Morgunblaðið - 01.07.2015, Blaðsíða 16
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. JÚLÍ 2015
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
BAKSVIÐ
Sigurður Tómasson
sigurdurt@mbl.is
Með því að bæta stæðaúthlutanir
flugvéla á Keflavíkurflugvelli má
spara bæði fjármagn og einfalda líf
farþega. Nú stendur yfir útboð á út-
færslu hugbúnaðar fyrir úthlutun
flugvélastæða sem byggir á tillögum
meistararitgerðar Hönnu Maríu
Hermannsdóttur, verkfræðinema við
Háskólann í Reykjavík og starfs-
manns Isavia, rekstrarfélags flug-
valla á Íslandi. Í rannsókn sinni sýnir
Hanna María að með beitingu nýs
reiknilíkans sem hún hannaði væri
hægt að ná betri lausn á því vanda-
máli sem flugvellir eiga við að glíma
við að nýta takmarkaðan fjölda stæða
betur.
Vandamál við úthlutun stæða
snýst um að úthluta flugvélum að-
greind flugvallarstæði og -hlið er
falla að þeim eiginleikum sem hvert
flug krefst á meðan óþægindi farþega
eru lágmörkuð, að því er kemur fram
í ritgerð Hönnu Maríu. Sum hliðin
eru til dæmis tengd við vegabréfa- og
öryggiseftirlit sem krafist er vegna
flugs til eða frá löndum sem eru utan
Schengen-samstarfsins.
Handstýrð stæðaúthlutun erfið
Í dag eru átján hlið á Keflavíkur-
flugvelli og er stæðaúthlutun flugvéla
handstýrt af starfsmanni með hjálp
einfalds hugbúnaðar. Fram kemur í
rannsókn Hönnu Maríu að úthlutun-
arferlið á flugvellinum sé með þeim
hætti að þegar flugfélög sæki um
stæði taki hugbúnaðurinn aðeins tillit
til þess hversu mörg hliðin séu á
Keflavíkurflugvelli og hvort þörf sé á
Schengen-hliði eða ekki. Þá taki
starfsmaðurinn við og krefjist starf
hans mikillar starfsreynslu og þekk-
ingar til að hægt sé að nýta hliðin á
sem hagkvæmastan hátt.
Nú stendur yfir 2,6 milljarða króna
framkvæmd á 5.000 fermetra við-
byggingu við suðurbyggingu flug-
stöðvarinnar og bætast þá við sex
hlið, samkvæmt tölum frá Isavia. Tvö
þeirra eru nú þegar komin í notkun
og verður fjöldi hliða kominn í 22
þegar framkvæmdinni eru lokið. Af
þeim verða níu rútuhlið þar sem ekið
er með farþega á milli flugvélar og
flugstöðvar. Er því nokkuð ljóst að
handstýrð stæðaúthlutun verður í
kjölfar stækkunarinnar enn erfiðari
en hún er í dag.
Meiri hagkvæmni í líkaninu
Reiknilíkanið sem Hanna María
hefur hannað tekur tillit til mun fleiri
breyta en núverandi hugbúnaður og
starfsmaður er fær um að gera.
Markmiðið er að lágmarka göngu-
vegalengd farþega og þar með óþæg-
indi þeirra, í samræmi við umferð og
skipulag Keflavíkurflugvallar. Hægt
er að gera það meðal annars með því
að lágmarka notkun á rútuhliðum.
Rannsókn Hönnu Maríu bendir til
þess að ef líkaninu sé beitt á gögn frá
háanna- og lágannatímum í flugstöð-
inni verði bæði mikil hagræðing fyrir
flugvöllinn og aukin þægindi fyrir
farþega. Bendir rannsóknin til þess
að notkun rútuhliða minnki um 73% á
lágannatímum og 35% á háannatím-
um og að gönguvegalengdir farþega
styttist um 4% til 8%.
Að sögn Guðna Sigurðssonar, upp-
lýsingafulltrúa Isavia, stendur nú yfir
útboð á útfærslu hugbúnaðar sem
byggir á tillögum Hönnu Maríu. Hef-
ur fyrirtækið trú á því að hugbún-
aðurinn muni lækka kostnað og bæta
aðbúnað farþega verulega.
Bæta úthlutun flugstæða
Leifsstöð Stækkun flugvallarins krefst hagkvæmari stæðaúthlutunar.
Úthlutun á stæðum flugvéla á Keflavíkurflugvelli er nú að mestu handstýrð
Nýr hugbúnaður á að bæta nýtingu stæða, draga úr kostnaði og auka þægindi
Vöxtur Keflavíkur-
flugvallar
» Árið 2014 fóru um 3,9 millj-
ónir farþega um flugstöðina.
