Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2007, Side 253

sem hjónaband mundu íslensk lög ganga út frá því að hjónaband sé kynhlut-
laus stofnun.41
Það er nýlunda, sé litið til guðfræðinga erlendis sem fjallað hafa um hjóna-
bandið sl 30 - 40 ár, að vangeta til fjölgunar útiloki fólk frá hjónabandi.42 Þótt
fjölgun mannkyns eigi sér sannarlega stað innan hjónabands kveða hjúskap-
arlögin þó hvergi á um það að fjölgun sé nauðsynleg forsenda hjónabands.
Hjúskaparlögin kveða yfirleitt ekkert á um kynlíf hjóna og tilgang þess. Alls
staðar í heiminum, að því er ég best veit, er eldra fólki sem komið er úr barn-
eign leyft að stofna til hjúskapar. Oll þau réttindi og skyldur sem fylgja hjúskap
í nútíma samfélögum eru óháð(ar) kynlífi maka og fjölgunarmöguleikum.
Mér finnst erfitt árið 2007 að taka undir skoðanir sem bergmála Ágústínus
kirkjuföður frá 5. öld, eða þáTómas frá Akvínó frá 13. öld, en þeir fyrrnefndu
orðuðu það þannig að gæði hjónabandsins fælust í því að þar fari fram nauð-
synleg fjölgun mannkyns. Báðir samþykktu þeir hjónabandið með semingi
og töldu skírlífi mun betri kost. Ástæðan var sú sama hjá báðum: neikvæð
afstaða til kynlífs. Það er skoðun mín að svipaðrar neikvæðni í guðfræðilegri
orðræðu gæti enn í dag í garð kynlífs homma og lesbía þótt hún sé ekki sett í
orð. Kynverund samkynhneigðra er ekki viðurkennd, þ. e. réttur þeirra til að
njóta kynlífs, ástar og nándar. I þessu samhengi vil ég enn á ný vísa í skýrslur
Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar, bandarísku Heilbrigðismálastofnunar-
innar og Alheimssamtaka um kynheilbrigði sem leggja áherslu á að heilbrigð
samfélög virði og viðurkenni kynverund alls fólks og beri að styðja við kyn-
heilsu allra, áskorun sem kristallast í framsetningu kynverundarréttindanna.43
Með skírskotun til ofangreindra aðila lýsi ég andstöðu gegn neikvæðum við-
horfum til kynverundar og kynlífs homma og lesbía. Eg lýsi andstöðu gegn
þeirri skoðun að tveir einstaklingar af sama kyni sem elskast og vilja reynast
trúir hvor öðrum í hjónabandi skuli ekki fá virðingu og skilning trúfélaga á
því. Það er siðfræðilega rangt að skipta fólki upp í tvo hópa á grundvelli þess
41 Einar Sigurbjörnsson, „Hjónaband - samvist - sambúð".
42 Þessa staðhæfingu byggi ég á eigin rannsóknum sem ég gerði í tengslum við doktorsverkefni mitt á árunum
1993-1998. Ég rannsakaði hjónabandsguðfræði fjölda guðfræðinga úr röðum kaþólikka og mótmælenda með
tilliti til spurningarinnar hvort barneignir væru einn megintilgangur hjónabandsins. Niðurstaðan var yfirgnæf-
andi neikvæð, barneignir var ekki það sem lögð var mest áhersla á, heldur tengsl og samband hjónanna. Lútherski
guðfræðingurinn Helmut Thielicke og kaþólski guðfræðingurinn Bernard Háring voru báðir þessarar skoðunar.
43 Sama heimild og tilvitnun nr. 14
251