp alltaf fyrir horn
Lifrarbólguna fékk hann á spítala í
Bandaríkjunum. „Það eru mörg ár
síðan. Að vísu fór ég út með staurfót á
hægri og báðar hendur lamaðar. Það
gerði illt verra. Ég var orðinn alveg
fastur en það var hægt að losa um
það. Engu að síður myndi ég sparka
í rassgatið á þeim sem gaf mér sýkt
blóð ef ég myndi ná honum,“ segir
hann.
Hann dregur upp peysuna og
sýnir stórt ör á hendinni. „Ég er með
mörg minnismerki. Hér sérðu ör eft-
ir að þeir björguðu á mér hendinni.
Þeir færðu taugarnar.“
Áverkana hlaut hann í bílslysi
þegar hann var þrítugur. Fram að
því var hann hinn hraustasti. „Þess
vegna lifði ég þetta bílslys af. Ég var
85 kíló þegar ég fór inn á spítalann og
65 kíló þegar ég kom út af honum. Ég
var á Range Rover sem ég gjöreyði-
lagði og fékk ofan á mig. Það sprakk
í mér annað nýrað og ég stórslasaðist
en slapp fyrir horn. Síðan hef ég alltaf
verið að sleppa fyrir horn.“
Erfið meðferð
Það tókst meira að segja að lækna
lifrarbólguna. „Ég var á mjög sterk-
um lyfjum og fór í gegnum erfiða
meðferð. En ég var heppinn því það
var hægt að lækna mig. Um helming-
ur þeirra sem voru þarna með mér
náðu bata en um einn fjórði hluti
hópsins gafst upp á fyrstu vikunum.
Ég hélt að ég þyrfti bara að fá
sprauturnar einu sinni og trúði því
ekki að þetta gæti verið svona vont.
Annað átti eftir að koma á daginn. Ég
þurfti að fá þessar sprautur fimmtíu
sinnum, alltaf á föstudögum því ég
varð alltaf fárveikur eftir þær og lá
fyrir yfir helgina, hálfmeðvitundar-
laus og hristist bara og skalf. Þetta var
rosaleg meðferð.“
Lyfin höfðu tilætluð áhrif en þar
sem þau voru svo sterk eyðilögðu
þau líka í honum nýrað. Á tímabili
virtist þessi sjúkraganga aldrei ætla
að taka enda og Björn fór í gegnum
djúpar lægðir. „Þetta var svo langvar-
andi tröppugangur niður á við. Ég
var farinn að hugsa „hvað gerist
næst? Hvernig gæti þetta versnað?““
Fann fyrir þunglyndi
Ekki hjálpaði ljósfælnin. „Á tímabili
var ég með svo mikla ljósfælni að
ég mátti ekki vera þar sem ljós var
þannig að ég var alltaf með lambhús-
hettu, meira að segja inni.“
Þunglyndið náði tökum á honum
um tíma og hann hálfpartinn gafst
upp. „Fyrir mér var þetta orðið hálf-
tilgangslaust allt saman. Ég var al-
veg búinn á því og fannst allt vera á
niðurleið. Það var mjög erfitt. Þetta
var aukaverkun sem aldrei er talað
um og týnist í öllu hinu. En sem bet-
ur fer á ég góða fjölskyldu sem studdi
við bakið á mér og gerir það enn.“
Félagi hans skýtur því inn að það
sé í raun með ólíkindum að Björn
hafi haldið geðheilsunni í gegn-
um allt þetta ferli. „Ég veit ekki hvar
ég væri ef ég ætti ekki svona sterka
konu,“ segir Björn.
Loksins orðin eitt
Eftir nýrnaskiptin er Björn hressari
en hann hefur verið í áraraðir. Í raun
má segja að hann hafi öðlast nýtt líf.
„Áður en ég fór í aðgerðina fór ég í
blóðskilun þrisvar í viku, fjóra tíma í
senn. Ég gerði eiginlega ekkert ann-
að, þetta tók gífurlega á. Það var
verið að hreinsa í mér blóðið og ég
var bara þreyttur eftir það. Ég bara
tórði.“
Eins og fyrr segir þá fékk Björn
nýrað úr konu sinni. „Konan mín
gaf mér nýra,“ segir hann brosandi.
„Það var fullt af fólki sem bauð mér
nýra,“ segir hann, „margir.“ Það er
af sem áður var þegar fólk þurfti að
vera náskylt til þess að láta nýrun
ganga á milli. Nú eru lyfin orðin svo
öflug að það þarf ekki. „En hún bauð
mér nýrað og það var auðveldast. Í
stað þess að taka einhverja menn
og senda þá í skoðun fór hún strax
í skoðun og þá kom í ljós að hún
hentaði vel sem nýrnagjafi. Þannig
að þessi ákvörðun var tekin. Hún
hefur ekki verið tilbúin til að sjá á
eftir mér strax,“ segir hann og kímir.
Félagar hans eru hins vegar
forvitnir að vita hvort það komi upp
á milli þeirra hjóna að hún hafi gef-
ið honum líffæri. „Nei, nei. Alls ekki.
Ég hef hins vegar stundum sagt að
nú værum við loksins orðin eitt,“
segir hann og hlær. „Ég held að hún
hafi verið að bjarga sonum okk-
ar. En læknirinn talaði við hana til
þess að passa upp á að ég væri ekki
að pressa á hana eða neitt svoleiðis,
það er fylgst vel með því.“
Stefnir á heimsleikana
Þegar búið var að taka þessa
ákvörðun þurftu þau hjónin að bíða
eftir lækni sem kom að utan á hálfs
árs fresti til þess að framkvæma
þessa aðgerð. „Þessi læknir kemur
hingað og gerir nokkrar aðgerðir á
meðan hann dvelur hér, eina aðgerð
á dag. Það var ekki alveg öruggt að
við fengjum að fara í þessa aðgerð á
þessum tímapunkti því það kom upp
bráðatilvik þar sem einstaklingur
þurfti að fara strax í aðgerðina og þá
færðumst við aftur. Þannig að það var
ekki víst að við myndum nást í þeirri
ferð og það var óþægileg tilhugsun
að þurfa að bíða í hálft ár í viðbót.“
Sem betur fer gekk þetta þó allt
saman upp og á þrettándanum fékk
Björn nýrað úr konunni sinni. „Að-
gerðin er oft erfiðari fyrir gjafann en
hún fann ekki fyrir þessu og var far-
in heim daginn eftir. Það var ótrúlegt.
Hún fór svo aftur til læknis viku síðar
til að láta taka saumana en síðan hef-
ur hún ekki fundið fyrir þessu.“
Eftir allt er með ólíkindum hvað
Björn er brattur. „Það er mesta
furða segir hann og brosir.“ Hann
er mun hraustari en áður og stefn-
ir á heimsleika líffæraþega í Suður-
Afríku í júlí. „Mér líður bara nokkuð
vel.“ n
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
ingibjorg@dv.is
Úttekt
2. hluti
„Nú
erum
við loksins
orðin eitt
Samheldin Björn
fékk nýra frá eiginkonu
sinni og segir að þau
séu loksins orðin eitt.
MYND SIGTRYGGUR ARI