Dagblaðið Vísir - DV - 11.03.2013, Blaðsíða 12

12 Erlent 11. mars 2013 Mánudagur
Vilja blátt bann
við tyggigúmmí
n Bresk miðbæjarsamtök hafa fengið nóg n Fyrirmyndin sótt til Singapore„Það er ógerningur
að þrífa þetta allt
upp; bæði er það tíma-
frekt og ekki síst ógeðfellt.E
f fer sem horfir verður Milton
Keynes, 226 þúsund manna
bær í Buckinghamskíri í
Englandi, sá fyrsti í landinu
til að banna jórturleður, eða
það sem oftast er kallað tyggigúmmí,
jafnvel tyggjó. Hver sá sem gripinn er
við að japla á tyggigúmmíi mun, ef af
verður, verða sektaður á staðnum.
Tillaga þessa efnis verður tek­
in fyrir í bæjarráði á næstunni. Að
henni standa miðbæjarsamtökin Af­
ter8, en í þeim eiga fulltrúa fjölmörg
fyrirtækja í miðbænum. Markmið­
ið með lagasetningunni er að freista
þess að draga úr kostnaði sem hlýst af
þrifum á gangstéttum sem þaktar eru
tyggjóklessum. Samkvæmt frétt Daily
Mail um málið var kornið sem fyllti
mælinn talning sem leiddi í ljós að á
einni gangstéttarhellu í miðbænum,
30 sentímetrum að lengd og breidd,
reyndust 22 tyggjóklessur.
19 krónur á hverja klessu
Þeir sem tala fyrir málinu segja að
tyggjóklessurnar séu plága. Þær fest­
ist við skótau fólks og séu þess utan
mikil sjónmengun.
Hópurinn, After8, kallar nú eftir
sjónarmiðum almennings áður en
forsvarsmenn leggja tillöguna fyrir
bæjaryfirvöld.
Talskona After8, Carmel Blyth,
segir í samtali við Daily Mail að út­
reikningar sýni að það kosti tíu pens,
jafnvirði 19 íslenskra króna, að fjar­
lægja hverja einustu klessu af gang­
stéttinni. Inni í þeirri tölu eru laun
þess sem sér um þrifin og efnin sem
notuð eru til verksins. „Það er ógern­
ingur að þrífa þetta allt upp; bæði er
það tímafrekt og ekki síst ógeðfellt.
Við erum að reyna að vekja fólk til vit­
undar um vandann og hvetja íbúa til
að sýna tillitssemi. Þetta er vandamál
í miðbæ Milton Keynes en ég er líka á
þeirri skoðun að þetta sé vandamál á
landsvísu.“
Ár í fangelsi fyrir brot
Þó bærinn geti orðið sá fyrsti á Bret­
landseyjum til að banna notkun
tyggigúmmís á almannafæri er hug­
myndin ekki ný af nálinni. Í Singa­
pore hefur í níu ár verið bannað að
nota tyggjó nema í lækningaskyni.
Bannið var sett til að sporna við
sóðaskap. Lee Kuan Yew velti fyrst
árið 1983 fram þeim möguleika að
banna tyggjó, sem var orðið til veru­
legs vansa víða um landið. Fólk var
farið að klína notuðu tyggigúmmíi
í póstkassa, skráargöt og jafnvel á
lyftuhnappa. Það var skilið eftir hvar
sem er á svæðum þar sem almenn­
ingur hafði aðgang; jafnt í strætis­
vögnum sem á torgum. Tyggjó­
klessur voru farnar að hafa áhrif á
lestarsamgöngur; hurðir voru hætt­
ar að lokast vegna tyggjóklessa, að
því er fram kemur í æviminningum
Lee Kuan Yew.
Það var svo árið 1992 sem bann
við tyggigúmmíi var sett á. Eft­
ir nokkurra mánaða aðlögunar­
tíma verslana hvarf vandamál­
ið að mestu, að því er fram kemur
á vef alfræðiritsins Wikipedia. Til
voru þeir sem reyndu að smygla
tyggigúmmíi frá nágrannalandinu
Malasíu en ríkis stjórnin tók hart
á brotunum. Árið 2004 var slakað
lítið eitt á klónni þegar ríkisstjórn­
in tilkynnti að heimilt væri að tyggja
gúmmí sem ávísað væri af læknum,
til dæmis nikótíntyggjói. Þannig
hefur það verið til dagsins í dag. Og
sektin fyrir að rjúfa innflutnings­
bannið er ekkert smáræði: Tíu þús­
und dalir, eða 1,2 milljónir íslenskra
króna.
