Skírnir - 01.01.1978, Qupperneq 101

SKIRNIR
SYND ER EKKI NEMA FYRIR ÞRÆLA
99
Það gæti vel komið að sjálfum mér öðru hvoru, að langa til að koma óvini
mínum fyrir kattarnef; bara ef það lægju ekki þessi bölvuð bönn við því!
(120)
En ég skil þau — að vissu leyti, og það gerið þér víst líka? Hver átti svo sem
að losa þau við þessi tvö vandræðahjú? Nema þau sjálf! Það er heimskulega
hugsað, en mjög svo eðlilega. (166—167)
Mannslífið er ekki mjög heilagt í augum Guðmundar Schev-
ing sem trúir ekki á Guð og gerir sér engar grillur um lög og
rétt. Og hann veit að sakamál er langt frá því að vera eingöngu
siðferðilegt fyrirbæri — það er miklu fremur félagslegt vanda-
mál:
Jæja — en málið liggur nú svona fyrir, í fáum orðum: Haldið þér, að Bjarni
og Steinunn geti — eftir þetta — með nokkru mögulegu móti lifað lífi, sem
ekki gerir þau að algerðum afhrökum? (168)
Eftir að Scheving hefur yfirheyrt vitnin af Rauðasandi hefur
hann sannfærst um tvennt: að ekkert verði sannað á Bjarna og
Steinunni haldi þau fast við framburð sinn og að þau verði að
deyja (212). Þessa eindregnu afstöðu sína rökstyður Guðmundur
með því að þær „svörtu hugsanir og drauma" sem glæpurinn eða
grunurinn um hann hafi komið af stað geti ekkert afmáð —
nema dauðinn. Bjarni og Steinunn hafa ýft upp öldur sem
Scheving sýslumanni líst ekkert á — og því verða þau að deyja
hvernig sem sekt þeirra er annars varið og hvernig sem hún
verður sönnuð á þau. Þetta segir Scheving sýslumaður við Eyjólf:
Hvemig hafið þér annars getað lifað í þessu helvíti — í þessum glæringum
af djöflagangi og illum öndum — mánuð eftir mánuð! hvíslaði hann: Það er
mér ráðgátal ... Þér eruð þó ekki sjálfur sýktur ennþá! — eruð þér það
kannski? spurði hann og virti mig náið fyrir sér — og það brá fyrir duldum
ótta i augum hans, hvössum, en þó flöktandi... (213)
Eitthvað er það í röksemdum sýslumanns, kannski allt, sem
höfðar svo til Eyjólfs að eftir þær fer hann og útvegar játningu
Bjarna og Steinunnar.
Þegar Bjarni er á veg kominn með játningu sína umhverfist
Scheving sýslumaður: