Þjóðmál - 01.06.2008, Blaðsíða 11
Þjóðmál SUmAR 2008 9
Þegar. Ísland. gerðist. aðili. að. Evrópska.
efnahagssvæðinu. (EES). og. deilur. um. það.
mál. voru. hæstar. 1992. til. 1994. klofnaði.
þingflokkur. framsóknarmanna .. Sumir,.
þar. á. meðal. Guðni,. stóðu. með. Steingrími.
Hermannssyni,. þáverandi. flokksformanni,.
og.greiddu.atkvæði.gegn.EES-aðild.en.aðrir,.
þar. á. meðal.Valgerður. Sverrisdóttir,. núver-
andi. varaformaður. Framsóknarflokksins,.
stóðu. með. Halldóri. Ásgrímssyni. og.
sátu. hjá. við. atkvæðagreiðsluna. á. alþingi ..
Þessar. fylkingar. takast. enn. á. innan. Fram-
sóknarflokksins. jafnt. um. Evrópumál. sem.
ýmis.önnur.málefni ..
Í.ræðu.sinni.á.miðstjórnarfundinum.reyndi.
Guðni.að.halda.flokki.sínum.saman.með.því.
að.sparka.Evrópumálunum.út.af.vellinum.og.
láta.eins.og.breyta.ætti.stjórnarskrá.og.efna.til.
þjóðaratkvæðagreiðslu,.án.þess.að.fyrst.lægi.
fyrir.tillaga.stjórnvalda,.um.að.Ísland.ætti.að.
ganga.í.Evrópusambandið .
Guðni.vill,.að.stjórnarskránni.verði.breytt.á.
þann.veg,.að.framselja.megi.vald.til.alþjóða-
stofnana.umfram.það,.sem.gert.hefur.verið.til.
þessa ..Hann.sagði:. „Hvort. sem.menn.meta.
hagsmunum. okkar. betur. borgið. utan. eða.
innan. Evrópusambandsins. tel. ég. því. mikil-
vægt.að.ráðist.verði.í.nauðsynlegar.breytingar.
á.stjórnarskrá.okkar.til.að.mæta.þeim.kröfum.
sem.alþjóðlegt.samstarf.kallar.á. .. .. ..Þessum.
nauðsynlegu.breytingum.ætti.að.vera.unnt.að.
ljúka.í.lok.þessa.kjörtímabils.og.upphafi.þess.
næsta,.eða.árið.2011.í.síðasta.lagi .“
Guðni.sagði.kristalstært.að.íslenska.þjóðin.
yrði. að. úrskurða. um. aðild. að. Evrópusam-
bandinu. —. „bæði. hvort. yfirhöfuð. skuli.
ráðist. í. aðildarviðræður. og. eins. varðandi.
samþykkt. eða. synjun. aðildar. að. loknum.
samningaviðræðum,. ef. til. aðildarviðræðna.
kemur .“.Þess.vegna.ætti.alþingi.að.setja.lög.
og.ákvæði.í.stjórnarskrá.um.atriði,.sem.snertu.
þátttöku. í. þjóðaratkvæðagreiðslu .. Guðni.
spurði,. hvort. setja. ætti. lágmarksskilyrði.
um. þátttöku. atkvæðisbærra. manna. í.
slíkri. atkvæðagreiðslu .. Hann. spurði:.
„Hversu. afgerandi. þarf. niðurstaða. slíkrar.
atkvæðagreiðslu. að. vera?. Á. einfaldur.
meirihluti. að. ráða. eða. á. að. gera. kröfur.
um. aukinn. meirihluta?. Í. kjölfar. slíkrar.
atkvæðagreiðslu. þarf. einnig. að. liggja. fyrir.
hversu. stóran. hluta. þingmanna. þarf. til. að.
samþykkja. atriði. sem. lúta. að. valdaframsali.
til.fjölþjóðlegra.stofnana ..Þar.er.mjög.líklegt.
að.menn.muni.staldra.við.hlutfallið.2/3 .“
Guðni.minntist.þess,.að.Alþingi.gat.ekki.
náð. saman. um. þjóðaratkvæðagreiðslu. í.
fjölmiðlamálinu. árið. 2004 .. Það. væru. því.
mörg. atriði. sem.huga.þyrfti. að.og. leysa. til.
að. tryggja. eðlilegan. og. sanngjarnan. feril.
málsins ..Fyrr.en.búið.væri.að.taka.á.þessum.
málum.yrði.ekki.unnt.að.taka.ákvörðun.um.
tímasetningu.þjóðaratkvæðagreiðslu .
Ég.er. sammála.Guðna.um.þá.þætti,. sem.
hér.hafa.verið.raktir ...Hann.skilar.hins.vegar.í.
raun.auðu,.þegar.að.því.kemur.að.taka.afstöðu.
til. málsins. sjálfs,. það. er. hvort. hagsmunir.
Íslands.krefjist.aðildar.að.Evrópusambandinu.
eða.ekki ..Hann.treystir.sér.ekki.til.að.taka.þar.
málefnalega.afstöðu ..Hann.fylgir.jájá-neinei.
stefnu.eins.og.framsóknarmenn.gera.gjarnan.
gagnvart.stórum.álitaefnum ..Þetta.sama.gerðu.
framsóknarmennirnir. í. Evrópunefndinni,.
sem.ég.stýrði.og.skilaði.skýrslu.í.mars.2007;.
þeir.settust.á.girðinguna .
Í.lok.þessa.kafla.ræðu.sinnar.gefur.Guðni.
til. kynna,. að. hann. þurfi. kannski. ekki.
að. gera. annað. en. fylgja. flokknum. í. stað.
þess. að. leiða. hann,. þegar. hann. segir:. „Við.
framsóknarmenn.getum.vissulega.gert.eitt ..Í.
flokki.okkar.eru.12.þúsund.flokksmenn ..Það.
gæti.verið.fróðlegt.að.spyrja.alla.flokksbundna.
menn.í.póstspurningu.út.í.viðhorf.þeirra.til.
Evrópumálanna .“
*
Þorsteinn. Pálsson,. ritstjóri. Frétta-blaðsins. og. fyrrverandi. formaður. Sjálf-
stæðisflokksins,.hefur.skrifað.nokkra.leiðara.
um. tengsl. Íslands. og. Evrópusambandsins.