Úr þjóðarbúskapnum - 01.12.1960, Síða 17

BÚSKAPUR RÍKIS OG SVEITARFÉLAGA
ekki hægt að gera leiðréttingafærslur. Má því
gera ráð fyrir einhverjum skekkjum í þessu
sambandi.
3. Mótteknar afborganir. Hér eru færðar
allar greiðslur af útistandandi lánum með
ákveðnum afborgunum, hvort sem þau eru
löng eða stutt, og einnig lækkun á útistandandi
skuldum. Hins vegar eiga greiðslur á eftir-
stöðvum opinberra gjalda ekki að blandast
þessum lið.
4. Fjármagn frá fyrirtækjum sveitarfélaga.
Sáralítið fellur undir þennan lið, en hér eru
aðeins færð bein skil fyrirtækja á fjármagni
sínu eða hluta af því.
Skýringar á ílokkum úthliðar
I. Kaup fasteigna. Hér er eingöngu um að
ræða hús og jarðeignir, eftir því sem reikn-
ingarnir segja til um.
II. Ný fjármunamyndun. Nýrri fjármuna-
myndun innanlands er skipt í þrennt. Fyrsti
liður er vega- og brúargerð. Undir hann fellur
öll vegagerð sveitarfélaganna ásamt gatnagerð
í kaupstöðum og kauptúnum, þar með talin
holræsagerð, sem víða er svo samtvinnuð
gatnagerðinni, að sundurliðun yrði óraunhæf.
A sama hátt munu vatnslagnir að nokkru leyti
falla undir þennan lið, svo og malbikun og
gangstéttagerð.
I öðru lagi eru byggingar. Hefur verið reynt
að sjá til þess að ekki félli annað undir þann
lið. Er hér um að ræða byggingar vegna opin-
berrar starfsemi, svo og byggingar íbúðarhúsa,
enda þótt þau séu seld síðar.
í þriðja lagi er önnur fjármunamyndun. Þar
geta verið innfaldar byggingar, sem ekki er
getið sem slíkra í reikningum sveitarfélaganna.
Má í þessu sambandi nefna íþróttasvæði, en
þeim fylgja oft einhverjar byggingar, stofn-
kostnað vegna búreksturs og garðyrkju-
stöðva, vatnsveitur o. fl.
Eins og áður er sagt fellur rekstur vatns-
veitna, búrekstur o. fl. undir fyrirtæki sveitar-
félaganna, og þar eru taldar framkvæmdir,
sem kostaðar eru af sjálfsaflafé eða beinum
lántökum fyrirtækjanna. Framkvæmdir kostað-
ar af sveitarfélögunum og eignfærðar beint á
þeirra reikningum hafa hér ekki verið fluttar
á fyrirtækin, þótt þær séu notaðar í þeirra
þágu, heldur taldar til fjármunamyndunar
sveitarfélaganna.
III. Viðgerðir og viðhald. Þessum flokki er
skipt í tvennt, þ. e. viðhald gatna og vega
annars vegar og allt annað viðhald hins vegar.
Tölur yfir viðhald gatna og vega eru að því
leyti áreiðanlegar, að einungis er um framlög
til gatna og vega að ræða. Hins vegar hefur
í sumum tilvikum orðið að áætla skiptingu
slíkra framlaga í nýlagnir og viðhald.
I öðru viðhaldi er fyrst og fremst um við-
hald fasteigna að ræða, en einnig getur við-
hald tækja og áhalda verið innifalið. Vafalaust
kemur þó ekki allt slíkt viðhald hér fram,
heldur mun einhver hluti þess hafa fallið und-
ir IV. flokk, kaup vöru og þjónustu, í ósund-
urgreinanlegum tölum, sem undir þann flokk
hafa fallið.
IV. Kaup vöru og þjónustu. Þessum flokki
hefur verið skipt í tvennt, bein laun til ein-
staklinga og kaup á vöru og þjónustu frá at-
vinnulífinu. Þótt að sjálfsögðu sé um kaup að
ræða á erlendri vöru, fara þau kaup mest-
megnis um hendur innlendra fyrirtækja. Hefur
því ekki verið talið fært að flokka neitt undir
slík kaup frá útlöndum.
I mörgum reikningsliðum sveitarfélaganna
koma launin beint fram, svo að þar er auðvelt
um flokkun. En víða eru kostnaðarliðir færðir
án slíkrar sundurliðunar og þarf þá oft að
sundurgreina þá. I mörgum tilvikum hafa hin-
ir einstöku reikningsliðir, einkum hinir stærri,
verið teknir sérstaklega til sundurliðunar, og
hefur þá verið stuðst við hlutfallslega skipt-
ingu þeirra sömu liða hjá öðrum sveitarfélög-
um. Ymsir liðir eru þó blandaðir að þessu
leyti og innihalda bæði laun og kaup vöru og
þjónustu, án þess að nokkrar hliðstæður sé að
finna um slaptinguna. Hefur þá sá kostur ver-
15