Þjóðmál - 01.06.2007, Blaðsíða 73
Þjóðmál SUmAR 2007 7
Svar. mitt. er. já .. Hvaða. vit. væri. í. öðru.
fyrirkomulagi?.Hver.ætti.þá.að.eiga.hvaða.
annan.líkama,.ef.ekki.aðeins.sinn.eigin?
Ef.einstaklingurinn.á.eigin.líkama.hlýtur.
hann.að.eiga.afrakstur.eigin.vinnu ..Enginn.
hefur.rétt.til.að.svipta.annan.mann.sjálfs-
aflafé.sínu ..Sá.sem.gerir.það.beitir.ofbeldi.
og. hneppir. hinn. í. þrældóm .. „Þú. vinnur.
fyrir.mig,.vinur,“.segir.hann.af.yfirlæti ..„Ég.
skal. ákveða. hvernig. á.
að. eyða. peningunum.
þínum .“.Hefur.einhver.
rétt. til. að. sýna. öðrum.
slíka. vanvirðingu. og.
ofríki?. Eru. sumir. full-
veðja. einstaklingar.
öðrum.æðri?
Auðvitað. ekki,. en.
það. hlýtur. hins. vegar.
að. vera. grundvallar-
forsenda. ríkisvaldsins ..
Þvert. á. þá. lífsskoðun,.
sem.ríkir.í.orði.en.ekki.
á. borði,. að. allir. menn.
séu.fæddir.jafnir ..
Þessi. eru. þess. vegna.
réttlætisrökin. gegn.
ríkisvaldi .. Af. þeim. má.
ráða. að. einstaklingur. á.
að.njóta.frelsis.til.þeirra.athafna.sem.hann.
vill,.svo.lengi.sem.hann.brýtur.ekki.sömu.
réttindi.annarra ..Með.öðrum.orðum:.Allar.
manneskjur.eru.jafnar .
Önnur,.léttvægari..röksemd,.er.fyrir.tak-
mörkuðu. ríkisvaldi .. Hún. snýst. um. hag-
kvæmni .
Sagan.hefur.kennt.okkur.að.mannlífið.
þrífst. best. þar. sem. frelsið. er. mest .. Ein-
staklingarnir.búa.yfir. svo.yfirgripsmikilli.
þekkingu. á. hverjum. krók. og. kima. sam-
félagsins.að.ekkert.miðstjórnarvald.kemst.
þar. nærri .. Hver. og. einn. þekkir. sínar.
aðstæður.best.og.veit.best.hvernig.hagur.
hans.er.hámarkaður ..Það.gerir.hann.með.
því. að. fullnægja. þörfum. annarra. á. eins.
hagkvæman.og.ódýran.hátt.og.mögulegt.
er .
Á.frjálsum.markaði.myndast.verð.á.þjón-
ustu.og.vörum ..Þetta.fyrirbæri.gegnir.hlut-
verki.sem.enginn.starfsmaður.miðstýring-
arráðuneytis.getur.séð.fyrir ..Verðið.sendir.
upplýsingar. á.milli. kaupenda.og. seljenda.
um.þörfina.á.vörum.og.þjónustu.og.stillir.
þannig.framleiðsluna.af .
Gríðarlegar. empírískar.
rannsóknir. hafa. verið.
gerðar. á. efnahagslegum.
árangri. öfganna. tveggja:.
áætlunarbúskapar. og.
hins.frjálsa.markaðar ..Við.
þekkjum.öll.hvernig.fór.í.
ríkjum. kommúnismans,.
borið.saman.við.velmeg-
unina. sem. hin. frjálsari.
ríki. í. Vestur-Evrópu. og.
Ameríku. hafa. notið. síð-
ustu.áratugi .
Þá. hefur. Fraser. stofn-
unin. kanadíska. tekið.
saman. svokallaða. frelsis-
vísitölu,. þar. sem. 130.
löndum.er.gefin.einkunn.
fyrir. efnahagslegt. frelsi ..
Þjóðir. fá. þeim. mun. hærri. einkunn. sem.
ríkisvald.og.regluverk.eru.minni ..Með.því.
að.bera.saman.einkunnir.þessara.landa.við.
hina. ýmsu. mælikvarða. á. velferð. kemur. í.
ljós.að.sterk.fylgni.er.á.milli.stærðar.ríkis-
valds.og.almennrar.ömurðar ..Með.öðrum.
orðum:. Eftir. því. sem. ríkisvald. er. minna.
er.velferðin.meiri ..Þessar.niðurstöður.eru.
algjörlega.afdráttarlausar .
Þess.vegna.svara.ég.spurningunni.svona:.
Næsta.ríkisstjórn.á.að.draga.úr.umsvifum.
ríkisvaldsins. eins. og. mögulegt. er. á. þeim.
fjórum.árum.sem.hún.hefur.fram.að.næstu.
kosningum .
Hvar.eru.enda.helstu.viðfangsefni.sam-
Ívar.Páll.Jónsson .