Bændablaðið - 06.03.2014, Blaðsíða 36
36 Bændablaðið | Fimmtudagur 6. mars 2014
Í lok febrúar sl. var haldin
hin árlega Fagráðstefna
nautgriparæktarinnar í
Danmörku (Kvægkongres) en
tilgangur ráðstefnunnar er bæði
að vera einskonar uppskeruhátíð
kúabænda í Danmörku en einnig
að miðla nýjustu þekkingu til
bænda og annars fagfólks. Á
þessari árlegu ráðstefnu eru alltaf
tekin fyrir bæði pólitísk og fagleg
málefni nautgriparæktarinnar
og stendur ráðstefnan yfir í tvo
daga. Ráðstefnan hefur sótt í
sig veðrið á hverju ári og er í
dag ein umfangsmesta á sviði
nautgriparæktar sem haldin er í
norðurhluta Evrópu.
3.000 manna samkoma
Líkt og undanfarin ár var nú
sett þátttökumet en ráðstefnuna
sóttu rétt tæplega þrjú þúsund
manns, mest kúabændur en einnig
fagfólk úr öllum þjónustugreinum
nautgriparæktar, nemendur
bændaskóla, stjórnmálamenn og
annað áhugafólk um nautgriparækt.
Sem dæmi um gríðarlegan vöxt
ráðstefnunnar má geta þess að
árið 2011 var þátttökufjöldinn rétt
rúmlega ellefuhundruð. Undanfarin
ár hefur þátttaka erlendis frá einnig
aukist verulega og vegna þess hefur
áhersla einnig aukist á að flytja erindi
á ensku. Í ár var í fyrsta skipti hópur
Íslendinga á Kvægkongres, alls 14
þátttakendur, mest kúabændur en
einnig ráðunautar og dýralæknar.
Átta málstofur
Að þessu sinni var dagskrá þingsins
skipt í átta ólíkar málstofur (sjá
nánar hér á eftir) og voru flutt 60
ólík erindi þessa tvo daga. Verður
hér farið í stuttu máli yfir þessar
helstu málstofur en allt fagefni frá
ráðstefnunni, bæði hinar faglegu
greinar og þau erindi sem byggja
á þeim, er opið og aðgengilegt á
heimasíðu ráðstefnunnar: www.
kvaegkongres.dk. Þá var auk
framangreindra málstofa einnig hægt
að drekka í sig fróðleik í öllum kaffi-
og matarhléum en ótal fyrirtæki
voru með kynningar á göngum
ráðstefnuhallarinnar og mátti þar
sjá mjaltatækjaframleiðendur, dýra-
lækna fyrirtæki, ráðgjafarfyrirtæki,
banka og fleiri sem þjónusta
nautgriparækt í Danmörku.
1. Bústjórn
Með stækkandi búum í Danmörku,
en meðalkúabúið er um 160 árskýr
núna, breytist starf bóndans hratt
úr því að vera einyrki í að vera
framkvæmdastjóri. Það hentar fólki
misvel og sumum hreinlega afar
illa. Undanfarin ár hefur því aukist
verulega áhersla á að leiðbeina í
bústjórn, hvernig gott sé að standa
að stjórn starfsmanna o.fl. Auk þess
eykst krafa, með aukinni bústærð,
um gott skipulag og að hafa „allt í röð
og reglu“ – sem á reyndar einnig við
á öllum kúabúum. Í þessari málstofu
voru meðal annars ofangreind atriði
tekin fyrir og sérstaklega komið inn
á einföld ráð til þess að ná að virkja
starfsfólkið í því að gera betur og
betur og að halda starfsþrekinu og
– andanum uppi.
2. Stefnumörkun
Líkt og margir vita verður
kvótakerfi Evrópusambandsins
fyrir mjólkurframleiðslu afnumið
á næsta ári. Með þessa staðreynd
í huga eru danskir kúabændur nú í
óða önn að undirbúa sig undir enn
meiri framleiðslu og stærri bú, sem
þó eru fyrir þau stærstu að jafnaði
í Evrópu. Enn fleiri bændur stefna
í sömu átt. Í þessari málstofu var
m.a. komið inn á þessi mál og
hvernig afnám kvótakerfisins horfir
Fagþing naut gripa rækt arinnar
í Danmörku 2014 – fyrri hluti
Utan úr heimi
Eru mjaltaþjónar úreltir?
Á stærri kúabúum virðist sem
samkeppnishæfni mjaltaþjóna
falli hraustlega líkt og t.d. mörg
dæmi sýna frá Danmörku. Þar
virðist liggja fyrir að framtíðin
í mjólkurframleiðslu felist ekki
í mjaltaþjónum að minnsta
kosti miðað við kaupverð og
rekstrarkostnað mjaltaþjónanna
í dag, en greint er frá þessu á
vefsíðunni naut.is
Skýringin felst í því að á stærri
búum þarf hvort sem er að vera
með starfsmann eða starfsmenn
og þá er oftar en ekki jafn gott
að láta þá mjólka. Auk þess
er fjárfestingarkostnaður við
hefðbundið mjaltakerfi ekki nema
um þriðjungur þess að fjárfesta í
mjaltaþjóni.
Í Danmörku eru þónokkrir
að skipta úr því að vera með
mjaltaþjóna og yfir í hefðbundna
bása líkt og feðgarnir Poul og
Claus Drøhse, kúabændur í Alslev
við Løgumkloster, gerðu nýverið.
Þeir voru með fjóra mjaltaþjóna
en ákváðu að selja þá og setja
upp hefðbundinn mjaltabás með
sveifluarmi (swingover), þ.e.
mjaltatækjum öðrum megin bássins
í einu. Útreikningar sýna að við
þetta eitt ná þeir að spara sér um 10
milljónir króna á ári í rekstrarkostnað
og þar af er sparnaður vegna minni
rafmagnsnotkunar um 300 þúsund
krónur á mánuði.
Eftir breytinguna mjólka þeir
þrisvar á dag í nýja mjaltabásnum,
sem tekur 20 kýr hvoru megin og
er frá Gea Farm Technologies (áður
Westfalia) /naut.is/SS.
fyrir svörum.
Um þessar mundir er draugur á
ferð í Evrópu. Nei, það er ekki
draugur kommúnismans frá árinu
1848. Að þessu sinni flokkast
hann undir öfgafulla frjálshyggju
(ultraliberalisma) og er líka
nefnd „Washington konsensuet“
samþykktin. Hún gengur út á
einkavæðingu hagkerfisins og
minni umsvif ríkisvaldsins.
Föst í gildru Alþjóða
gjaldeyrissjóðsins
Knut Arne Sanden, ritari á
skrifstofu Alþýðusambands
Noregs í Brussel skrifaði um málið
í nationen fyrir skömmu. Hann
segir að hugmyndina megi rekja
til Alþjóða Gjaldeyrissjóðsins á
9. áratugi síðustu aldar. Þá hafði
olíuiðnaðurinn tvívegis gengið í
gegnum fjármálakreppu og stöðnun
í kjölfar þess. Gjaldeyrisvarasjóðir
voru notaðir til að veita
þróunarlöndum lán til margra góðra
hluta en einnig vondra hluta. Þegar
þessi lönd gátu svo ekki staðið við
endurgreiðslur lánanna, sátu þau föst
í gildru Alþjóða gjaldeyrissjóðsins.
Að þessu sinni eru það lönd
í Evrópu sem sitja í súpunni
en þar ráða ríkjum Alþjóða
gjaldeyrissjóðurinn, Evrópuráðið
í Brussel og Alþjóðabankinn í
Frankfurt, en það eru ólýðræðislega
samsett ráð og með litla reynslu í
lýðræðislegum stjórnarháttum.
Tilraunakanínur
Grikkland, Portúgal og Írland hafa
um árabil verið notuð til að prófa þá
stjórnarhætti sem áðurnefnd þrenn
samtök hafa innleitt. Þjóðir þessara
landa hafa verið „tilraunakanínur"
til að kanna hversu langt er unnt að
ganga í því að draga úr félagslegum
jöfnuði áður en þjóðirnar rísa upp
og mótmæla. Þegar þau mörk eru
fundin er afar líklegt að sú reynsla
verði notuð í fleiri löndum, fyrst
í Evrulöndum en síðan í öðrum
löndum ESB.
Frjálshyggjan birtist þá æ
ljósar sem eins konar trúarbrögð
þar sem boðað er að einkavæðing
sé alltaf besta og ódýrasta lausn í
efnahagsmálum. Það er skráð í hinn
nýja fjármála- og stöðugleikasáttmála
Evrópu, ESM, og því fylgt
eftir með „heildarúttektum" á
fjármálakerfinum þar sem áhyggjur
eru sagðar uppi um launaþróun og
kerfisbreytingar, þar sem í raun og
veru er kallað eftir sveigjalegra
kerfi fyrir atvinnurekandann.
Olli Rehn segir þörf á 15%
launalækkun á Spáni
Niðurstöðurnar eru svo boðaðar
á hverjum leiðtogafundinum
eftir öðrum. Olli Rehn, einn af
framkvæmdastjórum ESB, boðaði
nýlega að lækka þyrfti laun
spænskra launþega um 15% til
þess að útflutningur frá Spáni yrði
samkeppnishæfur á markaði. Ef það
gerist fylgja Portúgal, Frakkland og
önnur lönd ESB fljótlega á eftir.
Hinn 2. október sl. lagði ESB -
ráðið fram tvær hugmyndir. Önnur
fjallaði um fjárfestingaáætlun þess
efnis að 2% af þjóðarframleiðslu
Noregs verði varið til fjárfestinga í
orkuöflun, samgönguverkefnum og
til menntamála með það að markmiði
að skapa nokkrar milljónir nýrra
atvinnutækifæra á 10 ára tímabili.
Sú sparnaðarstefna, sem nú er
stunduð, skilar ekki árangri og gerir
ekki annað en að uppfylla stefnu
Margrétar Tatcher, forsætisráðherra
Bretlands, en boðskapur hennar
hljóðaði: „Það er ekki til neitt sem
heitir samfélag". - Hvers vegna býr
þá fólk á jörðinni spyr Knut Arne
Sanden,
/Þýtt og endursagt ME
Frjálshyggjudraugur
á ferð í Evrópu
– Þörf talin á 15% launalækkun á Spáni!