Dagblaðið Vísir - DV - 20.05.2014, Blaðsíða 20

Útgáfufélag: DV ehf. • Stjórnarformaður: Þorsteinn Guðnason • Ritstjóri: Reynir Traustason • Aðstoðarritstjóri: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir Ritstjórnarfulltrúi: Ingi
Freyr Vilhjálmsson • Umsjónarmaður innblaðs: Viktoría Hermannsdóttir • Umsjónarmaður helgarblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir • Framkvæmdastjóri
og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson • Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • Dreifing: Árvakur
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéttASkot
512 70 70FR jál S t, ó Háð DAg b l Að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AðAlnÚmeR
RitStjóRn
áSkRiFtARSími
AUglýSingAR
Sandkorn
20 Umræða Vikublað 20.–22. maí 2014
Ég er eins og
Chaplin
Ást við
fyrstu sýn
Ég var
óánægður
Ég væri
bara dáinn
Öskrandi stálfuglar
Elísabet Markúsdóttir slasaðist alvarlega í bílslysi. – DV Tatíana Ósk og Eddi Demo eru kærustupar og bestu vinir. – DV Róbert Marshall fékk höfuðhögg. – DV
E
in stærsta auðlind Íslendinga
er lítt snortin náttúra með allri
sinni fegurð og friðsemd. Úti
um allt land er að finna staði
þar sem fólk getur notið þess að
fara um án þess að nútíminn elti
það uppi með þyrlum eða óheftum
fjölda vélknúinna tækja.
Dýrð hinnar íslensku náttúru
er ekki aðeins í byggðum hálend-
isins eða á fjarlægum stöðum svo
sem Hornströndum þar sem heils-
árs byggð ert ekki til staðar. Í næsta
nágrenni við höfuðborgina er Esjan
með sínum dásemdum og Úlfars-
fellið hefur þá sérstöðu að vera fjall
í miðri borg. Þúsundum saman leit-
ar gangandi fólk í þær gæðastundir
sem fást með því að vera úti í nátt-
úrunni með sjálfum sér. Göngu-
fólk hefur sérstaklega sótt í þessi
lífsgæði. Kyrrðarrofið felst í þyrlum
sem halda uppi reglubundum ferð-
um á slóðir sem ættu að vera laus-
ar við hávaðann og spaðasláttinn
nema í neyðartilvikum. Fólk sem
ekki nennir að ganga finnur sér þá
auðveldu lausn að svífa upp á fjöll
og borga fyrir upplitið. Svo slær það
sér á lær, bendir til himins, og segir:
„þarna fór ég“.
Sífellt færist í vöxt að þyrlur þeyt-
ist með nútímafólkið um fjöll og
óbyggðir og valdi ónæði þeim sem
sækjast eftir kyrrðinni. Göngu-
maður á Úlfarsfelli þarf skyndi-
lega að leggja á flótta vegna þess að
þyrla, full af letingjum, birtist sem
stormsveipur. Nokkrum sinnum á
hverjum sólardegi birtist öskrandi
stálfuglinn með hávaða og yfirgangi.
Minna er um slíkt á Esjunni þótt það
hljóti að þróast í aðra og verri átt.
Hugmyndir eru meira að segja uppi
um að skemma þessa náttúruperlu
Reykvíkinga með því að setja upp
kláfferju svo fólk geti skotist þang-
að upp á örfáum mínútum. Ef trunta
nútímans fær að ráða för verður
friðurinn vandfundinn. Sjón- og
hljóðmengun mun skemma fyrir
þeim sem vilja njóta en ekki þjóta.
Á endanum verður ekki eftir neinu
að slægjast með því að leita á áður
fáfarnar slóðir.
Hugmyndir eru uppi um að
banna lágflug yfir Hornströndum
þar sem fjöldi fótgangandi ferða-
manna leitar í kyrrðina og fegurðina
án þess að valda mengun. Þetta er
frábær hugmynd sem ætti að útfæra
enn víðar. Við eigum umfram allt að
gæta þess að halda í ómengaða nátt-
úrufegurð eins og kostur er. Þyrl-
ur eiga ekki að vera leyfðar nema til
að bjarga fólki eða til að gefa hreyfi-
hömluðum kost á að komast á eft-
irsóknarverða staði. Það er engin
ástæða til þess að þyrlur séu að
þvælast um með fullfrískt fólk þar
sem kyrrðin á að ríkja. Við eigum
að sýna landinu og náttúrunni þá
virðingu að halda stálfuglunum frá
einhverri sérstæðustu og fegurstu
náttúru heims. Fólki í fullu fjöri er
engin vorkunn að láta reyna á fætur
og lungu til að njóta náttúru Íslands.
