Þjóðmál - 01.06.2008, Blaðsíða 17
Þjóðmál SUmAR 2008 5
Það. hefur. vakið. athygli. að. lofthjúpur.jarðar. hefur. ekki. hlýnað. síðastliðinn.
áratug. samkvæmt. hefðbundnum. mæling-
um.á.jörðu.niðri.og.mælingum.gerðum.frá.
gervihnöttum ..Einnig.hafa.yfir.3000.mæli-
dufl. sem. mælt. hafa. hitastig. sjávar. um. öll.
heimsins. höf. síðustu. fimm. ár. mælt. örlitla.
kólnun .. Getur. verið. að. toppnum. sé. náð.
og. framundan. sé. kólnun?. Getur. verið. að.
náttúrulegar. sveiflur. hafi. átt. stóran. þátt. í.
hækkun.hitastigs.lofthjúps.jarðar.um.0,7°C.
síðastliðin. 150. ár. og. að. þessi. náttúrulega.
sveifla. sé. að. ganga. til. baka?. Ef. svo. er,. við.
hverju.má.þá.búast?.
Ekki. er. ætlunin. að. fjalla. um. gróður-
húsaáhrif. af. mannavöldum. í. þessum. pistli.
heldur.náttúrulegar.sveiflur.sem.geta.stafað.
af.smávægilegum.sveiflum.í.sólinni ..Ekki.er.
heldur. ætlunin. að. skoða. eðlisfræðina. sem.
liggur.að.baki.þessum.sveiflum.og.tengingu.
við.hitastig.lofthjúps.jarðar ..Þess.í.stað.verður.
eingöngu.litið.til.sögunnar.og.mælinga.sem.
gerðar.hafa.verið.og.reynt.að.draga.ályktanir.
og.spá.um.framtíðina .
Ferillinn.á.mynd.1.(bls ..16).sýnir.hitafar.
jarðar.síðastliðin.2000.ár.eða.frá.Kristsburði.
til.ársins.1995 ..Þetta.er.meðaltal.18.rannsókna.
á.hitafari.jarðar.sem.dr ..Craig.Loehle.hefur.
tekið. saman. og. birti. í. ritinu. Energy and
Environment. í.nóvember.árið.2007 ..Engin.
þessara.18.rannsókna.byggist.á.árhringjum.
trjáa. enda. telur. Loehle. árhringi. vera.
ónákvæman. mælikvarða. þar. sem. margt.
annað.en.hitastig.hefur.áhrif.á.trjávöxtinn ..
Lengst.til.hægri.á.ferlinum.hefur.dr ..Roy.W ..
Spencer,. sem. sér. um.úrvinnslu.mæligagna.
um.hitafar.jarðar.frá.gervihnöttum,..teiknað.
inn. hitaferil. frá. bresku. veðurstofunni. sem.
sýnir. meðalhita. jarðar. frá. árinu. 1850. til.
ársins.2007 ..Höfundur.pistilsins. íslenskaði.
skýringar. á. línuritinu. sem. dr .. Spencer.
birtir. á. vefsíðu. sinni .. Samanlagt. sýna. því.
ferlarnir.hitafar. jarðar. frá.árinu.1. til. ársins.
2007 ..Hlýindin.á.miðöldum.eru.greinileg,.
þá.kemur.litla.ísöldin.og.svo.aftur.hlýindin.
síðustu. áratugina .. Athygli. vekur. hve.
hitasveiflurnar. eru. gríðarlegar. og. að. fyrir.
árþúsundi. var. jafnvel.heldur.hlýrra. en.nú ..
Mest.af.þessum.hitabreytingum.hefur.orðið.
af. „sjálfu. sér“ .. En. af. einhverjum. ástæðum.
er.manninum.kennt.um.breytingar.síðustu.
áratuga,.breytingar.sem.greinilega.eru.engu.
meiri. en. hinar. náttúrulegar. sveiflur. hafa.
verið ..Tökum.einnig.eftir.því.að.munurinn.
á.mestu.hlýindum.og.mesta.kulda.er.aðeins.
um.1°C .
Ágúst.H ..Bjarnason,.verkfr .
Stefnir.í.hnattkólnun
eftir.hnatthlýnun?.