Skírnir - 01.04.1997, Blaðsíða 131

SKÍRNIR
AÐ SKILJA LÍFIÐ OG LJÁ ÞVÍ MERKINGU
125
hann ekki að því vísu að skynsemin geri tilteknar kröfur til ein-
staklingsins sem hann ætti að verða við, hvort sem hann langar til
þess eða ekki?21
Utangarðsmaðurinn: Ég viburkenni að stundum breyti ég
þvert d það sem ég hafði áður gert ráð fyrir að ég hneigðist til að
gera. Þegar ég leiði hugann að slíkum athöfnum kemst ég stund-
um að þeirri niðurstöðu að upphaflegt álit mitt á því í hvaða átt
ég hneigðist hafi verið rangt: Þegar allt kom til alls hneigðist ég í
raun fremur íþá átt sem ég valdi að lokum. I öðrum tilvikum hef
ég nefnt athafnir mínar „óskynsamlegar". En með þessu orði á ég
ekki við annað en það að eins konar mishrestur hafi orðið: Ég
gerði ekki það sem mig langaði í rauninni til að gera. Það eitt að
kalla athafnir mínar óskynsamlegar felur ekki í sér neina sterka
gildisdóma. Málið er einfalt: Ég kýs helst að gera það sem mig
langar mest til að gera.
Vissulega er mögulegt að ímynda sér einstakling sem elur með
sér sérstaka löngun til þess að hreyta þvert á það sem langanir
hans mœla með þegar þær hafa allar verið lagðar saman. Ég skil
ekki hvers vegna viðkomandi einstaklingur ætti að telja slíka
hreytni bera vott um einhvern mishrest. Þegar allt kemur til alls
er hann með hreytni sinni að fullnxgja þeirri „aukalöngun“ sinni
að hreyta þvert á það sem samanlagðar langanir hans kveða á
um. (Ég er að sjálfsögðu engu fremur að halda því fram að það
vceri vottur um einhvers konar mishrest ef viðkomandi einstak-
lingur hagaði ekki hreytni sinni eftirþessari„aukalöngun".) Sjálf-
ur bý ég ekki yfir slíkri „ aukalöngun “ og mig langar ekki til að
öðlast hana. Þess vegna tel ég það bera vott um misbrest þegar ég
breyti þvert á það sem samanlagðar langanir mínar mœla með.
Vxri ég spurður að því hvers vegna ég ætti að breyta eftir því
sem samanlagðar langanir mínar kveða á um - í stað þess að fara
eftir einni af þeim löngunum sem komu við sögu við útreikning-
inn á því hverju samanlagðar langanirnar mæla með -þá myndi
ég segja eftirfarandi: Ég er einfaldlega þannig gerður að ég vil fá
það sem mig langar mest í þegar allar langanir mínar hafa verið
lagðar saman; þetta kemur sterkum gildisdómum ekkert við.
21 Sbr. Taylor, Sources of the Self, bls. 22-24 og 31-32.