Við þurfum að finna jafnvægið sem
tryggir friðinn.n
Sannfæring Brynjars
Aðkoma Brynjars Níelssonar að
lagasetningu um skuldaleið-
réttingar hefur sýnt ágætlega
fram á hve hugmyndin um að
kjörnir fulltrúar eigi að fylgja
sannfæringu sinni er marklítil
í raun. Þannig tók Brynjar sæti
Vilhjálms Bjarnasonar í efnahags-
og viðskiptanefnd til að kjósa
með frumvarpinu. En svo ákvað
Brynjar að vera ekki viðstaddur
atkvæðagreiðsluna um frumvarp-
ið í þinginu og sjálfur ætlar hann
ekki að nýta sér skuldaafskrift-
irnar enda hefur hann sjálfur lýst
sig andsnúinn þeim. Persónuleg
sannfæring Brynjars virðist litlu
skipta í samanburði við pólitíska
hagsmuni.
Málsvörn Jóns Ásgeirs
Frétt um Aurum-málið sem birt-
ist í fréttatíma Stöðvar 2 á laugar-
daginn vakti talsverða athygli. Í
fréttinni var viðtal
við Gest Jónsson,
lögmann Jóns Ás-
geirs Jóhannesson-
ar, eiginmanns
aðaleiganda fyrir-
tækisins sem á
Stöð 2. Inntakið
í fréttinni var það mat Gests að
allir sakborningar í málinu yrðu
sýknaðir, meðal annars Jón Ás-
geir, en réttarhöldum í málinu er
nú lokið. Fréttinni var svo slegið
upp á Vísi. Stundum getur verið
sérstaklega gott að vera kvæntur
eiganda fjölmiðlafyrirtækis.
Róleg rannsókn
Seinagangur yfirvalda vegna
rannsóknar á leikamáli innan-
ríkisráðuneytisins sætir nokkurri
furðu. Málið er
sáraeinfalt og
snýst um að upp-
lýsa hver í innan-
ríkisráðuneytinu
lak minnisblaði
um hælisleitand-
ann Tony Omos
til Fréttablaðsins og Morgun-
blaðsins fyrir hálfu ári. Ofarlega
á lista grunaðra eru Hanna Birna
Kristjánsdóttir innanríkisráð-
herra og aðstoðarmenn henn-
ar, Gísli Freyr Valdórsson og Þórey
Vilhjálmsdóttir. Ráðherrann,
sem er æðsti yfirmaður lögreglu,
hafði sjálfur látið rannsaka mál-
ið innanhúss sem skilaði engu.
Saksóknari var þó ekki sáttur og
hefur krafist ítarlegrar rannsókn-
ar sem nú fer fram á hraða snig-
ilsins.
Björgvin bæjarstjóraefni
Björgvin G. Sigurðsson, fyrrverandi
ráðherra, var skilinn eftir á köld-
um klaka þegar ríkisstjórn Geirs
Haarde hrökklaðist frá völdum.
Undanfarið hefur hans helsta
starf verið að vera menningar-
blaðamaður á Pressunni undir
ritstjórn Björns Inga Hrafnsson-
ar. En nú gæti verið að rofa til
því fullyrt er að Björgvin stefni á
bæjarstjórastólinn í Árborg. Ásta
Stefánsdóttir er í 5. sæti, baráttu-
sæti, hjá Sjálfstæðisflokknum og
kannanir benda til þess að hún
nái ekki kjöri. Björgvin sér tæki-
færið og hefur tekið að sér kosn-
ingastjórn Samfylkingar í von um
bæjarstjórastól í framhaldinu.
Reynir Traustason
rt@dv.is
Leiðari
Valli sport og Pollapönk brutu siðareglur. – DV
Í
nýrri skýrslu Rauða krossins,
Hvar þrengir að, kemur fram að
nær níundi hver einstaklingur er
fastur í viðjum fátæktar, úrræða-
leysis og einangrunar. Staða
barna er eitt stærsta áhyggjuefnið,
börn sem búa við fátækt glíma við
félagslega einangrun og félagslegar
erfðir auka líkurnar á fátækt þeirra
þegar þau komast á fullorðinsár.