» Spáð er sjö milljónum far-
þega um flugstöðina árið
2020.
» Til að styðja við slíkan vöxt
þarf flugvöllurinn að stækka
og hliðum að fjölga.
bankanum um 94,8 milljarða.
Þá námu eignir viðskiptabank-
anna þriggja samtals 2.993 millj-
örðum króna um áramót. Drógust
eignir þeirra saman um rétta 24
milljarða á milli áranna 2013 og
2014.
Í skýrslu FME kemur fram að
samanlagður hagnaður bankanna
var 81,4 milljarðar króna á síðasta
ári, þar sem Landsbankinn skilaði
tæpum 30 milljörðum í hagnað en
Íslandsbanki 22,7 milljörðum.
Hagnaður MP banka nam 335 millj-
ónum króna.
Fjármálaeftirlitið hefur nú gefið út
yfirlit yfir ársreikninga fjármála-
stofnana fyrir árið 2014. Út úr þeim
tölum má lesa að útlán viðskipta-
bankanna þriggja jukust um rúma
411 milljarða króna á milli ára.
Þannig jukust útlán hjá Arion
banka um 139,5 milljarða, Íslands-
banka um 167,9 milljarða og Lands-
bankans um 103,8 milljarða.
Vöxtur innlána var ekki með
sama hætti. Þannig drógust innlán
hjá Arion banka saman um 16,9
milljarða en hjá Íslandsbanka juk-
ust þau um 40,1 milljarð og Lands-
Útlán bankanna jukust um 411 milljarða
Innlán jukust einnig nema hjá Arion
Samsett mynd/Eggert
Bankar Viðskiptavinir juku lántökur sínar um tæplega 22% á síðasta ári.
● Afgangur sem nam 2,3 milljörðum
króna var af vöruskiptum við útlönd
fyrstu fimm mánuði ársins samkvæmt
upplýsingum Hagstofunnar. Það er
svipaður vöruskiptajöfnuður og var á
sama tíma á síðasta ári. Fluttar voru út
vörur fyrir rúma 276,2 milljarða króna
en inn fyrir tæpa 274 milljarða króna.
Iðnaðarvörur voru 55% alls útflutnings
og sjávarafurðir voru 41%.
Í maí voru fluttar út vörur fyrir 54,3
milljarða króna og inn fyrir 57,2 millj-
arða króna og voru því óhagstæð vöru-
skipti um 2,9 milljarða króna, í saman-
burði við 5 milljarða króna hagstæð
vöruskipti í maí á síðasta ári.
2,3 milljarða króna af-
gangur af vöruskiptum
!!
"#!
!"
"$"
"
%$
!$"
$#"!
%!""
&'()* (+(
,-&.&+/0 -'+(1(23& 45+(2/5
"!
##
"$
"!$
#$
%
!%
$%#!
%"$%
"
"$!
""
!$
"!"!
#!#
%#
!##
$#
%!#
"##
● Arion banki lauk
í gær útgáfu
skuldabréfa til
fimm ára fyrir 500
milljónir norskra
króna, sem jafn-
gildir um 8,4 millj-
örðum íslenskra
króna. Samhliða
útgáfunni keypti
Arion banki til baka 260 milljónir af 500
milljón norskra króna skuldabréfa-
útgáfu frá árinu 2013. Hefur bankinn nú
keypt upp samtals 319 milljónir af
henni.
Þá greiddi Arion banki í gær fyrir
fram um 10 milljarða íslenskra króna af
30 milljarða víkjandi láni frá ríkissjóði í
tengslum við endurfjármögnun bank-
ans árið 2010. Hefur bankinn þá greitt
samtals um 20 milljarða króna af því
láni.
Norsku skuldabréfin bera 2,95% álag
á Nibor-vexti og hefur hluta af höfuð-
stól og vöxtum verið skipt í evrur með
2,74% álagi á Euribor-vexti.
Arion gefur út í Noregi
og greiðir upp eldri lán
STUTTAR FRÉTTIR ...
ÓSKASTJARNAN
Þann 17. júlí hittir einn af áskrifendum Morgunblaðsins á óskastund
þegar við drögum út glæsilegan, fjórhjóladrifinn Mercedes-Benz B-Class
með 7 þrepa sjálfskiptingu að verðmæti 6.970.000 kr.* í áskriftarleik
Morgunblaðsins.
Víkkaðu hringinn með Morgunblaðinu í sumar.
*Innifalinn í verðinu er ríkulegur aukabúnaður: bakkmyndavél, rafstillanleg framsæti með minni, regnskynjari o.fl.