„Ef þú getur ekki hugsað nema
tyggja, fáðu þér þá banana,“ hafði
BBC eitt sinn eftir Lee Kuan Yew,
þegar tyggjóbannið var til umfjöll­
unar.
„Ekki stórt vandamál“
Daily Mail hefur eftir forseta bæjar­
stjórnar, Andrew Geary, að hann
geti ekki lofað því að tillagan verði
að lögum en segist opinn fyrir öllu.
„Ef fólk vill koma með tillögur til
okkar þá hlustum við. Það erfið­
asta við svona bann væri að fram­
fylgja því. Ég lít ekki á tyggjóklessur
sem stórt vandamál í okkar samfé­
lagi en ef fólk er almennt á því máli,
og reynsla annarra sýnir að svona
bann hefur áhrif til batnaðar, þá er
ég til í að skoða málið.“ n
Baldur Guðmundsson
blaðamaður skrifar baldur@dv.is
Jórtrað í hernum Tyggigúmmí
nýtur mikilla vinsælda á heimsvísu,
jafnt í íþróttum sem á vígvellinum.
Alex Ferguson
Knattspyrnustjóri
Manchester
United, er líklega
sá maður á Bret-
landseyjum sem
frægastur er fyrir
notkun tyggjós.
Ætli hann klíni því
á Old Trafford?
Vandamál víða um heim
Kínverskir ræstitæknar unnu
hörðum höndum, með fremur
frumstæðum aðferðum, gegn
tyggjóklessum í aðdraganda
Ólympíuleikanna í Peking
árið 2008. Bretar íhuga nú að
banna jórturleður.
Áfram leiðtogi
stjórnarandstöðu
Aung San Suu Kyi var endurkjörin
í embætti leiðtoga Lýðræðis­
fylkingarinnar, stærsta stjórnar­
andstöðuflokksins í Mjanmar, á
sunnudag. Tæplega 900 fulltrúar
flokksins sóttu flokksþing flokks­
ins og hlaut Aung San Suu Kyi yfir­
burðakosningu í embættið. Flokk­
urinn náði nokkrum fulltrúum
sínum á þing í þingkosningunum
í fyrra og á flokksþinginu um
helgina voru línurnar lagðar fyrir
næstu kosningar sem fram fara í
landinu árið 2015.
Suu Kyi, sem hlaut friðarverð­
laun Nóbels árið 1991, sat í stofu­
fangelsi í nær fimmtán ár eftir að
herforingjastjórn Mjanmar, áður
Búrma, setti Lýðræðisfylkingu
hennar miklar og þröngar skorður.
Norðmenn
græða á olíunni
Norski olíusjóðurinn skilaði 13,4
prósenta ávöxtun á síðasta ári.
Þetta er næst besti árangur sjóðs­
ins frá upphafi, samkvæmt frétt
breska ríkisútvarpsins, BBC. Í fyrra
nam tap sjóðsins 2,6 prósentum.
Talið er að verðmæti olíusjóðsins
nemi nú 450 milljörðum punda,
eða tæpum 85 þúsund milljörðum
króna. Ástæða þessarar miklu
ávöxtunar sjóðsins á síðasta ári er
hækkandi verð í hlutabréfum sem
sjóðurinn á hlut í. Þá breytti sjóð­
urinn fjárfestingarstefnu sinni og
seldi meðal annars stóra hluti í
fyrirtækjum á borð við Vodafone,
BG Group og ExxonMobil.
Nýr forseti
kjörinn 14. apríl
Venesúelamenn munu ganga til
kosninga þann 14. apríl næstkom­
andi þar sem nýr forseti verður
kjörinn. Þetta var tilkynnt á sunnu­
dag. Hugo Chavez, sem gegnt
hafði embætti forseta frá 1998,
lést í síðustu viku eftir baráttu við
krabbamein. Samkvæmt ákvæð­
um í stjórnarskrá landsins þarf að
halda kosningar innan 30 daga
frá fráfalli forsetans. Stjórnarand­
stæðingar í Venesúela fullyrða að
yfirvöld hafi brotið gegn stjórnar­
skrárákvæðum þegar varaforseti
landsins, Nicolas Maduro, tók við
embættinu. Benda þeir á ákvæði í
stjórnarskránni sem kveður á um
að forseti þingsins eigi að taka við
þegar slíkar aðstæður koma upp.
Flest bendir til þess að Maduro,
sem verður í framboði þann 14.
apríl, verði kjörinn forseti en hann
var einn helsti bandamaður og
samstarfsmaður Chavez.