Lögmannablaðið - 01.07.1998, Page 17

er í flestum tilfellum krafist að um-
sækjandi gangist undir lögmanns-
próf (bar exam) áður en málflutn-
ingsréttindi verði veitt af hæstarétti.
Undantekningar frá prófi miðast
einkum við þá, sem hafa þegar
öðlast réttindi í öðru fylki, starfað í
a.m.k. 5 ár við lögmennsku eða
hlotið tiltekinn stigafjölda á lög-
mannsprófi. Málflutningsréttindi
eru bundin tilteknu fylki og veita
rétt til málflutnings fyrir öllum
þrem dómstigum þess fylkis.
Lögfræðingar með próf frá er-
lendum lagaskólum eiga í
nokkrum erfiðleikum með að að-
lagast þessu kerfi. Undantekninga-
laust er þeim ekki heimilt að gang-
ast beint undir lögmannspróf. Þó
viðurkenna nokkur fylki svo-
nefnda meistaragráðu (LLM) frá
viðurkenndum bandarískum laga-
skólum til jafns við JD gráðu. Sam-
kvæmt upplýsingum frá Lög-
mannafélagi Bandaríkjanna er hér
einungis um tvö fylki að ræða,
Connecticut og New York. Þá geta
lögfræðingar með prófgráðu frá
öðru Common Law landi (t.d.
Kanada, England eða Ástralíu)
gengist undir próf í Kaliforníu,
Colorado og Norður-Karólínu.
Réttur til málflutnings fyrir alrík-
isdómstólum er byggður á nokkuð
öðrum forsendum. Þar er hver og
einn dómstóll sjálfstæður og setur
sínar eigin réttarfarsreglur. Verða
lögfræðingar því að afla sér mál-
flutningsréttinda fyrir hverjum
dómstóli fyrir sig, þ.e.a.s. viðeig-
andi umdæmisdómstólum, áfrýjun-
ardómstólum og síðan Hæstarétti
Bandaríkjanna. Almenn krafa er að
umsækjandi hafi öðlast málflutn-
ingsréttindi í a.m.k. einu fylki. Að
auki krefjast sumir dómstólar þess
að lögmenn standist fjölvalspróf
(multiple choice) í réttarfarslögum
dómsins, aðrir kanna einungis
sjálfstætt hæfi umsækjenda með til-
liti til almennra skilyrða. Nokkuð
er einnig um að alríkisdómstólar
krefjist að tilteknum fjölda próf-
mála sé lokið áður en málflutn-
ingsréttindi eru veitt.
Niðurlag
Margt er sameiginlegt í starfsemi
lögmannafélaga í BNA og á Íslandi,
ef undan er skilið umfang hennar.
Þó sumt sé ólíkt, er fyrirmyndin að
bandarísku lögmannasamtökunum
ættuð frá gamla móðurlandinu í
Evrópu, þ.e. Englandi. Mörg
grundvallarsjónarmið um sjálfstæði
lögmanna og stöðu þeirra gagnvart
dómstólum eru svipuð. Þá er
skylduaðild að samtökum lög-
manna talin heppileg í báðum
löndum. Ábyrgðartryggingar eru í
flestum fylkjum BNA ekki skyldu-
bundnar, þótt fáum lögmönnum
detti í hug að starfa án slíks bak-
hjarls. Öflun málflutningsréttinda
er nokkuð ólík, þó breyting sé yf-
irvofandi á Íslandi með tilkomu
prófrauna. Er gert ráð fyrir að hluti
prófrauna verði bóklegt próf, en
lögmannsprófið í fylkjum BNA er
allstaðar bóklegt próf byggt á
fjölvalsspurningum. Í Flórída tekur
prófið til 12 mismunandi fræði-
greina og 6 alríkisgreina.
Þess má geta í lokin að fram-
kvæmdavaldið, dómsmálayfirvöld í
hverju fylki, koma hvergi nálægt
veitingu starfsréttinga, eftirliti og
agavaldi yfir lögmönnum, eða
öðru sem varðar stéttina.
17Lögmannablaðið
Útleiga á
fundarsal.
Lögmenn geta fengið leigð-
an fundarsal á jarðhæð í hús-
næði félagsins fyrir t.d.
skiptafundi, gerðardómsmál
o.fl. Salurinn rúmar u.þ.b. 20-
25 manns ef setið er við borð
en annars eru sæti fyrir um
35-40 manns. Leiguverðið er
2.000 krónur fyrir klukku-
stundina auk virðisauka-
skatts. Innifalið er kaffi. Tek-
ið er við pöntunum á skrif-
stofu L.M.F.Í. í síma 568-5620.
Veiting málflutningsrétt-
inda heyrir undir hæsta-
rétt hvers fylkis.
Leiðrétting
Í síðasta tölublaði Lögmannablaðsins birtist
auglýsing frá löggiltum skjalaþýðendum og
dómtúlkum, Boga Arnari Finnbogasyni og
Lars H. Andersen. Þau mistök urðu við frágang
auglýsingarinnar að tölvupóstfang Boga Arnar
var rangt tilgreint. Rétta tölvupóstfangið er
bogiarnar@centrum.is