Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1908, Page 51

45
Dagslátturnar (900 Q faðniar) sem sljettaðar voru ctlls á Jjessum áruni liafa verið
1861—70
1871- -80
1881—90
320 dagsl.
630 —
1280 —
1891—00
1901 — 05...
1906 ...
3780 dagsl,
3105 —
674 —
Frá 1861 lil 1906 eru sljettaðar 9789 dagsláttur alls. Fyrstu 30 árin er unnið liægt
og bitandi, en svo fara sljettanir vaxandi ár frá ári. Milli 1891 —1900 er sljettað
eins mikið á 7^/a ári og á 30 árum fyrir 1891, og 1901—05 er sljellað jafnmikið á
3V2 ári eins og gjört var á 30 árum fyrir 1891. Framförin í sljettunum er mjög
mikil eítir 1890 og enn meiri eftir aldamótin.
Með því áframhaldi við sljettanir á túnunum sem var árið 1906, yrðu tún-
in 1906 öll sljettuð á 90 árum.
2. Kálgarðar og sáðreitir. Hjer er farið eftir skýrslum búnaðarfjelaga um
það hve miklu landi hafl verið breytt í kálgarða frá 1893- 1906 og það síðan hor-
ið saman við skýrslur hreppstjóranna. Iválgarðar voru auknir:
1893—95 rneðaltal ............................. 20500 — 23 vallardagsláltur á ári.
1896—00 — ................ ....... 26800 = 30 — - —
1901—05 — ........................... 38100 = 42 — - —
1906.................... .................... 39640 = 44 — - —
Eftir skýrslum hreppstjóra voru kálgarðarnir á landinu árið 1892 alls 533 vallard.sl.
Við liafa hæst eftir þessum skýrslum 1893—1906 ............... 483
Flatarmál kálgarða ætli að vera 1906............................ 1016 —
En eftir skýrslum hreppsljóra var Jiað ...................... 960
Mismunur 56
sem vel getur llafa lagst niður á 13 árum.
3. Garðar, girðingar og varnarskurðir. í hreppstjóraskýrslunum er að
eins skýrt frá túngörðum en J>eir ekki greindir að eftir efni. Túngarðar liafa verið
skráðir eftir þeim
1861—69 meðaltal
1871 -80 —
1881—00 —
9000 faðm.
10000 —
18000 —
1891—00 meðaltal
1901—05
1906 ..........
21000 faðm.
19500 —
3479 —
1904—6 eru að eins J)eir túngarðar taldir í hreppstjóraskýrslunum, sem ekki koma
í skýrslur húnaðarijelaga.
Eftir skýrslum húnaðarfjelaga hafa verið hlaðnir garðar, grafnir varnar-
skurðir og gjörðar virgirðingar sem voru alls árlega:
1893—95 meðaltal........ 43600 faðm. 1901- 05 meðáltal........... 65800 faðm.
1896—00 — ... 63300 — 1906 ................ 138628 —
Görðunum í hreppstjóraskýrslunum 1893—1903 er haldið hjer fyrir utan, en garð-
arnir 1904—06 taldir hjer með,
í Lhsk. 1906 hls. 97—98 hefur verið gjörð áætlun um, live langan tíma
myndi þurfa til að girða þau tún sem þá voru ógirt og var giskað á 27 ár, en 40
ár lil J)ess að girða þau öll eins og J)au eru. Þar er giskað á að túngarðar muni
vera alls 670 mílur á lengd. Nú ættu 242 mílur af þeiin að vera búnar. Með því
áframhaldi sem var árið 1906 ættu öll túnin sem nú eru ógirt, að vera girt á 13
árum. Gaddavírsgirðingarnar eru lljólbvgðar og ódýrar inunu þær vera. — Varnar-
skurðir eru hjer laldir með lúngirðingum, en munu ekki vera það nema stundum,
gamlir garðar J)urfa viðhald, en þrátt fyrir J)að eru alhnikil líkindi til J)ess .að J)ví
nær öll tún á landinu verði girl á næslu 20 árum.
4. Vatnsveitingar. Vatnsveitingaskurðir, sem grafnir liafa verið eftir skýrsl-
unum frá búnaðarljelögunutn og eftir hreppstjóraskýrslunum eru skeyttir svo saman
að frá 1893—1904 eru skýrslur húnaðarfjelaganna lagðar einar til grundvallar, fyrir
þann tíma eru hreppstjóraskýrslurnar einar til. En 1904—06 eru báðar skýrslurnar