Börn sem búa við fátækt eru lík-
legri til að verða af sjálfsagðri og
nauðsynlegri grunnþjónustu á borð
við leikskóla, skólamáltíðir og frí-
stundaheimili og til eru dæmi þess
að börnum sé jafnvel vikið úr þjón-
ustunni vegna vangoldinna skulda
foreldra. Þannig skapast aðstöðu-
munur strax á æskuárum sem svo
getur haft óæskilegar afleiðingar.
Nauðsynlegt er að bregðast
hratt og fumlaust við skýrslu Rauða
krossins, ekki síst á vettvangi
Reykjavíkurborgar.
Rjúfum fátæktarálögin
Reykjavíkurborg á að þjónusta borg-
arbúa betur, veita dyggara stuðn-
ingsnet fyrir fjölskyldur sem búa við
fátækt, hækka fjárhagsaðstoð, fjölga
virkniverkefnum og stuðla að auk-
inni þátttöku fólks almennt í samfé-
laginu.
Fyrst og fremst verður þó að rjúfa
vítahring fátæktar og koma í veg fyr-
ir að hún erfist milli kynslóða. Ein
stærsta og árangursríkasta aðgerðin
til þess er að afnema gjaldskrár fyrir
leikskóla, grunnskóla og frístunda-
heimili. Þannig léttum við byrðum
af barnafólki og tryggjum börnum
tekjulágra sömu grunnþjónustu og
hinum tekjuhærri.
Núverandi gjaldheimta bitnar
verst á tekjulágum fjölskyldum,
enda eru gjaldskrárnar ótengdar
tekjum fólks. Hjón með eitt barn í
leikskóla og eitt í grunnskóla greiða
um 500 þúsund krónur á ári, sama
hvort þau eru á lágmarkslaun-
um eða hátekjufólk. Þannig myndi
muna mestu fyrir tekjulægstu fjöl-
skyldurnar ef gjaldskrárnar yrðu
afnumdar.
Auknar ráðstöfunartekjur
og jöfnuður
Leikskólar, skólamáltíðir og frí-
stundaheimili eiga að vera fyrir öll
börn. Efnahagslegar hindranir eru
því ólíðandi. Eina leiðin til að tryggja
raunverulega jöfn tækifæri barna til
góðrar menntunar og frístunda-
starfs er að afnema gjaldskrárnar.
Það eru engin rök fyrir því að
innheimta hundruð þúsunda skóla-
gjöld í leikskóla, ekki frekar en fyrir
grunnskóla, framhaldsskóla eða há-
skóla. Menntun á að vera gjaldfrjáls
– hún á að vera fyrir okkur öll óháð
efnahag. Sama gildir um frístunda-
heimilin – þau eiga að vera fyrir öll
börn og það eru engin haldbær rök
fyrir gjaldskrám þar, ekki frekar en
fyrir félagsmiðstöðvastarf unglinga.
Útópía eða raunhæft verkefni?
Verkefnið kann að hljóma stórt,
enda telja sumir að gjaldskrárnar
dekki kostnaðinn vegna leikskóla,
skólamáltíða og frístundaheim-
ila. Það er auðvitað ekki rétt – og
verk efnið er vel raunhæft. Foreldr-
ar greiða 10% af kostnaðinum við
þjónustuna, hin 90% eru þegar
greidd úr borgarsjóði.
Á fjórum árum getum við stig-
ið skrefið til fulls og afnumið gjald-
skrárnar með öllu. Til þess þarf
að hækka framlag til skóla- og frí-
stundasviðs um 750 milljónir, eða
0,9% af tekjum borgarsjóðs á ári.
Peningarnir eru til, verkefnið rúm-
ast vel innan fimm ára áætlunar
borgarsjóðs og útilokar ekki að hægt
sé að vinna önnur mikilvæg verk-
efni á sama tíma.
Það eina sem þarf til að innleiða
gjaldfrjálsa leikskóla, skólamáltíð-
ir og frístundaheimili er pólitískur
kjarkur og ábyrg fjármálastjórn
þar sem forgangsraðað er í þágu
barna. Vinstri græn eru reiðubúin
til þess. n
Burtu með fátækt
Sóley Tómasdóttir
oddviti Vinstri grænna í Reykjavík
Kjallari
„Leikskólar, skóla-
máltíðir og frí-
stundaheimili eiga að
vera fyrir öll börn.
„Ef trunta nútím-
ans fær að ráða
för verður friðurinn vand-
fundinn.