Gerðir kirkjuþings - 2003, Qupperneq 14

finna niðurstöðu í ágreiningi varðandi prestssetur,
Eins og ég nefndi áður, er síðnr en svo nýmæli, að tekist sé á um einstök úrlausnareíhi,
í samskiptum ríkis og kirkju og þar hafa fjárhags- og eignamál löngum gefið tilefni til
langvinnra samningaviðræðna.
Fyrir tveimur árum skilaði sjö manna prestssetranefhd skýrslu og tillögum til
kirkjuþings um það, hvemig skyldi Ijúka samkomulagi íslenska ríkisins og
þjóðkirkjunnar frá 10. janúar 1997 varðandi prestssetrin. Taldi nefhdin nauðsynlegt,
að gerður yrði samningur milli ríkis og kirkju um eignarréttarstöðu og aðra réttarstöðu
prestssetra með því sem þeim fylgir. Nefndin kynnti fimm skilyrði þess, að samningur
tækist.
Síðan hafa þessi mál verið rædd milli ríkis og kirkju á gmndvelli þessara skilyrða, án
þess að samningur hafi verið gerður. Ég tel, að álitaefni liggi öll skýr fýrir og auk þess
hafa viðræður þróast á þann veg, að þær hafa farið fram milli forsætisráðherra og
biskups. Verður því ekki hærra stigið á leiðinni í leit að hagfelldri niðurstöðu með
samningi.
Gagnkvæmir hagsmunir tengjast því, að viðundandi lausn finnist. Snýst hún um
fjárskuldbindingu á móti eignaafhendingu en sagan kennir, að oft þarf nokkum tíma
til að meta slíka þætti til fulls og sætta sig síðan við, að í samningi felst, að hvomgur
aðili getur náð öllu sínu ffam. Allt hefur sirui tíma og hvenær tími samnings verður í
þessu máli get ég ekki sagt hér og nú en tel, að ekki skuli beðið lengi enn eftir lyktum
málsins.
Virðulegi þingforseti!
Af hálfu kirkjumálaráðherra er stefnt að því að flytja eina tillögu hér á þessu þingi og
snýst hún um nýjan grundvöll við ákvörðrm kirkjugarðsgjalds og skiptingu þess. Ég
ætla ekki að rekja efni þessarar tillögu hér en vil nota tækifærið til að þakka hina
miklu og vönduðu vinnu, sem liggur henni að baki og innt hefur verið af hendi á
vegum Kirkjugarðasambands Islands undir forystu Þórsteins Ragnarssonar.
Astæðan fýrir fýrirvara mínum um framlagningu tillögunnar er sú, að mér hefur ekki
gefist kostur á að kynna hana á vettvangi ríkisstjómarinnar. Gefist mér færi á því í
tæka tíð fýrir þá tímafresti, sem gilda hér á þinginu, kemur tillagan fram.
Ágætu þingfulltrúar!
Þegar samband ríkis og kirkju er rætt er staðið ffamrni fyrir þessari
grundvallarspumingu: Viljum við eiga þjóðkirkju?
Meiri hluti ffæðimanna hallast að því, að ákvörðun Þorgeirs ljósvetningagoða árið
1000 hafi frekar verið af pólitískum toga en trúarlegum. Alþingi féllst á ákvörðun
hans og landsmenn tóku kristni.
Enn er það hlutverk alþingis og landsmanna að ákveða, hvort Þjóðkirkjan lifi áffam -
en okkar, sem hér erum, að efla hana og styrkja, á meðan hún er við lýði. Mín ósk er,
að okkur famist það vel úr hendi, þjóðixmi og kirkju hennar til heilla.
Megi blessun fylgja störfum kirkjuþings!
12