Gerðir kirkjuþings - 2003, Qupperneq 85

sem þeir eiga rétt á. Bættar samgöngur á landi hafa einnig breytt þeim grundvelli, sem
núverandi skipan prestakalla byggist á.
Þá eru þessar tillögur lagðar fram með hliðsjón af ályktun Kirkjuþings 2002 á
þingskjali 51 þar sem kallað var eftir heildarendurskoðun á skipan prestakalla með
það að markmiði "að jafha þjónustubyrði presta, koma til móts við vanda stórra
safnaða og leggja grunn að nýrri heildstæðri skipan þessara þátta til eflingar kirkju og
kristni í landinu."
Ermfremur viljum við benda á þá staðreynd að aðalfundur Prestafélags Islands 2002
gaf stjóm félagsins heimild til að vinna að því og setja fram hugmyndir um breytta
skipan prestsþjónustu í landinu. Stjóm Prestafélagsins segir í sinni seinustu ársskýrslu
að brýnt sé að jafna þjónustubyrðar presta og að "fjölga prestum í stóm
prestaköllunum þar sem að núverandi ástand gefi prestum takmarkað svigrúm til að
annast ýmsa eðlilega prestsþjónustu."
Þá hafa héraðsfundir Reykjavíkurprófastsdæma (vestra 2002 og eystra 2003) ályktað
um þá óuppfylltu þjónustuþörf, sem þar blasir við. A Akureyri í Eyjafjarðar-
prófastsdæmi er einnig þörf á því að efla prestsþjónustu.
í Reykjavíkurprófastsdæmi eystra vom íbúar árið 2002 73.984 talsins. Þeim þjónuðu
10 sóknarprestar, 5 prestar og 1 héraðsprestur, sem þýðir að hvert af þessum 16
embættum þjónaði að meðaltali 4.624 manns. Sambærilegar tölur fyrir
Eyjafjarðarprófastsdæmi em 2.438 íbúar á hvert embætti. I eftirtöldum
prófastsdæmum em íbúar á hvert prestsembætti innan við 1.000 manns: I Múla-,
Austfjarða-, Þingeyjar-, Skagafjarðar-, Húnavatns-, Snæfellsness- og Dala-,
Rangárvalla-, Skaftafells- og svo Barðastrandarprófastsdæmi þar sem fæstir íbúar em
á bak við hvert hinna fjögurra embætta eða 440. Tífaldur munur er því hér á hágildi
og lággildi í þjónustubyrði eftir prófastsdæmum.
Heildarsýn á prestsþjónustu í landinu ásamt almennri jafnræðisreglu hafa mótað
þessar tillögur. Mikilvægt er að vinna að framtíðaskipan prestakalla af yfirvegun og
sanngimi, Aætlanir um sameiningu prestakalla eiga að vera samþykktar með góðum
fýrirvara þannig að sóknarbömin þurfi ekki standa í óvissu um hvort viðkomandi
sóknarprestsembætti verði auglýst eða aflagt við starfslok prestsins. Samkvæmt þessu
er ekki um það að ræða að prestum verði sagt upp embættum. Til grundvallar er lagt
að sameina beri þau prestaköll, sem em með 500 sóknarmenn eða færri, jafhframt því
sem. litið er sérstaklega til samgangna. í stefhumörkun um framtíðarskipan sókna,
prestakalla og prófastsdæma segir að hver prestur skuli þjóna að meðaltali 2000 til
3000 manns en vegna landfræðilegra aðstæðna í dreifbýli, svo sem vegalengda og
fjallvega, skuli þetta viðmið lækkað. í þéttbýli skuli sóknarprestar njóta stoðþjónustu
héraðspresta, sérþjónustupresta eða nágrannapresta. Þannig verður það verkefni
nánast allra prófastsdæma að takast á við tilfærslu embætta og endurskipulagningu
þjónustunnar.
Til að jafna þjónustubyrði presta, auka samstarf og bæta kirkjulega þjónustu þá getur
biskup Islands falið sóknarprestum, sem starfa í litlum prestaköllum, auknar
starfsskyddur í héraði eða stoðþjónustu við nágrannaprest, sem þjónar stóru
prestakalli, Settar eru fram eftirfarandi hugmyndir og dæmi:
Sóknarpresturinn á Eiðum taki að sér starfsskyldur á héraðsvísu.
83