Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2007, Side 22

Á fáum sviðum hefur vísindunum fleygt eins fram og á sviði lífvísinda
(t.d. líffræði, erfðafræði, lífefna- og lífeðlisfræði, læknisfræði). Áhugi Björns
var fljótt vakinn þegar nýtt rannsóknarsvið þróaðist innan siðfræðinnar sem
tengdist lífvísindunum og þannig má segja að lífsiðfræði hafi átt hug hans all-
an síðasta tímabil hans í starfi sem prófessor í guðfræðilegri siðfræði. Þá hefur
hann ritað töluvert um heilbrigðismál í íslensku samhengi.
Á þessu nýja sviði átti Björn þess kost að starfa með kollegum í guðfræði
frá Norðurlöndum og víðar, svo og heimspekingum hér á landi. Með síðar-
nefnda hópnum fékk hann það verkefni að semja álitsgerð um ígræðslu líffæra
og skilgreiningu á dauða og undirbúa lagasetningu um þau mál hérlendis.15
Þetta tímabil var því einstaklega frjótt og gefandi.
Framlag Björns á erlendri grund til málefna á sviði lífsiðfræði birtust í bók-
inni Life and Death. Moral Implications of Biotechnology frá 199516 sem gefin
var út á vegum Lútherska heimssambandsins. I þeirri bók var hið lútherska
framlag til þessara mála sérlega tjáð og túlkað. Framlag hans til bókarinnar
Bioetikk og teologi fjallaði um tengsl guðfræðilegrar siðfræði og lífsiðfræði en
sú bók var afrakstur ráðstefnu sem haldin var í Stokkhólmi 1996 og byggði á
samvinnu fjölmenns hóps (aðallega) norrænna guðfræðinga um lífsiðfræði.17
Björn sagði ekki skilið við félagsvísindin þótt ævistarf hans væri bundið við
guðfræðideildina. Hann fylgdist vel með í þeim fræðum og oftsinnis var leitað
til hans sem sérfræðings á því sviði. Hann átti þátt í mótun námsbrautar í al-
mennum þjóðfélagsfræðum sem síðar varð félagsvísindadeild Háskóla Islands.
Á árunum 1986-1990 vann hann að viðamikilli rannsókn á trúarlífi íslend-
inga ásamt dr. Pétri Péturssyni sem gefin var út í Ritröð Guðfræðistofnunar árið
1990. Þeir sem áttu þess kost að vinna með Birni geta borið því vitni hve lær-
dómsríkt var að vinna með honum, fylgjast með vönduðum vinnubrögðum
hans og hve heill hann er í öllu fræðastarfi sínu. Aldrei setur hann setningu á
blað án þess að hún sé þaulhugsuð.
Framlag Björns Björnssonar prófessors í guðfræðilegri siðfræði er mjög
15 Siðfraðileg álitsgerð um skilgreiningu dauða ogbrottnám líffara 1992. Björn Björnsson, Mikael M. Karlsson, Páll
Ásmundsson, Vilhjálmur Árnason. (Reykjavík: Rannsóknarstofnun í siðfræði)
16 Life and Death. Moral Implications of Biotechnology. 1995. (ritstj. Viggo Mortensen) (Geneva: WCC Publica-
tions).
17 Bioetikk og teologi. Rapport fra Nordisk teologisk nettverk for bioetikks workshop i Stockholm 27. 29. september 1996.
(Oslo: Nordisk teologisk nettverk for bioetikk).