Gerðir kirkjuþings - 2003, Síða 91

Þingsályktun um nýjan grundvöll að ákvörðun kirkjugarðsgjalds og skiptingu
þess
20. mál
Kirkjuþing 2003 ályktar að samþykkja nýjan grundvöll að ákvörðun kirkjugarðsgjalds
og skiptingu þess og heimilar fyrir sitt leyti flutning lagabreytingar þar að lútandi.
I. Starfsemi kirkjugarða og skipulag þeirra.
Kirkjugarðar starfa á grundvelli laga nr. 36/1993 með síðari breytingum um
kirkjugarða, greftranir og líkbrennslu. Hlutverk kirkjugarða er einkum tvíþætt.
Annars vegar að annast greftranir látinna og hins vegar að hafa með höndum
uppbyggingu og umhirðu garðanna. Hver kirkjugarður er sjálfseignarstofnum sem
kirkjugarðsstjómir sóknamefnda hafa umsjón með fyrir hönd safnaða undir yfirstjóm
prófasta. Kirkjugarðaráð hefur yfírumsjón með skipulagsmálum kírkjugarða á
landsvísu. Málefhi kirkjugarða era öðrum þræði heilbrigðismál og bygginga- og
skipulagsmál, og gætu því allt eins verið verkefni á vegum sveitarfélaga, fengju þau
tekjur til að annast þau.
II. Framlög ríkisins til kirkjugarða.
Fjárveitingar ríkisins til kirkjugarða era fólgnar í lögbundnu framlagi, svonefndu
kirkjugarðsgjaldi, sem er tiltekin fjárhæð samkvæmt 3. gr. laga nr. 36/1993 um
kirkjugarða, greftrun og líkbrennslu. Gjaldið tekur hækkunum á milli ára í hlutfalli við
hækkun á meðaltekjuskattstofni einstaklinga næstliðinna tveggja ára á undan
galdárinu. Gjaldið er greitt vegna allra einstaklinga, 16 ára og eldri sem búa á
viðkomandi svæði í lok ársins á undan g'aldárinu. Gjaldið er greitt mánaðarlega frá
ríkinu og nemur mánaðarlega greiðsla á árinu 2003 kr. 246,00 eða sem svarar til tæpra
3.000 króna á ári. Hluti gjaldsins, 8%, rennur í Kirkjugarðasjóð sem nýtir féð til að
jafha aðstöðu kirkjugarða með því að veita lán eða styrki þegar tekjur hrökkva ekki
fyrir útgöldum. Ef miðað er við meðalævilíkur 16 ára einstaklinga hér á landi lætur
nærri að ríkið greiði 190 þúsund krónur til kirkjugarða á ævi hvers einstakings.
III. Eðli kirkjugarðsgjaldsins.
Þótt í lögum sé kveðið á um gjald til kirkjugarða sem ríkið skili af óskiptum
tekjuskatti hefur ekki verið litið svo á að um sé að ræða skatta, afnotagjöld,
félagsgjöld eða aðrar sambærilegar lögþvingaðar tekjur sem innheimtar era af ríkinu.
Ekkert kirkjugarðsgald er lagt á einstaklinga og hækkanir á framlaginu til kirkjugarða
breyta engu um tekjuskatt manna. Um er að ræða bein framlög frá ríkinu sem bundin
eru í lögum með ákveðinni viðmiðun um hvemig þau skuli reiknuð. Þetta kemur m.a.
fram í því að í ijárlögum era framlögin sett fram sem vanalegar fjárveitingar á
gjaldahlið og tilgreind sem eitt af lögbundnum framlögum ríkisins í sérstöku yfirliti
nr. 5, en ekki sem markaðar skatttekjur til þessara aðila.
IV. Þróun kirkjugarðsgjaldsins frá 1991-2004.
Fjármálaráðuneytið hefur reiknað út þá þróun sem verið hefur á undanfomum áratug á
kirkjugarðsgjaldinu. Það athugast að tekjur komu einnig með markaðsgjaldi hluta
tímabilsins, sem síðan voru felldar niður.
89