Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1908, Blaðsíða 120

114
2. Þcir sem hafa þegið aj sveil hafa verið á ýmsum tímum í hlutfalli við
fólkstöluna á 1703 landinu eptir manntalinu: 11.8° o 1870 5.6%
1801 . ., ... 4.6— 1880 3.4—
1850 2.1 — 1890 3.3—
1860 2.7— 1901 3.0—
og sem næst 1901 er tala styrkþurfa þangað til 1905.
Eptir skýrslum um efnahag sveitasjóðanna, hefur tala sveitarómaga ogþurfa-
heimila verið á ýmsum tímum eptir miðja 19. öldina og fram til 1906.
Fólks- Sveitarómagar Þurfa- Ómagatala
Árin: tala undir 16 ára—yfir 16 ára heimili alls
1861 ... 66,797 2,284 777 3,061
1871 — 80 meðaltal 71,104 • # • 4,749
1881 — 90 ... 71,686 2,905 579 3,484
1891—95 71,805 2,167 583 2,750
1896—00 ... 75,854 278 1,829 323 2.430
1901 78,470 328 1,628 552 2,508
1902 ... 79,000(?) 294 1,602 538 2,434
1903 79,700(?) 157 1,713 469 2,339
1904 ... 80,000(?) 142 1,634 501 2,277
1905 80,500(?) 145 1,723 383 2,251
1901—05 meðaltal ... 79,534 213 1,660 483 2,361
1906 81,500 152 1,442 324 1,918
Sveitaþyngslin hafa verið minst 1850 á öldinni sem leið. Eptir það kemur
fjárkláði, og fátækt, sem mun hafa staðið hæst 1870. Harðærið milli 1880 og 1890
sýnist vera búið að jafna sig árið 1890. Eptir 1890 liefur ómagatalan alll af farið
lækkandi, og verið lægst um langan aldur árið 1906.
Af hverjum 100 manns hafa verið á sveit, eptir skýrslunum um efnahag
sveitasjóðanna eptir 1860.
1861 ..........
1871—80 meðaltal
1881—90 ---
1891—95 ---
1896—00 ---
1901—05 ----
1906 ..........
4,5°/o eða 22 hver maður
6.7— — 15 — —
4,9— — 21 — —
3.8— — 28 — —
3.2— — 32 — —
3,0— — 33 — —
2.3— — 42 — - -
Eptir lölkstalinu eru þeir ávall færri, sem taldir eru á sveit, en eptir reikn-
ingum sveitasjóðanna sjálfra. Þessu veldur, að í reikningunum, eru þeir, sem geng-
ið hafa úr, og þeir sem bæst liafa við ómagatölunu á árinu hvorutveggju taldir, en
fólkstalið sem fer fram á einum degi um land allt lelur ef vill hvorugan. Svo er
þess að gæta, að þegar fólkstal er tekið, þykir mörgum leitt að spyrja um það, og
þó menn sjeu spurðir, er ekki víst að þeir, sem eru á sveit kannist við það, og
þannig falla sumir, sem á sveit eru burtu úr ómagatölunni.
Hlutfallið við fólkstöluna í kaupstöðum, og öðrum hreppum, en kaupstöð-
unum fjórum var 1901 eptir sveitareikningunum:
í kaupstöðunum fjórum voru á sveit.............................. 2,5°/o
í sveita og kauptúnahreppum.......................................... 3.3—
Á öllu landinu.......................................................... 3^2—